POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku działając na podstawie art. 14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w sprawie koszty uzyskania przychodów – rozliczenie ugody zawartej przed sądem rejonowym

stwierdza, że stanowisko przedstawione w tym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

W dniu 22.04.2004r. Spółka z o.o. zawarła umowę o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych. W treści umowy przyjęto założenie, że będzie ona zrealizowana przez kontrahenta w trzech etapach według określonego harmonogramu stanowiącego załącznik do umowy. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy miało być płatne w dwóch ratach: pierwsza rata w terminie 7 dni od daty wystawienia faktury przez wykonawcę i po podpisaniu drugiego etapu realizacji umowy, druga rata w terminie 7 dni od daty wystawienia faktury przez wykonawcę i po podpisaniu protokołu kończącego trzeci etap realizacji umowy. Także w dniu 22.04.2004r. strony zawarły umowę w zakresie dzierżawy urządzeń służących realizacji umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych. Umowy przewidywały, że Spółka ma prawo je wypowiedzieć ze skutkiem natychmiastowym w przypadku rażącego naruszenia przez wykonawcę obowiązków wynikających z umowy, tj. w szczególności zwłoki w zakończeniu realizacji umowy przekraczającej 3 tygodnie.

W dniu 15.09.2004r. Podatnik wypowiedział umowę o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych, jak również umowę dzierżawy urządzeń służących realizacji ww. umowy z uwagi na nienależyte wykonanie umowy i utratę zaufania do kontrahenta. Do czasu wypowiedzenia, z tytułu realizacji umów nie zostały wystawione przez kontrahenta faktury VAT z tytułu wykonanych prac, a Spółka nie dokonała na rzecz wykonawcy żadnych płatności.

W dniu 20.06.2006r. strony w celu polubownego rozwiązania sporu i usunięcia wszelkiej niepewności co do możliwych roszczeń lub praw, które mogłyby stronom wzajemnie przysługiwać w związku z zawarciem wykonaniem i rozwiązaniem umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych oraz bezpośrednio z nią związanej umowy dzierżawy czyniąc sobie wzajemne ustępstwa zawarły ugodę przed Sądem Rejonowym w Gdańsku. Pierwotnie w wezwaniu do zawarcia próby ugodowej roszczenie dochodzone przez kontrahenta opiewało na kwotę 1.690.898 zł (brutto), następnie ww. roszczenie zostało obniżone do kwoty 503.489 zł (netto) wynikającej z zestawienia kosztów pracy poniesionych przez wykonawcę w okresie obowiązywania umowy. Ostatecznie ugoda zawarta przed Sądem Rejonowym w Gdańsku zobowiązała Spółkę do zapłaty na podstawie faktury wystawionej przez kontrahenta kwoty 250.000 zł (netto) tytułem pokrycia kosztów prac poczynionych w związku z wykonywaniem umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych. Zobowiązanie wynikające z zawartej ugody zostało uregulowane przez Podatnika w 2006r.

Wątpliwości Podatnika budzi, czy określone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Gdańsku koszty pracy poniesione przez kontrahenta w okresie obowiązywania umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych stanowią koszt uzyskania przychodów.

Zdaniem Podatnika poniesiony wydatek był racjonalnie uzasadniony oraz służył zabezpieczeniu źródła przychodów. Ponadto kwoty wypłaconej z tytułu zwartej ugody nie można rozpatrywać kontekście art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż treść tego przepisu nakazuje wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów tylko kary umowne i odszkodowania wypłacane w związku nienależytym wykonaniem umowy, a ponadto wyłącza on z kosztów kary i odszkodowania poniesione przez wykonawcę usługi, a nie przez zlecającego jej wykonanie.

Na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Jak stanowi art. 184 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu. Zgodnie z art. 185 Kpc o zawezwanie do próby ugodowej - bez względu na właściwość rzeczową - można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika. Z posiedzenia spisuje się protokół, a jeżeli doszło do ugody, osnowę jej wciąga się do protokołu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2006r., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Jak wynika z powyższego przepisu kosztem uzyskania przychodów są wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami. Są to, więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy. Przy czym koszty, których nie można bezpośrednio powiązać z uzyskanym przychodem, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów z chwilą ich faktycznego poniesienia.

Z kolei art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 15.02.1992r. stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywanych robót i usług. Z brzmienia powołanego przepisu wynika, że dotyczy on jedynie zdarzeń spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej, wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych.

Powyższe nie oznacza jednak, że (niewymienione w powyższym przepisie) kary umowne i odszkodowania poniesione z tytułu zerwania umowy są każdorazowo kosztem uzyskania przychodu. Jak stwierdził NSA w wyroku z dnia 13.12.1996r., sygn. akt S.A./Łd 2683/95 kara umowna poniesiona z tytułu zerwania umowy, dyktowanego dążeniem do zapobieżenia stratom finansowym, grożącym w razie wykonania zobowiązania, nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy z 15.2.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (podobne stanowisko prezentują sądy w wyrokach z dnia 16.05.1997r., sygn. akt III SA 1747/95, z dnia 18.05.1995r., sygn. akt SA/Kr 1768/94, z dnia 12.03.1999r., sygn. akt I SA/Po 1362/98, z dnia 24.08.2001r., sygn. akt I SA/Łd 1215/99).

Okoliczności przedstawione we wniosku Podatnika odbiegają jednak od stanów faktycznych, które były przedmiotem orzeczeń sądowych. Spółka nie była stroną zobowiązaną do wykonania usługi, lecz stroną zlecającą wykonanie usługi. Poza tym - jak wynika z wniosku Podatnika - wypowiedzenie umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych nie nastąpiło z przyczyn zaistniałych po stronie Podatnika, lecz z powodu naruszenia przez wykonawcę obowiązków wynikających z umowy. Przede wszystkim jednak kwota określona w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym nie została zakwalifikowana jako kara umowna czy odszkodowanie, lecz jako koszty prac poniesionych przez wykonawcę w związku z wykonywaniem umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych, co znajduje potwierdzenie w zestawieniu kosztów sporządzonym przez wykonawcę. Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej okoliczności, w ocenie tut. Organu podatkowego, prawidłowe jest stanowisko Podatnika, iż określone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Gdańsku koszty pracy poniesione przez kontrahenta w okresie obowiązywania umowy o dostawę, instalację i wdrożenie systemu kart flotowych stanowią koszt uzyskania przychodów.