Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-379/13/MK
z 1 lipca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 marca 2013 r. (wpływ do tut. Biura – 04 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów osiągniętych w wyniku zawartej ugody sądowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 04 kwietnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów osiągniętych w wyniku zawartej ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 2012 r. otrzymał odszkodowanie od ówczesnego pracodawcy. Odszkodowanie to zostało przyznane na podstawie ugody sądowej zawartej w sprawie z powództwa Wnioskodawcy z tytułu niesłusznego trybu rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy. W wyżej wymienionej sprawie zawarta została ugoda sądowa polegająca na zmianie trybu rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron oraz wypłaty odszkodowania w wysokości 2 miesięcznego wynagrodzenia, tj. 8.965 zł brutto.

Z otrzymanej deklaracji PIT-11 za 2012 r. wynika, że od kwoty odszkodowania została naliczona i pobrana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 1.594,00 zł. Zgodnie z informacją otrzymaną od Kierownika Działu Płac i Ubezpieczeń pracodawcy wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie nie korzystało ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako odszkodowanie „dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”. Natomiast jak jasno wynika z załączonego do wniosku protokołu z rozprawy sądowej, zawarta ugoda polegała na zmianie trybu rozwiązania z Wnioskodawcą umowy o pracę oraz zmianie terminu rozwiązania umowy, który z pierwszego, tj. 15 czerwca 2011 r. uległ zmianie na termin 27 czerwca 2011 r. i właśnie tego dotyczyło przyznane odszkodowanie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane odszkodowanie powinno/może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b jako spełniające warunki „otrzymanych odszkodowań lub zadośćuczynień, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw”, nie będąc wyjątkiem opisanym w podpunkcie b, z uwagi na to, że nie dotyczy żadnych korzyści, jakie mógłby Wnioskodawca osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono?

Zadaniem Wnioskodawcy, w opisanym przypadku nie można mówić o żadnych utraconych korzyściach, w sytuacji gdy na podstawie zawartej ugody sądowej termin rozwiązania umowy o pracę przesunął się o 13 dni. Odszkodowanie, w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, tj. 8.965 zł brutto w żadnym wypadku nie dotyczy ani nie prezentuje korzyści, które Wnioskodawca mógłby osiągnąć gdyby przepracował w zakładzie pracy 13 dni dłużej.

Wnioskodawca podkreśla, że jest to odszkodowanie dotyczące krzywdzącego sposobu rozwiązania umowy o pracę.

Wnioskodawca uważa, że postępowanie pracodawcy niezwalniające przyznanego mu odszkodowania z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe, wynika z asekuracji i błędnej interpretacji przepisów ustawy podatkowej, a w szczególności nie bierze pod uwagę dobra Wnioskodawcy, narażając na niepotrzebne uszczuplenie w wysokości niesłusznie odprowadzonej zaliczki na podatek dochodowy, tj. 1.594,00 zł. Opisana sytuacja powinna, zdaniem Wnioskodawcy, korzystać ze zwolnienia na podstawie wspomnianego art. 21 ust. 1 pkt 3b jako odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody sądowej.

Wnioskodawca chciałby podkreślić, że w jego przypadku nie można mówić o jakichkolwiek utraconych korzyściach, ponieważ szkoda jaką wyrządzono dotyczyła jedynie trybu rozwiązania z nim umowy o pracę. Innymi słowy, gdyby rozwiązano umowę o pracę od razu na podstawie porozumienia stron, Wnioskodawca nie osiągnąłby żadnych korzyści finansowych, o których mowa w przywołanym powyżej artykule.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c ww. ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Takim przychodem jest również przedmiotowa kwota pieniężna wynikająca z ugody sądowej.

Przepis art. 52 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) stanowi, iż pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

1. ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
2. popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
3. zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
   
   

Stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 ww. ustawy, umowa o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron.

Zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a)-g) tego przepisu.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy skorzystają inne odszkodowania lub zadośćuczynienia – niż te wymienione w pkt 3 omawianego przepisu – otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu są to odszkodowania otrzymane za tzw. szkodę rzeczywistą. Ze zwolnienia nie skorzystają natomiast odszkodowania otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz za utracone korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w 2012 r. otrzymał od ówczesnego pracodawcy odszkodowanie. Odszkodowanie to zostało przyznane na podstawie ugody sądowej zawartej w sprawie z powództwa Wnioskodawcy z tytułu niesłusznego trybu rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy. W wyżej wymienionej sprawie zawarta została ugoda sądowa polegająca na zmianie trybu rozwiązania umowy o pracę, tj. w wyniku ugody nastąpiło rozwiązanie na mocy porozumienia stron. Ugoda dotyczyła także wypłaty odszkodowania w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia, tj. 8.965 zł brutto.

Z otrzymanej deklaracji PIT-11 za 2012 r. wynika, że od kwoty odszkodowania została naliczona i pobrana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Przepisy ustawy Kodeks pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. A do takiego sposobu rozwiązania umowy o pracę w przedstawionym stanie faktycznym w efekcie doszło.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanego powyżej Kodeksu pracy podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania a tym samym stwierdzenia, iż zasady czy też wysokość wskazanego odszkodowania zostały ustalone na podstawie przepisów stosownych ustaw czy też aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, do których to przepisów odsyła powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec tego zawarta między Wnioskodawcą a pracodawcą ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy Kodeks cywilny, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Nie można bowiem zgodzić się z Wnioskodawcą, iż odszkodowanie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, skoro rozwiązanie tejże umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą Wnioskodawcy). Odszkodowanie to ma więc tak naprawdę zrekompensować zarobek jaki Wnioskodawca mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.

W związku z tym należy uznać, iż określone w ugodzie świadczenie przyznane byłemu pracownikowi na zaspokojenie roszczeń wynikających z łączącego strony stosunku pracy nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zastosowanie do ww. świadczenia mógłby mieć przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit b) ww. ustawy, zwolnienie w nim uregulowane nie ma zastosowania do odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. A jak wyżej wykazano, właśnie tego typu odszkodowanie Wnioskodawca otrzymał.

W związku z powyższym należy uznać, iż wypłacona kwota nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie znajduje również zastosowania do wypłaconej kwoty przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b. Zatem, wypłacona na rzecz Wnioskodawcy kwota wynikająca z zawartej ugody sądowej nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Kwota ta winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy, bowiem wypłata tego świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym pracownika (Wnioskodawcę) z pracodawcą stosunkiem pracy. Tym samym wypłacona kwota stanowi dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu. W konsekwencji były pracodawca był obowiązany obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wystawić za 2012 r. informację PIT-11, natomiast Wnioskodawca ww. kwotę opodatkować w zeznaniu podatkowym za 2012 r. łącznie z pozostałymi dochodami osiągniętymi w 2012 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Bi

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.