2013.02.27 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-1053/12-6/AW
z 27 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2012 r. (data wpływu 14 listopada 2012 r.), uzupełnionym pismami z dnia 25 stycznia 2013 r. (data wpływu 28 stycznia 2013 r.) oraz z dnia 20 lutego 2013 r. (data wpływu (22 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania fakturą VAT wynagrodzenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania fakturą VAT wynagrodzenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z ww. faktury. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismami z dnia 25 stycznia 2013 r. oraz z dnia 20 lutego 2013 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka Akcyjna (dalej: Spółka, Wnioskująca) jest podmiotem zajmującym się realizacją inwestycji w zakresie budownictwa elektroenergetycznego. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach prowadzonej działalności, Spółka wykonuje zadania na rzecz podmiotów dystrybuujących energię elektryczną (dalej zwanych: Inwestorami). Inwestor zleca Spółce prace przygotowawcze oraz prace budowlane związane z wykonaniem linii elektroenergetycznej.

Do zadań Spółki należą prace przygotowawcze, w tym m. in. uzyskanie niezbędnych decyzji i postanowień administracyjnych, koniecznych do realizacji inwestycji, przygotowanie w porozumieniu z Inwestorem projektu linii, czy też pozyskanie dla Inwestora prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane (np. poprzez ustanowienie służebności przesyłu na konkretnych gruntach).

Wnioskująca, na podstawie upoważnienia wynikającego z zapisów umowy z Inwestorem, dokonuje m. in. czynności niezbędnych do ustanowienia na rzecz Inwestora służebności przesyłu na działkach umiejscowionych w pasie technologicznym projektowanej linii. Ustanowienie służebności przesyłu (bądź uzyskanie innego tytułu do dysponowania nieruchomością) jest niezbędne dla przeprowadzenia dalszych prac budowlanych.

Inwestor udziela Spółce stosownego pełnomocnictwa do podejmowania kontaktów z właścicielami nieruchomości, celem uzyskania zgody na realizowanie budowy lub przebudowy sieci elektroenergetycznej, znajdującej się na nieruchomościach należących do tych właścicieli.

Spółka kontaktuje się z właścicielami odpowiednich nieruchomości i uzyskuje od nich zgodę na obciążenie tej nieruchomości służebnością przesyłu na rzecz Inwestora. Spółka podpisuje z właścicielem nieruchomości stosowne porozumienie, ustalające najistotniejsze warunki związane z ustanowieniem służebności przesyłu, a także wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości z tytułu ustanowienia na jego gruncie takiej służebności. Porozumienia mają na celu realizację zadań Wnioskującej, wynikających z zawartej z Inwestorem umowy, a także uniknięcie konieczności ustalania służebności na drodze sądowej.

W porozumieniu zawieranym pomiędzy Spółką a właścicielem gruntu, na którym ma być ustanowiona służebność przesyłu wskazuje się, iż to Spółka wypłaci właścicielowi wynagrodzenie. Taki bowiem obowiązek ciąży na Spółce, co wprost wynika z ustaleń zawartych w umowie z Inwestorem.

Następnie, aktem notarialnym ustanawiana jest służebność przesyłu. W akcie notarialnym właściciel gruntu ustanawia na rzecz Inwestora służebność przesyłu. Akt notarialny wskazuje, że służebność jest ustanawiana odpłatnie oraz że wynagrodzenie z tego tytułu zostanie (bądź zostało) pokryte przez Spółkę. W akcie notarialnym wskazuje się także, na czym służebność przesyłu ma polegać (możliwość pobudowania urządzeń elektroenergetycznych, zapewnienie swobodnego przechodu i przejazdu, prawo do usunięcia zadrzewienia, obowiązek znoszenia przez właściciela nieruchomości ograniczeń w korzystaniu z niej i inne).

Spółka oprócz wypłaty właścicielom gruntu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, co wynika z porozumienia i aktu notarialnego, podpisanego z właścicielem nieruchomości, pokrywa także koszty usług notariusza związanych z czynnościami formalnymi ustanawiającymi służebność. Jest również, na mocy porozumienia zawartego z właścicielem nieruchomości, zobowiązana do wypłaty ewentualnego odszkodowania z tytułu szkód wyrządzonych właścicielowi nieruchomości, na której są budowane lub modernizowane linie elektroenergetyczne. W zawartej pomiędzy Wnioskującą a Inwestorem umowie wskazuje się, że koszty ustanowienia służebności przesyłu ponoszone przez Spółkę (wypłaty wynagrodzeń/odszkodowań z tytułu ustanowienia służebności, koszty notarialne) są elementem kalkulacyjnym, wliczanym w cenę umowną, jaką później obciążany jest Inwestor.

Część właścicieli gruntów obciążonych służebnością przesyłu i otrzymujących w związku z tym wynagrodzenie, którzy są czynnymi podatnikami VAT, wystawia z tego tytułu faktury VAT na Spółkę. Podmioty te otrzymują od Spółki wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu.

Po zakończeniu fazy przygotowawczej, Spółka rozpoczyna prace budowlane, w skład których wchodzą m. in. budowa tymczasowych dróg dojazdowych, budowa fundamentów pod konstrukcje wsporcze, montaż słupów, montaż izolacji itp. Wznoszone przez Spółkę obiekty, będące częścią linii energetycznych, stanowią własność odrębną od gruntu, na którym są posadowione. W myśl art. 49 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej: Kodeks cywilny) są one własnością Inwestora.

W uzupełnieniu z dnia 25 stycznia 2013 r. Zainteresowany wskazał, iż:

Faktura VAT wystawiona przez właścicieli nieruchomości na Spółkę dokumentuje ustanowienie na nieruchomości, będącej ich własnością, służebności przesyłu. W treści faktury, podmioty je wystawiające (właściciele nieruchomości) w pozycji dotyczącej nazwy usługi wskazują najczęściej „wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu zgodnie z aktem notarialnym…” bądź „służebność przesyłu według aktu notarialnego…”.
Wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Spółkę przez właścicieli nieruchomości są związane z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.
Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje głownie czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Czynności zwolnione i niepodlegające opodatkowaniu tym podatkiem występują w Spółce sporadycznie (np. sprzedaż samochodu osobowego jako towaru używanego).

Ponadto, w uzupełnieniu z dnia 20 lutego 2013 r. Wnioskodawca poinformował, iż faktura VAT wystawiona przez właściciela nieruchomości na Spółkę dokumentuje ustanowienie na nieruchomości, będącej jego własnością, służebność przesyłu na rzecz Inwestora. W fakturze nie wskazuje się wprost, czy Spółka występuje jako płatnik, czy też jako podmiot pośredniczący w nabywaniu usługi w imieniu własnym, ale na rzecz Inwestora.

Jak wskazano we wniosku, w celu poprawnej realizacji usługi na rzecz Inwestora, Spółka zobowiązana jest dokonać wielu czynności we własnym imieniu, ale na rzecz Inwestora. Jedną z takich czynności jest doprowadzenie do zawarcia umowy ustanawiającej służebność przesyłu. Na mocy zawartej pomiędzy Spółką a Inwestorem umowy, to Spółka zobowiązana jest występować do właścicieli gruntów z inicjatywą ustanowienia na ich gruncie służebności przesyłu. Inwestor udziela Spółce także specjalnego pełnomocnictwa do wykonywania ww. czynności. Ustanowienie służebności przesyłu jest ustanawiane w formie aktu notarialnego: właściciel nieruchomości obciążą ją służebnością przesyłu na rzecz Inwestora, jednakże to Spółka wypłaca właścicielom nieruchomości wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

Spółka występuje więc jako swego rodzaju pośrednik pomiędzy właścicielem gruntu a Inwestorem, to Spółka dokonuje wielu czynności mających na celu ustanowienie takiej służebności, m. in. przygotowuje cały proces od pozyskania map, ustalenia właścicieli do ustalenia wartości służebności przesyłu, prowadzi, negocjacje z właścicielami, organizuje czynności związane z podpisaniem aktu notarialnego oraz wypłaca wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności. Czynność ustanowienia służebności przesyłu jest już jednakże dokonywana pomiędzy Inwestorem a właścicielem gruntu – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Koszty poniesione przez Spółkę tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, tak jak wszelkie inne koszty związane z realizacją tego zlecenia, stanowią element kalkulacyjny ceny za kompleksową usługę realizowaną przez Spółkę. Spółka nie księguje wydatków z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na koncie przejściowym.

Wnioskująca wykonuje na rzecz Inwestora kompleksowe zlecenie z zakresu budownictwa elektroenergetycznego, w skład tego zlecenia wchodzą m. in. czynności mające na celu uzyskanie tytułu prawnego do dysponowania określonymi nieruchomościami na cele pobudowania na nich określonych urządzeń. Co do zasady uzyskanie takiego tytułu odbywa się poprzez uzyskanie zgody właściciela nieruchomości na obciążenie jej służebnością przesyłu. Kwestiami związanymi z uzyskaniem takiej zgody zajmuje się właśnie Spółka. Służebność jest jednak ustanawiana już na rzecz Inwestora, co wynika z charakteru ograniczonego prawa rzeczowego jakim jest służebność przesyłu: może ją ustanowić właściciel nieruchomości na rzecz właściciela urządzeń przesyłowych.

Zdaniem Spółki, treść zawartej z Inwestorem umowy, charakter realizowanego przez Spółkę na jego rzecz zlecenia, będącego zleceniem kompleksowym, w skład którego wchodzą m. in. czynności zmierzające do ustanowienia służebności przesyłu, a także rola Spółki w procesie ustanowienia służebności przesyłu wskazują, że występuje Ona w tym procesie jako podmiot pośredniczący w nabywaniu usługi w imieniu własnym, ale na rzecz Inwestora. Na powyższe wskazuje także fakt, że właściciele nieruchomości obciążanych służebnością przesyłu wstawiają faktury z tego tytułu właśnie na Spółkę.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy podmiot, będący właścicielem nieruchomości obciążanej służebnością przesyłu na rzecz Inwestora prawidłowo wystawia fakturę VAT z tytułu wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na Spółkę, która wypłaca mu wynagrodzenie?
Czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego w fakturach wystawionych na Spółkę, przez podmioty o których mowa w punkcie 1 z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na rzecz Inwestora?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Faktury VAT wystawione na Wnioskodawcę przez podmiot, będący właścicielem nieruchomości, która jest obciążana służebnością przesyłu na rzecz Inwestora, są wystawione prawidłowo.

W analizowanym przypadku niezaprzeczalnie podmiot, będący właścicielem nieruchomości, która za wynagrodzeniem obciążana jest służebnością przesyłu, świadczy usługi. Potwierdzają to organy podatkowe w licznych interpretacjach podatkowych, a także orzeczenia sądów administracyjnych.

Na mocy art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 7 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Jak wynika z powyższego opodatkowaniu VAT podlega odpłatne świadczenie usług, będące nie tylko aktywnym działaniem podatnika, ale także zachowaniem biernym: polegającym na tolerowaniu pewnej sytuacji lub czynności. Z takim przypadkiem będziemy mieli do czynienia w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego wniosku: właściciel nieruchomości, na której ustanawiana jest służebność przesyłu będzie świadczył usługę. Właściciel gruntu obciążonego służebnością, za określonym wynagrodzeniem zobowiązuje się bowiem do tolerowania sytuacji, jaką są prowadzone przez Spółkę prace budowlane związane z modernizacją, bądź budową linii elektroenergetycznej oraz znoszenia ograniczeń w użytkowaniu nieruchomości, związanych z posadowionymi na jego nieruchomości elementami linii elektroenergetycznej lub innymi urządzeniami.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie m. in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 2 lutego 2012 r., nr: ILPP1/443-1419/11-2/AW, w której czytamy: „(...) ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym, będąc jednocześnie czynnością polegającą na wykorzystywaniu towaru (do towarów w świetle art. 2 pkt 6 ustawy zalicza się również grunty) w sposób ciągły dla celów zarobkowych (realizowaną za wynagrodzeniem), zyskuje charakter odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy”.

W podobnym tonie wypowiedział się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w prawomocnym orzeczeniu z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Sz 710/09.

Mając na uwadze powyższe, niewątpliwe podmiot będący właścicielem nieruchomość świadczy usługę podlegającą opodatkowaniu VAT. W związku z powyższym, ciążą na nim prawne obowiązki.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy są zobowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy.

Faktura VAT dokumentuje zatem dokonanie czynności opodatkowanej, jaką jest sprzedaż.

Sprzedaż została zdefiniowana w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, rozumie się przez nią odpłatną dostawę towarów, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W ocenie Spółki, prawidłowo podmioty będące czynnymi podatnikami VAT wystawiają z tytułu świadczenia wyżej opisanej usługi faktury VAT na Spółkę.

Spółka zaznacza, że w celu poprawnej realizacji swoich usług na rzecz Inwestora, zobowiązana jest dokonać wielu czynności we własnym imieniu, ale na rzecz Inwestora. Jedną z takich czynności jest doprowadzenie do zawarcia umowy ustanawiającej służebność przesyłu.

W ramach zawartej z Inwestorem umowy, to Spółka zobowiązana jest występować do właścicieli gruntów z inicjatywą ustanowienia na ich gruncie służebności przesyłu. Inwestor udziela Spółce także specjalnego pełnomocnictwa do wykonywania ww. czynności. Wnioskująca dzięki zawieranemu z właścicielem nieruchomości porozumieniu ustala bardzo istotne elementy ustanawianej służebności, konkretyzowane później w akcie notarialnym.

W akcie notarialnym właściciel ustanawia służebność przesyłu na rzecz Inwestora, jednakże w dokumencie tym wskazuje się Spółkę jako wykonawcę, który będzie bezpośrednio realizował inwestycję i korzystał ze służebności przesyłu (poprzez możliwość wejścia na grunt właściciela i prowadzenia na nim robót budowlanych).

Wartość wynagrodzenia wypłacanego przez Spółkę właścicielowi nieruchomości za ustanowienie służebności przesyłu została wkalkulowana w wartość wynagrodzenia należnego Spółce od Inwestora. Umowa nie przewiduje obciążania Inwestora dodatkowymi kosztami, czy też odrębnie z tytułu poszczególnych czynności dokonywanych przez Spółkę.

Świadczenie dokonywane przez Spółkę na rzecz Inwestora jest bowiem świadczeniem kompleksowym, stanowiącym jedną niepodzielną całość. Nieprawidłowym byłoby zatem dzielenie tego świadczenia na odrębne elementy: byłoby to działanie sztuczne i sprzeczne z ideą samego świadczenia Spółki. W świetle powyższego, ciągle aktualny pozostaje pogląd wyrażony np. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2002 r., sygn. akt III RN 66/01: „Podział jednorodnej, kompleksowej usługi na dwa odrębne rodzaje jest podziałem sztucznym i nie może stanowić podstawy do podziału kwoty należnej za tę usługę na dwie części, z czego każda jest objęta inną stawką VAT”.

Przeciwko dzieleniu jednolitego i mającego jeden sens gospodarczy świadczenia na odrębnie opodatkowane części wypowiedział się także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie C-276/09 (Everything Everywhere Ltd, dawniej T-Mobile (UK) Ltc v. Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs) Trybunał stwierdził, że jeśli dane świadczenie dodatkowe nie stanowi z punktu widzenia klienta żadnej samodzielnej wartości w stosunku do usługi głównej, lecz ułatwia (może ułatwić) korzystanie z tej usługi głównej, to nie jest ono odrębnym świadczeniem, lecz częścią świadczenia kompleksowego (usługi kompleksowej).

Spółka ponosi pewien ciężar finansowy związany z wypłatą wynagrodzenia właścicielowi gruntu (w świetle zawartej z Inwestorem umowy – jest to jej obowiązek), potem jednak ten ciężar jest jej w specyficzny sposób zwracany: Spółka otrzymuje od Inwestora wynagrodzenie z tytułu wyświadczonych na jego rzecz usług.

W analizowanej sprawie beneficjentem ustanowienia służebności przesyłu jest Inwestor, jednakże to Spółka ponosi koszty związane z wypłatą wynagrodzenia oraz to ona dokonuje niezbędnych czynności formalnych, związanych z notarialnym ustanowieniem tego prawa na nieruchomości.

Wartość wynagrodzenia za ustanowienie służebności oraz koszty opłat notarialnych są już na etapie składania oferty wkalkulowywane w cenę usługi świadczonej przez Spółkę. Można zatem stwierdzić, że Spółka ponosi te koszty wstępnie, ostatecznie jednak są one poniesione przez Inwestora.

Zdaniem Spółki, zastosowany przez Nią i Inwestora, a także właściciela nieruchomości sposób rozliczeń, jest typowy dla tego typu projektów. Inwestor zleca określone zadanie Spółce i chce aby zostało ono kompleksowo wykonane.

Zrealizowanie zadania dokonuje się poprzez szereg innych czynności i działań, jak: uzyskanie wielu pozwoleń i decyzji, ustanowienie wielu służebności przesyłu, czy wreszcie wykonanie poszczególnych prac budowlanych. Wykonuje je Spółka. Nie jest jednak tak, że za każdą wykonaną czynność obciąża ona Inwestora. Spółka wykonuje wszelkie czynności, ponosząc związane z tym koszty samodzielnie, a po zakończeniu prac (bądź ich etapów) uzyskuje wynagrodzenie od Inwestora. Podobnie jest z wydatkami na ustanowienie służebności: Spółka wypłaca określone wynagrodzenie właścicielowi gruntu, ten wystawia na nią fakturę VAT (jeżeli jest podmiotem do tego zobowiązanym), następnie faktyczny koszt tego wynagrodzenia pokrywa Inwestor. Jak wskazano wyżej, cena za usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Inwestora obejmuje m. in. wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu.

Mając na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że faktura wystawiona przez właściciela nieruchomości jest wystawiona prawidłowo.

Ad. 2.

Spółka ma prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych na Spółkę z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na rzecz Inwestora.

Na gruncie ustawy o VAT (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo Spółki do odliczenia VAT z otrzymanych faktur jest fundamentalnym prawem Spółki, prawo do odliczenia jest także gwarantem zachowania podstawowej cechy podatku VAT, jaką jest jego neutralność.

System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej, którego elementem jest także polska ustawa o VAT, zapewnia, że każda działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.

Wielokrotnie na ten fakt wskazywał w swoich orzeczenia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Z orzecznictwa wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem żaden wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Jak stwierdzono w uzasadnieniu orzeczenia w połączonych sprawach C-177/99 oraz C-181/99 (orzeczenie z dnia 19 września 2000 r., Ampafrance S.A. v. Directeur des services fiscaux de Maine-et-Loire oraz Sanofi Synthelabo v. Directeur des services fiscaux du Val-de-Marne), istnieje już ugruntowana linia orzecznictwa Trybunału, zgodnie z którą prawo do odliczenia podatku jest integralną częścią systemu VAT i zasadniczo nie może być ograniczane. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Usługi nabywane przez Spółkę od właścicieli gruntów są wykorzystywane przez Spółkę w działalności opodatkowanej. Wnioskująca nabywa usługę w celu realizacji ciążącego na niej zobowiązania, wynikającego z umowy łączącej ją z Inwestorem, a także, aby możliwe było dalsze realizowanie prac dla Inwestora: budowa lub modernizacja linii energetycznej.

Nie ulega zatem wątpliwości, że nabywane przez Spółkę usługi wykorzystywane są w działalności opodatkowanej. Nie można więc odmawiać Wnioskującej prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących te usługi.

W szczególności nie znajdzie w analizowanej sytuacji zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Jak wykazano w punkcie pierwszym: faktura wystawiona przez właściciela nieruchomości obciążanej służebnością przesyłu dokumentuje wyświadczoną przez ten podmiot usługę. Nie jest zatem tak, że wystawiona faktura dokumentuje czynność, która nie miała miejsca.

Podsumowując powyższe, Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast, przez świadczenie usług – w myśl art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy jednak zaznaczyć, iż nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Instytucja służebności przesyłu uregulowana została w art. 305¹-305⁴ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zwanej dalej k.c.

W świetle art. 305¹ k.c., nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 49 § 1 k.c., urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Służebność przesyłu to rodzaj służebności gruntowej, o czym jednoznacznie przesądza art. 305⁴ k.c., zgodnie z którym do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Z kolei pojęcie służebności gruntowej zdefiniowane zostało w art. 285 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności.

Z powyższego wynika, że ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym, będąc jednocześnie czynnością polegającą na wykorzystywaniu towaru (do towarów w świetle art. 2 pkt 6 ustawy zalicza się również grunty) w sposób ciągły dla celów zarobkowych (realizowaną za wynagrodzeniem), zyskuje charakter odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzi działalność gospodarczą polegającą na realizacji inwestycji w zakresie budownictwa elektroenergetycznego. W ramach prowadzonej działalności, Spółka na rzecz Inwestora wykonuje prace przygotowawcze oraz prace budowlane związane z wykonaniem linii elektroenergetycznej.

Zainteresowany, na podstawie upoważnienia wynikającego z zapisów umowy z Inwestorem, dokonuje m. in. czynności niezbędnych do ustanowienia na rzecz Inwestora służebności przesyłu na działkach umiejscowionych w pasie technologicznym projektowanej linii. Ustanowienie służebności przesyłu (bądź uzyskanie innego tytułu do dysponowania nieruchomością) jest niezbędne dla przeprowadzenia dalszych prac budowlanych.

Spółka kontaktuje się z właścicielami nieruchomości i uzyskuje od nich zgodę na obciążenie tej nieruchomości służebnością przesyłu na rzecz Inwestora. Spółka podpisuje z właścicielem nieruchomości stosowne porozumienie, ustalające najistotniejsze warunki związane z ustanowieniem służebności przesyłu, a także wynagrodzenie dla właściciela nieruchomości z tytułu ustanowienia na jego gruncie takiej służebności. Porozumienia mają na celu realizację zadań Wnioskodawcy, wynikających z zawartej z Inwestorem umowy, a także uniknięcie konieczności ustalania służebności na drodze sądowej.

Faktura VAT wystawiona przez właścicieli nieruchomości na Spółkę dokumentuje ustanowienie na nieruchomości, będącej ich własnością, służebności przesyłu. W treści faktury, podmioty je wystawiające (właściciele nieruchomości) w pozycji dotyczącej nazwy usługi wskazują najczęściej „wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu zgodnie z aktem notarialnym…” bądź „służebność przesyłu według aktu notarialnego…”.

Wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Spółkę przez właścicieli nieruchomości są związane z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Wnioskodawca wskazał również, iż treść zawartej z Inwestorem umowy, charakter realizowanego przez Spółkę na jego rzecz zlecenia, będącego zleceniem kompleksowym, w skład którego wchodzą m. in. czynności zmierzające do ustanowienia służebności przesyłu, a także rola Spółki w procesie ustanowienia służebności przesyłu wskazują, że występuje Ona w tym procesie jako podmiot pośredniczący w nabywaniu usługi w imieniu własnym, ale na rzecz Inwestora.

W świetle powyższych regulacji prawnych należy stwierdzić, że ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym, będąc jednocześnie czynnością polegającą na wykorzystywaniu towaru (do towarów w świetle art. 2 pkt 6 ustawy zalicza się również grunty) w sposób ciągły dla celów zarobkowych (realizowaną za wynagrodzeniem), zyskuje charakter odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem opisane przez Wnioskodawcę czynności wypełniają definicję świadczenia usług przez właścicieli nieruchomości na rzecz Inwestora, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i ze względu na ich odpłatny charakter podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że odpłatne ustanowienie ww. służebności przesyłu przez właściciela nieruchomości na rzecz Inwestora, jest wykorzystywaniem towaru (gruntu) do celów zarobkowych. Tym samym, właściciel nieruchomości poprzez umożliwienie korzystania z przedmiotowego gruntu, na którym będzie realizowana budowa lub przebudowa sieci elektroenergetycznej, świadczy odpłatną usługę w sposób ciągły, w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w cyt. art. 15 ust. 2 ustawy, opodatkowaną na zasadach ogólnych, tj. według 23% stawki podatku, określonej w art. 146a pkt 1 ustawy.

W oparciu o art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przez sprzedaż, według art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT i innych dokumentów z nimi zrównanych uregulowane zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, wydanego na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy.

Poniższe przepisy zawarte w ww. rozporządzeniu obowiązywały do dnia 31 grudnia 2012 r.v

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami „FAKTURA VAT”.

Na podstawie § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT”;
dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
stawki podatku;
sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

Natomiast na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2012 r., poz. 1428) ww. przepisy otrzymały następujące brzmienie obowiązujące od dnia 1 stycznia 2013 r.

I tak, zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia:

zarejestrowany podatnik VAT czynny;
podatnik, o którym mowa w art. 16 ustawy, przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu.

W świetle § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura powinna zawierać:

datę jej wystawienia;
kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. a;
numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. b;
datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży;
nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
stawkę podatku;
sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
kwotę należności ogółem.

Fakturę wystawia się nie później niż 7. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-5, § 10-12 i § 16 ust. 2 (§ 9 ust. 1 rozporządzenia).

Jak wynika z przytoczonego przepisu art. 106 ust. 1 ustawy, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi. Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług.

W ocenie tut. Organu, przez wystawienie faktury należy rozumieć sporządzenie wyżej wymienionego dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy towaru lub usługi), a także przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W związku z powyższym należy wskazać, iż zadaniem Wnioskodawcy jest ustanowienie służebności przesyłu na rzecz Inwestora oraz budowa bądź przebudowa linii elektroenergetycznej. Zatem, aby Zainteresowany zrealizował własne przedsięwzięcie polegające na ww. pracach budowlanych jest zobowiązany do uzyskania zgody poprzez ustanowienie służebności przesyłu od właściciela przedmiotowego gruntu.

W tej sytuacji, jeżeli usługa służebności przesyłu jest świadczona na rzecz Inwestora, ale jako jej nabywca występuje Wnioskodawca, który odgrywa rolę pośrednika w świadczeniu tej usługi, to właściciel gruntu może jako odrębny podmiot, posiadający status podatnika podatku od towarów i usług, udokumentować ją fakturą VAT wystawioną na Wnioskodawcę.

Wystawiany na tę okoliczność akt notarialny wskazuje, że nabywcą usługi służebności przesyłu jest Inwestor, natomiast wynagrodzenie jest lub będzie pokryte przez Wnioskodawcę. Spółka zobowiązana jest dokonać wielu czynności w imieniu własnym, ale na rzecz Inwestora.

W konsekwencji, ze względu na fakt, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca występuje jako podmiot pośredniczący w nabywaniu usługi służebności przesyłu w imieniu własnym, ale na rzecz Inwestora, to właściciel nieruchomości gruntowej jest zobowiązany, w oparciu o art. 106 ust. 1 ustawy, dokumentować tą usługę fakturą VAT, spełniającą wymogi, o których mowa w § 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia z dnia 28 marca 2011 r. w brzmieniu obowiązującym odpowiednio do dnia 31 grudnia 2012 r. oraz od dnia 1 stycznia 2013 r.

Należy również wskazać, iż faktura jest dokumentem księgowym, którego zasadniczą funkcją jest udokumentowanie transakcji i umożliwienie poprawnego ujęcia jej w księgach zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy. Wystawienie faktury jest jednym z podstawowych zdarzeń rodzących obowiązek podatkowy, a także jest ona tym dokumentem, który umożliwia podatnikowi – nabywcy towaru lub usługi – odliczenie podatku naliczonego.

Generalna zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego wyrażona jest w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

z tytułu nabycia towarów i usług,
potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści powyższego przepisu wynika, że odliczenie podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym czynnym podatnikom podatku od towarów i usług, jeżeli nabyte towary i usługi służą czynnościom opodatkowanym, tzn. czynnościom, które generują podatek należny. Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m. in. przy nabyciu towarów i usług:

wykorzystywanych do czynności nie objętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem),
wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347.1 ze zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie TSUE.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług i są opodatkowane, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Należy podkreślić, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, na określonych zasadach pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m. in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 i pkt 4 lit. a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku oraz wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Natomiast, w myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W analizowanej sprawie – co wynika z treści wniosku – Wnioskodawca jako pełnomocnik Inwestora, realizuje inwestycję budowlaną elektroenergetyczną na gruncie, w stosunku do którego właściciel nieruchomości ustanowił służebność przesyłu na rzecz Inwestora. Wobec tego należy wskazać, iż ww. czynność polegająca na ustanowieniu służebności przesyłu jest również wykorzystywana przez Zainteresowanego. Właściciel nieruchomości ustanowienie służebności przesyłu dokumentuje fakturą VAT wstawioną na Zainteresowanego. Ponadto – jak wskazała Spółka – wydatki dokumentowane fakturą VAT wystawioną na Wnioskodawcę, przez właściciela nieruchomości, są związane z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, warunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Reasumując, Wnioskodawca – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – ma prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego w fakturach wystawionych na Spółkę, przez właścicieli nieruchomości z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na rzecz Inwestora, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek wskazanych w art. 88 ustawy.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna rozstrzyga tylko w kwestii wyczerpująco przedstawionego we wniosku, zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa cyt. w sentencji, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zaznaczyć zatem należy, ze niniejsza interpretacja indywidualna traci swoja aktualność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy:

zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin