Podatnik od dnia 4 maja 2004 roku prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług lombardowych.

Przychód z tytułu świadczenia w/w usług obejmuje:

• odsetki otrzymane od pożyczkobiorców z tytułu udzielonych pożyczek (gdy pożyczkobiorca zwraca pożyczkę wraz z odsetkami i odzyskuje zastawiony przedmiot);
• różnicę pomiędzy wartością przedmiotu zastawu a kwotą udzielonej pożyczki (gdy przedmiot zastawu – w wyniku braku spłaty pożyczki - przechodzi na własność podatnika).

Rozpoczynając prowadzenie w/w działalności gospodarczej podatnik wybrał zwolnienie podmiotowe wynikające z art.113 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Ocenia prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art.113 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) – zwanej dalej ustawą VAT - zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Kwotą uprawniającą do zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie w/w przepisu w 2004 roku - na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 listopada 2003 roku w sprawie określenia kwoty uprawniającej do zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 202, poz.1962) - jest 45.700,- zł. Na podstawie art.113 ust.9 w/w ustawy podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności, o których mowa w art.5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust.1 lub w ust.8.

Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, przekroczy w ciągu roku podatkowego kwotę określoną w ust.1 lub w ust.8, zwolnienie określone w ust.9 traci moc z momentem przekroczenia kwoty określonej w ust.1 lub w ust.8. Opodatkowaniu podlega nadwyżka sprzedaży ponad wartość określoną w zdaniu poprzednim, a obowiązek podatkowy powstaje z momentem przekroczenia tej wartości (art.113 ust.10 ustawy VAT).

Art.113 ust.8 ustawy VAT dotyczy przy tym podatników, o których mowa w art.30 ust.1 pkt 4 tej ustawy, tj. podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, agenta, zleceniobiorcy lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze.

Dla zrozumienia istoty funkcjonowania lombardów nie jest trafne odwoływanie się do potocznego sformułowania o udzielaniu przez nie pożyczek pod zastaw. Lombardy na ogół nie udzielają bowiem pożyczek pod zastaw, lecz zabezpieczeniem - które w praktyce lombardów występuje najczęściej - jest umowa powiernicza, tzw. przewłaszczenie na zabezpieczenie, które może występować w kilku wariantach.

Przewłaszczenie zawsze jednak polega na przeniesieniu własności rzeczy na wierzyciela (w tym przypadku na właściciela lombardu), który – w razie spłacenia pożyczki – jest zobowiązany do powrotnego przeniesienia własności. W przypadku braku spłaty wierzyciel (tj. właściciel lombardu) może rzecz sprzedać i zaspokoić się z ceny, albo zachować rzecz w pewnym sensie zamiast zapłaty.

Lombardy funkcjonują według zasad ogólnych dotyczących ogółu podmiotów gospodarczych (w przeciwieństwie do banków, których działalność opiera się na przepisach szczególnych) dlatego z punktu widzenia prawa podatkowego muszą być traktowane jak inne podmioty prowadzące działalność w oparciu o ustawę o działalności gospodarczej, w tym mają obowiązek płacenia podatku od towarów i usług odpowiednio do zawieranych transakcji: dostawy towarów lub świadczenia usług.

W przypadku gdy:

• pożyczkobiorca zwrócił pożyczone pieniądze i odebrał rzecz oddaną jako zabezpieczenie - podstawą opodatkowania w podatku VAT jest prowizja uzyskana od pożyczkobiorcy i działalność taka podlega opodatkowaniu stawką 22%;
• pożyczkobiorca nie zwrócił pożyczonych pieniędzy - prowadzący lombard sprzedaje towar oddany jako zabezpieczenie na podstawie zawartej umowy lombardowej, a podstawą opodatkowania jest cena sprzedaży zastawionego towaru zgodnie z art.29 ust.1 ustawy VAT. W takiej sytuacji podatnik obowiązany jest naliczyć podatek od towarów i usług według stawki właściwej dla towaru będącego przedmiotem sprzedaży.

Mając na uwadze powyższe oraz biorąc pod uwagę stan faktyczny, prawny i pytanie podatnika należy stwierdzić, że:

• podatnik rozpoczynając w dniu 4 maja 2004 roku działalność gospodarczą polegającą na odpłatnym świadczeniu tzw. usług lombardowych ma prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego na podstawie i na zasadach określonych w art.113 ust.1 ustawy VAT w zw. z ust.9 tego przepisu, tj. do momentu przekroczenia w 2004 roku wartości sprzedaży opodatkowanej w wysokości 30.300,- zł, liczonej w sposób następujący:

45.700,- zł X 242 dni (tj. liczba dni do końca roku podatkowego)

----------------------------

365 dni

• podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku świadczenia usług j.w. stanowi suma:
  1. kwoty prowizji pobranej przez lombard od udzielonych pożyczek (przy zastosowaniu stawki podatku 22%), gdy