Działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w związku pismem z dnia 1 grudnia 2004 r. (data wpływu do tutejszego Urzędu: 6.12.2004 r.), w sprawie udzielenia pisemnej informacji o stosowaniu przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług i podatku dochodowego od osób fizycznych, Naczelnik Urzędu Skarbowego informuje:

Pan (...) zamieszkały w (...) NIP: (...), działa jako przedstawiciel ustawowy (ojciec) małoletniej (...) ur. 20.09.2000 r., będącej na mocy testamentu, jedyną spadkobierczynią majątku po zmarłej (...). Ponadto Spadkodawczyni ustanowiła wykonawcę testamentu, w osobie Pani (...).

W związku z powyższym Pan (...) wystąpił z zapytaniem:

• czy z umowami najmu i dzierżawy jakie będzie zawierał wykonawca testamentu łączy się obowiązek naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego w Elblągu:

1. podatku od towarów i usług stosownie do postanowień ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535),
2. podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t.: Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. z późn. zm.), a jeżeli tak, to:

• na kim spoczywa obowiązek podatkowy, czy na wykonawcy testamentu, czy też na małoletniej, a jeżeli na małoletniej, to
• na kim spoczywa obowiązek obliczenia i odprowadzenia podatków (zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych) – wykonawcy testamentu, czy rodzicach małoletniej jako jej przedstawicielach ustawowych oraz
• o wskazanie podstawy prawnej na jakiej zostanie oparta ocena co do podlegania obowiązkowi podatkowemu, jak również określenie podatnika i podmiotu zobowiązanego do realizacji obowiązków podatkowych.
  
  

Strona występując z powyższymi zapytaniami do organu podatkowego, przedstawiła następujący stan faktyczny:
W skład masy spadkowej po zmarłej (...) wchodzi szereg nieruchomości. W ramach czynności zarządu spadkiem, wykonawca testamentu, tj. Pani (...) podejmuje czynności mające na celu wynajem oraz dzierżawę zarządzanych nieruchomości.
Według stanowiska Wnioskodawcy, pomimo zawierania w imieniu własnym umów dzierżawy i najmu, wykonawcy testamentu nie będzie obciążał obowiązek podatkowy w zakresie obu w/w podatków. Zdaniem Strony obowiązek ten spoczywać będzie na spadkobiercy, przy czym obowiązek dokonania rozliczenia podatku wobec organu podatkowego spoczywa na wykonawcy jako zarządcy masy spadkowej.

W odpowiedzi na powyższe, organ podatkowy wyjaśnia w zakresie:

1. podatku od towarów i usług

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Ustęp 2 cytowanego art. stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Unormowanie to zalicza jednoznacznie do działalności gospodarczej dla potrzeb podatku od towarów i usług takie przejawy aktywności podatnika w stosunku do towarów oraz wartości niematerialnych, jak m.in. wynajem, dzierżawa, o ile są:
- realizowane w sposób ciągły,
- dla celów zarobkowych.
Zatem podatnikami VAT są podmioty czerpiące stałe korzyści (pożytki) z udostępnienia za wynagrodzeniem rzeczy oraz dóbr niematerialnych. Dotyczy to wszystkich podmiotów, także osób fizycznych, które wynajmują nieruchomości na cele niemieszkalne i mieszkalne.
W związku z powyższym obowiązek podatkowy z tytułu wynajmu lokali ciążyć będzie na spadkobiercy.

2. podatku dochodowego od osób fizycznych

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (t.j. Dz. U. Nr 14 poz. 176 z 2000 r z późn. zm.) źródłami przychodów są: najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 3 w/w ustawy podatnicy osiągający dochody z najmu lub dzierżawy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego miesięczne zaliczki na podatek dochodowy. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego, z zastrzeżeniem ust. 3f, ustala się w następujący sposób:

1. obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku,
2. zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad określonych w art. 26, 27 i 27b,
3. zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.

Ustęp 3f cytowanego artykułu stanowi, iż Podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, opodatkowani na zasadach określonych w art. 30c, są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonym zgodnie z art. 30c, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące, z uwzględnieniem art. 27b.

Z uwagi na fakt, iż spadkobiercą jest osoba małoletnia, to w jego imieniu występują rodzice, bowiem zgodnie z treścią art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r., Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Powyższy przepis stwarza umocowanie do działania w cudzym imieniu, a więc przedstawicielstwo ustawowe w rozumieniu art. 96 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), który mówi, że umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo). Oznacza to, że czynność prawna dokonana przez rodziców w imieniu dziecka, zgodnie z art. 95 § 2 Kc, pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Należy również zaznaczyć, że do 13 lat dziecko nie ma zdolności do czynności prawnych, co wynika z treści art. 12 k.c., dlatego czynności prawne, których jest stroną, mogą być dokonywane w jego imieniu tylko przez rodziców jako przedstawicieli ustawowych.

Z powyższych wyjaśnień wynika, że obowiązek podatkowy ciąży na spadkobierczyni – małoletniej (...), w imieniu której działają rodzice i oni też są zobowiązani do obliczenia podatku, złożenia deklaracji oraz wpłacenia należnego podatku na konto właściwego urzędu skarbowego.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy i stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę organ podatkowy podziela stanowisko Strony w przedmiotowej sprawie jedynie w części dotyczącej obowiązku podatkowego spoczywającego na spadkobiercy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego informuje, że powyższa informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego obowiązuje jedynie w zakresie zadanego przez Stronę pytania i w przedstawionym stanie faktycznym oraz jest zgodna z obowiązującym stanem prawnym na dzień udzielenia odpowiedzi.