POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Tychach na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) stwierdza, że stanowisko .................. S.A. zawarte w piśmie z dnia 30.03.2005 r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy odpisów aktualizujących należność w związku z ogłoszonym układem dłużnika i wierzyciela, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31.03.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Tychach wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.Zgodnie z treścią, art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przywołanej powyżej, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta maja obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sadem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, cyt. powyżej, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Zapytanie podatnika dotyczy zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących dokonanych na należności od dłużnika w związku z zawartym układem w rozumieniu przepisów o postępowaniu układowym.

Stan faktyczny we wniosku oraz uzupełnieniach przedstawia się jak niżej:

W 2002 r. "P" S.A. współpracowało z kontrahentem "C" S.A., wystawiając za okres od miesiąca stycznia do miesiąca października 2002 r. faktury na kwotę ............ zł. W tym też okresie wartości wynikające z faktur spółka zaliczyła jako przychód należny w podatku dochodowym.

W związku z zagrożeniem ogłoszenia przez S.A. "C" upadłości, "P" S.A. podpisała w dniu 12.03.2003 r. umowę przelewu (cesji) wierzytelności, na mocy której "C" S.A. (cedent) przekazała "P" S.A. (cesjonariusz) przysługujące jej wierzytelności od dłużnika- "HS"- w wysokości ....... zł.

Stosownie do treści ww. umowy "C" S.A. oświadczała, iż przysługującą jej wierzytelność od "HS" ceduje na rzecz "P" S.A. wraz z wszelkimi przysługującymi jej prawami z tego tytułu. Skutkiem umowy cesji wierzytelności było wygaśnięcie długu, jaki posiadała "C" S.A. wobec "P" S.A. w wysokości ...... zł, wynikający z wystawionych w okresie od miesiąca stycznia do miesiąca października 2002 r. faktur.

Zgodnie z umową cesji wierzytelności w razie zapłaty długu przez "HS" do rąk cedenta, zobowiązuje się on do przekazania uzyskanych kwot cesjonariuszowi bez dodatkowego wezwania w terminie 7 dni.

W związku z brakiem spłaty należności od "HS", "P"S.A. oddała ww. należności na drogę postępowania sądowego. W dniu 19.09.2003 r. "HS" otwarła postępowanie układowe z wierzycielami, w następstwie którego w dniu 9.03.2004 r. "P" S.A. zgłosiła do Sądu Rejonowego w S. swoje wierzytelności w wysokości ....... zł tytułem należności głównej, ....... zł tytułem odsetek i ........... zł tytułem kosztów sądowych.

W ślad za zgłoszeniem wierzytelności "P" S.A. skorygowała odpis aktualizujący należności, który to utworzyła na podstawie art. 35 b ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tj. z 2002 r. Dz. U. Nr 76, poz. 694 ze zm.), w miesiącu marcu 2004 r. w ten sposób, że w pozostałych kosztach operacyjnych zaksięgowano 40% należności głównej. Odpis ten nie został uwzględniony w kosztach uzyskania przychodów w rachunku podatkowym.

W lutym 2005 r. Spółka "P" została poinformowana o zatwierdzeniu układu "HS" z wierzycielami (prawomocne postanowienie sądu z dnia 20.08.2004 r. w tej sprawie), w wyniku którego wszystkie wierzytelności zostały umorzone w 40%.

W związku z powyższym "P" S.A. zaliczyła do kosztów podatkowych roku 2004 (w miesiącu grudniu) odpis aktualizujący należność przysługującą jej od "HS"w wysokości ............ zł, jako 40% należności głównej, tj. .......... zł, pomniejszonej o podatek VAT należny- na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. z 2000 r. Dz. U. Nr 54, poz. 654 ze zm.).

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony przez podatnika należy uznać zaproponowane przez Spółkę stanowisko za nieprawidłowe.

Oceniając możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisu aktualizującego w kwocie równej należności umorzonej (po pomniejszeniu o podatek VAT) w wyniku zawartego układu (prawomocne postanowienie w tej sprawie z dnia 20.08.2004 r.) stwierdza się co następuje:Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. z 2000 r. Dz. U. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przywołanej powyżej w brzmieniu obowiązującym od dnia 01.01.2004 r., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1, tj. w szczególności jeżeli:

1. dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
2. zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3. wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego,

Z powyższego wynika zatem, że aby odpis aktualizujący mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów musi on spełniać łącznie trzy przesłanki, a mianowicie:

1. należność na, którą jest utworzony odpis, była zaliczona do przychodów należnych,
2. odpis został dokonany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (tj. z 2002 r. Dz. U. Nr 76, poz. 694 ze zm.), a w szczególności w oparciu o przesłanki wynikające z art. 35b ust. 1 ustawy,
3. nieściągalność należności została uprawdopodobniona w sposób określony w art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienionej powyżej.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Spółkę stan faktyczny oraz mające zastosowanie przepisy prawa podatkowego w ocenie tut. organu podatkowego nie ma zastosowania do uznania za koszty uzyskania przychodów utworzonych odpisów aktualizujących należności od kontrahenta w związku z ogłoszonym układem art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przywołanej powyżej.

Firma "P" S.A. zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów odpis aktualizujący w miesiącu grudniu 2004 r., kiedy na mocy postanowienia sądu z miesiąca sierpnia 2004r. wierzytelności zostały umorzone w 40%, a zatem stało się oczywiste, że nie wystąpi zapłata tej części należności.W tym stanie rzeczy przy zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów 40% należności pomniejszonej o podatek VAT będzie miał zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z art. 15 ustawy. W świetle bowiem art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za koszt uzyskania przychodu uważa się wierzytelności umorzone, które zostały uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zarachowane jako przychody należne. Stąd organ podatkowy wyraża pogląd, że stanowisko spółki co do podstawy prawnej zaliczenia w miesiącu grudniu 2004r. części wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów za nieprawidłowe.