INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2008 r. (data wpływu 29 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu cesji wierzytelności (prawa do lokalu mieszkalnego) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu cesji wierzytelności (prawa do lokalu mieszkalnego).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 2 lipca 2001 r. wspólnie z matką zawarł Pan z Przedsiębiorstwem Budowlanym umowę przedwstępną sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z odpowiednim procentowym udziałem we współwłasności gruntu i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku w stanie wykończonym i wyposażonym. Przedmiotowa umowa została w dniu 13 sierpnia 2001 r. zmieniona. Deweloper zobowiązał się wybudować lokal mieszkalny i wydać go Panu oraz matce najpóźniej do końca trzeciego kwartału 2002 r., a następnie w terminie 90 dni od wydania lokalu ustanowić odrębną własność i sprzedać we współwłasności Państwu za sumę 70.308 zł, wraz z odpowiednim udziałem we współwłasności części wspólnych budynku oraz gruntu pod budynkiem. Na poczet zawartej umowy wpłacił Pan wraz z matką kwotę 71.533 zł 39 gr. Z uwagi na okoliczność, iż deweloper ostatecznie nie zakończył inwestycji, na skutek problemów finansowych transakcja nie doszła do skutku. W dniu 4 lutego 2006 r. został podpisany akt notarialny dotyczący poddania się rygorowi egzekucji przez dewelopera, a wierzytelność w wysokości 71.533 zł 39 gr została zabezpieczona wpisem do hipoteki. W dniu 23 maja 2007 r. podpisał Pan wraz z matką umowę cesji wierzytelności, odzyskując w ten sposób część wpłaconych na mieszkanie pieniędzy. W dniu podpisania niniejszej umowy cesjonariusz przelał na rzecz Pana i matki kwotę 43.000 zł gotówką, po 21.500 zł na każdego. W wyniku sprzedaży przedmiotowej wierzytelności poniósł Pan wraz z matką stratę w łącznej wysokości 28.533 zł 39 gr (po 14.266 zł 70 gr na każdego).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwota uzyskana ze sprzedaży wierzytelności własnej stanowi dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy cena sprzedaży była niższa od wartości wierzytelności...

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż wierzytelności za cenę niższą od wartości wierzytelności nie powoduje powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu. Stoi Pan na stanowisku, iż co do zasady dochodem z określonego źródła jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Zdaniem Pana zgodnie z art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu są również prawa majątkowe, i choć art. 18 tej ustawy, prawa majątkowe wymienia jedynie przykładowo, to z uwagi, iż wierzytelność jest prawem majątkowym przysługującym Panu wobec dewelopera, uznać należy, że jej sprzedaż stanowi źródło przychodu wymienione w art. 18 ustawy. Zatem uważa Pan, iż skoro osiągnięty ze sprzedaży wierzytelności przychód w kwocie 21.500 zł jest niższy od wysokości kosztu jaki poniósł Pan na jego nabycie, tj. od kwoty 35.766 zł 70 gr, z całą stanowczością stwierdzić należy, iż nie powstaje w przedmiotowej sprawie dochód podlegający opodatkowaniu. Ponadto, jeśli dokonane na rzecz dewelopera wpłaty dodatkowo powiększyć o koszty związane z zawarciem aktu notarialnego, obsługą kredytu, kosztami zamierzającymi do zabezpieczenia wierzytelności przed niewypłacalnością dłużnika, wartość poniesionych przez Pana wydatków wzrasta do kwoty 44.309 zł 03 gr. Biorąc pod uwagę powyższe w Pana ocenie, sprzedaż wierzytelności za kwotę niższą od jej wartości nie powoduje dochodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych z uwagi na okoliczność, iż w wyniku tej transakcji zostanie wygenerowana strata, a zatem, nie podlega ona rozliczeniu z innymi dochodami osiągniętymi w roku 2007.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast art. 18 ustawy stanowi, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w tym przepisie wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę będzie stanowił interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Będą to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych (np. wierzytelności z tytułu umowy sprzedaży).

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 cyt. wyżej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne. Na gruncie przepisów podatkowych transakcja odpłatnego zbycia wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (art. 9 ust. 3).

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego dokonał Pan wraz z matką wpłaty na poczet zawartej umowy na zakup lokalu mieszkalnego. W związku z nie wywiązaniem się dewelopera z postanowień umowy podpisali Państwo umowę cesji wierzytelności i z tego tytułu osiągnęli przychód, podlegający opodatkowaniu. Jednakże, zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 9 ust. 2 ustawy podatkowej, w Państwa przypadku kwota ta nie stanowi dochodu a stratę, gdyż kwota osiągniętego przychodu jest niższa od poniesionych kosztów, bezpośrednio związanych z jego uzyskaniem.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej starty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Zatem, stosownie do dyspozycji art. 45 ust. 1 ustawy zarówno przychód jaki i uzyskaną stratę winien Pan wykazać w zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym poniesiono stratę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.