Pytająca przedstawiła następujący stan faktyczny: w ramach realizowanych zadań Jednostki, pracownicy uczestniczą w wyjazdach zagranicznych na seminaria, sympozja, konferencje naukowe, konsultacje związane ściśle z prowadzonymi zadaniami statutowymi. W celu odbycia służbowej podróży zagranicznej Jednostka wypłaca pracownikowi przysługujące mu diety i walutę na pokrycie kosztów przejazdu, dojazdów oraz noclegów, o ile wcześniej nie dokonano przedpłaty w momencie rezerwacji noclegu. Ponadto Jednostka ubezpiecza pracownika tj. wykupuje pracownikowi odbywającemu podróż zagraniczną, polisę ubezpieczeniową, w ramach której ma zapewnioną podstawową opiekę medyczną w razie nagłej choroby, nieszczęśliwego wypadku. Umowa ubezpieczenia zawierana jest na rzecz ubezpieczonego pracownika udającego się w podróż służbową za granicę. Wszelkie świadczenia wynikające z ogólnych warunków ubezpieczenia przysługują osobie ubezpieczonej czyli pracownikowi.

W oparciu o powyższy stan faktyczny Jednostka zwróciła się z zapytaniem: czy koszty ubezpieczenia pracownika w związku z odbywaną podróżą służbową stanowią przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ?

Zdaniem Pytającej koszty ubezpieczenia pracownika odbywającego służbową podróż zagraniczną korzystają ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowym stanie faktycznym zastosowanie znajdują następujące przepisy :

- art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (jednolity tekst Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), stosownie, do którego za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych,

- art. 21 ust. 1 pkt 16 wyżej powołanej ustawy stanowiący, iż wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas :

a) podróży służbowej pracownika,

b) podróży osoby nie będącej pracownikiem

- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju,z zastrzeżeniem ust. 13,

- art. 21 ust. 13 wyżej powołanej ustawy, który stanowi, iż przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione :

1) w celu osiągnięcia przychodów lub

2) w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub

3) przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub

4) przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt. 5 ustawy,w związku z wykonywaniem tych funkcji,

- § 12 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemuw państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991), zgodnie, z którym:

1.W razie choroby powstałej podczas podróży pracownikowi przysługuje zwrotudokumentowanych kosztów leczenia za granicą oraz leków,

2.Nie podlegają zwrotowi koszty leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, koszty zabiegów chirurgii plastycznej i zabiegów kosmetycznych oraz nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych, zakupu okularów.

3.Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1 następuje ze środków pracodawcy.

4. W razie zgonu pracownika za granicą pracodawca pokrywa koszty transportu zwłok do kraju.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 powyższej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2004 roku, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika, a także za czas podróży osób niebędących pracownikami do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemuw państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Stosownie do § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002r.w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991), w razie choroby powstałej podczas podróży, pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych kosztów leczenia za granicą oraz leków. Zwrot ww. kosztów następuje ze środków pracodawcy.

Wykupione przez pracodawcę ubezpieczenie od kosztów leczenia i następstw nieszczęśliwych wypadków za granicą, z tytułu podróży służbowej pracownika, nie stanowi zwrotu wynikającegoz ww. rozporządzenia.

Jeżeli zatem zakład pracy: ubezpieczył swego pracownika na życie i od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz opłaca składki należne od tych ubezpieczeń, lecz nie jest uprawniony do otrzymania wszelkich uprawnień wynikających z zawartej umowy ubezpieczenia – wówczas wartość składek płaconych przez zakład pracy na powyższe ubezpieczenie stanowi przychód pracownika podlegający, zgodnie z art. 12 powołanej ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jedynie w sytuacji, w której zakład pracy byłby podmiotem wskazanym jako uprawniony do otrzymania świadczenia ubezpieczeniowego, u pracownika nie powstaje przychód z tytułu opłacanej przez pracodawcę składki. W przeciwnym przypadku będzie to przychód pracownika podlegający opodatkowaniu .

W świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem pracownika jest nie tylko otrzymane wynagrodzenie, ale również inne formy przysporzeń majątkowych. Tak szerokie określenie pojęcia przychodu nakazuje zaliczyć do niego każdą realną korzyść jaką pracownik otrzymał od zakładu pracy, w tym również kwotę składek ubezpieczeniowych pokrywanych przez pracodawcę.

Biorąc powyższe pod uwagę, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu stwierdza, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania wskazany przez Jednostkę § 2 pkt 2 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. Nr 236, poz. 1991) stanowiący, iż z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje m.in. zwrot kosztów, innych wydatków określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Wykupienie polisy ubezpieczeniowej dla pracownika przez Jednostkę nie stanowi bowiem dla niego wydatku i tym samym nie przysługuje mu z tego tytułu zwrot kosztów.

W związku z powyższym, uwzględniając okoliczności przedstawione w piśmie oraz przytoczone przepisy prawa, Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu uprzejmie informuje, iż kwota składek ubezpieczenia stanowi przychód pracownika podlegający opodatkowaniu jeśli jest on uprawniony do otrzymania świadczenia wynikającego. z polisy.