Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/415-59/13/ZK
z 28 maja 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2013 r. (data wpływu do Organu 25 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniu 08 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odsetek od renty wyrównawczej:

• z tytułu nieterminowej wypłaty tego świadczenia po uprawomocnieniu się wyroku przyznającego rentę – jest prawidłowe,
• zasądzonych za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia uprawomocnienia się wyroku przyznającego rentę – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2013 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odsetek od renty wyrównawczej. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 30 kwietnia 2013 r. Znak: IBPBI/1/415-59/13/ZK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 08 maja 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W grudniu 2005 r. (miesiąc po wyjściu ze szpitala) Wnioskodawca złożył w Sądzie Okręgowym pozew przeciwko szpitalowi o zadośćuczynienie i o rentę wyrównawczą z tytułu utraconych zarobków. Podstawą pozwu był fakt, iż w wyniku co najmniej dwukrotnego zakażenia szpitalnego i niewłaściwej opieki pielęgnacyjnej został osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, niezdolną również do samodzielnej egzystencji. W lutym 2012 r. Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego wydany w 2009 r., w wyniku czego dokonana została egzekucja zadośćuczynienia i rent wyrównawczych wraz z należnymi odsetkami. O ile odsetki od zadośćuczynienia w świetle obowiązujących w Polsce przepisów są opodatkowane, bo nie są wymienione w katalogu zwolnień określonych w art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, co jest rzeczą oczywistą, to opodatkowanie odsetek od rent wyrównawczych jest wątpliwe, bowiem renta wyrównawcza stanowi substytut wynagrodzenia, a tym samym wyczerpuje ustawowe zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy.

W opinii Wnioskodawcy o słuszności Jego rozumowania świadczy również stanowisko Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów o sygn. DD3/8213/38/MCA/13/ BM19-1358 z dnia 01 lutego 2013 r.

W uzupełnieniu wniosku, ujętym w piśmie z dnia 06 maja 2013 r., wskazano m.in., iż:

• renta wyrównawcza została przyznana Wnioskodawcy na mocy wyroku sądowego,
• art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie odróżnia odsetek dotyczących okresu sprzed wydania wyroku od odsetek po jego wydaniu. Zwłaszcza, iż są to odsetki przyznane Wnioskodawcy na podstawie art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego. O prawidłowości rozumowania Wnioskodawcy świadczy też, jego zdaniem, interpretacja indywidualna wydana przez tut. Biuro Znak: IBPBII/1/415-313/10/MZ, również w sprawie dotyczącej renty wyrównawczej, która takiego rozróżnienia nie zawiera.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle prawa odsetki od nieterminowej zapłaty renty wyrównawczej są opodatkowane przez poszkodowanego?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, odsetki od renty wyrównawczej są zdecydowanie nieopodatkowane, gdyż renta wyrównawcza stanowi substytut wynagrodzenia. Wnioskodawca zaznacza, iż renta wyrównawcza została ustalona wyrokiem sądowym w oparciu o wynagrodzenie netto.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 1 i 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta (pkt 1),
• inne źródła (pkt 9).
  
  

Zgodnie z art. 12 ust. 7 ww. ustawy, przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Należy podkreślić, że definicja renty, określona w cyt. wyżej art. 12 ust. 7 ustawy, nie ogranicza pojęcia renty wyłącznie do świadczeń rentowych wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obejmuje również renty mające charakter odszkodowawczy, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sformułowania „w szczególności” świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Stąd też przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wprost w przepisie. Skoro katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, to oznacza to zarazem, iż każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 tej ustawy, stanowi dla świadczeniobiorcy przychód z innych źródeł.

Podstawę prawną do dochodzenia renty wyrównawczej stanowi art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z jego treścią, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W konsekwencji, świadczenie w postaci renty wyrównawczej, o której mowa w przepisach prawa cywilnego, należy kwalifikować do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei w myśl art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Odsetki za zwłokę (opóźnienie) stanowią zatem świadczenie uboczne, niezależnie od tego, czy i w jakiej wysokości podatnik poniósł szkodę. Odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody), stąd otrzymane odsetki za zwłokę w wykonywaniu zobowiązania cywilnoprawnego, są na gruncie przepisów podatkowych traktowane odrębnie od świadczenia głównego i są – co do zasady – przychodem wierzyciela podlegającym opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy, wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

O zastosowaniu do odsetek za zwłokę zwolnienia, o którym mowa w cyt. wyżej przepisie, decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

1. świadczenia, od których są naliczane, zaliczane są do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy,
2. odsetki naliczane są z tytułu nieterminowości wypłaty tych świadczeń.
   
   

Odnosząc się do pierwszego warunku należy stwierdzić, iż przychód z tytułu tzw. renty wyrównawczej, zasądzonej na podstawie art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, kwalifikuje się do świadczeń, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Odnosząc się natomiast do drugiego warunku należy stwierdzić, że z „nieterminową wypłatą świadczenia” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mamy do czynienia wówczas, gdy w terminie wymagalności danego świadczenia, przysługującego na podstawie zawartej umowy, ugody lub prawomocnego orzeczenia, nie zostało ono przez zobowiązanego wypłacone na rzecz poszkodowanego. Odsetki naliczane od tego momentu kwalifikują się jako odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty świadczenia.

W przypadku renty wyrównawczej, która jest przyznawana na żądanie poszkodowanego (o ile dojdzie do zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu, określających w szczególności wysokość oraz terminy wypłaty przyznanego świadczenia), przepis ten znajduje zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy – od momentu zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się wyroku sądu, przyznających rentę wyrównawczą – zobowiązany spóźni się z jej wypłatą poszkodowanemu, tj. nie dotrzyma wyznaczonego terminu płatności tej renty.

Ww. przepis nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie. Wobec tego odsetki ustawowe od renty wyrównawczej zasądzone za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego tę rentę nie spełniają drugiego warunku określonego w 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy i stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 tej ustawy.

Z wniosku oraz jego uzupełnienia wynika m.in., iż w grudniu 2005 r. Wnioskodawca złożył w Sądzie Okręgowym pozew przeciwko szpitalowi o zadośćuczynienie i o rentę wyrównawczą z tytułu utraconych zarobków. Wyrokiem Sądu wydanym w 2009 r. została zasądzona na rzecz Wnioskodawcy m.in. renta wyrównawcza wraz z odsetkami. Wyrok ten uprawomocnił się w lutym 2012 r.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy oraz w przedstawiony stan faktyczny sprawy, stwierdzić należy, iż wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych mogą być wyłącznie otrzymane przez Wnioskodawcę odsetki od renty wyrównawczej z tytułu nieterminowej wypłaty tego świadczenia po uprawomocnieniu się wyroku przyznającego rentę.

Natomiast odsetki od przyznanej renty wyrównawczej wypłacone za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia ich zapłaty zgodnie z wyrokiem sądu, czyli odsetki naliczone za okres poprzedzający uprawomocnienie wyroku sądu, w którym przyznano rentę wyrównawczą nie spełniają przesłanek zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju odsetki stanowią przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy.

W świetle powołanych przepisów i w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odsetek od renty wyrównawczej:

• z tytułu nieterminowej wypłaty tego świadczenia po uprawomocnieniu się wyroku przyznającego rentę – jest prawidłowe,
• zasądzonych za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia uprawomocnienia się wyroku przyznającego rentę – jest nieprawidłowe.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do uzupełnienia wniosku dołączono kserokopie dokumentów źródłowych. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem podanym we wniosku.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej zauważyć należy, iż została ona wydana w indywidualnej sprawie innego podmiotu, który wystąpił o jej wydanie, w związku z czym nie jest ona wiążąca w sprawie będącej przedmiotem ww. wniosku z dnia 25 lutego 2013 r. Natomiast załączona kserokopia pisma Ministerstwa Finansów nie stanowi interpretacji przepisów prawa podatkowego, a ponadto nie jest sprzeczna ze stanowiskiem Organu prezentowanym w przedmiotowej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, ul. Traugutta 2a.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.