INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 7 grudnia 2010 r. (data wpływu do tut. organu), uzupełnionym w dniach 24 lutego i 9 marca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości ewidencjonowania pobieranych przez przedstawicieli Spółki zaliczek na kasie fiskalnej w siedzibie Spółki – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 grudnia 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości ewidencjonowania pobieranych przez przedstawicieli Spółki zaliczek na kasie fiskalnej w siedzibie Spółki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest podatnikiem VAT i prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na produkcji i montażu stolarki okiennej i drzwiowej oraz PCV. Część umów z klientami (w tym z konsumentami) zawieranych jest poza siedzibą Spółki – przez jej przedstawicieli, bądź w znajdujących się w innych miastach oddziałach. Zdarza się, że przy zawieraniu takich umów pobierana jest zaliczka na poczet wykonania usługi lub dostawy towarów. W takim przypadku przedstawiciele Spółki pobierają od klientów zaliczki w formie gotówkowej, bezpośrednio przy zawarciu umowy poza siedzibą Spółki (miejscem instalacji kasy fiskalnej) i wystawiają klientowi dokument KP (kasa przyjmie). Następnie przedstawiciele Spółki przekazują informację o pobranej zaliczce do jej siedziby, gdzie ma miejsce „fiskalizacja” – drukowanie paragonu fiskalnego. Wszystkie transakcje są potwierdzane wystawieniem faktury VAT, a paragon fiskalny dołączany każdorazowo do „kopii faktury”, która następnie wysyłana jest pocztą, bądź dostarczania wraz z dostawą towaru lub w dniu wykonania usługi. W przypadku gdyby klient kategorycznie odmówił przyjęcia faktury, paragon zostałby wysłany pocztą w dniu jego wystawienia, przy czym do chwili obecnej sytuacja taka nie miała miejsca.

W dniu 24 lutego 2011 r. uzupełniono wniosek wskazując, że przyjmujący zaliczki przedstawiciele handlowi Spółki są związani ze Spółką na podstawie różnych stosunków prawnych, t.j. zarówno na podstawie umów o pracę, jak i w ramach umów współpracy w związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Wpłaty zaliczek przyjmowane są przez przedstawicieli w imieniu i na rzecz Spółki i są oni z tego tytułu zobowiązani do ewidencjonowania obrotu sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących. Jednocześnie, w ww. uzupełnieniu zaznaczono, że Spółka w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ma obowiązek ewidencjonowania obrotu sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej wyżej sytuacji, gdyby klient odmówił przyjęcia faktury VAT, postępowanie Spółki polegające na doręczeniu pocztą osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej paragonu fiskalnego, wystawionego w związku z pobraną przez przedstawiciela poza siedzibą Spółki zaliczką, jest prawidłowe...

Zdaniem Wnioskodawcy, postępowanie Spółki jest prawidłowe. Uzasadniając zajęte w sprawie stanowisko, Wnioskodawca powołuje się na treść przepisów art. 111 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania, jak również § 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Wskazując na okoliczność, że Spółka wysyłając paragon fiskalny pocztą zapewnia konsumentowi prawo do otrzymania dowodu nabycia towarów lub usług z uwidocznioną kwotą podatku oraz możliwość kontroli przez niego czynności dotyczących prawidłowego ewidencjonowania transakcji i wystawiania dowodu potwierdzającego jej wykonanie, Wnioskodawca uważa, że realizuje wszelkie założenia, o których mowa w art. 111 ust. 9 ustawy. Wnioskodawca zaznacza dodatkowo przy tym, że klient w dniu wpłacenia zaliczki dostaje dokument KP i jest informowany, że otrzyma fakturę/paragon, natomiast w art. 111 ust. 9 ustawy mowa jest o zagwarantowaniu otrzymania dowodu potwierdzającego wykonanie transakcji nabycia towarów i usług – nie zaś otrzymania zaliczki na poczet ich wykonania.

W ocenie Wnioskodawcy, żaden przepis ustawowy, ani wykonawczy nie nakazuje podatnikowi wydania paragonu z chwilą „wypłaty” zaliczki. Ponadto, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu Ministra Finansów, pod pojęciem paragonu fiskalnego rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży (nie zaś w momencie pobrania zaliczki). Wydruk niefiskalny to z kolei każdy niezawierający transakcji sprzedaży dokument wydrukowany przez kasę przed jej fiskalizacją oraz każdy inny dokument niezawierający transakcji sprzedaży, dopuszczony programem pracy kasy do druku, poza paragonem fiskalnym, fakturą VAT i raportami fiskalnymi. Rozporządzenie nie określa jednocześnie terminu, w którym wydruk taki ma być sporządzony.

W uzupełnieniu wniosku, w dniu 24 lutego 2011 r., wskazano na okoliczność przekształcenia z dniem 10 stycznia 2011 r. Spółki działającej w formie prawnej jako spółka jawna prawa handlowego (Wnioskodawca) w Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Mając powyższe na względzie, niniejsza interpretacja skierowana została do następcy prawnego, w oparciu o treść art. 93a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), zgodnie z którym osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia spółki niemajacej osobowości prawnej – wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Jak stanowi 19 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast jak wynika z art. 19 ust. 11 powołanej ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W oparciu o zapis art. 29 ust. 2 ustawy, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku (…).

Na mocy art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W oparciu o ust. 4 podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zasadą jest zatem wystawianie faktur VAT dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jedynie w przypadku, gdy tego zażądają.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika nie może być prowadzona ewidencja obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, podatnik jest obowiązany ewidencjonować obroty i kwoty podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej. W przypadku gdy ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu rezerwowej kasy rejestrującej jest niemożliwe, podatnik nie może dokonywać sprzedaży (art. 111 ust. 3 ustawy).

Zauważyć należy, że zarówno uregulowania ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy nie określają terminu zaewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej w opisanej sytuacji.

Z powyższych przepisów wynika, że ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej powinno się odbywać z chwilą dokonania sprzedaży, nie później jednak niż w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Na podstawie art. 111 ust. 9 powołanej ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia między innymi szczegółowe kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące.

I tak, jak wynika z treści § 2 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338 ze zm.), przez „paragon fiskalny” rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży.

Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 6 tego rozporządzenia, paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać między innymi datę i czas (godzinę i minutę) sprzedaży.

Ponadto, stosownie do § 7 ust. 1 omawianego rozporządzenia, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani, między innymi:

• dokonywać ewidencji każdej sprzedaży oraz wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT z każdej sprzedaży, jak również wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy;
• sporządzać raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży w dniu następnym oraz sporządzać raport fiskalny za okres miesięczny po zakończeniu sprzedaży w ostatnim dniu miesiąca, nie później jednak niż przed rozpoczęciem sprzedaży w następnym miesiącu (…)

Jednocześnie, podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innych umów o podobnym charakterze albo też marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników, o czym stanowi § 7 ust. 7 ww. rozporządzenia.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka jako podatnik VAT zawiera część umów z klientami (w tym z konsumentami) poza siedzibą Spółki – przez swoich przedstawicieli, bądź w znajdujących się w innych miastach oddziałach. Zdarzają się sytuacje, że przy zawieraniu takich umów pobierana jest zaliczka na poczet wykonania usługi lub dostawy towarów. Wówczas przedstawiciele Spółki pobierają od klientów zaliczki w formie gotówkowej bezpośrednio przy zawarciu umowy poza siedzibą Spółki (miejscem instalacji kasy fiskalnej) i wystawiają klientowi dokument KP (kasa przyjmie). Następnie przedstawiciele Spółki przekazują informację o pobranej zaliczce do jej siedziby, gdzie ma miejsce „fiskalizacja” – drukowanie paragonu fiskalnego. Wszystkie transakcje potwierdza wystawiona faktura VAT, zaś paragon fiskalny dołączany jest każdorazowo do „kopii faktury”, która następnie wysyłana jest pocztą, bądź dostarczania wraz z dostawą towaru lub w dniu wykonania usługi. Przedstawiciele handlowi Spółki są związani ze Spółką na podstawie różnych stosunków prawnych – zarówno na podstawie umów o pracę, jak i w ramach umów współpracy w związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą. Wpłaty zaliczek przyjmowane są przez przedstawicieli w imieniu i na rzecz Spółki, przy czym są oni z tego tytułu zobowiązani do ewidencjonowania obrotu sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących. Spółka w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ma obowiązek ewidencjonowania obrotu sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych za pomocą kas rejestrujących.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przypadku gdy wpłaty zaliczek na poczet przyszłych usług lub dostaw towarów dokonywane przez nabywców na rzecz Spółki przyjmują przedstawiciele Spółki (działający w imieniu i na rzecz Spółki), którzy – jak wskazano – są obowiązani do ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, nieprawidłowe jest ewidencjonowanie tych zaliczek przez Spółkę na jej kasie fiskalnej, po otrzymaniu przez nią informacji od tych przedstawicieli o dokonanych zaliczkach na poczet przyszłych transakcji. Wskazać bowiem należy, że skoro przedstawiciele ci – jak wskazano we wniosku – ewidencjonują takie zaliczki na prowadzonych przez siebie kasach fiskalnych (do czego są obowiązani), to na nich ciążą z tego tytułu określone przepisami prawa obowiązki wydania tych paragonów określonym nabywcom (obowiązek ewidencjonowania obrotu wynika z § 7 ust. 7 ww. rozporządzenia wykonawczego). Konsekwentnie zatem, Spółka nie może doręczać nabywcy, który jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, bądź rolnikiem ryczałtowym paragonu fiskalnego wydrukowanego przez kasę fiskalną w siedzibie Spółki.

W tym miejscu zaznaczyć należy również, że nieprawidłowe w świetle obowiązujących przepisów prawa będzie postępowanie Spółki polegające na dołączaniu emitowanego przez kasę fiskalną prowadzoną przez Spółkę paragonu fiskalnego do kopii faktury, wysyłanej następnie do ww. nabywcy, gdyż jak wynika z przepisu § 19 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.

Z kolei, w sytuacji, gdy przedstawicielem Spółki (jako podmiotu obowiązanego do ewidencjonowania sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) jest jej pracownik, wówczas winien dokonywać on ewidencjonowania sprzedaży w każdym punkcie sprzedaży, w tym za pośrednictwem przenośnych kas fiskalnych, gdy sprzedaż ma miejsce poza siedzibą/oddziałem Spółki.

Końcowo, należy zauważyć, że ewentualne przeszkody natury technicznej związane z ewidencjonowaniem sprzedaży (w tym zaliczek na poczet sprzedaży) na kasie fiskalnej nie uprawniają podatników do postępowania niezgodnego z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.