Stan faktyczny

Gmina wybudowała sieć kanalizacyjną i wodociągową – stanowiące środki trwałe gminy – które następnie oddaje w dzierżawę podmiotowi prawa handlowego.

Ocena prawna stanu faktycznego

Ad 1. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm./, zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w cytowanym przepisie.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu wynika, że sieci: kanalizacyjna i wodociągowa służyły wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT (dzierżawa), a podatnik obniżył kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy budowie sieci.

Zauważyć należy, iż wniesienie w/w środków trwałych aportem do spółki prawa handlowego stanowi czynność zwolnioną od opodatkowania na podstawie § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm./.

W efekcie dokonania dostawy towarów zwolnionej od podatku od towarów i usług następuje zmiana kwalifikacji podatku naliczonego przy budowie sieci. Należy zatem uznać, że nabycie towarów i usług było związane z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami zwolnionymi od podatku.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego, zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-7, dla zakończonego roku podatkowego. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli kwota korekty nie przekroczy 0,01% kwoty podatku naliczonego podlegającego korekcie.

W myśl ust. 2 w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, z wyłączeniem tych, w odniesieniu do których wydatki poniesione na ich nabycie jednorazowo mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości – w ciągu 10 lat, począwszy od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym dotyczy jednej piątej a w przypadku nieruchomości – jednej dziesiątej, kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w odniesieniu do których wydatki poniesione na ich nabycie jednorazowo mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Jednakże zauważyć należy, iż zgodnie z art. 163 ust. 2 zdanie czwarte ustawy o VAT w stosunku do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych przed dniem 1 maja 2004r. stosuje się przepisy art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm./.

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa stwierdzić należy, iż jeżeli podatnik nabył przedmiotowe środku trwałe przed dniem 1 maja 2004r., to w przypadku wniesienia ich jako wkład do spółki prawa handlowego (tj. wykonania czynności zwolnionej od VAT) nie będzie miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

Jeśli natomiast środki trwałe zostały nabyte po dacie 1 maja 2004r., to wykorzystując je do wykonywania czynności zwolnionych od podatku VAT podatnik obowiązany jest do skorygowania podatku naliczonego przy budowie sieci kanalizacyjnej i wodociągowej na zasadach określonych w art. 91 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 3 tego artykułu korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.

Ad 2. Zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

W związku z tym, iż ustawa o VAT nie zawiera przepisów przejściowych regulujących możliwość złożenia korekty deklaracji podatkowej za okres przed dniem 1 maja 2004r., należy przepis art. 86 ust. 13 stosować wprost. Zatem określony w w/w przepisie termin do dokonania korekty deklaracji dotyczy także deklaracji składanych jeszcze na podstawie ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), również w przypadku, gdy na mocy przepisu art. 19 ust. 3b tej ustawy podatnik utracił prawo do korekty deklaracji dla podatku od towarów i usług.

Należy mieć jednak na uwadze art. 86 ust. 15 cyt. ustawy, zgodnie z którym do uprawnienia, o którym mowa w ust. 13, stosuje się odpowiednio przepis art. 81b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa. Stosownie do przepisu art. 81b § 1 Ordynacji podatkowej, uprawnienie do skorygowania uprzednio złożonej deklaracji:

1)ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej oraz w okresie między zakończeniem kontroli a wszczęciem postępowania – w zakresie zobowiązań podatkowych, których dotyczy postępowanie lub kontrola,

2)przysługuje nadal – w zakresie, w jakim w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej nie stwierdzono naruszenia prawa lub nie wydano decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego.