2012.10.11 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/443-707/12-2/KC
z 11 października 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 09.07.2012 r. (data wpływu 13.07.2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług finansowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.07.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług finansowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

(Y) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (poprzednia nazwa spółki: X. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, dalej jako: „Y.”) zamierza zawrzeć ze spółką, w której będzie komplementariuszem, umowę cywilnoprawną na świadczenie usług.

Usługi, świadczone na podstawie zawartej umowy, będą obejmowały szereg czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, w której Y. będzie komplementariuszem (dalej jako: „spółka”):

poszukiwanie odpowiednich podmiotów oraz ich wstępna selekcja;
badanie due diligence;
ocena celowości Inwestycji w dany podmiot;
negocjacje warunków nabycia przez spółkę udziałów (akcji) w wyselekcjonowanym podmiocie;
bieżące doradztwo, wsparcie wbudowaniu wartości oraz nadzór właścicielski wprowadzeniu działalności wyselekcjonowanych podmiotów, których udziały (akcje) zostały nabyte;
poszukiwanie podmiotów zainteresowanych nabyciem udziałów (akcji) od spółki;
negocjacje warunków zbycia udziałów (akcji) przez spółkę.

Wynagrodzenie Y. z tytułu świadczenia na rzecz spółki przedmiotowych usług będzie zasadniczo zależało od efektów osiągniętych przez spółkę, ustalanych na podstawie określonych wskaźników, przykładowo, na podstawie takich wskaźników jak: całkowita wartość zainwestowanych środków (po okresie inwestycyjnym), wzrost wartości sprzedanych udziałów/akcji, czy zadeklarowana kwota łącznej kapitalizacji spółki. Y. zamierza także nabywać usługi, identyczne do usług wskazanych powyżej, od podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (dalej jako: „zagraniczne podmioty unijne.”)

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy świadczone przez Y. na rzecz spółki usługi, obejmujące zespół czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, tj. usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych, będą zwolnione z opodatkowania VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT?
Czy nabycie identycznych usług od zagranicznych podmiotów unijnych będzie stanowiło dla Y. import usług zwolnionych z opodatkowania VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT?

Ad. 1

Zdaniem Y., świadczone na rzecz spółki usługi, obejmujące zespół czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, tj. usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych, będą zwolnione z opodatkowania VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega, m.in., odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej, jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Jak wynika natomiast z art. 43 ust.1 pkt 41 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Powyższe zwolnienie stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi, której przedmiotem są instrumenty finansowe, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej (art. 43 ust. 13 ustawy o podatku VAT).

Z brzmienia powyższych przepisów wynika, że zwolnione są:

usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe; usługi pośrednictwa w powyższym zakresie;
odrębne usługi, które są właściwe oraz niezbędne dla świadczenia usługi, której przedmiotem są instrumenty finansowe.

Na gruncie analizowanego zdarzenia przyszłego zastosowanie znajdzie zwolnienie dla usług pośrednictwa dotyczącego instrumentów finansowych.

W celu skorzystania ze zwolnienia dla usług pośrednictwa muszą być spełnione następujące warunki usługa musi mieć charakter pośrednictwa, względnie musi być tak ściśle związana z usługą pośrednictwa by nie mogła zostać uznana za samodzielną całość usługa pośrednictwa musi dotyczyć instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi analiza ustawy o obrocie instrumentami finansowymi prowadzi do wniosku, że ten warunek jest spełniony (zgodnie z art. 2 ust 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi papiery wartościowe są instrumentami finansowymi, natomiast w myśl art. 3 pkt 1 lit a papierami wartościowymi są min akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe obligacje listy zastawne certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego).

W tym miejscu należy zatem przejść do analizy pojęcia pośrednictwa Pojęcie to było przedmiotem orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako ETS ) W orzeczeniu w sprawie o sygn. C-235/00 CSC Financial Services Ltd ETS wskazał, iż nie trzeba rozważać dokładnego znaczenia słowa „negocjacje” (w polskiej ustawie użyto pojęcia pośrednictwo) by stwierdzić, że w kontekście art. 13B(d)(5), odnosi się ono do działalności pośrednika który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy, która jest przez nią wynagradzana, polegającą na jednoznacznie określonym akcie negocjacji. Mogą one polegać na między innymi, wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora (w wykonanie umowy w której zawarciu pośredniczył).

Z powyższego wynika, ze usługa pośrednictwa powinna być definiowana poprzez kluczową cechę, tj. cel działań, jakim jest doprowadzenie do zawarcia umowy Podatkowym argumentem pozwalającym jednoznacznie stwierdzić, ze zachodzi pośrednictwo jest prowadzenie poprzez usługodawcę negocjacji.

W analizowanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym, Y., na podstawie umowy cywilnoprawnej, będzie świadczyła na rzecz spółki właśnie usługi pośrednictwa, gdyż celem wszelkich czynności, realizowanych w ramach tych usług, będzie doprowadzenie do zawarcia umów nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę na możliwie najkorzystniejszych warunkach. Należy podkreślić, że Y. będzie prowadzić również negocjacje zmierzające do nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę.

W dalszej kolejności należy również wskazać, że w przypadku świadczenia usług, w odniesieniu do których wynagrodzenie jest uzależnione od ich efektu np w postaci doprowadzenia do zawarcia umowy, zachodzi świadczenie usługi pośrednictwa co znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe Na przykład w interpretacji wydanej za pośrednictwem Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18.08.2011 r. sygn. IPPP1/443-870/11-4/AW czytamy, że w zamian za wykonywane czynności na rzecz banku Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie którego wysokość uzależniona jest od wartości opłat pobieranych przez bank z tytułu realizacji przez klienta transakcji finansowych Wynagrodzenie Spółki stanowi określony procent opłat pobieranych przez bank od klienta Wnioskodawca nie jest upoważniony do pobierania żadnych innych opłat bądź prowizji od klienta. Zatem biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa, jak również przedstawiony we wniosku opis zaistniałego stanu faktycznego, stwierdzić należy, ze świadczone na rzecz banku przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa związane z pozyskiwaniem jak największej liczby klientów korzystających z produktów maklerskich, podlegają zwolnieniu od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podobne stanowiska zostały wyrażone w wielu innych interpretacjach indywidualnych, między innymi, w interpretacji wydanej za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16.08.2011 r., sygn. ILPP2/443-803/11-2/Akr, wydanej za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23.05.2011 r. sygn. ILPP2/443-353/11-4/MN, wydanej za pośrednictwem Dyrektora izby Skarbowej w Katowicach z dnia 01 042011 r. sygn. IBPP3/443-964/10/IK.

W analizowanym w niniejszym wniosku zdarzeniu przyszłym, wynagrodzenie należne Y. z tytułu świadczeń na rzecz spółki zasadniczo będzie zależało od efektu tych świadczeń (tj. od efektów osiągniętych na działalności inwestycyjnej spółki) co potwierdza, iż świadczone przez Y. usługi stanowią usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych.

Usługami pośrednictwa są nie tylko pojedyncze czynności prowadzące bezpośrednio do nabycia/zbycia udziałów/akcji przez spółkę lecz cały zespół czynności, które będą realizowane przez Y. na rzecz spółki, należy uznać za jednolitą kompleksową nierozerwalną usługę pośrednictwa dotyczącego instrumentów finansowych. Powyższe potwierdza jednoznacznie koncepcja świadczeń złożonych wykształcona w orzecznictwie ETS, zgodnie z którą:

Czynności, które same w sobie w istocie nie przedstawiają wartości ekonomicznej dla nabywcy, tj. są koniecznym uzupełnieniem czynności podstawowej, bez której nie miałyby racji bytu, traktuje się dla celów podatkowych jako czynności uzupełniające, dodatkowe, stanowiące wraz czynnością podstawową zespół czynności będący nierozerwalną ekonomicznie całością. W takiej sytuacji świadczenia wykonywane przez usługodawcę traktuje się dla celów podatkowych jako jedno nierozerwalne świadczenie.
Czynności, które pełnią funkcję pomocniczą wobec czynności podstawowej, tj. umożliwiają lub ułatwiają pełniejsze wykorzystanie czynności podstawowej, dzielą los podatkowy usługi (czynności) podstawowej, ze względu na swoją służebną wobec niej rolę.

Na poparcie powyższych tez można powołać m.in. następujące wyroki ETS:

Wyrok z dnia 27 października 2005r. w sprawie Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV, sygn. C-41/04, w którym ETS wskazał, że: „jeżeli dwa świadczenia lub więcej, lub czynności dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej. Jest tak właśnie w przypadku transakcji w ramach której podatnik dostarcza konsumentowi standardowe oprogramowanie wcześniej opracowane i oferowane do sprzedaży, zarejestrowane na nośniku, jak również zapewnia następnie przystosowanie tego oprogramowania do specyficznych potrzeb tego nabywcy, nawet jeśli następuje to za zapłatą dwóch odrębnych cen”,
Wyrok z dnia 21 lutego 2008r. w sprawie Part Service Srl, sygn. C-425/06, z którego wynika, iż w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla wnioskodawcy przyporządkowanie klientów nie stanowi celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy.
Wyrok z dnia 11 czerwca 2009r. w sprawie RLRE Tellmer Property sro, sygn. C-572/07. w którym ETS uznał, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

Analogiczne stanowisko jest również prezentowane w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, między innymi, w:

uchwale siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8.11.2010 r., sygn. I FPS 3/10,
wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego (dalej jako: „WSA”) w Warszawie z dnia 10.12.2009 r., sygn. III SA/Wa 1022/09;
w wyrok WSA w Gliwicach z dnia 27.10.2009 r., sygn. III SA/Gl 866/09,
w wyroku WSA w Krakowie z dnia 09.07.2009 r., sygn. I SA/Kr 660/09.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Y., na podstawie umowy cywilnoprawnej, będzie świadczyła na rzecz spółki usługi, obejmujące szereg czynności, zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, takich jak:

poszukiwanie odpowiednich podmiotów oraz ich wstępna selekcja;
badanie due diligence;
ocena celowości inwestycji w dany podmiot;
negocjacje warunków nabycia przez spółkę udziałów (akcji) w wyselekcjonowanym podmiocie;
bieżące doradztwo, wsparcie wbudowaniu wartości oraz nadzór właścicielski w prowadzeniu działalności
wyselekcjonowanych podmiotów, których udziały (akcje) zostały nabyte;
poszukiwanie podmiotów zainteresowanych nabyciem udziałów (akcji) od spółki;
negocjacje warunków zbycia udziałów (akcji) przez spółkę.

W świetle przedstawionych powyżej argumentów, Y. pragnie wskazać, iż świadczone przez nią usługi, obejmujące różnorodne czynności, mają na celu doprowadzenie do jak najkorzystniejszego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę (usługobiorcę). Innymi słowy, wszystkie czynności, które będą podejmowane przez Y., będą zmierzały do realizacji jednego celu, a wśród wskazanych powyżej czynności będą czynności podstawowe (np. doprowadzenie do najkorzystniejszego nabycia udziałów przez spółkę poprzez prowadzenie negocjacji), czynności pomocnicze (np. badania due diligence), jak i czynności uzupełniające, dodatkowe (np. bieżące doradztwo), które łącznie, jako zespół czynności, stanowią kompleksowe, jednolite i nierozerwalne ekonomicznie usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych.

Zatem, wszystkie wyżej opisane świadczenia dokonywane przez Y. na rzecz spółki powinny być traktowane jako jednolite, nierozerwalne świadczenie stanowiące usługę pośrednictwa zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w pismach organów podatkowych również prezentowano stanowisko, zgodnie z którym, istnieją czynności nierozerwalnie związane z samą czynnością pośrednictwa, które korzystają ze zwolnienia z VAT właściwego dla usług pośrednictwa, tak np.: pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 maja 2011 r., sygn. IPPP1-443-187/11-4/PR „Zatem z powyższego wynika, iż Wnioskodawca zajmuje się pośrednictwem w realizacji płatności masowych oraz pośrednictwem w sprzedaży produktów bankowych. W konsekwencji wymienione we wniosku usługi świadczone przez Agencje własne M. będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy jako usługi pośrednictwa w świadczeniu transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych (obsługi płatności masowych) oraz usługi pośrednictwa w udzielaniu kredytów i pożyczek pieniężnych. Dodatkowo należy dodać, iż niniejsze zwolnienie będzie obejmowało także część czynności dodatkowych wykonywanych w związku z realizacją usługi głównej tj. przedkładanie Bankowi wniosków o produkty podpisanych przez Klientów, wraz ze zgromadzonymi dokumentami, współdziałanie z Bankiem w pozyskiwaniu informacji i dokumentacji potrzebnych do rozpatrywania wniosków dotyczących produktów Banku, a w przypadku stwierdzonych przez Bank nieprawidłowości w wykonywaniu umów zawartych z Klientem, współpracowanie przy windykacji należności Banku oraz uzyskiwanie od Klienta zgody na przekazanie do Banku jego danych osobowych, a także na przetwarzanie tych danych osobowych przez Bank oraz inne podmioty współpracujące z Bankiem, albowiem czynności te należy uznać za nierozerwalnie związane ze świadczeniem ww. usług pośrednictwa i bezpośrednio wynikające z faktu pośrednictwa w zawieraniu umów o produkty banku.”

Reasumując, świadczone przez Y. na rzecz spółki usługi, obejmujące zespół czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, tj. usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych, będą zwolnione z opodatkowania VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Ad. 2

Nabycie od zagranicznych podmiotów unijnych usług, identycznych do tych, które Y. świadczy na rzecz spółki, będzie stanowiło dla Y. import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. W takim przypadku usługodawca nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy o VAT). Podatek VAT jest rozliczany przez usługobiorcę będącego podatnikiem VAT, a w przypadku usług opodatkowanych w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE (art. 17 ust. 3 ustawy o VAT).

Wskazany powyżej przepis określa podatników podatku VAT zobowiązanych do rozliczenia tzw. importu usług, tj. zasadniczo, transakcji nabycia przez polskiego podatnika VAT (lub osobę prawną zarejestrowaną na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych) usług świadczonych przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. W przypadku transakcji importu usług zastosowano tzw. mechanizm samoobliczenia podatku (ang. reverse charge mechanism).

Podatek VAT z tytułu nabycia (importu) usług od zagranicznych podmiotów unijnych rozliczy zatem Y., na podstawie przepisów ustawy o podatku VAT. Jako że importowane przez Y. usługi stanowią usługi pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych, co zostało wykazane w punkcie 1 niniejszego wniosku, import tych usług będzie zwolniony z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Końcowo należy jeszcze wskazać, że zgodnie z ustalonym orzecznictwem ETS pojęcia zawarte w przepisach dotyczących zwolnień z podatku VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny być definiowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, tak np. w wyroku z dnia 25 października 2007 r. CO.GE.P, sygn. C-174/06:

„odnosząc się do kwestii, czy sporny w postępowaniu przed sądem krajowym stosunek prawny należy do zakresu pojęcia „najem nieruchomości” w rozumieniu art. 13 część B lit. b), należy przypomnieć, po pierwsze, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zwolnienia przewidziane w art. 13 szóstej dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny być definiowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego”.

Analogiczne tezy zaprezentowano m.in. w wyrokach z dnia 12 czerwca 2003 r. w sprawie C-275/01 Sinclair Collis z dni 18.11.2004 w sprawie C-284/03 Temoc Europe z dnia 03.03.2005 r. w sprawie C-428/02 Fonden Marselisborg Lystbadehavn, z dnia 12 września 2000r. w sprawie C-358/97 Komisja przeciwko Irlandii, Pec. Str. 1 6301, pkt 51; z dnia 16 stycznia 2003r. w sprawie C-315/00 Maierhofer.

Oznacza to w istocie, że kwalifikacja analogicznych stanów faktycznych dotyczących Zwolnień z podatku VAT w poszczególnych krajach członkowskich powinna być taka sama. W tym kontekście należy wskazać, że zgodnie z posiadanymi informacjami, Ministerstwo Finansów Republiki Słowenii oraz Ministerstwo Finansów Republiki Włoskiej, stoją na stanowisku, że czynności analogiczne do wskazywanych w zdarzeniu przyszłym, winny być kwalifikowane jako zwolnione usługi pośrednictwa.

Powyższe wskazuje, że wspólnotowa definicja pojęcia „pośrednictwo” obejmuje zespół czynności, które będą wykonywane przez zagraniczne podmioty unijne na rzecz Y.. W konsekwencji, interpretacja pojęcia „pośrednictwo” powinna być w Polsce analogiczna.

Reasumując, nabycie przez Y. od zagranicznych podmiotów unijnych usług pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych będzie stanowiło dla Y. import usług zwolnionych z opodatkowania VAT, na podstawia art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze spółką, w której będzie komplementariuszem, umowę cywilnoprawną na świadczenie usług, w zakres których będzie wchodziło:

poszukiwanie odpowiednich podmiotów oraz ich wstępna selekcja;
badanie due diligence;
ocena celowości inwestycji w dany podmiot;
negocjacje warunków nabycia przez spółkę udziałów (akcji) w wyselekcjonowanym podmiocie;
bieżące doradztwo, wsparcie wbudowaniu wartości oraz nadzór właścicielski wprowadzeniu działalności wyselekcjonowanych podmiotów, których udziały (akcje) zostały nabyte;
poszukiwanie podmiotów zainteresowanych nabyciem udziałów (akcji) od spółki;
negocjacje warunków zbycia udziałów (akcji) przez spółkę.

Te czynności świadczone w ramach umowy, będą zmierzały do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów (akcji) przez spółkę, w której Wnioskodawca będzie komplementariuszem. Ponadto, Wnioskodawca zamierza także nabywać usługi, identyczne do usług wskazanych powyżej, od podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

W związku z powyższym, Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy świadczone na rzecz Spółki usługi obejmujące zespół czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów, mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwolnieniu podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z kolei odwołując się do zapisu z art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe.

Z przepisu art. 3 pkt 1 lit. a powyższej ustawy wynika, iż ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT. Również z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, iż pojęcia używane do określenia zwolnień, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej dostawy towarów lub usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Interpretacja rozszerzająca zakres zwolnienia poza ten, który wynika wprost z treści przepisu jest niedozwolona. Dla przykładu warto wymienić orzeczenia TSUE, które przywołał również Wnioskodawca w swoim stanowisku, z 12 czerwca 2003 r. w sprawie Sinclair Collis Ltd (C-275/01), z 3 marca 2005r. w sprawie Fonden Marselisborg Lystbadehavnz (C-428/02), czy wyrok z 16 stycznia 2003 r. C-315/00 w sprawie Maierhofer.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

Formułując własne stanowisko Wnioskodawca uznał, iż świadczone przez siebie na rzecz spółki czynności w ramach opisanej usługi stanowią świadczenie kompleksowe. W tej kwestii tut. Organ podziela stanowisko Wnioskodawcy i przyjmuje, że doprowadzenie do jak najkorzystniejszego nabycia i zbycia udziałów przez spółkę, obejmuje różnorodne czynności, zarówno podstawowe jak i pomocnicze, które finalnie stanowią kompleksowe, jednolite i nierozerwalne ekonomicznie usługi.

Jednak, zważywszy na charakter usług składających się na owe kompleksowe świadczenie, uznać trzeba stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, gdyż nie mieszczą się one w klasyfikacji zawartej w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, tj. usług pośrednictwa w zakresie instrumentów finansowych.

Argumentując powyższe, należy przede wszystkim rozstrzygnąć co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”. I tak w wyroku Trybunału UE o sygn. C-453/05 Trybunał stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. W sprawie C-2/95 Trybunał wskazał, że „zwolnienie przewidziane w pkt 3 i 5 art. 13B(d) nie jest ograniczone warunkiem, by usługa była świadczona przez instytucję, którą wiąże stosunek prawny z klientem końcowym. Fakt, że transakcja objęta tymi przepisami jest wykonywana przez osobę trzecią, lecz jawi się klientowi jako usługa świadczona przez bank, nie wyklucza zwolnienia z opodatkowania tej transakcji. (...). Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13B(d)(5), „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów.” Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
celem jest dążenie do zawarcia umowy (należy zaznaczyć, że pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Z uwagi na powyższe, stwierdzić należy, iż ustalając, czy określone usługi podlegają opodatkowaniu VAT, czy też są zwolnione, należy brać pod uwagę również faktycznie wykonywane w ramach określonej usługi funkcje.

Warto w tym miejscu przywołać treść art. 43 ust. 15 ustawy, w którym stwierdza się, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Wnioskodawca wskazuje, że kluczową cechą działań realizowanych na rzecz spółki jest doprowadzenie do zawarcia umowy. Jednak zakres merytoryczny oraz charakter wymienionych przez Wnioskodawcę czynności w ramach umowy wskazuje na przeważające cechy doradztwa a nie pośrednictwa finansowego.

Spośród wymienionych czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy na rzecz spółki, jedynie negocjacje warunków nabycia i zbycia przez spółkę udziałów oraz poszukiwanie odpowiednich podmiotów zainteresowanych nabycie udziałów, można uznać za cechy usługi pośrednictwa. Jednocześnie, patrząc na kompleksowy charakter świadczonej usługi, wykazują one cechy usługi pomocniczej a nie zasadniczej. Wnioskodawca podaje, że jedną z czynności wykonywanych w ramach umowy ze spółką jest badanie due diligence. Pojęcie due diligence posiada liczne znaczenia, zarówno dotyczące rzetelności dochodzenia prowadzonego w odniesieniu do przedsiębiorstwa, jak też wykonania jakiejś czynności z należytą starannością. Due diligence znajduje zastosowanie w procesie, w którym potencjalny nabywca ocenia przedmiot transakcji pod kątem interesujących go cech. W połączeniu z bieżącym doradztwem, wsparciem w budowaniu wartości oraz nadzór właścicielski w prowadzonej działalności jak również oceną celowości inwestycji w dany podmiot, czynności te wskazują na wykonywanie faktycznego doradztwa finansowego świadczonego na rzecz spółki, zmierzającego do doprowadzenia do jak najkorzystniejszego nabycia i zbycia udziałów przez spółkę - usługobiorcę Wnioskodawcy. Celem działań Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby spółka, tj. jedna strona transakcji zbycia lub nabycia udziałów, dokonała tej czynności jak najkorzystniej. Co istotne, pośrednik, jakim ma być Wnioskodawca ma interes własny w tym, aby do umowy doszło, gdyż jako komplementariusz przyszłej spółki, jest bezpośrednio zaangażowany w nadzór właścicielski spółki. Na uwagę zwraca również zapis w umowie, dotyczący wynagrodzenia Wnioskodawcy. Jak opisano we wniosku, będzie ono zasadniczo zależało od efektów osiągniętych przez spółkę, ustalanych na podstawie określonych wskaźników, przykładowo, na podstawie takich wskaźników jak: całkowita wartość zainwestowanych środków (po okresie inwestycyjnym), wzrost wartości sprzedanych udziałów/akcji, czy zadeklarowana kwota łącznej kapitalizacji spółki. Te określone wskaźniki są zdarzeniami przyszłymi, niepewnymi, a tym samym stawiają pod znakiem zapytania sam fakt wypłaty wynagrodzenia Wnioskodawcy. W przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacjach indywidualnych, zwłaszcza w interpretacji wydanej za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16.08.2011 r., sygn. ILPP2/443-803/11-2/Akr, i interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23052011 r. sygn. ILPP2/443-353/11-4/MN wskazuje się na prowizyjne wynagrodzenie ustalone jako konkretny procent od wartości transakcji, stanowiący ważny element usługi pośrednictwa.

Reasumując, świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz spółki usługi, obejmujące zespół czynności zmierzających do doprowadzenia do jak najbardziej korzystnego nabycia i zbycia udziałów przez spółkę, nie będą zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy. Wyłączenie to powoduje, iż usługi te opodatkowane będą przez Wnioskodawcę stawką podstawową, tj. 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego należy uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do pytania 2, należy przede wszystkim przywołać treść art. 2 pkt 9 ustawy, gdzie przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Art. 28a ustawy wprowadza kolejną, po art. 15 ustawy, definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą.

Z analizy sprawy wynika, że Wnioskodawca spełnia definicję podatnika, wskazaną w art. 28a ustawy - jest podmiotem wykonującym działalność gospodarczą,

Zgodnie z zasadą ogólną zawartą w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem (…).

Po dokonaniu analizy charakteru nabywanych usług przez Wnioskodawcę od podmiotów nieposiadających siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy zastrzeżenia nie będą miały zastosowania, zatem miejscem opodatkowania nabywanych będzie siedziba nabywcy, tj. Polska.

W kwestii prawidłowego opodatkowania importu przedmiotowych usług od zagranicznych podmiotów unijnych, należy odwołać się do argumentacji tut. Organu dotyczącej pytania pierwszego i tym samym uznać stanowisko Wnioskodawcy również za nieprawidłowe, gdyż usługi te nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, a co za tym idzie będą opodatkowane stawką podstawową, czyli 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania drugiego należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin