Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Częstochowie stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia Kupców przedstawione we wniosku, który wpłynął do tutejszego urzędu w dniu 03.08.2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej utworzenia konsorcjum kupców i jego działalności w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami)- jest prawidłowe

W dniu 03.08.2005r. do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Częstochowie wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Pismem z dnia 18.09.2005r., uzupełniono powyższy wniosek o wyczerpujący opis stanu faktycznego oraz zmodyfikowano pytania sformułowane w piśmie złożonym w tutejszym urzędzie w dniu 03.08.2005r. Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art.14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Z przedstawianego przez Podatnika stanu faktycznego wynika, że do zadań określonych w Statucie Stowarzyszenia Kupców należy między innymi polepszenie warunków prowadzenia działalności handlowej członkom Stowarzyszenia. Realizując te zadania Stowarzyszenie zdecydowało się przystąpić do umowy konsorcjum, której przedmiotem jest współdziałanie kupców, w celu stworzenia nowych warunków prowadzenia handlu na dzierżawionym przez Stowarzyszenie Kupców targowisku na podstawie umowy zawartej z Gminą. Stowarzyszenie zawierając umowę zobowiązało się do zagospodarowania na własny koszt dzierżawionej nieruchomości, a ponadto Strony tej umowy zgodnie ustaliły, że:w przypadku rozwiązania umowy za zgodą obu stron Stowarzyszeniu przysługiwać będzie zwrot udokumentowanych i poniesionych do tego czasu nakładów oraz,w przypadku rozwiązania umowy bez zachowania terminu wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym przez Gminę, Stowarzyszeniu nie będzie przysługiwać prawo do zwrotu poniesionych nakładów.Członkowie tworząc konsorcjum, ustanowili Stowarzyszenie Kupców Liderem konsorcjum. Zgodnie z umową, Lider konsorcjum poprzez współdziałanie z innymi członkami konsorcjum koordynuje współdziałania wszystkich członków, gromadzi środki pieniężne oraz wydatkuje je wyłącznie na cele związane z realizacją wspólnego przedsięwzięcia. Lider konsorcjum wykonuje nałożone na niego zadania nieodpłatnie.Zobowiązania finansowe członków konsorcjum dotyczą wspólnego przedsięwzięcia - inwestycji i finansowania: części wspólnej finansowanej przez wszystkich członków konsorcjum, części wspólnej finansowanej przez członków konsorcjum, którzy będą korzystać z określonych części inwestycji oraz części indywidualnej finansowanej odrębnie przez tych członków konsorcjum, którzy będą korzystać z określonych części inwestycji z wyłączeniem innych członków.Członkowie konsorcjum dokonują wpłat na wspólny rachunek bankowy kwot, których wysokość uzależniona jest, zgodnie z przyjętymi zakresami finansowania, od poziomu zaangażowania we wspólne przedsięwzięcie. Całkowite rozliczenie wspólnego przedsięwzięcia polega na przyporządkowaniu kosztów do poszczególnych zakresów finansowania na poszczególnych członków konsorcjum oraz na przeniesieniu części wspólnego przedsięwzięcia na poszczególnych członków konsorcjum w oparciu o protokoły przekazania.Po zakończeniu wspólnej inwestycji wszystkim członkom konsorcjum przysługuje w stosunku do Lidera konsorcjum roszczenie o zawarcie umowy dzierżawy gruntu związanego z należącym do nich punktem handlowym na okres wynikający z umowy z Gminą.Ponadto, jak wynika ze stanu faktycznego, konsorcjum nie będzie prowadzić działalności gospodarczej, nie będzie wykonywać czynności opodatkowanych podatkiem VAT, nie będzie osiągać przychodów, które mogłyby być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych, nie będzie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Konsorcjum nie jest przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Konsorcjum nie jest podmiotem podlegającym obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego oraz Ewidencji Działalności Gospodarczej.

W związku z powyższym Podatnik pyta:1.Czy konsorcjum kupców działające w warunkach opisanych w pismach podatnika może być w świetle przepisów art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług uznane za podatnika tego podatku?2.Czy wpłaty dokonywane przez członków konsorcjum w celu sfinansowania wspólnego przedsięwzięcia powinny być obciążane podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Podatnika:Konsorcjum nie będzie podatnikiem podatku VAT w rozumieniu przepisów art. 15 ust. l i 2 ustawy o VAT. Przepisy ustawy o VAT nie łączą obowiązku podatkowego z tym, czy podatnik prowadzi działalność gospodarczą czy nie lecz z tym czy wykonuje czynności opodatkowane lub zwolnione z podatku VAT. Zgodnie z wyrokiem ETS z 29 kwietnia 2004r. w sprawie Empresa de Desenvolvimenta Mineira (C-77/01) działania wykonywane przez członków konsorcjum zgodnie z umową ustalająca zasady działania konsorcjum oraz zgodnie z ustalonym udziałem w nim każdego przedsiębiorstwa, nie stanowią "odpłatnej" dostawy towaru lub świadczenia usługi w rozumieniu art. 2 (1) VI Dyrektywy VAT, a tym samym nie są czynnością opodatkowaną VAT w rozumieniu dyrektywy. Nie jest relewantny dla oceny fakt, iż czynności te wykonywane są przez podmiot zarządzający konsorcjum. Działania podmiotu zarządzającego konsorcjum, o których mowa w par. 3 ust. 3 pkt l do 5 umowy konsorcjum nie stanowią odpłatnej dostawy lub świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i przez to nie są czynnościami opodatkowanymi tym podatkiem.Konsorcjum nie podlega obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w ustawie z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatków i płatników. W art. 2 tej ustawy jest określony zakres podmiotowy tego obowiązku, w którym to zakresie nie mieści się konsorcjum kupców targowiska w Częstochowie. Wynika to z tego, że konsorcjum nie będzie podatnikiem lub płatnikiem w rozumieniu ustaw podatkowych.Konsorcjum nie składa żadnych deklaracji podatkowych, gdyż nie jest podmiotem, który wykonuje czynności opodatkowane na podstawie odrębnych ustaw podatkowych. Ponadto konto na którym są gromadzone środki finansowe jest subkontem rachunku bieżącego lidera i jako takie pozostaje w całkowitej gestii lidera konsorcjum. Jednakże z oczywistych względów nie można przyjąć, że środki gromadzone na tym koncie stanowią przychód lidera konsorcjum bądź jakiekolwiek inne przysporzenie majątkowe. Co więcej wpłaty te można od strony podatkowej potraktować tak jak wkłady wspólników spółki cywilnej. Z powyższego wywodu wynika, że wpłaty takie nie mogą być opodatkowanie podatkiem VAT.Wydatkowanie środków pieniężnych przez lidera należy do zadań podmiotu organizującego konsorcjum oraz działania kupców zmierzające do realizacji wspólnego celu umownego, jak również zastępującego członków konsorcjum w stosunkach z dostawcami towarów i usług związanych z realizacją inwestycji. Należy przy tym podkreślić, że konsorcjum jest zorientowane wyłącznie na zakup a nie na sprzedaż towarów i usług. Zakupy towarów i usług nie stanowią czynności opodatkowanych u kupującego lecz u sprzedającego. Ważne jest tutaj podkreślenie, że konsorcjum nie będzie zarejestrowane w zakresie podatku VAT. Konsorcjum, jako grupa podmiotów dokonujących zakupu towarów i usług będzie pełnić rolę ostatniego konsumenta, na którym kończy się łańcuch podatników VAT. Czynności zakupu towarów i usług u krajowych dostawców nie są opodatkowane podatkiem VAT.Konsorcjum jako umowa zmierzająca do realizacji wspólnej inwestycji kupców i w związku ztym zakładająca dokonywanie zakupu towarów i usług nie może prowadzić do odliczaniapodatku VAT z powodu braku podmiotowości podatkowej i w ogóle podmiotowości prawnejprzez konsorcjum. Konsorcjum jest bowiem wyłącznie stosunkiem zobowiązaniowym a niepodmiotem praw i obowiązków, które zawsze przysługują wszystkim członkom konsorcjumłącznie. Przypisanie części wspólnego przedsięwzięcia poszczególnym członkom konsorcjum,można porównać do sytuacji podatkowej inwestycji w obcym środku trwałym przy likwidacjidziałalności konsorcjum. W momencie likwidacji konsorcjum następuje konwersja udziałówposzczególnych członków konsorcjum na inwestycję w obcym obiekcie. Inwestycja wobcym środku trwałym nie jest towarem w rozumieniu art 2 pkt 6 ustawy o VAT. Tymsamym, inwestycja taka nie podlega opodatkowaniu w momencie likwidacji działalnościkonsorcjum, gdyż nie jest rzeczą ruchomą, energią, budynkiem lub budowlą, a ponadto niejest wymieniona w PKWiU (PKOB).

W odpowiedzi na pismo Podatnika w sprawie interpretacji przepisów o podatku od towarów i usług, organ podatkowy wyjaśnia, iż: Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 cytowanej powyżej ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.Na gruncie w/w przepisu aby zostać podatnikiem podatku od towarów i usług podmiot musi spełniać dwa podstawowe warunki dotyczące swojego statusu: być osobą fizyczną, osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz być producentem, handlowcem, usługodawcą, rolnikiem lub osobą wykonującą wolny zawód.Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że umowa konsorcjum została zawarta przez kupców w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia polegającego na stworzeniu nowych warunków prowadzenia handlu na targowisku. Zobowiązania kupców dotyczą realizacji na targowisku wspólnego przedsięwzięcia - inwestycji i finansowania części wspólnej finansowanej przez wszystkich członków konsorcjum, części wspólnej finansowanej przez członków konsorcjum, którzy będą korzystać z określonych części inwestycji oraz części indywidualnej finansowanej odrębnie przez tych członków konsorcjum, którzy będą korzystać z określonych części inwestycji z wyłączeniem innych członków.Ze stanu faktycznego wynika także, że konsorcjum nie będzie prowadzić działalności gospodarczej, nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie dzielności gospodarczej, nie podlega wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej, nie podlega także wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Wobec powyższego z uwagi na fakt, iż konsorcjum stanowi wyłącznie umowę kupców będących odrębnymi podmiotami gospodarczymi zobowiązujących się w ramach konsorcjum do podjęcia wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na zagospodarowaniu targowiska, na terenie którego prowadzą działalność - a więc nie jest zawiązane w celach zarobkowych i nie posiada formalnej struktury organizacyjnej uregulowanej odrębnymi przepisami w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie można uznać konsorcjum- jako umowy wielu podmiotów gospodarczych za odrębnego podatnika podatku od towarowi i usług. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zmianami), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Zgodnie z art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy przez dostawę towarów, o której mowa powyżej rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami, jak właściciel. Powyższe przepisy oznaczają, że aby dostawa towarów była opodatkowana muszą być spełnione łącznie następujące warunki:dostawa musi odbywać sie na terytorium kraju orazw wyniku dostawy musi nastąpić przeniesienie prawa do rozporządzania towarami, jak właściciel.Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, członkowie konsorcjum dokonują wpłat na poczet realizowanej przez lidera konsorcjum (Stowarzyszenie Kupców Targowiska) inwestycji polegającej na stworzeniu nowych warunków handlowych na gruncie dzierżawionym od Gminy przez lidera konsorcjum. Ponadto, jak wynika ze stanu faktycznego, w przypadku rozwiązania umowy dzierżawy Stowarzyszeniu przysługiwać będzie zwrot udokumentowanych i poniesionych nakładów związanych z realizowaną inwestycją.Zatem z racji budowy na gruncie dzierżawionym od Gminy dzierżawcy przysługują wyłącznie prawa majątkowe w postaci roszczenia o zwrot nakładów, gdyż w świetle prawa cywilnego budynki i budowle posadowione na gruncie dzierżawionym stanowią własność właściciela gruntu, w tym wypadku Gminy.Natomiast przedmiotem opodatkowania jest dostawa towarów - towarem są także budynki, budowle lub ich części- jednak na gruncie cyt. ustawy pojęcie części budynków i budowli należy rozumieć jako fizycznie wyodrębnione części, mogące mieć inny status prawny niż same budynki lub budowle.Wobec powyższego brak jest dostatecznych podstaw do uznania że czynność przypisania części wspólnego przedsięwzięcia poszczególnym członkom konsorcjum stanowi dostawę towarów a w konsekwencji aby wpłaty w celu sfinansowania inwestycji podlegały opodatkowaniu jako wpłaty na poczet dostawy towarów. Jak wynika z wyżej cytowanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług. Zgodnie z art. 8 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy o podatku od towarów i usług przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Powyższe przepisy oznaczają, że usługi świadczone przez podmiot gospodarczy będą opodatkowane wówczas, gdy:są wykonywane na terytorium kraju orazsą wykonywane odpłatnie.Podkreślenia wymaga fakt, że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. Zatem o tym, czy mamy do czynienia z usługą jako czynnością opodatkowaną decydować będą dwa czynniki: usługa musi być świadczona odpłatnie i musi istnieć konsument danej usługi. Odpłatne świadczenie usługi oznacza, że świadczący usługę otrzymuje w zamian korzyść majątkową, która musi dać się wyrazić w pieniądzu choć niekoniecznie, może np. przybrać formę rzeczową.Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, lider konsorcjum wykonuje w imieniu pozostałych członków konsorcjum nałożone na niego zadania nieodpłatnie, a poszczególni członkowie konsorcjum uczestniczą w kosztach wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego w trybie i do wysokości kwot określonych w umowie konsorcjum.Wnoszone przez członków konsorcjum wpłaty na rzecz konsorcjum nie stanowią należności konsorcjum w związku z wykonywaniem na rzecz członków czynności podlegających opodatkowaniu w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług lecz są współfinansowaniem przez członków konsorcjum inwestycji realizowanej przez lidera konsorcjum w ramach wykonania zadań określonych umową konsorcjum. Wobec powyższego nie można przyjąć, iż członkowie dzieląc się kosztami inwestycji w ramach wspólnego przedsięwzięcia świadczą sobie wzajemnie usługi. W związku z tym wpłaty dokonywane przez członków konsorcjum w celu sfinansowania wspólnego przedsięwzięcia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym stanie faktycznym i prawnym organ podatkowy postanowił, jak w sentencji.

Zgodnie z art. 14a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania postanowienia.Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia. Stronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie. Zażalenie podlega opłacie skarbowej.Postanowienie niniejsze, na mocy art. 143 § 2 pkt 1 wyżej wymienionej ustawy Ordynacja podatkowa, wydane zostało z upoważnienia Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Częstochowie.