Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) wprowadza zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
- odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju,
- odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
- eksport towarów,
- import towarów,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Dalsze przepisy szczegółowo definiują wyżej wymienione czynności. Nie podlegają więc opodatkowaniu czynności, które nie spełniają warunków ściśle dla nich określonych w przedmiotowej ustawie.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, przy czym kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Dalsza część cytowanego przepisu stanowi, iż obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług. Taki zapis nie wprowadza jednak kolejnej kategorii czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jedynie precyzuje sposób określenia podstawy opodatkowania. Wskazana w przepisie kwota dotacji lub subwencji podwyższa podstawę opodatkowania jedynie wtedy, gdy jest związana z wykonywaniem konkretnych czynności podlegających opodatkowaniu na rzecz podmiotu, który dotację lub subwencję przekazał. Samo przekazanie lub otrzymanie dotacji, subwencji lub darowizny na jakikolwiek cel nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu. W szczególności dotyczy to dotacji przeznaczonej na działalność statutową, przekazanej instytucji kultury przez organ administracji publicznej.