INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 10.09.2012 r. (data wpływu 11.09.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.09.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 9 kwietnia 2012 r. podatnik uległ wypadkowi. Jest on osobą prowadzącą działalność gospodarczą polegającą na handlu detalicznym farb i innych art. przemysłowych. Działalność jest rozliczana w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, jest on także czynnym podatnikiem VAT. W wypadku podatnik doznał poważnych obrażeń głowy i obecnie znajduje się trakcie wielo miesięcznej rehabilitacji. Jego stan nie pozwala na kontynuowanie działalności gospodarczej. Z tego względu działalność gospodarczą podatnika będzie kontynuować jego żona, która rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu. Między małżonkami istnieje wspólność majątkowa. Przejęcie działalności podatnika przez żonę polegałoby na przekazaniu przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) Kodeksu Cywilnego a następnie zamknięciu swojej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Jakie konsekwencje w podatku dochodowym od osób fizycznych będzie miała transakcja przekazania przedsiębiorstwa podatnika żonie...
2. Jakie konsekwencje w podatku VAT będzie miała transakcja przekazania przedsiębiorstwa podatnika żonie...
   
   

Odpowiedź na pytanie oznaczone nr 1 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji. Odpowiedź w zakresie podatku od towarów i usług zostanie udzielona odrębnym rozstrzygnięciem.

Zdaniem Wnioskodawcy przekazania przedsiębiorstwa żonie nie można traktować, jako odpłatnej sprzedaży, ponieważ nie występuje w tej transakcji żadna odpłatność. Między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, zatem towary należące do przedsiębiorstwa męża stanowią współwłasność żony. Będzie to, zatem operacja czysto techniczna, nie rodząca żadnych skutków cywilnoprawnych a co za tym idzie powstania przychodu ze sprzedaży. Z punktu widzenia podatku dochodowego, podatnik po przekazaniu przedsiębiorstwa dokona likwidacji działalności gospodarczej. Będzie, zatem zobowiązany do sporządzenia remanentu likwidacyjnego i rozliczenia podatku dochodowego zgodnie z art. 24 ust. 3a PDOF. Taki remanent sporządza się, bowiem na dzień likwidacji działalności gospodarczej. Jednak przed dniem likwidacji podatnik dokona przekazania przedsiębiorstwa, zatem wartość remanentu likwidacyjnego wyniesie 0 zł. Remanent ten będzie miał wpływ na określenie dochodu podatnika z działalności gospodarczej za rok podatkowy 2012 zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie – oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Stosownie do treści art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może, więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny.

Stosownie do zapisu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9. poz. 59 ze zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast w myśl art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,
2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,
3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,
5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,
7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,
8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,
9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,
10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
    
    

Wyżej wymieniony przepis określa, zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się, zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

W myśl art. 206 i 207 cytowanej ustawy Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli, natomiast pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Wobec powyższego małżonkowie posiadający prawo do rzeczy na zasadzie współwłasności majątkowej mają równe prawo do korzystania z rzeczy wspólnej oraz obowiązek dbania o nią. Mając na uwadze treść ww. przepisów należy przyjąć, że dają one możliwość przekazania firmy stanowiącej współwłasność łączną małżonków, wykorzystywanej w Pana działalności gospodarczej – na rzecz małżonki.

Jednocześnie stwierdzić należy, iż w przypadku, gdy następuje przekazanie przedsiębiorstwa męża na rzecz żony nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych, o czym stanowi art. 1 tej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ww. ustawy przedstawiony został katalog źródeł przychodów, podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Do źródeł przychodów osób fizycznych – w myśl postanowień art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy – zalicza się pozarolniczą działalność gospodarczą.

Przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

1. środkami trwałymi,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,
3. wartościami niematerialnymi i prawnymi
   - ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nie ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych; przy określeniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
   
   

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż przekazanie przedsiębiorstwa (a więc wszystkich składników majątku wchodzących w jego skład) nastąpi, przed zakończeniem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Stąd też w momencie likwidacji przedsiębiorstwa Wnioskodawca nie będzie posiadał żadnych składników jego majątku. A przekazanie prowadzonego przedsiębiorstwa na rzecz żony nie spowoduje powstania u Pana przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż – jak wykazano – nie będzie wiązało się z odpłatnym zbyciem składników majątku.

Zgodnie z art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w razie likwidacji działalności gospodarczej, w tym także w formie spółki niebędącej osobą prawną, lub wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, sporządza się wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności gospodarczej lub na dzień wystąpienia wspólnika z takiej spółki. Wykaz powinien zawierać, co najmniej następujące dane: liczbę porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia składnika majątku, kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na nabycie składnika majątku zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wysokość wypłaconych środków pieniężnych należnych wspólnikom z tytułu udziału w spółce niebędącej osobą prawną na dzień wystąpienia lub likwidacji.

Z powyższego przepisu wynika, zatem, iż podatnicy, którzy zlikwidują działalność gospodarczą są zobowiązani do sporządzenia wykazu składników majątku pozostałych na dzień likwidacji tej działalności.

Jednocześnie w myśl art. 24 ust. 2 ww. ustawy, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Stosownie natomiast do § 27 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.) podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej „spisem z natury” na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. Materiały i towary handlowe objęte spisem z natury winny być wycenione według cen zakupu lub nabycia albo wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia (por. § 29 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Zatem, mając na uwadze powołane przepisy prawne stwierdzić należy, iż w przypadku likwidacji działalności gospodarczej, na podatniku, nie ciąży obowiązek ustalania i uiszczania zobowiązania podatkowego od dochodu z remanentu likwidacyjnego.

Niezależnie od powyższego, zgodnie z powołanym art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca obowiązany jest sporządzić wykaz składników majątku na dzień likwidacji działalności.

Wnioskodawca winien mieć też na uwadze, iż dochód za 2012 r. z działalności gospodarczej prowadzonej przez Niego należy ustalić z uwzględnieniem remanentu początkowego i remanentu sporządzonego na dzień przekazania przedsiębiorstwa, stosownie do cytowanego powyżej art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż w aktualnym stanie prawnym nie istnieje obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu z remanentu likwidacyjnego.

W związku z powyższym stanowisko przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.