Ad. 1
Od 1994 r. podatnik prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej w lokalu użytkowym. W lutym 2004 r. wykupił ten lokal od Urzędu Miasta jako osoba fizyczna i użycza go obecnie spółce cywilnej, w której jest wspólnikiem, do dalszej działalności gospodarczej. W związku z powyższym zapytuje, jaką formę użyczenia ma zastosować, czy spółka może wprowadzić lokal do środków trwałych i zaliczyć amortyzację w ciężar kosztów uzyskania przychodów, czy może zastosować indywidualną stawkę amortyzacyjną do nieruchomości używanej, jaka to może być stawka i jaki okres amortyzacji. Wyrażając własne stanowisko w sprawie stwierdza, że winien bezpłatnie użyczyć przedmiotowy lokal Spółce, która następnie może wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i zaliczać amortyzację do kosztów uzyskania przychodów. Ponadto zdaniem podatnika, z uwagi na fakt, iż lokal ten używany był dłużej niż 5 lat, może zostać uznany przez Spółkę za „używany” i amortyzowany wg indywidualnej stawki przez okres 10 lat.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi. W przypadku spółki cywilnej warunki wynikające z przepisu art. 22a ust. 1 ww. ustawy dotyczą wszystkich wspólników. Oznacza to, że przepisy dotyczące amortyzacji stosuje się w odniesieniu do spółki, a nie wspólników spółki cywilnej. W myśl § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1475 ze zm.) ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n ust. 2 - 6 ustawy o podatku dochodowym obowiązane są prowadzić osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, o których mowa w § 2 ust. 1; tego rozporządzenia. Z treści zapytania wynika, że lokal stanowiący własność podatnika użycza on spółce cywilnej. Umowa użyczenia nie przenosi własności lokalu użytkowego na spółkę cywilną, w związku z czym nie ma możliwości wprowadzenia lokalu użytkowego do ewidencji środków trwałych spółki i ujmowania w ciężar kosztów uzyskania przychodów spółki odpisów amortyzacyjnych. Zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są bowiem odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23. Korzystanie przez spółkę nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia z majątku jej wspólnika – w tym przypadku lokalu użytkowego - nie uzasadnia zaliczenia odpisów amortyzacyjnych od tego majątku do kosztów uzyskania przychodów spółki, albowiem przedmiotowy lokal nie stanowi jej środka trwałego. Aby Spółka mogła wprowadzić do ewidencji środków trwałych ww. lokal i dokonywać od jego wartości początkowej odpisów amortyzacyjnych, musiałoby uprzednio nastąpić przeniesienie jego własności na Spółkę (np. poprzez wniesienie wkładu do Spółki). Wówczas, przy spełnieniu pozostałych warunków wymienionych w cyt. wcześniej art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. kompletności i zdatności lokalu do użytku w dniu przyjęcia przez Spółkę do używania, przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok oraz wykorzystywaniu jego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, Spółka miałaby prawo uznać lokal przy ul. Basztowej 1 za środek trwały i amortyzować go zgodnie ze wskazanymi wyżej przepisami, również – w świetle przedstawionego stanu faktycznego - przez okres nie krótszy niż 10 lat, jako używany przed jego nabyciem przez okres co najmniej 60 miesięcy. Zgodnie bowiem z art. 22j ust. 1 pkt 3 ww. ustawy podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l, mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż dla budynków (lokali) i budowli – 10 lat, z wyjątkiem budynków wymienionych w rodzajach 103 i 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem, kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m#179;, domków kempingowych oraz budynków zastępczych, dla których okres ten nie może być krótszy niż 36 miesięcy. Z kolei przepis art. 22j ust. 3 pkt 1 cyt. ustawy stanowi, że środki trwałe, o których mowa w ust. 1 pkt 3 (m.in. lokale), uznaje się za używane – jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy. Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika, że w przedmiotowym lokalu prowadzi Pan działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej od 1994 r., zatem niewątpliwie, gdyby nastąpiło przeniesienie jego własności na Spółkę, która następnie po raz pierwszy wprowadziłaby lokal do ewidencji środków trwałych, należałoby uznać, że przed nabyciem przez Spółkę był on wykorzystywany przez okres co najmniej 60 miesięcy.

Zapytanie o formę „użyczenia” ww. lokalu, jaką winien podatnik zastosować, organ podatkowy pozostawia bez odpowiedzi, bowiem w świetle art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa obowiązany jest udzielić odpowiedzi na pisemne zapytanie podatnika o zakresie stosowania wyłącznie przepisów prawa podatkowego. Tymczasem to pytanie dotyczy zakresu stosowania przepisów prawa cywilnego.

Ad. 2
W treści zapytania podatnik wskazuje, że spółka cywilna posiada jako majątek wyposażenie pawilonu handlowego, które było przedmiotem umowy leasingu operacyjnego zawartej na okres od dnia 24 maja 2001 roku do dnia 31 maja 2003 r. Po wygaśnięciu umowy leasingu spółka wykupiła te urządzenia od towarzystwa leasingowego za wartość 902,88 zł, przez co stała się jego właścicielem. Z uwagi na fakt, że zakupione przez spółkę wyposażenie ma większą wartość niż cena zakupu podatnik zapytuje, czy te urządzenia spółka ma prawo wprowadzić do ewidencji środków trwałych, czy odpisy amortyzacyjne mogą być kosztem uzyskania przychodów spółki oraz jak ustalić wartość początkową takiego środka trwałego. Zdaniem podatnika wyposażenie kupione przez spółkę może być amortyzowane, a jego wartość początkową winna stanowić wartość wynikająca z umowy leasingu.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny, urządzenia i środki transportu - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi. W świetle art. 22f ust. 3 ww. ustawy odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 22h-22m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 3.500 zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 3.500 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h - 22m albo jednorazowo - w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym. Z dyspozycji natomiast art. 22d ust. 1 powołanej ustawy podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 3.500 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.
Spółka zatem może wprowadzić zakupione wyposażenie do ewidencji środków trwałych, pod warunkiem że:
1) wyposażenie stanowi majątek Spółki – jest przedmiotem współwłasności łącznej wspólników,
2) jest kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,
3) będzie wykorzystywane na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
4) przewidywany okres jego używania jest dłuższy niż rok.

Zdaniem podatnika wartością początkową zakupionego wyposażenia pawilonu handlowego jest jego wartość wynikająca z umowy leasingu. Organ podatkowy nie podziela tego stanowiska. Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2 - 18, uważa się w razie nabycia w drodze kupna - cenę ich nabycia. W świetle art. 22g ust. 3 ww. ustawy za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatkowymi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W treści zapytania podatnik wskazuje, że po upływie okresu, na jaki została zawarta umowa leasingu, Spółka nabyła wyposażenie za kwotę 902,88 zł. W tym przypadku cenę nabycia stanowi kwota 902,88 zł powiększona ewentualnie o koszty związane z zakupem wyposażenia naliczone do dnia jego przekazania do używania. Z uwagi na fakt, że wartość początkowa nabytego wyposażenia nie jest wyższa niż 3500 zł Spółka - na podstawie wyżej cytowanych przepisów art. 22d ust. 1 oraz art. 22f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - może:
1) nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych i wprowadzić wydatki na nabycie wyposażenia do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania do użytku (wówczas wyposażenia nie należy wprowadzać do ewidencji środków trwałych – art. 22d ust. 2 zd. 1)
2) wprowadzić wyposażenie do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h - 22m, albo
3) wprowadzić wyposażenie do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego, albo w miesiącu następnym.
Należy również zauważyć, że w przypadku, gdy w skład nabytego wyposażenia pawilonu handlowego wchodzą odrębne urządzenia, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, każde z nich stanowi odrębny składnik majątku, do którego zastosowanie będą miały powołane wyżej przepisy.

Ad. 3
Podatnik wraz z siostrą jest współwłaścicielem budynku. W budynku tym działalność gospodarczą prowadzi podatnik oraz jego matka. Podatnik zapytuje, w jakiej formie prawnej powinien przenieść prawo do używania części lokalu na matkę oraz kto ma prawo do zaliczenia budynku do środków trwałych i dokonywania od niego odpisów amortyzacyjnych, a także czy budynek ten, będąc używanym wcześniej dłużej niż 5 lat, może być uznany za „używany”, a w konsekwencji amortyzowany wg indywidualnej – 10% stawki.
Zgodnie z powołanym wcześniej art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że budynek wykorzystywany na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, prowadzoną odrębnie przez podatnika i matkę, jest przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych – podatnika i jego siostry. Zdaniem podatnika każdy prowadzący w tym budynku działalność gospodarczą może zaliczyć ułamkowe części tej nieruchomości do środków trwałych i dokonywać od tego budynku odpisów amortyzacyjnych. Organ podatkowy nie zgadza się z takim stanowiskiem, bowiem – jak stanowi cytowany wyżej art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – odpisów amortyzacyjnych mogą dokonywać wyłącznie podatnicy będący właścicielami lub współwłaścicielami środka trwałego, wykorzystujący go na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sam fakt prowadzenia w budynku działalności gospodarczej nie jest przesłanką wystarczającą do wprowadzenia budynku do ewidencji środków trwałych i jego amortyzowania. Zatem podatnik – jako współwłaściciel budynku – ma pełne prawo wprowadzić budynek do ewidencji środków trwałych i dokonywać od niego odpisów amortyzacyjnych. Fakt, że matka prowadzi w części ww. lokalu działalność gospodarczą nie pozbawia podatnika prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od jego wartości początkowej na zasadach określonych w art. 22a - 22o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na szczególne podkreślenie zasługuje zapis art. 22g ust. 11 ww. ustawy, zgodnie z którym w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku.
Ponadto podatnik zapytuje, czy budynek ten, jeśli był używany wcześniej dłużej niż 5 lat, może być uznany za „używany”, a co za tym idzie, czy istnieje możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji na okres 10 lat.

Zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 3 ww. ustawy podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22l, mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż dla budynków (lokali) i budowli – 10 lat, z wyjątkiem budynków wymienionych w rodzajach 103 i 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem, kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m#179;, domków kempingowych oraz budynków zastępczych, dla których okres ten nie może być krótszy niż 36 miesięcy. Z kolei przepis art. 22j ust. 3 pkt 1 stanowi, że środki trwałe, o których mowa w ust. 1 pkt 3 (m.in. budynki), uznaje się za używane – jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy. W świetle art. 22j ust. 3 pkt 1 ww. ustawy budynek stanowiący środek trwały uznaje się za używany, jeżeli podatnik udowodni, że przed jego nabyciem był on wykorzystywany przez okres co najmniej 60 miesięcy. Użycie określenia „przed nabyciem” oznacza przeniesienia własności, np. kupno, nabycie w drodze darowizny lub spadku. Z treści zapytania wynika, że w listopadzie 2003 roku podatnik kupił od matki udział wynoszący 1/4 ww. budynku. Natomiast z będącego w posiadaniu tut. Urzędu aktu, sporządzonego na tę okoliczność w dniu 17 listopada 2003 r. wynika, że w konsekwencji zawarcia umowy sprzedaży nabył Pan wraz z małżonką, od rodziców, udział w prawie użytkowania wieczystego działki gruntu Nr 325 (wynoszący łącznie #189;) wraz z udziałami w znajdującym się na tej działce budynku pawilonu handlowego. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że współużytkownikiem wieczystym w 1/4 części ww. działki gruntu oraz współwłaścicielem znajdującego się na tej działce budynku pawilonu handlowego jest podatnik, podobnie jak jego siostra, dłużej, aniżeli od 17 listopada 2003 r. (wskazane w zapytaniu aktualne udziały – odpowiednio 3/4 i 1/4). W cytowanym wyżej art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych postanowiono, że amortyzacji podlegają całe obiekty - budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, a nie ich części. Zasadę tę potwierdza art. 22g ust. 11 powołanej ustawy stanowiący, iż w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Ponadto z dyspozycji art. 22f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli tylko część nieruchomości, w tym budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej bądź wynajmowana lub wydzierżawiana - odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu. Zatem mając na względzie fakt, że współwłaścicielem 1/4 pawilonu handlowego podatnik był jeszcze przed nabyciem udziałów od rodziców (1/2), wykorzystywał tę nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej w związku z czym musiała ona spełniać warunki kompletności i zdatności do użytku w dniu przyjęcia do używania, należy stwierdzić, że stanowiła ona środek trwały w prowadzonej przez podatnika działalności, a zatem winna podlegać amortyzacji. Zakup przez podatnika następnej części nieruchomości nie oznacza, że nabył nowy środek trwały, a tylko w stosunku do środków trwałych, czyli m.in. budynków, budowli i lokali będących odrębną własnością, a nie ich części, należy odnieść warunek pozwalający na uznanie ich za używane, tj. wykorzystywane przed ich nabyciem co najmniej przez okres 60 miesięcy. Gdyby ww. nieruchomość składała się faktycznie z czterech odrębnych lokali i lokale te zostały wpisane do księgi wieczystej jako odrębna współwłasność każdego ze współwłaścicieli (przeniesiona następnie w związku z ww. umową sprzedaży również w 1/2 części dotyczącej rodziców na podatnika i małżonkę), w związku z nabyciem tej części, przy założeniu, że były one wcześniej wykorzystywane dłużej aniżeli 5 lat, podatnik mógłby stosować indywidualną, nie wyższą od 10% stawkę amortyzacji. Jeżeli natomiast przedmiotowa nieruchomość – pawilon handlowy - wpisana została do księgi wieczystej jako jeden obiekt i w księdze wieczystej widnieją jej współwłaściciele, wówczas, w związku z nabyciem przez podatnika udziału rodziców w tym budynku nie mogą mieć zastosowania ww. przepisy regulujące kwestię dokonywania odpisów amortyzacyjnych wg indywidualnych stawek od wartości początkowej nabytych środków trwałych.
Zapytanie o formę użyczenia ww. lokalu, jaką winien podatnik i jego siostra zastosować udostępniając go matce, organ podatkowy – analogicznie, jak w pytaniu 1, pozostawia bez odpowiedzi, bowiem w świetle art. 14a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa jest obowiązany udzielić odpowiedzi na pisemne zapytanie podatnika o zakresie stosowania wyłącznie przepisów prawa podatkowego, natomiast wskazane pytanie dotyczy zakresu stosowania przepisów prawa cywilnego.

Ad. 4
W listopadzie 2003 r. podatnik kupił od swojej matki udział w budynku. Przy zawarciu aktu notarialnego opłacił podatek od czynności cywilnoprawnych, natomiast matka kwotę uzyskaną ze sprzedaży zaliczyła do przychodów z działalności gospodarczej. Zdaniem podatnika podatek dochodowy został zapłacony podwójnie, w związku z czym zapytuje czy i w jaki sposób można odzyskać podatek od czynności cywilnoprawnych „zapłacony u Notariusza”. Zdaniem podatnika powinien nastąpić zwrot tego podatku osobie, która go opłaciła.

Ustosunkowując się do treści zapytania organ podatkowy informuje, iż w świetle obowiązujących przepisów prawa istnieje możliwość „odzyskania” nienależnie pobranych przez płatników podatków. Zgodnie z art. 75 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. Wówczas zasadność takiego wniosku oceniana jest przez organ podatkowy w toczącym się w tej sprawie postępowaniu. Organ podatkowy zauważa jednak, że w opisanym przypadku podatek dochodowy nie został opłacony – jak twierdzi podatnik – podwójnie. Podatek od czynności cywilnoprawnych oraz podatek dochodowy od osób fizycznych stanowią dwa odrębne, niezależne od siebie zobowiązania podatkowe, z których jedno (w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych) ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnej, drugie (w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych) – w tym przypadku na matce. W świetle art. 4 ustawy – Ordynacja podatkowa obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest – w świetle art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - osiągnięcie przez podatnika dochodu, w tym przypadku ze źródła przychodów jakim jest działalność gospodarcza. Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 wrześnie 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959 ze zm.) obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (w tym przypadku zawarcia umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego). Często w związku z zawartymi transakcjami oba zobowiązania występują równolegle.