INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2008r. (data wpływu 13 marca 2008r.), uzupełnionym pismem z 30 maja 2008r. (data wpływu 11 czerwca 2008r.) oraz pismem z dnia 19 czerwca 2008r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 1 maja 2004r. oraz czynności przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 marca 2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego loW dniu 13 marca 2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podaW dniu 13 marca 2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieW dniu 13 marca 2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 1 maja 2004r. oraz czynności przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności. szkalnego po dniu 1 maja 2004r. oraz czynności przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności. tku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 1 maja 2004r. oraz czynności przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności. katorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 1 maja 2004r. oraz czynności przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 maja 2008r. (data wpływu 11 czerwca 2008r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 21 maja 2008r., znak: IBPP2/443-246/08/BW oraz pismem z dnia 19 czerwca 2008r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca stwierdził, że ustanowienie spółdzielczych praw do lokali mieszkalnych (lokatorskie, własnościowe i odrębna własność) zgodnie z art. 7 ust. 5 jest dostawą towarów i zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 10 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości i części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego. W przypadku tych czynności podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 6, jako kwotę należną przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo mieszkaniowego pomniejszoną o kwotę należnego podatku. W świetle art. 43 ust. 1 pkt 10 zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy: zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Następnie Wnioskodawca wskazał, że od roku 1993 nie buduje nowych mieszkań, ostatni budynek mieszkalny został oddany do użytkowania, zasiedlony i zamieszkany po raz pierwszy w roku 1995. Stwierdził też, że ustanawiając prawa do lokali mieszkalnych stosuje zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 (ustawy o podatku od towarów i usług) uznając, że lokale mieszkalne nie są zasiedlane i zamieszkałe po raz pierwszy.

Zgodnie z art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest zobowiązany zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu. W przypadku gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r., a zawierana jest umowa o przeniesienie własności lokalu przepisów ustawy o VAT nie stosuje, wynika to z art. 153 ustawy o VAT.

Wszelkie inne sytuacje rodzą obowiązek podatkowy. Podstawę opodatkowania w przypadku przeniesienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego (ustanowionego po dniu 1 maja 2004r.) w odrębną własność lokalu reguluje art. 29 ust. 8 ustawy VAT, który dotyczy tylko zmiany statusu w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Podstawą opodatkowania według tego przepisu jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszonego o kwotę podatku. Podstawa ta zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o VAT jest opodatkowana 0% stawką VAT, która obowiązywała do 31 grudnia 2007r. Wnioskodawca stwierdził też, że nie miał problemu aby ustalić podstawę opodatkowania według zapisu art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który obowiązywał do 30 lipca 2007r. w brzmieniu „Na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego: wpłaty różnicy pomiędzy wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wniesionego całego wkładu mieszkaniowego albo jego części. Jeżeli Spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, to różnica pomiędzy wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, podlega zmniejszeniu 50% wartości pomocy uzyskanej przez spółdzielnię zwaloryzowanej proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu. Art. 12 ust. 2 – wysokość wkładu mieszkaniowego waloryzuje się proporcjonalnie do aktualnej wartości rynkowej lokalu”.

Wnioskodawca stwierdził, że wyliczona kwota według tego przepisu pomniejszona o pierwotne umorzenie kredytu (które było odprowadzane do budżetu państwa) była jego przychodem i według przepisu art. 12 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przeznaczył ją na uzupełnienie funduszu remontowego spółdzielni. Zmieniony art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który obowiązuje od 31 lipca 2007r. nie przewiduje już waloryzacji wkładu mieszkaniowego i wpłaty różnicy pomiędzy wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wniesionego wkładu mieszkaniowego. Do podstawy opodatkowania można więc wliczyć wyłącznie wpłaty z tytułu uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową – takie zobowiązania u niego nie występują oraz spłatą zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych, a te są zwolnione z VAT. Obecnie członkowie, którzy posiadają spółdzielcze lokatorskie prawo do mieszkania uzyskują odrębną własność lokalu po dokonaniu wpłaty nominalnej (pierwotnej) kwoty umorzonego kiedyś przez państwo kredytu budowlanego. Wnioskodawca wskazał też, że te pieniądze oddaje w całości do budżetu państwa. Nie uzyskuje więc przychodu, nie ma podstawy opodatkowania, a to oznacza, że nie ma od czego naliczać podatku.

W piśmie z dnia 30 maja 2005r. (stanowiącym uzupełnienie wniosku) Wnioskodawca stwierdził, iż:

1. Lokal został zasiedlony przed dniem 1 maja 2004r.
   
2. Lokal mieszkalny, do którego odnosi się pytanie, został zasiedlony po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004r., a ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło po dniu 1 maja 2004r. z ruchu ludności.
   
   

Dodatkowo w piśmie z dnia 19 czerwca 2008r, wskazał, że w pytaniu nr 2 chodzi o wtórne ustanowienie praw lokatorskich do mieszkania (z ruchu ludności), po dniu 1 maja 2004r. nie ustanawiano praw lokatorskich do lokali po raz pierwszy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy do ustanowionego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po 1 maja 2004r., w przypadku gdy nastąpi przeniesienie tego prawa w odrębną własność wystąpi obowiązek podatkowy...
   
   
2. Czy przy przeniesieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w własność odrębną Wnioskodawca może zastosować zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT...
   
   

Dodatkowo Wnioskodawca w piśmie z dnia 30 maja 2005r., (stanowiącym uzupełnienie wniosku), zadał natomiast pytanie:

Czy przy przeniesieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego we własność odrębną może zastosować zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 i w art. 153 ust. 2 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Odnośnie pytania nr 1 – według ustawy o VAT art. 29 ust. 8 – jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku. Przepisów tych nie stosuje się jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkaniowego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r. (art. 153 ustawy o VAT). Art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującej od dnia 31 lipca 2007r. nie przewiduje już waloryzacji wkładu i wpłaty różnicy pomiędzy wartością rynkową a zwaloryzowaną wartością wniesionego wkładu. Od dnia 31 lipca 2007r. członkowie Spółdzielni, którzy posiadają spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego ustanowione po dniu 1 maja 2004r. uzyskują własność lokalu, jeżeli wpłacą nominalną kwotę umorzonego kiedyś przez państwo kredytu budowlanego, którą to kwotę Spółdzielnia oddaje w całości do budżetu państwa, bowiem według przepisu art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie ma potrzeby ustalania wartości rynkowej mieszkania, ani waloryzowania wkładu mieszkaniowego. Wnioskodawca stwierdził, że ustawodawca zmieniając zapis art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych najwyraźniej zapomniał zmienić zapisy w ustawie o VAT. Ponieważ przepisy ustawy o VAT i ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych są sprzeczne (art. 29 ust. 8 ustawy VAT i art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych), Wnioskodawca uważa, że jeżeli przy przeniesieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w własność odrębną nie uzyskuje przychodu to nie ma podstawy opodatkowania podatkiem VAT. W związku z tak skonstruowanymi przepisami Wnioskodawca uważa, że przeniesienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w własność odrębną nie tworzy podstawy opodatkowania jaką jest obrót, nie rodzi obowiązku podatkowego i czynność ta nie powinna podlegać ustawie o VAT, w przeciwnym razie dla potrzeb VAT i po to tylko aby naliczyć od dnia 1 stycznia 2008r. 7% VAT, (nowelizacja ustawy z dnia 19 września 2007r.) będzie musiał zlecić rzeczoznawcy wycenę mieszkania aby ustalić jego wartość rynkową, a takie czynności według niej są niezgodne z przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Odnośnie pytania nr 2 – Wnioskodawca stwierdził, że drugą kwestią budzącą jego wątpliwości jest zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Wskazał, że w jego warunkach, gdzie posiada stare zasoby mieszkaniowe ostatnie pierwsze zasiedlenie odbyło się w 1995r. i przy kolejnym ustanawianiu praw do lokali mieszkalnych stosuje zwolnienie z VAT według powyższego artykułu, to przeniesienie tych samych praw we własność odrębną, jego zdaniem, powinno być też objęte zwolnieniem z tego samego artykułu. Rozszerzając tą kwestę poinformował, że nie ulepszał budynków mieszkalnych ani też nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ponadto w ww. piśmie z dnia 30 maja 2005r. Wnioskodawca wskazał, że w jego warunkach, gdzie posiada stare zasoby mieszkaniowe, ostatnie pierwsze zasiedlenie odbyło się do 1995r., przy kolejnym ustanawianiu praw do lokali mieszkalnych stosuje zwolnienie z VAT według art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 153 ust. 2 ustawy o VAT. Przeniesienie tych samych praw we własność odrębną, jego zdaniem, powinno być też objęte zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 153 ust. 2 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
   
2. eksport towarów;
   
3. import towarów;
   
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
   
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Z powyższego wynika, iż czynności związane m.in. z ustanowieniem na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego zostały zrównane z dostawą towaru.

Art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Natomiast zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 14 ww. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Z cyt. wyżej przepisów wynika, iż w odniesieniu do lokali uprzednio zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004r., ustanowienie po raz pierwszy, bądź kolejny, po dniu 1 maja 2004r. lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz odrębnej własności lokalu objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy jako, że ustanowienie ww. praw będące dostawą części obiektów budownictwa mieszkaniowego (lokali), dotyczy lokali po ich pierwszym zasiedleniu.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Natomiast w myśl art. 153 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r.

Z cyt. wyżej przepisu wynika, iż wyłączeniu spod ustawy o podatku od towarów i usług podlegają czynności przekształcenia lub ustanowienia odrębnej własności lokalu, w przypadku, gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r. Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004r. i zostały one zasiedlone przed tą datą.

Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenie praw lokatorskich w prawo własności, jeżeli zostały łącznie spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie po raz pierwszy lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed 1 maja 2004r.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że dotyczy ono lokalu mieszkalnego w odniesieniu do którego ustanowienie po raz pierwszy spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jak też jego zasiedlenie nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r. Zatem przekształcenie ww. spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności, w przypadku lokalu, w którym pierwsze zasiedlenie i ustanowienie po raz pierwszy lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło przed dniem 1 maja 2004r. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powtórne ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po dniu 1 maja 2004r. pozostaje bez znaczenia w niniejszej sprawie.

W konsekwencji powyższego stanowisko Wnioskodawcy, jakoby w opisanej we wniosku sytuacji czynności:

• ustanowienia spółdzielczych lokatorskich praw do lokali mieszkalnych po 1 maja 2004r. oraz
  
• przenoszenia tychże praw w odrębną własność

winny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 153 ust. 2 ustawy o VAT należało uznać za nieprawidłowe.

Należy również zauważyć, iż w niniejszej interpretacji nie rozstrzygano w kwestii podstawy opodatkowania opisanych we wniosku czynności, bowiem nie było to przedmiotem przedstawionego we wniosku zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.