INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 9 sierpnia 2012 r. (data wpływu 17 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconej pracownikowi dodatkowej gratyfikacji z tytułu wypadku przy pracy bez winy pracownika. Wypłata dodatkowej gratyfikacji wynikała z art. 31 pkt 1 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy i wynosiła 50% otrzymanego z ZUS z tego tytułu odszkodowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca postąpił prawidłowo traktując wypłaconą dodatkową gratyfikację jako przychód ze stosunku pracy, od którego należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe. Wypłacona dodatkowa gratyfikacja dla pracownika, który uległ wypadkowi w pracy ma charakter zadośćuczynienia za cierpienia jakich doznał z tego tytułu, ale nie wynika ani z ugody sądowej, ani nie jest zasądzona wyrokiem sądowym. Jej wysokość i zasady przyznania określa Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy.

Stanowisko płatnika w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego z uwzględnieniem art. 21 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest następujące: wypłacona pracownikowi dodatkowa gratyfikacja z tytułu wypadku przy pracy, wynikająca z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, jest przychodem ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego płatnik postąpił prawidłowo pobierając zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconej gratyfikacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu jednoznacznie wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania (zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Oznacza to, że dyspozycją tego przepisu nie są objęte wszystkie odszkodowania (zadośćuczynienia) przyznane na podstawie ustaw lub przepisów wykonawczych a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań. Wyłączone ze zwolnienia są m.in. odszkodowania wypłacane według ww. uregulowań, ale wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ww. ustawy).

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g), muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,

• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda inna niż ugoda sądowa.
  
  

Powyższe nie oznacza, że w odniesieniu do odszkodowań, przyznanych na podstawie regulacji, które nie normują ich wysokości (zasad ustalania) ustawodawca nie przewiduje możliwości skorzystania ze zwolnienia. Do takich odszkodowań może mieć zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale tylko wówczas gdy zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej i nie dotyczą wyjątków wskazanych przez ustawodawcę.

Jak stanowi bowiem art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Ustawodawca przyjął bowiem, iż w odniesieniu do odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów, które nie zawierają szczególnych regulacji w zakresie wysokości odszkodowań, wystarczającym kryterium uzasadniającym zwolnienie, będzie udział w procesie przyznania odszkodowania niezawisłego organu sądowniczego (stąd wymagania dotyczące wyroku lub ugody sądowej), co gwarantuje adekwatność kwoty przyznanego odszkodowania do rozmiaru poniesionej szkody oraz zapewnia, iż przepis ten nie będzie wykorzystywany do obchodzenia przepisów podatkowych.

Przy interpretacji przepisów dotyczących zwolnień podatkowych stosuje się wykładnię literalną, która ma pierwszeństwo przed wykładnią celowościową, co oznacza, że katalog zwolnień przedmiotowych zawarty w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym i nie można interpretować go rozszerzająco.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca pobrał zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconej pracownikowi dodatkowej gratyfikacji z tytułu wypadku przy pracy bez winy pracownika. Wypłata dodatkowej gratyfikacji wynika z art. 31 pkt 1 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy i wynosi 50% odszkodowania otrzymanego z ZUS z tego tytułu.

W przedmiotowej sprawie podstawę prawną wypłaconej kwoty stanowił zatem art. 31 pkt 1 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy, jest to uregulowane Działem XI ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. Nr 21 z 1998 r., poz. 94 ze zm.), porozumienie normatywne, zawierane pomiędzy pracodawcami lub organizacjami pracodawców a związkiem lub związkami zawodowymi.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przywołane uregulowania prawne wskazać należy, iż dokonana wypłata na rzecz pracownika z tytułu wypadku przy pracy wynika z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Wysokość tego świadczenia podobnie jak zasady ustalenia wysokości wypłaconego świadczenia nie wynikają z żadnej ustawy, ani aktu wykonawczego. W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowa wypłata nie będzie odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wypłacona przez Wnioskodawcę dodatkowa gratyfikacja nie może korzystać również ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy, bowiem nie zostało otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

Reasumując, dokonana na podstawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy wypłata na rzecz pracownika z tytułu wypadku przy pracy – nie podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe skutkuje tym, że Spółka jako płatnik zobowiązana była pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego należny podatek dochodowy. Zgodnie bowiem z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.