Urząd Skarbowy Kraków - Stare Miasto, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 18.04.2003 r. uprzejmie informuje.

Przepis art. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), zawiera wykaz czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 32 ust. 1 ww. ustawy podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, obowiązani są wystawiać fakturę stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów (...). Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 8 cytowanej ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży towarów, rozumie się przez to również dostawę, odpłatne świadczenie usług oraz wykonywanie innych czynności określonych w art. 2. A zatem fakturę VAT wystawia się w przypadku dokonania przez podatnika sprzedaży towarów lub odpłatnego świadczenie usług. A contrario, jeżeli dokonana czynność nie może zostać zakwalifikowana jako sprzedaż towarów lub świadczenie usług, wówczas nie wystawia się faktury VAT.

Definicję towaru i usługi zawiera art. 4 pkt 1 i 2 wspomnianej ustawy. Zgodnie z przedstawionym w Pana piśmie stanem faktycznym, czynność udokumentowana przedłożoną przez Pana fakturą polega na wypłacie odszkodowania za nieterminowe wykonanie umówionej usługi. Wypłata odszkodowania (bo za takie należy uznać tę czynność), nie została wymieniona w cytowanym powyżej art. 2, określającym zakres przedmiotowy podlegający regulacji niniejszej ustawy. Odszkodowania (otrzymanego lub wypłaconego) - biorąc pod uwagę definicję towaru i usługi - nie można uznać za sprzedaż towaru, czy też świadczenie usług. Zatem otrzymanie odszkodowania nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, i nie może być dokumentowane fakturą VAT. Jeżeli więc otrzymane odszkodowanie nie jest obrotem, fakt ten można udokumentować wystawiając notę księgową (bez podatku VAT).

Tut. Urząd pragnie podkreślić, iż na podstawie art. 33 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, (...) w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest zobowiązana do jego zapłaty także wówczas, gdy dana sprzedaż nie była objęta obowiązkiem podatkowym albo została zwolniona od podatku. Skoro zatem czynność wypłaty i otrzymania odszkodowania miała miejsce, to - pomimo, iż nie podlega ona przepisom powołanej ustawy - należy rozliczyć podatek wykazany na fakturze dokumentującej te czynność.

Jednocześnie ponieważ otrzymanie odszkodowania nie jest sprzedażą, zatem podatnik nie może odliczyć podatku naliczonego zawartego w otrzymanej z tego tytułu fakturze VAT. Analogiczną regulacje zawiera przepis § 48 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym: w przypadku gdy wystawiono fakturę, o której mowa w art. 33 ust. 1 ustawy, faktury te i dokumenty celne nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.