INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2011 r. (data wpływu 28 listopada 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 stycznia 2012 r. (data wpływy 24 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni podaje, iż na podstawie prawomocnego postanowienia sądu rejonowego spadek po zmarłej D dnia 12 maja 1988 r – nabyli A, jako mąż, oraz B (dalej: „Wnioskodawczyni” oraz „Zainteresowana”) i C (dalej: „siostra Wnioskodawczyni” oraz „siostra Zainteresowanej”), jako córki – po 1/3 części spadku każde z nich.

Następnie, na podstawie prawomocnego wyroku sądu rejonowego, spadek po A – zmarłym dnia 15 lutego 2007 r. – nabyły: Zainteresowana i Jej siostra, jako córki – po 1/2 części spadku każda. W skład masy spadkowej wchodzi własność nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym w zabudowie bliźniaczej i budynkiem gospodarczym, składającej się z działek gruntu o łącznej powierzchni 0,8126 ha.

Wnioskodawczyni podaje, iż przy sporządzaniu tego aktu przedłożono m.in.:

• zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, stwierdzające, że po D zgłoszono spadek – udział 1/2 nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym, udział 1/2 nieruchomości niezabudowanej; w zaświadczeniu stwierdzono, iż podatek od spadków nie wystąpił,
• zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, stwierdzające, że po A zgłoszono spadek – udział 4/6 nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym; w zaświadczeniu wskazano ponadto, iż podatek od spadków i darowizn wystąpił i został zapłacony w całości.
  
  

Zainteresowana oraz Jej siostra dokonały działy spadku po D oraz A i zniesienia współwłasności opisanej powyżej nieruchomości, w ten sposób, że Wnioskodawczyni nabyła w całości na swoją rzecz własność niezabudowanej działki gruntu o pow. 0,60 ha, zaś Jej siostra – w całości i na swoją rzecz własność zabudowanej budynkiem mieszkalnym i gospodarczym nieruchomości, składającej się z trzech działek. W związku z powyższym, siostra Zainteresowanej wypłaciła Wnioskodawczyni kwotę 75 000 zł.

Zainteresowana nadmienia, iż wartość rynkowa przedmiotu tej umowy to kwota 160 000 zł, w tym wartość rynkowa działki o pow. 0,60 ha to 5 000 zł. Wnioskodawczyni podaje, iż zarówno podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek VAT (22%), jak i pozostałe opłaty zostały pobrane zgodnie z zasadami.

Końcowo, Zainteresowana wskazuje, iż spłata otrzymana od siostry w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności jest ekwiwalentna do posiadanego przez Wnioskodawczynię udziału w spadku, tj. nie przekroczyła udziału spadkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych...
2. Jeśli tak, to wg jakiego przepisu podatkowego...

Zdaniem Wnioskodawczyni, brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej przez Zainteresowaną w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż w związku z czynnością działu spadku nie otrzymała żadnego przysporzenia (przyrostu) majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2. działalność wykonywana osobiście;
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
4. działy specjalne produkcji rolnej;
5. (uchylony);
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   4. innych rzeczy,
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
9. inne źródła.

Z analizy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Zainteresowana wraz z siostrą dokonały działu spadku po zmarłej w 1988 r. matce oraz zmarłym w 2007 r. ojcu. Następnie, w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości wchodzących do spadku po zmarłych rodzicach, Wnioskodawczyni stała się wyłącznym właścicielem działki o pow. 0,60 ha, zaś Jej siostra uzyskała wyłączne prawo do nieruchomości zabudowanej budynkami mieszkalnym i gospodarczym. Dodatkowo siostra Zainteresowanej została zobowiązana do dokonania spłaty na rzecz Wnioskodawczyni w wysokości 75 000 zł.

Zauważyć należy, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji spadku oraz współwłasności, dlatego też przy zdefiniowaniu tych pojęć należy sięgnąć do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.), a w szczególności do art. 922 tego Kodeksu, zgodnie z którym spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl zaś art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). Istota współwłasności polega bowiem na tym, że współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, a nie o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Tym samym, można też uznać, że prawo do całej rzeczy każdy ze współwłaścicieli nabywa w momencie nabycia udziału w prawie własności. Każdy ze współwłaścicieli ma bowiem jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 Kodeksu cywilnego).

W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy.

Zgodnie z nimi każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wartość spłaty uzyskanej przez Zainteresowaną mieści się w wartości przysługującego Jej udziału spadkowego.

Reasumując, stwierdzić należy, iż otrzymana w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości kwota spłaty nie stanowi przez Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że wartość otrzymanej spłaty nie przekroczyła wartości przysługującego Zainteresowanej udziału w masie spadkowej. W świetle powyższego, Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku z tytułu uzyskanej spłaty.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.