Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie stosownie do art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) odpowiadając na Państwa pytanie z dnia 01.06.2004 roku (data wpływu do tut. Urzędu 03.06.2004 roku) w przedmiocie stosowania przepisów prawa podatkowego czy nabycie akcji w celu ich umorzenia podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych wyjaśnia:

Ustawa z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86 poz. 959, ze zm.) poddaje opodatkowaniu czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 nie zawierając przy tym upoważnienia do objęcia podatkiem od czynności cywilnoprawnych innych przedmiotów. O zakwalifikowaniu poszczególnych umów jako podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych decydują nie nazwy (tytuły) tych umów lecz odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego.
Stwierdzenie powyższe ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia czy w konkretnej sprawie powstaje obowiązek uiszczenia podatku.

Stosownie do art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 ze zm.) akcje w spółce akcyjnej mogą być umorzone między innymi w drodze nabycia akcji przez spółkę (umorzenie dobrowolne). Kodeks stanowi, iż nabycie akcji przez spółkę następuje za wynagrodzeniem. Wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi, którego akcje będą nabyte zostaje określona w uchwale walnego zgromadzenia. Kodeks spółek handlowych nie precyzuje na podstawie jakiej czynności następuje to nabycie. Nabycia przez spółkę akcji własnych w celu ich umorzenia nie można zakwalifikować jako umowy sprzedaży. Zgodnie, bowiem z art. 535 Kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 Kodeksu cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych.

W przypadku, określonego w art. 359 K.s.h nabycia od akcjonariusza akcji przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 359 § 2 K.s.h terminu „wynagrodzenie” świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego.

Biorąc pod uwagę powyższe, nabycie własnych akcji przez spółkę w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem, jako szczególny rodzaj umowy nie wymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.