INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 29.06.2012 r.(data wpływu 05.07.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT dostawy nieruchomości za odszkodowaniem - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 05.07.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT dostawy nieruchomości za odszkodowaniem.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) kupił w dniu 02.07.1993 r. udział wynoszący 7948/10000 nieruchomości o powierzchni 3.825 m2 położonej w B.. Nieruchomość ta była w momencie kupna ww. udziału zabudowana pawilonem handlowo-usługowym murowanym, 2-kondygnacyjnym z poddaszem użytkowym, w stanie surowym zamkniętym. Wydanie przedmiotu umowy nastąpiło w dniu podpisania umowy, tj. 02.07.1993 r. Umowa określała sposób korzystania z nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności w ten sposób, że Spółka została uprawniona do korzystania z powierzchni użytkowej pawilonu wynoszącej 1.012,70 m2, tj. ze wszystkich pomieszczeń znajdujących się na poddaszu użytkowym, 1-wszym piętrze, z części pomieszczeń oznaczonych stosownymi numerami znajdujących się na parterze budynku oraz pomieszczeń piwnicznych w części odpowiadającej wysokości udziału Spółki we współwłasności nieruchomości.

Teren znajdujący się w otoczeniu budynku został zagospodarowany w latach 90-tych m. in. w ten sposób, że na jego części zostały przeprowadzone prace, w efekcie których powstało: ogrodzenie (fundament betonowy, słupki drewniane, fundament murowany słupki murowane, podstawy do słupów oświetleniowych - prace te wykonane zostały w 1995 r.), utwardzenie terenu (płyty granitowe, płytki betonowe, polbruk, krawężniki granitowe - prace te zostały wykonane z chwilą oddania budynku do użytkowania). Spółka partycypowała w kosztach ww. inwestycji w wysokości odpowiadającej udziałowi Spółki w nieruchomości tj. w 79,48 %.

Spółka nie odliczyła podatku VAT od nabycia udziału w nieruchomości (cena nie zawierała tego podatku), nie odliczała także podatku VAT naliczonego zawartego w cenie materiałów i usług zużytych przy wykończeniu przydzielonych jej pomieszczeń w budynku oraz przy przeprowadzeniu inwestycji polegającej na ogrodzeniu i utwardzeniu terenu przylegającego do budynku. Brak uprawnienia Spółki do odliczenia podatku VAT naliczonego w ww. zakresie wynikał z faktu, że Spółka wykorzystywała nieruchomość do działalności w zakresie gier losowych oraz zakładów wzajemnych, która to działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie ustawy z dnia 08.01.1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) uchylonej w dniu 01.05.2004 r. oraz do 01.01.2009 r. na podstawie obecnie obowiązującej ustawy VAT (od 01.01.2009 r. działalność ta objęta jest zwolnieniem przedmiotowym z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy VAT).

Decyzją Prezydenta miasta w 2001 r. zatwierdzony został projekt podziału działki nr 724 na dwie działki o nr: 724/1 (o powierzchni 494 m2) i 724/2. Na mocy ostatecznej decyzji Prezydenta B. z 2008 r. ustalającej lokalizację drogi gminnej, utrzymanej w mocy decyzją Wojewody, działka 724/1 stała się własnością Gminy.

W decyzji z 02.04.2012 r. wydanej przez Prezydenta miasta na podstawie art. 12 ust. 4a, ust. 4f, ust. 5, art. 18 i 23 ustawy z 10.04.2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.):

• została ustalona wysokość odszkodowania (na podstawie operatu szacunkowego z 2011r.) za nieruchomość oznaczoną w ewidencji gruntów i budynków jako działka 724/1. W decyzji wskazane zostało, że oszacowana wartość prawa własności nieruchomości w operacie szacunkowym wynosi łącznie 647.674 zł, a w tym wartość rynkowa gruntu 533.535 zł, wartość składników zabudowy (tj. ogrodzenia, utwardzenia terenu, podstawy słupków oświetleniowych) w łącznej kwocie 114.139 zł;
• Gmina została zobowiązana do wypłaty odszkodowania;
• określono sposób podziału kwoty odszkodowania pomiędzy wszystkich współwłaścicieli nieruchomości, w tym również na Spółkę.
  
  

Jak podkreślono w decyzji z 02.04.2012 r. (odwołując się w tym zakresie do operatu szacunkowego), na podstawie obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, działka nr 724/1 przeznaczona jest pod projektowaną ulicę zaś nieruchomości przyległe do tej nieruchomości są ujęte w planie jako tereny pod zabudowę mieszkaniową z usługami wraz z urządzeniami towarzyszącymi, parkingami, dojazdami i zielenią urządzoną pod plac, przestrzeń publiczną z zabudową usługową.

Składniki zabudowy, usytuowane na działce 724/1, obejmowały: ogrodzenie (fundament betonowy, słupki drewniane, fundament murowany, słupki murowane, podstawy do słupów oświetleniowych), utwardzenie terenu (płyty granitowe, płytki betonowe, polbruk, krawężniki granitowe). Teren, który został przejęty przez Gminę był wykorzystywany jako ciąg komunikacyjny ogólnodostępny (pieszo - jezdny).

W maju 2012 r. Spółka otrzymała odszkodowanie od Gminy za przejęty od niej udział w nieruchomości zabudowanej ww. składnikami zabudowy, określonej jako działka 724/01.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odpłatna dostawa towaru jaka wystąpiła na skutek przejęcia za odszkodowaniem przez Gminę nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka 724/1 zabudowanej ogrodzeniem i elementami utwardzenia terenu jest zwolniona z podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, do dostawy towaru jaka wystąpiła na skutek przejęcia od Spółki za odszkodowaniem przez Gminę nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka 724/1 zabudowanej ogrodzeniem i elementami utwardzenia terenu będzie miało zastosowanie zwolnienie z podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 10a) ustawy VAT. Za stanowiskiem Spółki przemawiają następujące argumenty:

Odpłatne przejęcie nieruchomości wraz ze składnikami jej zabudowy w postaci ogrodzenia i elementów utwardzenia terenu w trybie ustawy z 10.04.2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) jest kwalifikowane jako odpłatna dostawa towaru opodatkowana podatkiem VAT. Wynika to z brzmienia art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, która uznaje za dostawę towaru: „przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.”

Na mocy decyzji z 02.04.2012 r. Prezydenta miasta doszło do przeniesienia za odszkodowaniem ze Spółki na Gminę udziału wynoszącego 7948/10000 we własności nieruchomości zabudowanej ogrodzeniem i elementami utwardzenia terenu oznaczonej jako działka 724/1. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że zbycie udziału w nieruchomości nie powinno być traktowane jako usługa, co ostatecznie zostało potwierdzone w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 7 sędziów z dnia 24.10.2011 r. sygn. akt I FPS 2/11, w której odpłatne przeniesienie udziału w nieruchomości zostało uznane za dostawę towaru.

W związku z przeniesieniem udziału w nieruchomości Spółka powinna wystawić fakturę Gminie. Kwota przyznanego Spółce odszkodowania jest kwotą brutto w rozumieniu przepisów ustawy VAT, tzn. zawiera w sobie podatek VAT należny (jeżeli podatek taki wystąpi).

Przechodząc do kwestii zastosowania zwolnienia z podatku VAT omawianej dostawy, należy przeanalizować przepisy statuujące takie zwolnienia. Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a) ustawy VAT zwalnia się dostawę budynków, budowli lub ich części, jeżeli spełnione są szczegółowe warunki określone w tych zwolnieniach.

Pierwszy z wymienionych przepisów nie będzie mógł zostać zastosowany w niniejszej sprawie, gdyż Spółka sama dokonała nakładów (przy współudziale współwłaścicieli) i nie wykorzystywała utwardzonego placu i ogrodzenia do czynności opodatkowanych. Dopiero w związku z dostawą udziału w działce 724/1 (w efekcie jej przejęcia przez Gminę B.) doszło do pierwszego zasiedlenia budowli usytuowanych na omawianej działce. Stąd też przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT nie będzie mógł zostać zastosowany w sprawie, ze względu na zaistnienie wyjątku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy VAT.

Natomiast w sprawie zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10a) ustawy VAT. Spółka nie była uprawniona do dokonania odliczenia podatku VAT naliczonego zawartego w cenie towarów i usług wykorzystywanych przy pracach dotyczących budowy ogrodzenia i utwardzenia terenu. Spółka wykorzystywała te budowle przy prowadzeniu działalności w zakresie gier losowych oraz zakładów wzajemnych, a więc działalności która do 01.01.2009 r. nie podlegała podatkowi VAT, zaś po tej dacie jest z tego podatku zwolniona. Tym samym zostały spełnione wszystkie przesłanki do zastosowania omawianego zwolnienia w sprawie.

W świetle powyższych uwag, Spółka prosi o potwierdzenie przez Ministra Finansów prawidłowości jej stanowiska w sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. Nr 177 poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem, pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195–221 Kodeksu cywilnego. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 k.c.).

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wskazać, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c. stanowi odpłatną dostawę towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie .

Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ww. ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Stosownie do art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.), nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

1. własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2. własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych

– z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Zgodnie z art. 12 ust. 4a cyt. ustawy, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Decyzję ww. wydaje się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna (art. 12 ust. 4b powołanej ustawy).

Stosownie do art. 12 ust. 4f i ust. 5 ww. ustawy odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

Z powołanych przepisów wynika zatem, iż istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m. in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby - podmiotu wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość (udział w nieruchomości) objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

Przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości gruntowej w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Reasumując stwierdzić należy, iż przeniesienie własności gruntu (udziału w gruncie) w zamian za odszkodowanie dokonane przez podatnika podatku od towarów i usług, stanowi odpłatną dostawę towarów i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że decyzją Prezydenta B. w 2001 r. zatwierdzony został projekt podziału działki nr 724 na dwie działki o nr: 724/1 (o powierzchni 494 m2) i 724/2. Na mocy ostatecznej decyzji Prezydenta B. z 2008 r. ustalającej lokalizację drogi gminnej, utrzymanej w mocy decyzją Wojewody Podlaskiego, działka 724/1 stała się własnością Gminy B..

W decyzji z 02.04.2012 r. wydanej przez Prezydenta B. została ustalona wysokość odszkodowania, Gmina B. została zobowiązana do jego wypłaty oraz określono sposób podziału kwoty odszkodowania pomiędzy wszystkich współwłaścicieli nieruchomości, w tym również na Spółkę.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, iż przeniesienie własności nieruchomości (udziału w działce nr 724/01) w zamian za odszkodowanie stanowić będzie odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, a w konsekwencji czynność podlegającą opodatkowaniu uregulowaną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Skutkiem powyższego ustalona przez właściwy organ administracji kwota wywłaszczenia (odszkodowania) stanowi wynagrodzenie z tytułu dokonanej dostawy towarów (udziału w gruncie zabudowanym).

Co do zasady stawka podatku – na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. W myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w samej ustawie o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział względem niektórych czynności zwolnienie od podatku od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Przez pierwsze zasiedlenie – art. 2 pkt 14 ustawy – rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

Co istotne, oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m. in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego czynności podlegających opodatkowaniu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
   
   

Art. 29 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że co do zasady, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki i budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji budynków, budowli lub ich części. W celu zdefiniowania ww. pojęć należy odwołać się do przepisów zawartych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. z 2010 r. Dz. U. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)

Zgodnie z przepisem art. 3 pkt 1, 3 i 3a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, ilekroć w ustawie jest mowa o:

• obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:
  1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
  2. budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
  3. obiekt małej architektury;
• budowli – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową;
• obiekcie liniowym – należy przez to rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego
  
  

Zgodnie z uregulowaniami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.) przez obiekty budowlane rozumie się konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych. Obiekty inżynierii lądowej i wodnej są to wszystkie obiekty budowlane nie klasyfikowane jako budynki, tj.: drogi kołowe, drogi kolejowe, mosty, autostrady, drogi lotniskowe, zapory wodne, itp.

Natomiast art. 3 pkt 9 ww. ustawy wskazuje, iż przez urządzenia budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Spółka kupiła w dniu 02.07.1993 r. udział wynoszący 7948/10000 nieruchomości. Nieruchomość ta była w momencie kupna ww. udziału zabudowana pawilonem handlowo-usługowym murowanym, 2-kondygnacyjnym z poddaszem użytkowym, w stanie surowym zamkniętym. Wydanie przedmiotu umowy nastąpiło w dniu podpisania umowy, tj. 02.07.1993 r. Teren znajdujący się w otoczeniu budynku został zagospodarowany w latach 90-tych m. in. w ten sposób, że na jego części zostały przeprowadzone prace, w efekcie których powstało: ogrodzenie (fundament betonowy, słupki drewniane, fundament murowany słupki murowane, podstawy do słupów oświetleniowych - prace te wykonane zostały w 1995 r.), utwardzenie terenu (płyty granitowe, płytki betonowe, polbruk, krawężniki granitowe - prace te zostały wykonane z chwilą oddania budynku do użytkowania). Spółka nie odliczyła i nie miała prawa odliczyć podatku VAT od nabycia udziału w nieruchomości (cena nie zawierała tego podatku), nie odliczała także podatku VAT naliczonego zawartego w cenie materiałów i usług zużytych przy wykończeniu przydzielonych jej pomieszczeń w budynku oraz przy przeprowadzeniu inwestycji polegającej na ogrodzeniu i utwardzeniu terenu przylegającego do budynku.

Decyzją Prezydenta B. w 2001 r. zatwierdzony został projekt podziału działki nr 724 na dwie działki o nr: 724/1 i 724/2. Na mocy ostatecznej decyzji Prezydenta B. z 2008 r., utrzymanej w mocy decyzją Wojewody, działka 724/1 stała się własnością Gminy B.

Składniki zabudowy, usytuowane na działce 724/1, obejmowały: ogrodzenie (fundament betonowy, słupki drewniane, fundament murowany, słupki murowane, podstawy do słupów oświetleniowych), utwardzenie terenu (płyty granitowe, płytki betonowe, polbruk, krawężniki granitowe). Teren, który został przejęty przez Gminę B. był wykorzystywany jako ciąg komunikacyjny ogólnodostępny (pieszo - jezdny).

W maju 2012 r. Spółka otrzymała odszkodowanie od Gminy B. za przejęty od niej udział w nieruchomości zabudowanej ww. składnikami zabudowy, określonej jako działka 724/1.

Mając na względzie uregulowania art. 43 ust 1 pkt 10 oraz pkt 10a w powiązaniu z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, wskazać należy, iż w analizowanej sprawie istotnym jest, czy naniesienia na działce nr 724/01 (ogrodzenie i utwardzenie terenu - wykorzystywane jako ciąg komunikacyjny ogólnodostępny pieszo-jezdny) spełniają definicję budowli w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, czy też są to np. urządzenia budowlane, co do których nie odnoszą się ww. przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do znajdującego się na terenie przedmiotowej nieruchomości ogrodzenia należy zauważyć, iż wymienione przez Spółkę ogrodzenie (fundament betonowy, słupki drewniane, fundament murowany, słupki murowane, podstawy do słupów oświetleniowych), zgodnie z Prawem budowlanym nie mieści się w definicji budowli. Ustawodawca nie wymienia bowiem ogrodzenia wśród obiektów budowlanych, umieszcza je natomiast w katalogu, określonych odrębnie od budowli, urządzeń budowlanych. A zatem, w myśl powyższych przepisów Prawa budowlanego, ogrodzenie stanowi odmienny rodzaj obiektu niż budowle czy budynki zdefiniowane w ww. ustawie. Zatem w rozumieniu prawa budowlanego ogrodzenia nie są budowlą lecz jedynie urządzeniem budowlanym.

Zaś utwardzony teren (płyty granitowe, płytki betonowe, polbruk, krawężniki granitowe), biorąc pod uwagę treść art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane i zawarty w nim podział obiektów budowlanych należy zaliczyć do budowli. Jak wynika z opisu stanu faktycznego teren ten „(…) był wykorzystywany jako ciąg komunikacyjny ogólnodostępny (pieszo-jezdny)”.

W konsekwencji powyższego należy zauważyć, iż na przedmiotowej działce nr 724/1 jest usytuowana budowla w postaci utwardzenia terenu (ogólnodostępny ciąg komunikacyjny pieszo-jezdny) oraz urządzenie budowalne, niebędące budowlą w postaci ogrodzenia.

Zgodnie z definicją określoną w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie budynku, budowli lub ich części do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi. Sformułowanie „w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu” dotyczy czynności wymienionych w art. 5 obecnie obowiązującej ustawy i dokonanych w okresie jej obowiązywania, jak również dokonanych pod rządami ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym. Zatem nie dotyczy dostaw dokonanych przez podmioty wykonujące działalność przed dniem 5 lipca 1993 r.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Spółka nabyła przedmiotowy udział w nieruchomości w dniu 02 lipca 1993 r., w tym samym dniu nastąpiło wydanie przedmiotu umowy. Zatem powyższej czynności nie dokonano w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w art. 2 pkt 14 ustawy. Ponadto Spółka ponosiła nakłady na ulepszenie ww. nieruchomości w postaci przeprowadzenia inwestycji polegającej na ogrodzeniu i utwardzeniu terenu przylegającego do budynku. Jednakże, z opisu sprawy wynika, iż Spółka nie udostępniała ww. nieruchomości lub jej części na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze osobom lub podmiotom trzecim, lecz wykorzystywała ją do prowadzenia własnej działalności gospodarczej, którą jest działalność w zakresie gier losowych oraz zakładów wzajemnych, która to nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług do dnia 31 grudnia 2008 r., a od dnia 01 stycznia 2009 objęta jest zwolnieniem od podatku VAT.

Zatem dopiero w momencie dokonania dostawy na rzecz Gminy w zamian za odszkodowanie nastąpi oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy ww. nieruchomości, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Mając na uwadze definicję pierwszego zasiedlenia, będziemy mieli w przedmiotowej sytuacji do czynienia z pierwszym zasiedleniem budowli w postaci utwardzenia terenu po jej wybudowaniu, w konsekwencji czynność przeniesienia własności udziału w nieruchomości w zamian za odszkodowanie nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Nie została bowiem spełniona pierwsza przesłanka warunkująca skorzystanie z ww. przepisu, mianowicie dostawa przedmiotowej budowli w zamian za odszkodowanie odbędzie się w ramach pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisów ustawy podatku od towarów i usług.

Jednakże, należy mieć na uwadze, iż zgodnie z powołanym art. 43 ust.1 pkt 10a ustawy, zwolnieniem objęta jest również dostawa budynku, budowli lub ich części dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, w stosunku do których nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dokonujący dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Wnioskodawcy, który jak to już wskazano powyżej nabył udział w przedmiotowej nieruchomości w dniu 02 lipca 1993 r., nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z ww inwestycją. Ponadto, z treści wniosku wynika, iż nie ponosił on wydatków na ulepszenie ww. nieruchomości, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Brak uprawnienia Spółki do odliczenia podatku VAT naliczonego w ww. zakresie wynikał z faktu, że Spółka wykorzystywała nieruchomość do działalności w zakresie gier losowych oraz zakładów wzajemnych, która to działalność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT do dnia 31 grudnia 2008 r., a od dnia 01 stycznia 2009 r. działalność ta objęta jest zwolnieniem przedmiotowym z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy VAT.

Jednakże, z uwagi na fakt, iż zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług, dostawa budowli, o której mowa w przedstawionym stanie faktycznym będzie zwolniona od podatku.

W konsekwencji powyższego również udział w gruncie, na którym utwardzenie terenu - budowla jest posadowione, będzie korzystał ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 29 ust. 5 ustawy.

Reasumując, przeniesienie własności nieruchomości (udziału w działce nr 724/1 wraz z naniesieniami) w zamian za odszkodowanie korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 a ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.