POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 216 i art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity: Dz. U. z 2005 roku, Nr 8, poz. 60 ze zmianami ) w związku z wnioskiem z dnia xxx złożonym przez Pana XXX zamieszkałego ul. XXX w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pleszewie

uznaje za prawidłowe stanowisko Podatnika zawarte we wniosku, że czynności biegłych sądowych wykonywane na zlecenie Sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

UZASADNIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pleszewie, realizując normę art. 14a § 1 i § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia.1997 roku - Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity: Dz. U. z 2005 roku Nr 8, poz. 60 ) w związku z Pana wnioskiem z dnia xxx dotyczącym zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, udziela odpowiedzi na pytanie postawione we wniosku o treści: "Jak należy zakwalifikować przychody osiągane przez biegłego sądowego wykonywanie na zlecenie w trybie określonym w art.13pkt 6 ustawy o p.d.f. Istotę pytania stanowi konieczność rozstrzygnięcia jak winny być traktowane przychody uzyskiwane z tego tytułu:

- czy przychody z działalności wykonywanej osobiście (art.10 ust.1 pkt 2 w związku z art.13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ) zwolnione są albo obciążone podatkiem VAT ?

- czy jako przychody z działalności pozarolniczej ( art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ) opodatkowane są podatkiem VAT na zasadach ogólnych przez osoby prowadzące działalność gospodarczą ( art. 15 ust.1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług )

Stanowisko podatnika: Zdaniem podatnika przychód uzyskany z tytułu wykonywania czynności na zlecenie Sądu przez biegłych sądowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług ( Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zmianami ) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o VAT.

Zatem sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy, np. sądu nie jest kryterium do uznania, że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 9 ), jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te związane są ze zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Możliwość stosowania przytoczonego powyżej przepisu art.15 ust.3 pkt 3 ustawy, a tym samym wyłączenia poza definicję działalności gospodarczej czynności wykonywanych przez biegłych sądowych uzależniona jest od łącznego spełnienia kryteriów wskazanych w tym przepisie:

- przychody z tyt. wykonywania tych czynności winny być wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- z tyt. wykonywania tych czynności między zlecającym, a zleceniodawcą utworzony zostanie stosunek prawny w zakresie warunków wykonywania czynności, wynagrodzenie, odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Rozpatrując spełnienie pierwszego z wymienionych w powyższym przepisie kryteriów należy stwierdzić, że przychody z tytułu wykonywania czynności przez biegłych sądowych mieszczą się w kategorii przychodów z działalności wykonywanej osobiście i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Powyższe stanowisko zgodne jest z interpretacją Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2005 roku, nr PP3-812-130/2005/AK/864 w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług do czynności wykonywanych na zlecenie Sądu przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych ( Dz. Urz. Ministra Finansów Nr 6, poz. 71 )

Zgodnie z art. 113 ust. 1 cytowanej ustawy zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie 10.000 euro.

Zgodnie zaś z art.113 ust.13 pkt 2 ww. ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9 niestosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla której podatnikiem jest nabywca, oraz podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także jubilerstwa.

Natomiast zgodnie z art.113 ust.14 pkt 2 ww. ustawy , minister właściwy dla do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia listę towarów i usług, o których mowa w ust.13 pkt 1 lit. a i pkt 2, z uwzględnieniem wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

W poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług , do których nie mają zastoso- wania zwolnienia od podatku określone w art.113 ust. 1 i 9 ustawy - wymienione zostały usługi rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia usługi rzeczoznawstwa, należy odwołać się do znaczenia tego terminu zawartego w słowniku języka polskiego. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN z 1995 roku, rzeczoznawca to specjalista powołany do wydania orzeczeń lub opinii w sprawach spornych, wchodzący w zakres jego kwalifikacji zawodowych, biegły, ekspert, rzeczoznawca sądowy.

Z powyższego wynika, że każdy biegły sądowy musi być rzeczoznawcą w swojej dziedzinie, a wobec tego usługi świadczone przez biegłego sądowego są usługami wymienionymi w ww. poz.37 załącznika do cytowanego rozporządzenia.

W świetle powyższego, wykonujący czynności biegłego sądowego na zlecenie Sądu nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art.113 ust.1 i 9. Oznacza to, że z tytułu świadczenia tych usług, biegły sądowy staje się podatnikiem podatku od towarów i usług niezależnie od wysokości uzyskanego obrotu.

Zaznaczyć należy równie, iż pojęcie "działalności gospodarczej" dla potrzeb przepisów omawianej ustawy o VAT zostało zdefiniowane w sposób niezależny, stąd też fakt, iż przedmiotowe czynności są odrębnymi czynnościami, pozostaje bez znaczenia z punktu widzenia rozstrzyganego zagadnienia.

Zgodnie z art. 157 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. nr 98, poz. 1070 ze zmianami ) prezes sądu okręgowego ustanawia biegłych sądowych i prowadzi ich listę. W postępowaniu cywilnym osoba powołana na biegłego może jedynie wyjątkowo ( w określonych przypadkach ) nie przyjąć włożonego na nią obowiązku Zgodnie z art. 194 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 06 czerwca 1997 roku - Kodeks postępowania karnego ( Dz. U. nr 89, poz. 555 ze zmianami ) o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego wydaje się postanowienie, w którym należy wskazać: przedmiot i zakres ekspertyzy ze sformułowaniem, w miarę potrzeby, pytań szczegółowych oraz termin dostarczenia opinii. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania.

W ocenie tut. organu biegli zachowują autonomię co do wyboru metod, technik i środków badawczych zleconej im opinii, stopień samodzielności biegłego przy opracowywaniu opinii jest duży, a odpowiedzialność za wydanie opinii spoczywa na wydającym opinię tj. na zleceniobiorcy. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania. Nie można zatem przyjąć, że sąd bierze odpowiedzialność za opinię biegłego w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy o VAT. Sąd dopuszczając w toku postępowaniu dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do autorytetu i specjalistycznej wiedzy właśnie biegłego, a świadomość odpowiedzialności wynikającej z tytułu pracy leży po stronie biegłego.

W związku z powyższym osoba wykonująca czynności biegłego sądowego, nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, ponieważ w stosunku prawnym łączącym sąd z wyznaczonym do wykonania określonych czynności biegłym, nie występują przesłanki wymienione w tym przepisie, pozwalające na wyłączenie biegłego z kręgu podatników VAT.

Reasumując, czynności świadczone przez podatnika będącego biegłym sądowym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według zasad ogólnych i powinny być udokumentowane fakturą VAT wystawioną zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( Dz. U. nr 95, poz. 798 ). Ponadto Naczelnik tut. Urzędu Skarbowego informuje, że zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 roku w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97 poz. 970 z późniejszymi zm.) - zgodnie ze zmianą obowiązującą od dnia 01 czerwca 2005 roku - w przypadku świadczenia usług na rzecz sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury przez osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, którym sądy te lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zleciły wykonanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty. Terminy płatności podatku od towarów i usług w zależności od metody rozliczania się Podatników ( za okresy miesięczne czy kwartalne ) określa art. 103 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami ). W artykule 99 wyżej cytowanej ustawy określono terminy składania przez podatników o których mowa w art.15 deklaracji podatkowych, których wzory określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 września 2005 roku w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 185, poz. 1545 ). Natomiast zasady prowadzenia ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług regulują przepisy art.109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług

W związku z powyższym Naczelnik tutejszego Urzędu Skarbowego uznaje stanowisko Podatnika, iż czynności biegłych sądowych wykonywane na zlecenie Sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień zaistnienia omawianego zdarzenia. Interpretacja ta nie jest wiążąca dla podatnika ( art. 14 b § 1 Ordynacja podatkowa ), wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia ( art. 14 b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa ) .