INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012, poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 21 czerwca 2012 r. (data wpływu od BKIP w Piotrkowie Trybunalskim 09 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości gruntowej w drodze zamiany, w ramach odszkodowania za nieruchomość przejętą na własność Powiatu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 06 lipca 2012 r. do Izby Skarbowej w Łodzi został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości gruntowej w drodze zamiany, w ramach odszkodowania za nieruchomość przejętą na własność Powiatu.

Izba Skarbowa w Łodzi przesłała ww. wniosek Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim (data wpływu 09 lipca 2012 r.) celem załatwienia zgodnie z właściwością.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat na podstawie potwierdzenia zarejestrowania podmiotu jako podatnika VAT z dnia 15 czerwca 2009 r. wydanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego zarejestrowany jest jako czynny podatnik VAT o numerze identyfikacji podatkowej NIP . Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Starosta jako organ władzy publicznej i starostwo jako urząd obsługujący starostę oraz Powiat stosownie do art. 15 ust. 6 ww. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. jest podatnikiem podatku VAT, ale wyłącznie od czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, a zatem rozlicza podatek VAT od ww. czynności podlegających opodatkowaniu oraz składa miesięczne deklaracje podatkowe.

Ostateczną decyzją Burmistrza Miasta z dnia 6 lipca 2011 r., zatwierdzającą podział nieruchomości położonych , oznaczonych w ewidencji gruntów jako działki: nr …, nr ……, nr …, nr …. i nr .., wydaną na wniosek właściciela nieruchomości ., zostały wydzielone obok innych działek m.in. działki nr …., nr …, nr ….., nr ….., przeznaczone pod poszerzenie drogi powiatowej – ulicy

Działki te zgodnie z przepisami art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), wskutek dokonanego podziału, przeszły z mocy prawa na własność Powiatu. Właścicielowi dzielonych nieruchomości, na jego wniosek przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy nim a Zarządem Powiatu .

Z wnioskiem o wypłacenie odszkodowania wystąpił właściciel nieruchomości oznaczonych jako działki: nr …., nr .…, nr.…., nr .….. i nr …. (jego własność wynika z aktów notarialnych:), ujawnionych w księdze wieczystej Kw … prowadzonej przez Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych. Negocjacje pomiędzy stronami to jest i Starostą nie doprowadziły do uzgodnienia wysokości odszkodowania. Zdaniem właściciela przejętych przez Powiat z mocy prawa nieruchomości wysokość odszkodowania proponowana przez Zarząd Powiatu w wysokości 35.950,00 zł jest za niska. Zaproponowane odszkodowanie w wysokości 35.950,00 zł jest wartością przejętych nieruchomości, ustaloną w operacie szacunkowym opracowanym przez rzeczoznawcę majątkowego. Zdaniem właściciela odszkodowanie powinno wynosić 54.450,00 zł, ponadto złożył wniosek o przyznanie mu w ramach odszkodowania działki zamiennej, stanowiącej własność Powiatu, położonej w … oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr … o powierzchni 0,0203 ha.

Zgodnie z art. 98 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli do uzgodnienia pomiędzy stronami nie dojdzie, na wniosek właściciela odszkodowanie ustalane jest i wypłacane, według zasad i trybu obowiązującego przy wywłaszczeniu nieruchomości. Wysokość odszkodowania i forma zapłaty ustalana jest w postępowaniu administracyjnym. Stosownie do art. 131 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami w ramach wypłaty odszkodowania, właścicielowi , zgodnie z jego wnioskiem, może zostać przyznana działka zamienna, za dopłatą wynikającą z różnicy wartości ustalonych na podstawie operatów szacunkowych. Ostateczna decyzja Starosty ustalająca wysokość odszkodowania oraz określająca formę zapłaty w postaci działki zmiennej stanowi podstawę do ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności do nieruchomości zamiennej.

Przeznaczona do zamiany działka jest nieruchomością, oznaczoną w ewidencji gruntów miasta nr …. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta dla terenu położonego w pomiędzy granicami administracyjnymi miasta od strony wschodniej, ul. …, terenem PKP, nieruchomość ta oznaczona jest symbolem, jako teren przeznaczony na utrzymanie realizację parkingu. Działka Powiatu nr … jest niezabudowana. Starosta jest skłonny zastosować art. 131 ustawy o gospodarce nieruchomościami i wydać decyzję przyznającą , za jego zgodą, nieruchomość Powiatu w postaci działki Nr … o powierzchni 0,0203 ha w ramach odszkodowania za działki nr ….., nr ……, nr .….., nr .…... Powiat, jako strona postępowania odszkodowawczego realizuje zadania nałożone art. 20 pkt 17 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) i będzie zobowiązany do wypłacenia odszkodowania ustalonego decyzją.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przyznanie odszkodowania decyzją administracyjną, w formie działki zamiennej Powiatu, na podstawie art. 131 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, za zgodą właściciela działek ulegających podziałowi, w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest dostawą towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też przyznanie właścicielowi nieruchomości nieruchomości zamiennej w postaci działki Powiatu w ramach ww. art. 131 należy traktować wyłącznie jako zapłatę odszkodowania lub nieodpłatną dostawę towaru, która nie nakłada na Powiat obowiązku naliczenia i odprowadzenia podatku VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie można uznać za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Decyzja administracyjna Starosty o ustaleniu odszkodowania nie jest umową cywilnoprawną, a Powiat płacąc za nieruchomości wydzielone pod poszerzenie drogi powiatowej realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami.

Art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.) nie stanowi aby wypłata odszkodowania za nieruchomość podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu nie podlega również nieodpłatna dostawa towaru za jaką można uznać przeniesienie własności działki zamiennej w ramach odszkodowania, ponieważ zdaniem pytającego należy traktować to przeniesienie własności jako zapłatę odszkodowania.

W myśl art. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

Zdaniem Wnioskodawcy uznać jednak należy, że przyznanie odszkodowania w formie działki zamiennej Powiatu dla , zgodnie z art. 131 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, w związku z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż przeniesienie własności działki Powiatu na rzecz w ramach odszkodowania (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) nie nastąpi na podstawie umowy cywilnoprawnej, lecz na mocy ostatecznej decyzji administracyjnej Starosty. W takiej sytuacji art 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje za podatnika Powiatu (zarejestrowanego podatnika podatku VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Jak stanowi art. 98 ust. 2 powołanej ustawy, właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Podstawą wpisu tych praw do księgi wieczystej jest ostateczna decyzja zatwierdzająca podział.

W świetle art. 98 ust. 3 cyt. ustawy, za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Natomiast, zgodnie z art. 131 ust. 1 ww. ustawy, w ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna.

Jak stanowi ust. 4 tego przepisu, różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji a wartością nieruchomości zamiennej wyrównuje się przez dopłatę pieniężną.

Na podstawie art. 131 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami przeniesienie praw do nieruchomości zamiennej na rzecz osoby, której zostało przyznane odszkodowanie, następuje z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna. Decyzja ta stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatkiem od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 powołanej ustawy).

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
   
   

Z przywołanych przepisów wynika, iż przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W sytuacji przedstawionej we wniosku uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów (gruntu) w zamian za odszkodowanie. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie lecz stanowiące dostawę towaru przeniesienie własności nieruchomości gruntowej w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Podmiotem, który realizuje dostawę jest dotychczasowy właściciel nieruchomości.

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność, jako świadczenie wzajemne, może również przybrać postać rzeczową – zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną – zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Dla uznania „czynności za odpłatną” wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo – przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

1. dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,
2. odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.
   
   

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Decyzją Burmistrza Miasta z dnia 6 lipca 2011 r., zatwierdzającą podział nieruchomości położonych, oznaczonych w ewidencji gruntów jako działki: nr …, nr …, nr …., nr …. i nr ….., wydaną na wniosek właściciela nieruchomości , zostały wydzielone obok innych działek m.in. działki nr ….., nr …., nr …., nr …., przeznaczone pod poszerzenie drogi powiatowej – ulicy. Działki te wskutek dokonanego podziału, przeszły z mocy prawa na własność Powiatu. Właścicielowi dzielonych nieruchomości, na jego wniosek przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy nim a Zarządem Powiatu.

Wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie mu w ramach odszkodowania działki zamiennej, stanowiącej własność Powiatu, położonej w … oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr … o powierzchni 0,0203 ha. Przeznaczona do zamiany działka jest nieruchomością, oznaczoną w ewidencji gruntów miasta … nr … i jest niezabudowana. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta dla terenu położonego w … pomiędzy granicami administracyjnymi miasta od strony wschodniej, ul. …, terenem PKP, nieruchomość ta oznaczona jest symbolem …, jako teren przeznaczony na utrzymanie realizację parkingu.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż w zamian za przejętą działkę, Powiat zamierza dokonać na rzecz jej właściciela dostawy innej działki niezabudowanej, przeznaczonej pod zabudowę. Powiat dokonuje więc dostawy towarów w rozumieniu przepisu art. 7 ust. 1 ustawy.

Dokonując zamiany przedmiotowych nieruchomości Powiat nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. Zarówno bowiem organy władzy publicznej, jak i urzędy obsługujące te organy nie są uznawane za podatników w zakresie czynności, które mieszczą się w ramach zadań, dla realizacji których zostały one powołane, dodatkowo pod warunkiem, iż czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Dostawa gruntów dokonana w zamian za przejecie terenów przeznaczonych pod poszerzenie drogi powiatowej nie jest realizowaniem zadania, dla realizacji którego Powiat został powołany.

Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Przenosząc własność nieruchomości Powiat nie realizuje ani zadań własnych, ani zleconych. Wykonuje zatem czynność, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W przedmiotowej sprawie mamy zatem do czynienia z sytuacją, w której w zamian za przejętą działkę, Powiat na wniosek właściciela wywłaszczonej działki zamierza przyznać działkę zamienną na podstawie art. 131 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Nieruchomość zamienna, jest działką z zasobu nieruchomości Wnioskodawcy.

Tym samym Powiat, w ramach odszkodowania, dokona na rzecz dotychczasowego właściciela wywłaszczonej nieruchomości przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel w stosunku do innej działki zamiennej.

Należy bowiem mieć na uwadze, że pojęcie przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, określone w art. 7 ust. 1 ustawy, ma szerszy zakres, niż sprzedaż czy zamiana w ujęciu cywilnoprawnym. Przede wszystkim przeniesienie prawa do rozporządzania towarem to nie tylko przeniesienie jego własności. Dla uznania, że miała miejsce dostawa towarów, wystarczy że podmiot nabędzie tzw. własność ekonomiczną, tzn. będzie miał możliwość dowolnego rozporządzania i dysponowania uzyskanym towarem. Bez znaczenia zatem w tej sytuacji pozostaje forma prawna zbycia towaru.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że rozważając skutki podatkowe dokonanej przez Wnioskodawcę transakcji należy mieć na uwadze wyłącznie aspekty prawne, które mają znaczenie z punktu widzenia ustawy o podatku od towarów i usług.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że istotą dostawy jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym chodzi tutaj o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Podobną regulację w zakresie dostawy zawiera art. 14 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 26 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Dostawa towaru nie odnosi się do zbycia prawa własności zgodnie z procedurami przewidzianymi obowiązującym prawem krajowym, lecz obejmuje wszelkie zbycie majątku rzeczowego przez jedną stronę, która upoważnia drugą stronę do dysponowania w rzeczywistości tym majątkiem tak, jakby była jego właścicielem. Pogląd ten jest zgodny z celem Dyrektywy, która została opracowana między innymi w celu oparcia wspólnego systemu VAT na jednolitej definicji transakcji podlegających opodatkowaniu. Celowi temu mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia dostawy towarów - będącej jedną z trzech transakcji podlegających opodatkowaniu - różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich, jak to ma miejsce w przypadku warunków rządzących przeniesieniem prawa własności w prawie cywilnym.

Pojęcie rozporządzania towarami jak właściciel w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy więc rozumieć szeroko, jako obejmujące nie tylko uprawnienie do wyzbycia się własności pozyskanych towarów (przeniesienie własności, zrzeczenie się własności, rozporządzenie na wypadek śmierci) czy ich obciążenia (ustanowienia na rzeczy prawa rzeczowego, czy też oddanie rzeczy w dzierżawę lub najem), lecz także korzystania z nabytych towarów.

W omawianej sprawie zaistnieje niewątpliwie sytuacja, w której nabywca nabędzie tzw. własność ekonomiczną, tzn. będzie miał możliwość dowolnego rozporządzania i dysponowania uzyskanym towarem, w tym wypadku niezabudowaną nieruchomością zamienną przeznaczoną pod zabudowę.

Zatem, przyznanie decyzją administracyjną w ramach odszkodowania nieruchomości zamiennej uznać należy za odpłatną dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług nie musi mieć postaci pieniężnej. Może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata może być w części pieniężna, a w części rzeczowa. Innymi słowy dla uznania czynności za odpłatną wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy– obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011r. – w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Opodatkowaniu podlegają zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe, zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych – tylko te, których przedmiotem są tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami rolnymi, które nie są przeznaczone pod zabudowę, są zwolnione z podatku od towarów i usług.

Analizując powyższy problem w pierwszej kolejności wskazać należy, że Dyrektywa 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego sytemu podatku od wartości dodanej w zakresie definicji pojęcia "teren budowlany" odsyła do ustawodawstw krajowych, stanowiąc w art. 12 ust. 3, że "teren budowlany" oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Z uwagi na brak definicji legalnej pojęć ,,teren budowlany" oraz "teren niezabudowany bądź przeznaczony pod zabudowę" na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, niezbędnym jest zastosowanie reguł wykładni systemowej zewnętrznej i sięgnięcie do ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647), która posługuje się pojęciem "teren".

Jak wynika z art. 1 tej ustawy, określa ona:

1. zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej,
2. zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy

-przyjmując ład przestrzenny i zrównoważony rozwój za podstawę tych działań.

W świetle art. 15 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy, w planie miejscowym określa się obowiązkowo przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania.

Zakwalifikowanie gruntu (terenu) do tej lub innej kategorii wynika z planów gminy co do przyszłej zabudowy. Plany te dotyczą terenów, a nie formy władania gruntem. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest z mocy art. 14 ust. 8 cyt. ustawy aktem prawa miejscowego i jako taki zawiera ustalenia powszechnie wiążące na obszarze, na którym obowiązuje.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.
   
   

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż dostawa nieruchomości gruntowej niezabudowanej przez Powiat w ramach odszkodowania.

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż dla czynności przeniesienia prawa własności nieruchomości zamiennej Powiat występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast powyższa czynność dostawy nieruchomości zamiennej jako odpłatna dostawa towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż dostawa nieruchomości gruntowej niezabudowanej przeznaczonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na utrzymanie, realizację parkingu, a więc pod zabudowę nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Wobec powyższego dostawa ww. nieruchomości w ramach odszkodowania, dokonywana przez podmiot występujący w ramach tej transakcji w roli podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, jest czynnością wskazaną w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, przyznanie odszkodowania decyzją administracyjną w formie działki zamiennej przez Powiat nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast, czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, będzie dostawa nieruchomości na rzecz właściciela nieruchomości przejętej pod poszerzenie drogi powiatowej, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy dokonywana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa dostawa nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, a będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, wg stawki podstawowej 23%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.