2013.07.08 - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/423-631/09/13-S/DK
z 8 lipca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów – po uwzględnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt I SA/Ol 9/13 – stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z wejściem i funkcjonowaniem Spółki na alternatywnym systemie obrotu NewConnect, w ramach tzw. subskrypcji prywatnej akcji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z wejściem i funkcjonowaniem Spółki na alternatywnym systemie obrotu NewConnect, w ramach tzw. subskrypcji prywatnej akcji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka w 2007 roku podjęła decyzję o zmianie statusu na spółkę publiczną w rozumieniu art. 4 pkt 20 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. „o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych” (dalej: Ustawa o ofercie) oraz o pozyskiwaniu kapitału w drodze emisji akcji skierowanych do inwestorów zainteresowanych obrotem tymi akcjami w zorganizowanym systemie obrotu, podlegającym regulacjom ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. „o obrocie instrumentami finansowymi” (dalej: Ustawa o obrocie). Była to decyzja strategiczna, która miała dać Spółce możliwość pozyskiwania kapitału na rozwój jej przedsiębiorstwa w drodze emisji akcji skierowanych do tego typu inwestorów. W związku z tym Spółka rozpoczęła starania o wejście na NewConnect, tj. o wprowadzenie jej akcji do obrotu w alternatywnym systemie obrotu (dalej: ASO) w rozumieniu art. 3 pkt 2 Ustawy o obrocie, prowadzonym pod tą nazwą przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (dalej: GPW). Pierwsze notowanie akcji Spółki na tym rynku odbyło się w miesiącu lutym 2008 r., i zbiegło się z zakończeniem I emisji akcji skierowanej do ww. inwestorów. W miesiącu sierpniu 2008 roku zakończono II emisję, a w miesiącu lutym 2009 r. - III emisję. Pozyskany kapitał został skierowany na inwestycje, które szczegółowo zostały opisane w memorandum inwestycyjnym nt. Spółki, sporządzonym przy każdym pozyskaniu kapitału od inwestorów i skierowanym do nich. Warunkiem zamknięcia każdej z tych emisji akcji i pozyskania kapitału przez Spółkę było wprowadzenie akcji Spółki do obrotu na ASO, czyli ich dematerializacja i nadanie im statusu instrumentów finansowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie oraz wprowadzenie szeregu innych rygorów związanych ze spółką publiczną (np. zawarcie umów lock-upu akcji przez wiodących akcjonariuszy-założycieli, zmiany statutu i wprowadzenie do Rady Nadzorczej Spółki przedstawicieli inwestorów). Kwoty wydatków poniesionych na takie pozyskiwanie kapitału i wprowadzanie akcji Spółki do obrotu na ASO kształtowały się następująco:

2007 r. - x zł (wydatki ponoszone przez Spółkę, które nie znajdują się w katalogu wynikającym z art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i Spółka w prawidłowy sposób udokumentowała te wydatki, tj. fakturami VAT, umowami itp.);
2008 r. - y zł (wydatki ponoszone przez Spółkę, które nie znajdują się w katalogu wynikającym z art. 16 ww. ustawy i Spółka w prawidłowy sposób udokumentowała te wydatki, tj. fakturami VAT, umowami, itp.);
2009 r. - z zł (wydatki ponoszone przez Spółkę, które nie znajdują się w katalogu wynikającym z art. 16 powołanej ustawy i Spółka w prawidłowy sposób udokumentowała te wydatki, tj. fakturami VAT, umowami itp.). Opisane powyżej koszty obejmowały m.in.:

wydatki na przygotowanie, sporządzenie i złożenie w GPW oraz dystrybucję Dokumentu Informacyjnego (zwykłego lub uproszczonego), jaki wymagany jest zgodnie z § 3 ust. 2 pkt 1 Regulaminu ASO NewConnect (ogólnie dostępny w Internecie na stronie www.newconnect.pl/Regulacje, i zwany dalej Regulaminem ASO), przy czym były to wydatki dla doradców Spółki (autoryzowanego doradcy, doradcy prawnego, biegłego rewidenta), jak i wewnętrzne Spółki,
wydatki związane z samym wprowadzeniem akcji Spółki na ASO NewConnect i dematerializacją (np.: wydatki na wynagrodzenia dla autoryzowanego doradcy i doradcy prawnego, na opłaty rejestracyjne w Komisji Nadzoru Finansowego, koszty dematerializacji akcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych, opłaty giełdowe, itd.),
wynagrodzenie dla doradcy finansowego za dokonanie wycen Spółki, sporządzenie memorandum inwestycyjnego i innych materiałów związanych z pozyskaniem kapitału oraz wynagrodzenie za pozyskanie inwestorów i kapitału;
wydatki na public relations związane z wejściem i funkcjonowania na ASO NewConnect (w tym w szczególności koszty reklam i informacji w mediach, wynagrodzenie dla agencji PR);
koszty związane z przygotowaniem organizacyjnym do funkcjonowania na ASO NewConnect (np. koszty szkoleń, koszty wprowadzenia zasad raportowania, koszty raportowania, koszty wdrożenia relacji inwestorskich i PR właściwych dla spółki publicznej).

Natomiast odrębną grupę kosztów, nie wymienioną powyżej i nie objętą kwotami wskazanymi powyżej, stanowiły koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki dokonywanymi przy okazji ww. emisji akcji, takie jak: koszty doradztwa, opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych opłaty sądowe związane z rejestracjami w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, koszty ogłoszeń w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Tych kosztów niniejszy wniosek nie dotyczy i nie obejmuje. W uzupełnieniu stanu faktycznego należy wskazać, że wszystkie ww. trzy emisje akcji, o których mowa była we wniosku, były emisjami dokonywanymi w trybie tzw. subskrypcji prywatnej, o której mowa w art. 431 § 2 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych, czyli nie były publicznymi emisjami. W związku z tym w odniesieniu do każdej z emisji w istocie doszło w sprawie do dwóch odrębnych prawnie i organizacyjnie zdarzeń prawnych i procesów, tj.:

1. podwyższenia kapitału zakładowego Spółki i wynikającej z tego emisji akcji, zakończonych rejestracją tych zdarzeń w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego;

oraz

2. wprowadzenia do obrotu na ASO NewConnect wyemitowanych akcji wszystkich 3 serii dokonanego zgodnie z regulacjami Ustawy o ofercie oraz regulacjami ASO NewConnect (m.in. Regulaminem ASO) - w którym to procesie m.in.:

Spółka każdorazowo składała do Zarządu GPW wniosek o dopuszczenie akcji do obrotu na ASO wraz z odpowiednim Dokumentem Informacyjnym (zwykłym lub uproszczonym), jaki wymagany jest zgodnie z § 3 ust. 2 pkt 1 Regulaminu ASO;
Spółka uzyskała status spółki publicznej i utrwalała ten status wprowadzając kolejne emisje do obrotu publicznego instrumentami finansowymi.

W konsekwencji, koszty pozyskania kapitału i nierozerwalnie związane z nimi koszty wejścia na ASO NewConnect są wskazane odrębnie od kosztów podwyższenia kapitału zakładowego oraz (jw.). Środki pieniężne pozyskane w wyniku ww. działań (pozyskania inwestorów, emisji akcji i wejścia na ASO NewConnect) przeznaczone zostały na cele inwestycyjne zapisane w memorandum inwestycyjnym i jego aktualizacjach, jak:

rozbudowa oraz modernizacja linii do uzdatniania i sortowania szkła opakowaniowego w X,
uruchomienie nowej linii technologicznej do uzdatniania szkła samochodowego w X,
linia do uzdatniania stłuczki białej i kolorowej w Y,
infrastruktura pod rozbudowę linii do sortowania szkła, w tym modernizacja hali, budowa boksów do składowania stłuczki oraz placu składowego,
budowa i zakup stacji transformatorowej,
nabycie środków transportu do transportu szkła oraz kontenerów do przetworzenia szkła,
rozbudowa działu handlowego - nowi pracownicy i środki transportu,
działania akwizycyjne - nabycie podmiotów konkurencyjnych,

linia uzdatniania stłuczki na Z.

Nadmienić przy tym należy, że podstawowy zakres działalności Spółki to pozyskiwanie, uzdatnianie oraz sortowanie na poszczególne kolory stłuczki szkła pochodzącej z opakowań szklanych, oraz odsprzedaż/dostawa takiej stłuczki producentom wyrobów szklanych. Nabycie ww. maszyn i urządzeń znacząco zwiększyło moce produkcyjne Spółki, przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości generowanych odpadów. Jak wynika więc z powyższego, środki finansowe pozyskane z emisji, a przeznaczone na cele inwestycyjne zwiększyły moc produkcyjną i wydajność Spółki. Inwestycje te przyczyniły się do ekspansji Spółki na polskim rynku, zwiększenia przychodów ze sprzedaży i optymalizację kosztów prowadzonej działalności.

W związku z powyższym, zadano następujące pytanie.

Czy opisane powyżej koszty poniesione w celu pozyskania kapitału pieniężnego z emisji akcji na rozwój przedsiębiorstwa Spółki i wprowadzenie tych akcji Spółki do obrotu w zorganizowanym systemie obrotu - alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez GPW pod nazwą NewConnect, Spółka może potraktować jako koszty uzyskania przychodu w rozliczeniu podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2007-2009?

We własnym stanowisku w sprawie Spółka wskazała, iż z ekonomicznego punktu widzenia emisja akcji jest sposobem pozyskania kapitału, który umożliwia rozwój przedsiębiorstwa, chociażby poprzez podjęcie określonych działań inwestycyjnych. Emisja akcji jest ponadto częstym alternatywnym sposobem pozyskania kapitału w stosunku do kredytów i pożyczek, których pozyskiwanie związane jest ze spełnianiem nierzadko wyśrubowanych kryteriów dotyczących zdolności kredytowej, nie mówiąc o tym, że jest po prostu kosztowniejsze. W praktyce przeznaczenie środków pochodzących z emisji na działalność inwestycyjną skutkuje w przyszłości zwiększeniem potencjału ekonomicznego przedsiębiorstwa, a tym samym przekłada się wprost na uzyskanie lub zwiększenie przychodów.

Z kolei, zmiana statusu spółki na spółkę publiczną w rozumieniu art. 4 pkt 20 Ustawy o obrocie oraz wprowadzenie akcji spółki do obrotu na ASO NewConnect stwarza każdej spółce dodatkową platformę dla pozyskiwania kapitału w drodze emisji akcji (publicznych i niepublicznych) dedykowanych dla inwestorów instytucjonalnych i prywatnych zainteresowanych instrumentami finansowymi, którymi można obracać w zorganizowanym systemie obrotu. Ponadto, taka zmiana statusu prowadzi do zasadniczych zmian organizacyjnych i zmian w wizerunku przedsiębiorcy na rynku finansowym i wobec kontrahentów. Wymogi w zakresie transparentności dotyczące m.in. parametrów finansowych działalności (w tym raportowanie okresowych wyników finansowych) i istotnych zdarzeń w obrębie działalności gospodarczej, wiążące się z tą zmianą skutkują podwyższeniem wiarygodności oraz faktycznymi ułatwieniami w relacjach z instytucjami finansowymi i kontrahentami.

Posługując się zatem kryteriami stosowanymi w prawie podatkowym należy podkreślić, że zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest generalnie uzależnione od łącznego spełnienia poniższych warunków:

koszty poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
koszty nie zostały przez ustawodawcę wyłączone z kategorii koszów podatkowych na podstawie art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
koszty zostały w sposób należyty udokumentowane.

W związku z powyższym Spółka wskazała, że powinna zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów koszty poniesione na pozyskanie kapitału z emisji akcji, przeznaczonego na inwestycje (tj. zakup środków trwałych niezbędnych od osiągnięcia przychodu) i rozpoznać je w dniu ich poniesienia jako koszty pośrednie.

Kwestia kosztów związanych z emisjami akcji jako kosztów uzyskania przychodu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.” Ponadto, zgodnie z ust. 4d tego samego artykułu „koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednie związane z przychodami, są potrącane w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.”

Jak podnosi się w literaturze „ponieważ jednym ze źródeł przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych jest działalność gospodarcza, to wszystkie ponoszone w związku z tą działalnością koszty niebędące kosztami bezpośrednio nakierowanymi na osiągnięcie określonych przychodów (takie jak np. wydatki na ubezpieczenia, doradztwo, badania rynkowe, usługi księgowe, usługi prawne), należy uznać za koszty ponoszone w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy.” (M. Chudzik, Komentarz do art. 15 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 54, poz. 654 z 2000 r.), zmienionych ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 217, poz. 1589), LEX/el. 2007). Inni autorzy podnoszą że: „kosztami zaś innymi niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są wszelkie koszty niebędące kosztami bezpośrednio związanymi z przychodami, w tym koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem, takie jak np. koszty obsługi prawnej, windykacji, usług marketingowych, ubezpieczenia, badania sprawozdań finansowych, promocji itp.” (H. Litwińczuk, Zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych na 2007 r. (1), Przegląd Podatkowy 1/2007, s.7). Na podstawie zacytowanych powyżej przepisów i stanowiska doktryny w sposób jednoznaczny można już sformułować tezę, iż związek poniesienia kosztu z uzyskaniem przychodu nie musi być bezpośredni. Wystarczy zatem, aby zaistniał odpowiedni związek przyczynowo-skutkowy, o niezwykle prostej konstrukcji, składającej się z trzech elementów: (i) racjonalny zamiar uzyskania przychodu, (ii) poniesienie kosztu, (iii) uzyskanie przychodu, tudzież zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Spełnienie powyższych warunków, oraz nie umieszczenie danych kosztów przez ustawodawcę w katalogu zawartym w art. 16 powołanej ustawy powinno zatem w każdym przypadku umożliwić rozliczenie kosztów przez podatnika. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, co należy podkreślić, nie stawia warunku bezpośredniości takiego związku. Taka przesłanka nie występuje w przepisach tej ustawy. Spółka, ponosząc przedmiotowe koszty związane z pozyskaniem inwestorów i wprowadzeniem jej akcji do obrotu w zorganizowanym systemie obrotu, kierowała się zamiarem pozyskania środków finansowych na inwestycje w działalność mającą w przyszłości skutkować utrwaleniem jej pozycji lub ekspansją na rynku, a przez to powiększeniem przychodów. Ze względu na istotę i procedury istniejące na rynkach regulowanych podlegających regulacjom Ustawy o obrocie i Ustawy o ofercie, Spółka musi przejść kilka obligatoryjnych etapów, takich jak: (i) planowanie inwestycji, (ii) sposób pozyskania kapitału, (iii) decyzja o debiucie i emisji akcji dla inwestorów, (iv) poniesienie kosztów, (v) zgromadzenie kapitału, (vi) inwestycje, (vii) ewentualne przychody. Jednoznacznie więc uzyskanie przychodów nierozerwalnie łączy się z poniesieniem kosztu, pomimo swojego pośredniego charakteru, a jak wskazują powyższe przepisy i głos doktryny, to właśnie takie koszty miał na myśli ustawodawca tworząc art. 15 ust. 1 i ust. 4d cyt. ustawy. Ścieżka wiodąc od przedmiotowych kosztów do przychodów jest prosta, jasna i niewątpliwa.

Powyższe stanowisko potwierdzają również wyroki sądów administracyjnych, jak chociażby wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2009 r., w którym to sąd stwierdził, że: „artykuł 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera określoną treść normatywną i dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodów, nie jest rozstrzygający, ani wystarczający sam fakt nieumieszczenia danego rodzaju wydatku na liście wyłączeń zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Istotne jest więc istnienie określonego związku, nawet rozumianego szeroko, jako związek potencjalny bądź pośredni, pomiędzy czynionymi przez danego podatnika wydatkami a perspektywą uzyskania przychodów nawet jeżeli przychody te nie zostały w rezultacie osiągnięte.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 kwietnia 2009 r., sygn. III SA/Wa 3318/08). W odniesieniu do art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w jednym ze swoich wyroków Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że: „Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty w szerokim tego wyrażenia prawnego znaczeniu, a więc obok nakładów bezpośrednich również pośrednie nakłady, straty, wydatki niezbędne, które trzeba ponieść w relacji do któregoś z elementów nakładów bezpośrednich. Przychodami, z którymi wiążą się poniesione wydatki, w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego, nie są kwoty przekazane na ten kapitał, lecz przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej finansowanej tym kapitałem.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 2 kwietnia 2009 r. sygn. I SA/Kr 1408/08). Kwestia kosztów ponoszonych w związku z emisją akcji była wielokrotnie komentowana w wyrokach sądów administracyjnych, przez co ukształtowała się precyzyjna linia orzecznicza w tym zakresie, zwłaszcza, że w tej sprawie wypowiedział się nawet Naczelny Sąd Administracyjny. Poniżej, Spółka przedstawia więc kolejne tezy wzięte z orzecznictwa sądów administracyjnych na poparcie swoich twierdzeń:

1. „również wydatki radcy prawnego związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z uwagi na potrzebną w tej kwestii wiedzę fachową, wiedzę prawniczą, uzasadniają ten wydatek jako koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.” ( wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2006 r., sygn. II FSK 191/05);

2. „Poprzez emisję nowych akcji Spółka otrzymuje przychody na podwyższenie kapitału zakładowego. Otrzymuje z tej czynności przychód do swojego majątku na podwyższenie kapitału. Kosztem uzyskania takiego przychodu będą wyłącznie koszty związane ze zbyciem wyemitowanych akcji. Inne wydatki wynikające z czynności związanych z emisją nowych akcji lub inne wydatki wynikające z czynności związanych z emisją nowych akcji lub organizacją wprowadzania ich na giełdę nie są związane z przychodami otrzymanymi na podwyższenie lub utworzenie kapitału zakładowego” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 lipca 2008 r., sygn. III SA/Wa 782/08);

3. „Do kosztów o charakterze pośrednim, zdaniem Sądu zaliczyć należy wydatki wymienione przez skarżącą we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji, tj. koszty związane z doradztwem prawnym i finansowym, przygotowania prospektu emisyjnego, koszty oferowania papierów wartościowych, kampanii medialnej oraz opłaty notarialne, sądowe i giełdowe.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 15 listopada 2007 r., sygn. I SA/Gd 753/07);

4. „(...) poniosła niezbędne koszty doradztwa prawnego, finansowego, przygotowania i druku prospektu emisyjnego, koszty oferowania papierów wartościowych, a także stosowne opłaty m.in. notarialne, sądowe, giełdowe oraz inne koszty ściśle związane ze sprzedażą akcji Spółki w ramach oferty publicznej. (...) takie wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT, bowiem pośrednio poniesiono je w celu osiągnięcia przychodu. Taka wykładnia analizowanego przepisu zgodna jest z uwzględnieniem adekwatnego związku przyczynowego między kosztem a przychodem.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 września 2007 r., sygn. I SA/Po 891/07);

5. „(...) środki uzyskane na pokrycie podwyższenia kapitału nie stanowią wprawdzie przychodów w rozumieniu ustawy CIT, z czego jednak nie wynika, iż wydatki poniesione w związku z powiększeniem kapitału z zasady nie stanowią kosztów podatkowych; wydatki te stanowią koszty podatkowe, gdy podwyższenie kapitału ma na celu rozwój działalności, a więc powiększenie przychodów.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 września 2008 r., sygn. III SA/Wa 873/08).

Jak wynika z powyższego, aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych jednoznacznie wskazuje, w jaki sposób powinny zostać interpretowane przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 4d i art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem 2 kwietnia 2009 r., wydanego na skutek skargi kasacyjnej od orzeczenia innego Dyrektora Izby Skarbowej na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 września 2007 r. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. II FSK 1882/07), orzekł w odniesieniu do stanu faktycznego, w którym podatnik znajdował się w podobnej sytuacji jak Spółka. Podatnik ten, na co wskazuje treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego: „w celu pozyskania środków finansowych na rozbudowę mocy produkcyjnych przedsiębiorstwa przeprowadził publiczną emisję akcji w Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W związku z planowaną emisją akcji poniósł koszty doradztwa prawnego i finansowego, przygotowania i druku prospektu emisyjnego oraz oferowania papierów wartościowych, w tym opłat notarialnych, sądowych, biegłych.” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. II FSK 1882/07, trzeci akapit uzasadnienia). Jak wynika więc z powyższego, podatnik ten znajdował się w analogicznej sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się Spółka, tzn. dokonywał wprowadzenia swoich akcji do obrotu na rynku zarządzanym przez GPW. Podatnik ten także podniósł, że: „wydatków poniesionych przez Spółkę w związku z publiczną emisją akcji nie można rozpatrywać jedynie jako kosztów poniesionych wyłącznie w celu zwiększenia kapitału zakładowego Spółki i traktowania tego zwiększenia jako celu ostatecznego. Wydatki te bowiem zostały poniesione w celu generowania przy pomocy zwiększonego kapitału zakładowego większych przychodów uzyskiwanych w toku działalności gospodarczej, które to przychody podlegają opodatkowaniu na zasadach przewidzianych w ustawie.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 25 września 2007 r., sygn. I SA/Po 891/07, piąty akapit uzasadnienia). Tym samym w zbieżnym stanie faktycznym, powołując zbieżne argumenty i przywołując identyczne orzecznictwo, podatnik ten uzyskał prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodów - co zostało potwierdzone kolejno przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny. Czyli prawo to zostało prawomocnie potwierdzone.

Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na ten dodatkowy fakt, że w odniesieniu do Spółki chodzi o dwa odrębne zdarzenia - prawnie i organizacyjnie: 1) samo podwyższenie kapitału zakładowego i 2) pozyskanie kapitału od inwestorów i integralnie z nim związane wprowadzenie akcji Spółki do obrotu na ASO NewConnect. Każde z tych z zdarzeń ma właściwe sobie odrębne i wydzielone koszty. Proces pozyskania kapitału od inwestorów i wprowadzenia akcji na ASO nie jest w żadnym razie procesem „utworzenia lub powiększenia kapitału zakładowego”, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Koszty te bowiem należy kwalifikować:

jako koszty pozyskania finansowania (tj. pozyskania inwestorów) niezbędnego w działalności Spółki (jw.), albowiem spółka publiczna, której akcje są płynne i można je sprzedać na zorganizowanym rynku giełdowym (a ASO NewConnect jest takim rynkiem), ma znacznie większą łatwość pozyskiwania szerokiego kręgu inwestorów niż spółka „prywatna” - czyli koszty te stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy;

lub też ewentualnie

jako koszty związane z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów (tu głównie chodzi o te koszty, które związane są ze statusem spółki publicznej, jak np. opłaty giełdowe, opłaty rejestracyjne w Komisji Nadzoru Finansowego, koszty dematerializacji akcji, koszty utrzymania relacji inwestorskich) - czyli jako koszty uzyskania przychodu wprost wymienione w art. 15 ust. 1 powołanej ustawy.

Za zasadnością takiego podejścia przemawia analogiczna sytuacja, która ma miejsce w praktyce, a to sytuacja „przejścia” spółek bez dokonywania jakiejkolwiek emisji akcji z rynku ASO NewConnect na podstawowy rynek regulowany prowadzony przez GPW, czyli na tzw. „parkiet podstawowy”. Z takim działaniem wiąże się szereg znacznych wydatków (np. na sporządzenie, publikacji i rozpowszechnienie prospektu emisyjnego; na wynagrodzenie dla biura maklerskiego działającego jako oferujący wobec KNF, GPW i rynku; na badanie sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów, itd.), które to wydatki bez wątpienia można kwalifikować jako koszty uzyskania przychodów zaliczane do kosztów „zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” zgodnie, z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Są to bowiem wydatki integralnie związane z funkcjonowaniem spółki jako spółki publicznej. Reasumując, Spółka stoi na stanowisku, że przedmiotowe koszty nie są kosztami podwyższenia kapitału zakładowego, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Niniejszy wniosek, co zaznaczono już, nie dotyczy kosztów bezpośrednio związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego, tj. poniesionych na czynności podwyższenia i pokrycia kapitału zakładowego.

Gdyby nawet hipotetycznie przyjąć (choć niezasadnie), że przedmiotowe koszty wiążą się z przychodami opisanymi w art. 12 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy, to i tak ustawa ta nie zawiera regulacji wyłączających te koszty z kategorii kosztów uzyskania przychodu, lecz jak wyżej wskazano zaliczają się one do tej kategorii zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 4d powołanej ustawy. Podstawą do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów, kosztów związanych z przychodami opisanymi w art. 12 ust. 4 pkt 4 wskazanej ustawy nie jest w szczególności art. 7 ust. 3 pkt 3 tej ustawy, albowiem przepis ten dotyczy kosztów:

przychodów nie podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czyli przychodów wskazanych w art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodów wyłączonych z opodatkowania na terytorium RP zgodnie z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub na mocy art. 3 ust. 2 (osiąganych za granicą) oraz przychodów podmiotów wskazanych w art. 6 tej ustawy, oraz
przychodów wolnych od podatku, czyli przychodów wymienionych w art. 17 o podatku dochodowym od osób prawnych (na co wskazuje literalne brzmienie art. 17 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy). Przychody wskazane w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są wyłączone z przychodów, a nie od nich zwolnione lub niepodlegające opodatkowaniu. Nie są to więc w ogóle przychody, co oznacza, że art. 7 ust. 3 pkt 3, mówiący o „przychodach”, w ogóle nie może być tu stosowany. Analiza zamieszczonych w art. 12 ust. 4 omawianej ustawy pozycji pozwala na stwierdzenie, że wymienione są tam kategorie wpływów, które nie powinny w ogóle być traktowane jako przychody. Przepis ten wprowadzono po to, aby tych zdarzeń nie obejmowała nadmiernie szerokie i ogólne brzmienie definicji przychodów z art. 12 ust. 1 przedmiotowej ustawy.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego i powołanych powyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak również w kontekście ukształtowanej w pełni linii orzecznictwa sądów administracyjnych w podobnych sprawach, jednoznacznie należy stwierdzić, że przedmiotowe wydatki Spółki można zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodów. Warunkiem jest tylko to, aby poniesione wydatki spełniały warunki określone przez art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Środki uzyskane w wyniku poniesienia przedmiotowych kosztów i emisji akcji zostały przez Spółkę przeznaczone na działalność inwestycyjną prowadzoną w celu zwiększenia sprzedaży, a co za tym idzie – zwiększenia przychodów, co potwierdzają dokumenty posiadane przez Spółkę. Poza tym wydatki te przede wszystkim wyasygnowano na pozyskanie kapitału i wprowadzenie akcji Spółki do obrotu na ASO, a nie w związku z samym podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki. Dlatego też przedmiotowe koszty stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodu Spółki.

W dniu 7 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną Nr ITPB3/423-631/09/12-S/DK stwierdzając, iż stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.) jest nieprawidłowe. W dniu 24 września 2012 r. Spółka złożyła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa przedmiotowej interpretacji. Skargę na przedmiotową interpretację nadano w urzędzie pocztowym w dniu 3 grudnia 2012 r., wniesiono w niej o uchylenie interpretacji w całości oraz zasądzenie na rzecz strony skarżącej kosztów postępowania.

Wyrokiem z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt I SA/Ol 9/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W świetle powyższego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte we wskazanym wyroku – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z treści cytowanej definicji wynika, że dla kwalifikacji prawnej danego wydatku zasadnicze znaczenie ma cel, w jakim został on poniesiony. Podstawową przesłanką uznania go za koszt uzyskania przychodów, jest bowiem istnienie związku przyczynowego pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu.

W oparciu o kryterium stopnia powiązania istniejącego pomiędzy kosztem a celem, jakiemu ma służyć, ustawodawca wyróżnia przy tym koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie). Oba rodzaje odnoszą się jednak do konkretnych przychodów w roku podatkowym.

W tym miejscu wskazać należy, że omawiana ustawa nie definiuje pojęcia przychodu, a jedynie ogranicza się do kazuistycznego wypunktowania w art. 12 ust. 1 wartości majątkowych „w szczególności” zaliczanych do tej kategorii. W ustępie 4 powołanego artykułu zawarto natomiast zamknięty katalog przysporzeń majątkowych nieuznawanych za przychody podatkowe. Wśród nich ujęto przychody otrzymane na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela (art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Ustawodawca wyraźnie wskazał zatem, że wartości majątkowe wniesione na pokrycie kapitału zakładowego spółki kapitałowej nie stanowią jej przychodu podatkowego. Mają one odrębny charakter z uwagi na cel, któremu służą - zapewnienie zgromadzenia środków niezbędnych dla jej funkcjonowania.

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, że w latach 2007-2009 poniósł wydatki z związane z wprowadzeniem do obrotu na rynku NewConnect akcji.

W stanie faktycznym sprawy Wnioskodawca rozróżnił wydatki związane z podwyższeniem kapitału oraz wydatki związane z wprowadzeniem akcji Spółki na NewConnect, wskazując że opisane wydatki związane są jedynie z wprowadzeniem akcji Spółki na NewConnect.

Mając na względzie powyższe jak również fakt, że tzw. koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów nie wykazują związku z konkretnym przychodem, zgodzić należy się z oceną, że wydatki związane z nabyciem usług i innych świadczeń poniesione w celu wprowadzenia akcji do obrotu należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, są one bowiem typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu.

Reasumując należy stwierdzić, że wyszczególnione we wniosku wydatki Spółki jako związane z wprowadzeniem akcji Spółki na NewConnect będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki, jako tzw. koszty pośrednie, o ile nie podlegają wyłączeniu z kosztów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin