Wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego wpłynął do organu podatkowego w dniu 11.01.2007r. We wniosku tym Podatnik przedstawia następujący stan faktyczny:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług przewozu i spedycji. Dokonuje regulacji wzajemnych rozliczeń z kontrahentami zagranicznymi m.in. w drodze kompensaty wzajemnych, wymagalnych i nie przeterminowanych wierzytelności. Wierzytelności stanowiące przedmiot kompensaty Spółka wycenia po niższym kursie waluty, według którego zostaje wyceniona dana należność lub zobowiązanie w momencie jego powstania. W wyniku tych przeliczeń często powstają różnice kursowe wynikające z różnego kursu waluty zastosowanego przy zarachowaniu należności lub zobowiązania w momencie jego powstania, które w ewidencji księgowej Spółka odnosi odpowiednio: ujemne – w koszty finansowe, zaś dodatnie – na przychody finansowe.

Wobec powyższego, po stronie Spółki powstało pytanie, czy różnice kursowe wynikłe z kompensaty rozrachunków są uwzględniane w rozliczeniu podatku dochodowego, a w szczególności, czy dodatnie różnice kursowe stanowią przychód, zwiększający podstawę opodatkowania oraz czy ujemne stanowią koszt uzyskania przychodu?

Zdaniem Podatnika, powstałe przy kompensacie różnice kursowe nie są uwzględniane w rozliczeniu podatku dochodowego (nie skutkują podatkowo). Analiza treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zdanie drugie, wskazuje, że różnice kursowe z tytułu różnych kursów walut mogą być uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów dopiero wówczas, gdy nastąpi faktyczna zapłata za nabyty towar lub usługę. Przez zapłatę należy rozumieć wyłącznie zapłatę w pieniądzu, a nie w formie kompensaty. Zdaniem Podatnika rozliczenie podatkowe obejmuje jedynie różnice kursowe zrealizowane, zaś kompensata, choć niewątpliwie jest formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, to nie można uznać, iż jest ona związana z finansowymi operacjami, skutkującymi – w ujęciu kasowym – utratą lub wzrostem wartości waluty. Stąd powstałe różnice kursowe nie mają wpływu na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, a winny być uwzględniane jedynie w bilansowym rozrachunku Podatnika. Zatem, dokonując kompensaty wierzytelności w walucie obcej nie dochodzi do osiągnięcia przychodu (poniesienia kosztu), który mógłby być korygowany (podwyższony lub obniżony) o różnice kursowe. Następuje tu bowiem potrącenie wzajemnych wierzytelności, a nie zapłata, co powoduje, iż nie dochodzi do realizacji różnic kursowych dla celów podatkowych.

Organ podatkowy ustosunkowując się do prezentowanego przez Podatnika stanowiska, dotyczącego podatkowych różnic kursowych informuje, że ze względu na fakt, iż Wnioskodawca własne stanowisko w sprawie wyraża w oparciu o przepisy obowiązujące w 2006r., w odrębnym postanowieniu wydanym dnia 5.04.2007r. pod numerem ZD/4061-5/1/07 ustosunkuje się do tegoż stanowiska wyłącznie w odniesieniu do stanu prawnego obowiązującego w 2006r. Natomiast, z uwagi na wpływ wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego w roku 2007r., a także z uwagi na okoliczność zmiany - począwszy od roku podatkowego 2007r. - przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie różnic kursowych, kwestie wiążące się z różnicami kursowymi powstającymi począwszy od 2007r. zostaną przedstawione w niniejszym postanowieniu.

Zgodnie z przepisem art. 15a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) - w brzmieniu obowiązującym w 2007r. - różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Jak wynika z regulacji art. 15a ust. 2 pkt 1 do 3 przywołanej ustawy, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Z kolei stosownie do art. 15a ust. 3 pkt 1 do 3 ustawy, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:

1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,

3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Zarówno art. 15a ust. 2, jak i ust. 3 ustawy, zawierają także punkty 4 i 5, które dotyczą powstawania różnic kursowych związanych z kredytami i pożyczkami.

Na podstawie powyższych przepisów zauważyć należy, iż począwszy od 2007r. ustawa podatkowa wskazuje, że w przypadku powstania dodatnich różnic kursowych należy o nie zwiększyć przychody podatnika, zaś w przypadku powstania ujemnych różnic kursowych będą one obciążały koszty uzyskania przychodu. Oznacza to, że od 2007r., z punktu widzenia wpływu różnic kursowych na przychody podatników albo koszty uzyskania tych przychodów, bez znaczenia jest charakter transakcji, z którą związane jest powstanie różnic kursowych.

Stosownie do art. 15a ust. 6 ustawy podatkowej, przez średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski, o którym mowa w ust. 2 i 3, rozumie się kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub poniesienia kosztu.

Organ podatkowy pragnie zwrócić uwagę na przepis art. 15a ust. 7 ustawy podatkowej, zgodnie z którym za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.

Z przytoczonej regulacji wynika, iż ustawodawca (począwszy od 2007r.) uznał za uzasadnione powstanie różnic kursowych nawet w sytuacji, gdy nie dochodzi do faktycznego transferu pieniędzy. Zapłata zobowiązania, jak również otrzymanie należności, w jakiejkolwiek formie, także w formie potrącenia, nie stanowi teraz żadnej przeszkody do uznania, że doszło do powstania różnicy kursowej (dodatniej lub ujemnej). W celu zaś umożliwienia podatnikom obliczenia zaistniałej różnicy kursowej przy np. regulowaniu zobowiązań w formie potrącenia (kompensaty), ustawodawca umieścił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych art. 15a ust. 4. Na podstawie art. 15a ust. 4 ustawy, jeżeli przy obliczaniu wartości różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, przyjmuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

W sytuacji opisanej we wniosku dochodzi do kompensat wzajemnych należności i zobowiązań powstających pomiędzy Spółką a Jej kontrahentami. W wyniku kompensat wzajemnych należności i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych powstają różnice pomiędzy wartością przysługującej należności przeliczonej odpowiednio na złotówki a wartością tej należności faktycznie otrzymaną przez Spółkę oraz powstają różnice pomiędzy wartością zobowiązania (odpowiednio przeliczonego na złotówki), które Spółka jest obowiązana uiścić a wartością tego zobowiązania faktycznie uiszczoną. Ponieważ, począwszy od 2007r. do obliczenia różnic kursowych nie jest już potrzebny faktyczny przepływ pieniędzy, należy stwierdzić, iż różnice kursowe powstałe w wyniku kompensat należności i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych, podobnie jak różnice kursowe powstające przy faktycznym transferze środków finansowych, również mają wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę przepisy ustawy podatkowej obowiązujące w 2007r., stwierdza się, iż stanowisko Spółki zajęte we wniosku z dnia 10.01.2007r. jest nieprawidłowe.

Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.