INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1731/11 stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2010 r., (data wpływu 21 października 2010 r.), uzupełnionym w dniu 24 stycznia 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2010 r. złożono wniosek, uzupełniony w dniu 24 stycznia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w terminie 25 dni.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Przedmiotem działalności Spółki jest projektowanie, budowa i eksploatacja odcinka autostrady. Powyższe zadania realizowane są w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

W chwili obecnej Spółka eksploatuje gotowy odcinek autostrady oraz jest trakcie budowy nowego odcinka. Gotowy odcinek, jako budowla wzniesiona na gruncie stanowiącym własność Skarbu Państwa, jest dla Spółki rodzajem środka trwałego, o którym mowa w art. 16a ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Od tego środka dokonuje odpisów amortyzacyjnych dla celów podatkowych.

W związku z eksploatacją gotowego odcinka autostrady, a także w związku prowadzonym procesem budowy dalszego jej odcinka, Spółka nabywa towary i usługi budowlane, z którymi związane są istotne kwoty podatku naliczonego. Zobowiązania wynikające z faktur dokumentujących wspomniane zakupy Spółka reguluje w drodze przelewów bankowych. W przypadku, gdy w danym miesiącu kwota podatku naliczonego, związanego z nabyciem towarów i usług przewyższa kwotę podatku należnego od sprzedaży dokonanej, Spółka składając deklarację VAT-7 wnioskuje o zwrot nadwyżki podatku naliczonego na swój rachunek bankowy w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia (z uwagi na spełnienie przesłanek określonych w art. 87 ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług). Ponieważ inwestycja prowadzona przez Spółkę finansowana jest z kredytów bankowych, a kwoty podatku naliczonego są istotne, otrzymywanie zwrotów nadwyżki podatku naliczonego w minimalnym terminie określonym ustawą o podatku od towarów i usług jest niezwykle istotne.

Eksploatacją i utrzymaniem gotowych odcinków autostrady zajmuje się, na zlecenie Spółki, operator autostrady. Na podstawie zawartej umowy, operator jest zobowiązany do utrzymywania odpowiedniego stanu technicznego autostrady, w tym do dokonywania napraw szkód wyrządzonych przez użytkowników autostrady, o ile wartość pojedynczej szkody nie przekracza limitu kwotowego określonego w tej umowie. W przypadku szkód, których sprawca jest znany, operator wystawia fakturę Spółce za wykonanie usługi naprawy, na której koszt składają się koszty materiałów użytych do naprawy, koszty robocizny pracowników operatora, a także koszty ewentualnych podwykonawców, z których korzysta operator. Nadto operator, reprezentując Spółkę, dochodzi od towarzystw ubezpieczeniowych, w których ubezpieczeni są sprawcy szkód, wypłaty odszkodowań na rzecz Spółki.

Obecnie Spółka dokonuje zapłaty za faktury wystawiane przez operatora z tytułu usług naprawy szkód, w formie przelewów bankowych. Ponieważ jednak taki sposób rozliczeń powoduje, że Spółka musi angażować swoje środki pieniężne, a dopiero po zapłacie należności operatorowi odzyskuje od ubezpieczycieli w formie odszkodowań zwrot poniesionych kosztów, więc kontrahenci rozważają zmianę sposobu rozliczeń za naprawę szkód, których sprawcy są znani. Nowy system rozliczeń polegałby na tym, że operator, tak jak dotychczas, dokonywałby naprawy szkody i wystawiałby na Spółkę fakturę obejmującą wynagrodzenie za materiały i robociznę. Spółka dokonywałaby płatności na rzecz operatora przelewem bankowym części kwoty wynikającej z wystawionej faktury, równej sumie wartości netto materiałów zużytych w trakcie naprawy oraz sumy podatku od towarów i usług (naliczonego od całości wynagrodzenia). Spółka dokonywałaby na rzecz operatora odpłatnej cesji (sprzedaży) praw do odszkodowań przysługujących Jej od ubezpieczycieli sprawców szkód, w części, w jakiej te odszkodowania odpowiadałyby wartości netto robocizny operatora, wynikającej z wystawionej faktury. Sprzedaż wierzytelności odbywałaby się po jej wartości nominalnej. Ponieważ Spółka miałaby zobowiązanie wobec operatora o zapłatę nieuregulowanej przelewem części należności wynikającej z faktury (należności odnoszącej się do wartości robocizny netto), a jednocześnie miałaby wierzytelność wobec operatora o zapłatę ceny za sprzedaż wierzytelności o odszkodowanie i ponieważ kwoty te byłyby sobie równe, strony dokonywałby potrącenia. W wyniku potrącenia obie wierzytelności uległyby całkowitemu zaspokojeniu. Operator, jako nabywca wierzytelności Spółki w stosunku do towarzystwa ubezpieczeniowego, występowałby w stosunku do tego podmiotu z roszczeniem o wypłatę odszkodowania, przy czym w części przejętej cesją działałaby jako bezpośrednio uprawniony do otrzymania należności od towarzystwa ubezpieczeniowego, w pozostałej zaś części, jako pełnomocnik Spółki. Wartość jednorazowych transakcji zakupu od operatora, do których zastosowanie będzie miała kompensata wierzytelności, będzie w niektórych przypadkach niższa niż równowartość 15.000 EURO, a w niektórych równa lub większa od tej równowartości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka będzie uprawniona do otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego w przyśpieszonym terminie 25 dni, o którym mowa w art. 87 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli faktury obejmujące wynagrodzenie dla operatora za usługi związane z naprawą szkód na autostradzie będą częściowo regulowane przez potrącenie wzajemnych wierzytelności Spółki i operatora...

Zdaniem Wnioskodawcy, powołującego treść art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 i 6 ustawy o podatku od towarów i usług oraz art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, nic nie wskazuje na to, aby dokonanie zapłaty należności poprzez potrącenie wierzytelności przysługujących wzajemnie stronom transakcji, uniemożliwiało skorzystanie z procedury wcześniejszego zwrotu nadwyżki podatku. Z treści art. 87 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług wynika jedynie, że w przypadku dokonywania zapłaty w związku z transakcją, której wartość przekracza 15.000 EURO, nie jest możliwe dokonanie zapłaty kontrahentowi poprzez wręczenie gotówki.

W opinii Spółki, polskie prawo przewiduje szereg sposobów zapłaty, które prowadzą do wygaśnięcia zobowiązania, a jednym z nich jest dokonanie potrącenia wzajemnie przysługujących wierzytelności. Wygaśnięcie zobowiązania przez kompensatę wzajemnych wierzytelności następuje wówczas, gdy dwie osoby są względem siebie dłużnikami i wierzycielami. Zgodnie z art. 498 Kodeksu cywilnego, potrącenie wierzytelności daje skutek w postaci wzajemnego ich umorzenia do wysokości wierzytelności niższej.

Zdaniem Spółki, art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie wyłącza możliwości dokonania zapłaty przez potrącenie. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe. Prawidłowość powyższego stanowiska została potwierdzona również w orzecznictwie sądowym oraz w doktrynie.

W opinii Spółki, celem regulacji wynikającej z treści art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej było wprowadzenie ograniczeń w dokonywaniu obrotu gotówkowego pomiędzy przedsiębiorcami, który jako trudny do uchwycenia i kontrolowania daje pole do nadużyć. Temu samemu celowi służyło uzależnienie możliwości skorzystania z przyspieszonego zwrotu nadwyżki podatku od dokonania zapłaty w sposób zgodny z zasadami wynikającymi z ww. ustawy. Tymczasem dokonanie zapłaty w drodze potrącenia wzajemnych wierzytelności, które wynikają z należycie udokumentowanych transakcji gospodarczych, nie stanowi żadnego zagrożenia dla interesów fiskalnych.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, poparte aktualnym stanowiskiem organów podatkowych i orzecznictwa, w ocenie Spółki, nie ma przeszkód dla uzyskania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego w przyspieszonym, 25-dniowym terminie, w przypadku, gdy do zapłaty należności dochodzi poprzez potrącenie wierzytelności przysługujących wzajemnie stronom transakcji.

W interpretacji indywidualnej z dnia 31 stycznia 2011 r. znak ITPP2/443-1071/10/AF oceniono stanowisko Wnioskodawcy jako nieprawidłowe, wskazując, iż będzie uprawniony do otrzymania zwrotu różnicy podatku w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia, jeżeli złoży wniosek o wcześniejszy zwrot, w sytuacji, gdy kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji wynikają z faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone wystawcom faktury, w tym poprzez potrącenie wzajemnych wierzytelności (kompensatę), o ile jednorazowa wartość transakcji nie przekroczy równowartości 15.000 EURO.

Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim złożeniu wezwania do usunięcia naruszenia prawa, Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Wyrokiem z dnia 7 września 2011 r. sygn. akt I SA/Gd 388/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację i określił, że nie może być wykonana.

Tutejszy organ kwestionując stanowisko Sądu pierwszej instancji, złożył skargę kasacyjną, w wyniku której Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1731/11, w którym oddalił skargę kasacyjną.

W dniu 26 czerwca 2012 r. do tutejszego organu wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 czerwca 2011 r. sygn. akt I SA/Gd 388/11, uchylający zaskarżoną interpretację i określający, że nie może być ona wykonana.

W uzasadnieniu ww. wyroku Sąd podkreślił, że warunek otrzymania przyspieszonego zwrotu nadwyżki podatku jest spełniony także wtedy, gdy w miejsce zapłaty należności z faktury wskazanej w przepisie art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnik i wystawca faktury dokonają wzajemnego potrącenia przysługujących im wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1731/11 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 czerwca 2011 r. sygn. akt I SA/Gd 388/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.