INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22.09.2008 r. (data wpływu 29.09.2008 r.) oraz piśmie z dnia 03.12.2008 r. (data wpływu 09.12.2008 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB2/436-374/08-2/MZ z dnia 25.11.2008 r. (data nadania 25.112008 r., data doręczenia 01.12.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29.09.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

P… Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce (dalej: Spółka) otrzymuje lub będzie otrzymywać oprocentowane pożyczki od spółki X, mającej siedzibę poza terytorium Polski, we Francji i nie będącej udziałowcem Spółki (dalej także: Pożyczkodawca, spółka francuska). Statut spółki francuskiej, będącej pożyczkodawcą stanowi, iż przedmiotem jej działalności jest między innymi „(i) finansowanie przedsiębiorstw i spółek; (ii) pożyczanie pożyczek i gromadzenie funduszy, co obejmuje emisję obligacji, weksli własnych lub innych instrumentów finansowych bądź papierów dłużnych, jak również zawieranie umów w związku z wyżej wspomnianymi działaniami” (odpowiednio Artykuł 2 pkt a i pkt b statutu spółki francuskiej).

Pożyczkodawca nie jest bankiem, natomiast działalność gospodarcza określona w statucie spółki francuskiej i wykonywana faktycznie w sposób zorganizowany przez pożyczkodawcę polega na zapewnianiu finansowania innym podmiotom, w tym poprzez udzielenie pożyczek.

Spółka, jako nabywca usługi świadczonej przez spółkę francuską (transakcja udzielenia pożyczki przez podmiot zagraniczny), której miejscem świadczenia będzie Polska, występować będzie w roli podatnika podatku od towarów i usług. Biorąc natomiast pod uwagę charakter świadczonej usługi (usługa pośrednictwa finansowego) będzie ona zwolniona z podatku.

Pismem z dnia 25.11.2008 r. Nr IPPB2/436-374/08-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienie wniosku poprzez:

• Wskazanie miejsca dokonywania czynności cywilnoprawnych oraz, gdzie będą znajdowały się pieniądze w chwili ich zawarcia.
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

• Spółka, występując z wnioskiem, zakłada iż miejscem zawierania przedmiotowych umów pożyczek będzie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

• Jednocześnie Spółka pragnie nadmienić, iż środki pieniężne będące przedmiotem zawieranych umów pożyczek mogą w przyszłości znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

• Tym niemniej Spółka stoi na stanowisku, iż przedstawione powyżej doprecyzowanie dotyczące zdarzenia przyszłego pozostaje bez wpływu na zastosowanie wyłączenia z opodatkowania PCC pożyczek na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b Ustawy o PCC, o które Spółka pyta we wniosku.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Mając na uwadze powyższy stan faktyczny, Spółka prosi o potwierdzenie, że pożyczki udzielane jej jako podatnikowi VAT przez francuską spółkę podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC) na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: ustawa o PCC), jako że udzielenie pożyczki przez przedsiębiorcę zagranicznego stanowi świadczenie usługi finansowej zwolnionej z podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Zdaniem wnioskodawcy.

Uwaga ogólna.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PCC, umowa pożyczki stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. a oraz lit. b ustawy o PCC, podatkowi temu nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest (i) opodatkowana podatkiem od towarów usług lub (ii) jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach; umowy spółki i jej zmiany; umowy sprzedaży udziałów akcji w spółkach handlowych.

W konsekwencji powyższej regulacji, opodatkowanie lub brak opodatkowania PCC czynności wymienionych w art. 1 ustawy o PCC uzależnione jest od ich podatkowego traktowania dla celów VAT.

Klasyfikacja pożyczek udzielonych poza systemem bankowym przez podmiot zagraniczny dla celów VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT). Natomiast zgodnie z ust. 3 cytowanego artykułu, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. Z kolei w dziale 65, sekcji J załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. z 2004 r., Nr 89, poz. 844, ze zm.; dalej: PKWiU) usługi udzielania pożyczek poza systemem bankowym zaliczone zostały do usług pośrednictwa finansowego pozostałego (grupowanie 65.22).

Miejsce świadczenia usługi finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek przez podmiot zagraniczny.

W myśl art. 27 ust. 4 pkt 4 w związku z ust. 3 ustawy o VAT, jeżeli podatnik ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę, wówczas w przypadku usług finansowych miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie nabywca tej usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

W przypadku usługi finansowej polegającej na udzielaniu Spółce pożyczek przez podmiot francuski miejscem świadczenia usługi będzie zatem na podstawie art. 27 ust. 4 pkt 4 w związku z ust. 3 ustawy o VAT - Polska.

Podatnik podatku VAT z tytułu świadczenia usługi finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek przez podmiot zagraniczny.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, jest ona podatnikiem VAT z tytułu świadczenia usługi finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek przez podmiot zagraniczny.

Opodatkowanie usług! finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek przez podmiot zagraniczny.

Jak zostało wskazane powyżej, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. świadczenie usług na terytorium kraju. Jednakże w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ww. ustawy, który to załącznik, odnosi się bezpośrednio do klasyfikacji usług dokonanej na podstawie PKWiU. W poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego, sklasyfikowane według PKWiU do sekcji J ex (65-67) (z wyłączeniami nie odnoszącymi się do analizowanej sytuacji).

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, usługa finansowa polegająca na udzielaniu pożyczek poza systemem bankowym przez spółkę francuską, sklasyfikowana jako usługa pośrednictwa finansowego pozostałego w grupowaniu 65.22 PKWiU, której miejscem świadczenia jest Polska, będzie przedmiotowo zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 27 ust. 4 pkt 4 i ust. 3 ustawy o VAT. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 kwietnia 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPPI/443-367/08/MN).

W konsekwencji, Spółka stoi na stanowisku, iż w sytuacji gdy podmiot francuski świadczy na rzecz Spółki będącej podatnikiem VAT usługę finansową polegającą na udzielaniu pożyczek, która jest przedmiotowo zwolniona z VAT i w związku z którą pożyczkobiorca jest podatnikiem VAT, zastosowanie znajdzie wyłączenie z PCC na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o PCC, zgodnie z którym PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana lub zwolniona z VAT. Identyczne stanowisko, w sprawie o analogicznym stanie faktycznym, zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 marca 2008 r. (sygn. IPPB2/436-183/07-4/AA).

Mając na uwadze przedstawione powyżej argumenty, w naszej ocenie P... Sp. z o. o. jest uprawniona do skorzystania z wyłączenia z opodatkowania PCC na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o PCC. W konsekwencji, pożyczki otrzymane przez Spółkę od francuskiego pożyczkodawcy nie będą opodatkowane PCC.

W świetle powyższego, Spółka wnosi o potwierdzenie jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi temu podlegają wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne, w tym między innymi umowy pożyczki.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu – który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 K. c. jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek.

Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym pożyczka podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczki będą podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot, t. j. pieniądze będą znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, także jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca – pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

O wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje przy tym okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w ustawie określenie „VAT” oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Państwa członkowskie, to w myśl art. 1a pkt 5 państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

A więc, o wyłączeniu czynności udzielenia pożyczki spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych decyduje więc nie tylko opodatkowanie tej czynności podatkiem od towarów i usług w Polsce, ale również opodatkowanie umowy pożyczki podatkiem od wartości dodanej obowiązującym w kraju członkowskim.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług lub podatkiem od wartości dodanej, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług lub podatkiem od wartości dodanej może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

A zatem, jeżeli umowy pożyczki zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, czynności takie nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z przepisem art. 14f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), w brzmieniu nadanym art. 6 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888), od dnia 20 września 2008 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Natomiast w przypadku wystąpienia w jednym wniosku odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych opłatę pobiera się od każdego z nich (art. 14f § 2).

Opłata od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 29 września 2008 r.) została zaś wniesiona w wysokości 75 zł. W związku z wystąpieniem we wniosku jednego zdarzenia przyszłego część uiszczonej w dniu 11 września 2008 r. opłaty – w wysokości 35 zł, zostanie zwrócona na wskazany we wniosku adres Spółki do korespondencji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.