INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012 r. (data wpływu 14 marca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 czerwca 2012 r. (data wpływu 18 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 6 czerwca 2012 r. nr ILPB2/415-304/12-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia – w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania – braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 6 czerwca 2012 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 11 czerwca 2012 r.), zaś w dniu 18 czerwca 2012 r. do tut. Organu wpłynęło pismo z dnia 14 czerwca 2012 r. stanowiące uzupełnienie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 16 maja 2007 r. Wnioskodawca, w drodze częściowego umownego działu spadku zawartego w formie aktu notarialnego oraz częściowego zniesienia współwłasności nabył na wyłączną własność nieruchomość zabudowaną. Od powyższej czynności Zainteresowany nie był zobowiązany do uiszczenia podatku od spadku.

Następnie, dnia 25 listopada 2011 r., a więc przed upływem terminu pięcioletniego określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca dokonał sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Umowa powyższa została zawarta w formie aktu notarialnego. Strony zgodnie ustaliły cenę przedmiotu niniejszej umowy sprzedaży na 265 000 zł.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano, iż datą śmierci spadkodawcy, tj. ojca Zainteresowanego, jest dzień 4 lutego 2006 r.

Ponadto, Wnioskodawca nadmienia, iż wartość nieruchomości nabytej na wyłączną własność w wyniku częściowego umownego działu spadku oraz częściowego zniesienia współwłasności przekracza wartość Jego pierwotnego udziału w spadku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy z uwagi na fakt, że Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości przed upływem terminu, wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest On automatycznie zobowiązany do uiszczenia należnego podatku, czy też może złożyć oświadczenie, iż w terminie dwóch lat od daty sprzedaży nieruchomości przeznaczy uzyskane z tego tytułu środki na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych...
2. Czy w sytuacji, gdy Zainteresowany zamierza przeznaczyć środki uzyskane tytułem ceny na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych – zgodnie z przepisami ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych konieczne jest, aby złożył On stosowne oświadczenie o woli przekazania środków uzyskanych ze sprzedaży na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych w terminie dwóch lat od daty sprzedaży do naczelnika właściwego urzędu skarbowego i czy tym samym nie powstanie po Jego stronie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 131, jest zwolniony od konieczności zapłaty podatku do dnia 30 kwietnia 2012 r., albowiem zamierza przeznaczyć kwotę uzyskaną ze sprzedaży wymienionej wyżej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe. Zainteresowany zamierza kwotę uzyskaną tytułem ceny przeznaczyć na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych, wobec czego uznaje, iż została ona zwolniona od opodatkowania.

W opinii Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy pomimo faktu, że dokonał sprzedaży nieruchomości przed upływem pięcioletniego terminu – uprawniającego do skorzystania z ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych – jeśli zamierza uzyskaną tytułem ceny kwotę przeznaczyć na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych nie powstaje po stronie Zainteresowanego obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli złoży stosowne oświadczenie naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego, w którym wyjaśni, że całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży przed upływem okresu dwuletniego przeznaczy na własne cele mieszkaniowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestiiopodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z analizy stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany nabył przedmiotową nieruchomość w drodze spadkobrania po zmarłym w 2006 r. ojcu. Następnie, w 2007 r. dokonano częściowego umownego działu spadku oraz częściowego zniesienia współwłasności. Na skutek ww. działu spadku i zniesienia współwłasności Wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem nieruchomości. Wartość nabytej w wyniku częściowego umownego działu spadku oraz częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości przekracza wartość Jego pierwotnego udziału w spadku. Dnia 25 listopada 2011 r. dokonano sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

Zauważyć należy, iż zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 ww. Kodeksu, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 926 Kodeksu cywilnego). Natomiast stosownie do z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego prawomocne postanowienie sądu stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę.

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Jednak zgodnie z art. 1036 ww. ustawy istnieje możliwość rozporządzenia przez spadkobierców prawem lub rzeczą należącą do spadku, mimo istnienia współwłasności, jeśli następuje to za zgodną wolą wszystkich spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Dochodzi wówczas do powstania wspólności majątku spadkowego. Wspólność ta nie jest tożsama ze wspólnością w częściach ułamkowych w rozumieniu art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, gdyż jej przedmiotem jest spadek, a nie rzecz. Wspólnością objęte są wszystkie prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu i istniejące w chwili otwarcia spadku, a więc także prawa z istoty swej podzielne.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom i nie zmieni tego fakt, że dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku. Natomiast jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy wspólnej. Wartość przyznanych rzeczy powinna odpowiadać wielkości (wartości) udziału we współwłasności.

Zniesienie współwłasności i dział spadku nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku i zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Tak więc co do zasady, dział spadku i zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego działu spadku i zniesienia współwłasności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Zauważyć należy, iż z taką sytuacją mamy do czynienia na gruncie analizowanej sprawy.

Zatem, stwierdzić należy, iż Zainteresowany nabył przedmiotową nieruchomość w dwóch datach, tj.:

• w 2006 r. – w drodze spadkobrania po ojcu, oraz
• w 2007 r. – w ramach częściowego umownego działu spadku oraz częściowego zniesienia współwłasności.
  
  

Odnosząc się do kwestii opodatkowania przedmiotowej nieruchomości – w części nabytej w drodze spadkobrania – stwierdzić należy, iż zastosowanie znajdują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r.

Zgodnie bowiem z art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w tej ustawie w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Na mocy art. 28 ust. 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika. Zasada ta nie ma zastosowania do podatników, którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania zbycia złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Jednakże, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), (…), w całości – jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

W świetle cytowanego powyżej przepisu, stwierdzić należy, iż przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości – w części nabytej w 2006 r. w drodze spadkobrania – korzysta ze zwolnienia od podatku. Tym samym, od tej części przychodu Zainteresowany nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Zauważyć należy, iż przepisy ustawy podatkowej dla skorzystania z ww. zwolnienia przedmiotowego nie wymagają złożenia jakiegokolwiek oświadczenia.

Z kolei, oceniając skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości – w części nabytej w 2007 r. w drodze częściowego umownego działu spadku oraz częściowego zniesienia współwłasności – stwierdzić należy, iż zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2008 r.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) ustawy zmienianej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi – 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19 a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Z analizy wniosku wynika, iż Zainteresowany środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości zamierza w terminie dwóch lat od daty ww. zbycia przeznaczyć na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy podatkowej. Na tą okoliczność Wnioskodawca planuje złożyć stosowne oświadczenie naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego.

Reasumując, stwierdzić należy, iż środki uzyskane z dokonanej w 2011 r. sprzedaży nieruchomości – w części nabytej w 2007 r. w drodze działu spadku oraz zniesienia współwłasności – podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W konsekwencji przy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca nie jest uprawniony do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy podatkowej, gdyż w stanie prawnym mającym zastosowania na gruncie przedmiotowej sprawy brak jest przepisów konstytuujących to zwolnienie. Zatem, kwota uzyskana z tytułu ww. zbycia – w części nabytej w 2007 r. – podlega opodatkowaniu 19% podatkiem na zasadach określonych w cytowanym wyżej art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy również w przedmiocie przedłożenia oświadczenia naczelnikowi urzędu skarbowego celem skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo, wskazać należy, iż Zainteresowany przedstawiając opis stanu faktycznego przywołał art. 21 par. 1 pkt 131. Tut. Organ wskazuje, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest tak oznaczonego przepisu. Jednakże, mając na uwadze całokształt sprawy, w szczególności intencję Zainteresowanego, aby skorzystać ze zwolnienia od podatku w odniesieniu do środków uzyskanych ze zbycia nieruchomości, przyjęto, iż Wnioskodawca miał na myśli art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.