P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 216 i art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu pisemnego wniosku z dnia 21.04.2005 r. (data wpływu do tut. Urzędu 26.04.2005 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego co do zakresu i sposobu zastosowania ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) w sprawie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia odpłatnych usług udzielania pożyczek– informuję, iż stanowisko wyrażone w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 26.04.2005 r. wpłynął do Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego wniosek Spółki S.A. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed sądem administracyjnym.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż przedmiotem działalności Spółki jest działalność handlowa, produkcyjna i usługowa. Firma posiada udziały w spółkach zależnych (krajowe osoby prawne) i sporadycznie udziela tym spółkom oprocentowanych pożyczek. W świetle przepisów ustawy o VAT Jednostka świadczy usługi finansowe, które są zwolnione od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 (czynność ta wymieniona jest w poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy). Wykonane usługi Spółka dokumentuje fakturą VAT wystawioną nie później w 7 dniu od dnia otrzymania odsetek.

Wnioskujący pyta, w którym momencie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia odpłatnych usług udzielania pożyczek?

Na tle powyższych okoliczności faktycznych Wnioskujący formułuje stanowisko, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie faktycznego otrzymania odsetek. Nie ma wpływu na obowiązek podatkowy termin płatności odsetek ustalony w umowie pożyczki ani też fakt kapitalizacji odsetek na określony dzień.

Tutejszy organ podatkowy (jako niewłaściwy rzeczowo) nie weryfikował zasadności zaklasyfikowania wskazanych przez Spółkę usług do odpowiednich grupowań według PKWiU. Ponieważ jednak Podatnik podaje, iż świadczone przez niego usługi zostały zakwalifikowane do usług pośrednictwa finansowego, Naczelnik Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych; art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega opłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. W załączniku tym pod pozycją 3 wymienione zostały usługi w zakresie pośrednictwa finansowego (sekcja J ex 65- 67) z wyłączeniem:
1) działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2) usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3) usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4) usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10- 00.20, 00-30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5) usług ściągania długów oraz factoringu,
6) usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12,
7) usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12,
8) transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9) transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Czynność udzielania przez Spółkę pożyczek, która jest klasyfikowana do grupowania 65 PKWiU jest objęta w świetle cytowanych przepisów zwolnieniem z opodatkowania tym podatkiem.

Obowiązek podatkowy w VAT z tytułu świadczonych usług pośrednictwa finansowego powstaje na zasadach ogólnych.

Zgodnie z brzmieniem art. 19 ust. 1 i 4 cyt. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2- 21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Z treści art. 106 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług wynika iż, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.
Jednocześnie na podstawie § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971) zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „Faktura VAT”. Za fakturę uznaje się również zgodnie z § 23 pkt 3 ww. rozporządzenia dokumenty dotyczące usług bankowych i ubezpieczeniowych zwolnionych od podatku, jeżeli zawierają co najmniej następujące dane:

a) określenie usługodawcy i usługobiorcy,
b) numer kolejny i datę ich wystawienia,
c) nazwę usługi,
d) kwotę, której dotyczy dokument.

W myśl art. 29 ust. 1 cyt. ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2- 22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
Z takiej konstrukcji cyt. przepisu art. 29 ust. 1 wynika, że obrotem jest kwota należna choćby nie została faktycznie otrzymana.
Podstawą opodatkowania (kwotą należną) w przypadku udzielania pożyczki, będą określone w umowie odsetki, które stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy za wykonaną usługę finansową.
Reasumując należy stwierdzić, iż w przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym w przypadku świadczenia usług pośrednictwa finansowego w przedmiocie udzielania pożyczek obowiązek podatkowy powstaje z momentem wykonania usługi, tzn. otrzymania należnych odsetek lub upływu terminu zapłaty odsetek (gdy stają się wymagalne); obowiązek ten będzie powstawał częściowo, z momentem otrzymania każdej kwoty odsetek lub z upływem każdego terminu zapłaty odsetek,
- jeżeli wykonanie usługi powinno być udokumentowane fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w 7 dniu od dnia wykonania (częściowego wykonania ) usługi.

W związku z powyższym stanowisko Spółki przedstawione w piśmie z dnia 26.04.2005 r. jest nieprawidłowe. Obowiązek podatkowy będzie powstawał w zależności od tego, która z ww. sytuacji wystąpi wcześniej: otrzymanie odsetek, upływ terminu płatności odsetek (w przypadku braku wpłaty w terminie określonym umową) lub z chwilą wystawienia faktury w terminie określonym w art. 19 ust. 4 ustawy o VAT.

W przedmiocie kapitalizacji odsetek należy stwierdzić, że w prawie podatkowym przez kapitalizację odsetek rozumie się doliczenie kwoty naliczonych, lecz jeszcze nie zapłaconych odsetek od pożyczki lub kredytu do kwoty kapitału. W świetle powyższego kapitalizacja odsetek nie stanowi obrotu, o którym mowa w art. 29 ust. 1 cyt. ustawy o VAT. Kapitalizacja oznacza spłatę odsetek naliczonych w stosunku do kapitałowej części kredytu (pożyczki) i powstanie nowego kredytu (pożyczki), którego część kapitałowa jest równa sumie poprzedniej części kapitałowej i skapitalizowanych odsetek (co pozwala na ich dalsze oprocentowanie). Odsetki uzyskane od skapitalizowanych odsetek będą stanowić obrót, który na mocy ww. przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Udzielona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszego postanowienia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta, natomiast jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy - do czasu jej zmiany albo uchylenia.

Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 236 w związku z art. 14a § 4 Ordynacji podatkowej służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie za pośrednictwem Naczelnika Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia.

Zażalenie od postanowienia organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciwko postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. (art. 222 oraz art. 239 Ordynacji podatkowej).