Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-1058/12/RS
z 25 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2012 r. (data wpływu 23 listopada 2012 r.), uzupełnionym w dniu 18 lutego 2013 r. oraz 22 lutego 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego w części dotyczącej odszkodowania i renty - jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej odsetek - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 18 lutego 2013 r. oraz 22 lutego 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania zasądzonych kwot odszkodowania, renty oraz odsetek.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2005 r. Wnioskodawczyni urodziła syna, u którego na skutek źle przeprowadzonego porodu, nastąpiło znaczne uszkodzenia ciała i rozstrój zdrowia. W 2006 r. do Sądu Okręgowego Wnioskodawczyni złożyła pozew przeciwko Szpitalowi o ustalenie, zapłatę i rentę dla niepełnosprawnego syna.

W dniu 28 września 2012 r. Sąd Apelacyjny wydał wyrok, który stwierdza winę Szpitala za stan zdrowia synka. Została zasądzona renta, odszkodowanie, zwrot kosztów i odsetki.

Syn Wnioskodawczyni już do końca życia zostanie niepełnosprawny (mózgowe porażenie dziecięce, wodogłowie, skrócenie prawej nóżki, wada wzroku), każdy jego dzień wymaga intensywnej i bardzo kosztownej rehabilitacji oraz zapewnienia mu całodobowej opieki.

Odszkodowanie oraz rentę przyznano na podstawie przepisów prawa cywilnego, tj. art. 444 i 445 Kodeksu cywilnego. Natomiast odsetki zostały w wyroku zasądzone od dnia 28 grudnia 2006 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od kwoty odszkodowania za źle przeprowadzony poród, renty i odsetek Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, odszkodowanie, renta i odsetki powinny być zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym, gdyż są to pieniądze na niepełnosprawnego synka.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w części dotyczącej odszkodowania i renty uznaje się za prawidłowe, natomiast w części dotyczącej odsetek - za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci (art. 7 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy, jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków.

Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów (art. 7 ust. 3 ustawy).

Stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in.:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta – pkt 1,
  
• inne źródła – pkt 9.
  

W myśl art. 12 ust. 7 ustawy, przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Należy podkreślić, że definicja renty, określona w ww. przepisie, nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego.

W myśl art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i do tej kategorii zaliczyć można również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wynika, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odszkodowanie jak i zadośćuczynienie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody. Ma bowiem służyć naprawieniu uszczerbku jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych (zarówno materialnych jak i niematerialnych).

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 3c ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Jak stanowi art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Z przepisu art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego).

Z kolei instytucję odsetek reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Przepis ten w § 1 i 2 stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

W świetle powyższego odsetki za zwłokę (opóźnienie) stanowią świadczenie uboczne, niezależne od tego, czy i w jakim rozmiarze podatnik poniósł szkodę (krzywdę), a co za tym idzie odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z naprawieniem szkody lub krzywdy.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

Należy jednak zauważyć, iż w sytuacji, gdy odsetki przyznane są za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia ich zapłaty zgodnie z wyrokiem, nie spełniają warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy. Przepis ten ma bowiem wyłącznie zastosowanie w sytuacji gdy – od momentu ogłoszenia wyroku sądu przyznających rentę na podstawie Kodeksu cywilnego – zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego. Nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2005 r. Wnioskodawczyni urodziła syna, u którego na skutek źle przeprowadzonego porodu, nastąpiło znaczne uszkodzenia ciała i rozstrój zdrowia. W 2006 r. do Sądu Okręgowego Wnioskodawczyni złożyła pozew przeciwko Szpitalowi o ustalenie, zapłatę i rentę dla niepełnosprawnego syna.

W dniu 28 września 2012 r. Sąd Apelacyjny wydał wyrok, który stwierdza winę Szpitala za stan zdrowia synka. Została zasądzona renta, odszkodowanie, zwrot kosztów i odsetki. Syn Wnioskodawczyni jest niepełnosprawny, każdy jego dzień wymaga intensywnej i bardzo kosztownej rehabilitacji oraz zapewnienia mu całodobowej opieki.

Odszkodowanie oraz rentę przyznano na podstawie przepisów prawa cywilnego, tj. art. 444 i 445 Kodeksu cywilnego. Natomiast odsetki zostały w wyroku zasądzone od dnia 28 grudnia 2006 r.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż otrzymywane przez Wnioskodawczynię zgodnie z art. 444 i art. 445 Kodeksu cywilnego świadczenia, przyznane na rzecz małoletniego syna, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym:

• w przypadku renty na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
  
• w przypadku odszkodowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.
  

Natomiast zasądzone wyrokiem sądowym odsetki stanowią przychód z innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych (według skali podatkowej). W konsekwencji, Wnioskodawczyni zobowiązana jest - na zasadach określonych w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - doliczyć z uwzględnieniem dyspozycji art. 7 ust. 2 i 3 ww. ustawy dochód małoletniego syna do swojego dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.