Zakład Opieki Zdrowotnej wypracowany dochód przeznacza zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na cele statutowe. W miesiącu kwietniu zakład wypłacił dwóm pracownikom część zasądzonego odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie warunków pracy i płacy. Wydatki z tego tytułu wyłączył z kosztów uzyskania przychodów, przyjmując za podstawę prawną tej czynności art. 16 ust. 1 pkt. 18 ustawy. Następnie naliczył i odprowadził od tej kwoty podatek dochodowy.
W tym stanie faktycznym zwraca się z zapytaniem, czy postąpił prawidłowo kwalifikując wypłacone odszkodowanie do opodatkowania i wykazując go w części G deklaracji CIT-2 ?
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Z treści przepisu wynika więc, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów. „W celu osiągnięcia przychodów” jest sformułowaniem wskazującym wprost, że koszty mają być poniesione z ukierunkowaniem na osiągnięcie przychodów, nie zaś w związku z osiągniętymi przychodami. Przychód jest zrealizowaniem celu.
W literaturze podkreśla się, iż odszkodowanie to świadczenie, które wyrównuje straty poniesione przez poszkodowanego, tzw. damnum emergens oraz utracone przez niego korzyści, tzw. lucrum cessans – art. 361 par. 2 k. c. ( praca zbiorowa sędziów NSA, Podatek dochodowy od osób prawnych, Komentarz 2005, Oficyna Wydawnicza UNIMEX, str. 458). Tym samym do odszkodowania nie ma zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt. 18 u p d o p. Wobec tego do opisanego przez Podatnika stanu faktycznego ma zastosowanie ogólna regulacja dotycząca kwalifikacji kosztów uzyskania przychodów. Zapłata odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie warunków pracy i płacy pomimo, że jest ona związana z prowadzoną działalnością nie ma na celu osiągnięcia przychodów. Celem zapłaty jest zwolnienie się z zobowiązania. Odszkodowanie nie przynosi przychodu. Wobec nie spełnienia przesłanek z art.15 ust.1 wydatków na opłacenie zasądzonego odszkodowania nie można uznać za koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności. Wydatków tych nie można także uznać za wydatki przeznaczone i poniesione na cele statutowe. Polegają więc one opodatkowaniu w dacie ich faktycznego poniesienia (wypłaty dla poszkodowanego). Wydatki z tytułu odszkodowania należy ująć w poz. 45 i 46 deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych – CIT-2 (w wersji CIT-2 ( 16)).
W świetle powyższego stanowisko Podatnika w zakresie wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów zasądzonego odszkodowania i opodatkowania wydatków z tym związanych, tut. organ podatkowy uznaje za prawidłowe.
Za prawidłowe należy uznać także stanowisko Podatnika w zakresie wykazania w części G deklaracji CIT-2 dochodów, co do których nie może mieć zastosowania zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.