Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-484/13-2/HW
z 6 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu 6 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe w zakresie uznania, że odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT,
• nieprawidłowe w zakresie uznania, że odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnych umów depozytu nieprawidłowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

„A” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z siedzibą na terytorium Polski (dalej: Spółka). Spółka zamierza utworzyć portal internetowy, którego celem będzie ułatwianie organizowania imprez towarzyskich (urodzin, imienin, wesel, uroczystości okolicznościowych itp.) poprzez pomoc w zakupie prezentów przez grupę ludzi. Dostęp do portalu będzie miała osoba, która ma zostać obdarowana prezentem (dalej: Organizator), osoby, które zamierzają kupić jakiś prezent dla Organizatora (dalej: Goście) oraz sklepy internetowe, które poprzez wirtualny pasaż handlowy stworzony przez Spółkę będą oferowały i sprzedawały swoje towary handlowe. Spółka będzie czerpać zyski z prowizji otrzymywanych od sklepów Internetowych za doprowadzenie do zawarcia transakcji zakupu prezentów. Spółka nie będzie stroną umów sprzedaży zawieranych przez Gości ze sklepami internetowymi. Goście będą mogli wspólnie lub indywidualnie finansować zakup prezentu. W przypadku wspólnego finansowania zakupu prezentu, Goście będą wpłacać pewne kwoty pieniędzy aż do zebrania kwoty wystarczającej na zakup prezentu. Możliwa jest również sytuacja, w której Organizator dołoży pewną kwotę do zebranych przez Gości pieniędzy. W celu ułatwienia przeprowadzenia transakcji zakupu prezentu, bank obsługujący Spółkę przyzna jej pewną pulę numerów, w oparciu o które będą tworzone subkonta do głównego rachunku bankowego Spółki. Każde subkonto będzie służyć do zakupu konkretnego prezentu przez określoną grupę Gości. Goście będą wpłacać pieniądze na nieoprocentowane subkonto w ramach umów depozytu nieprawidłowego zawieranych przez każdego Gościa ze Spółką. Spółka będzie pobierała od Gości wynagrodzenie z tytułu świadczenia umowy depozytu nieprawidłowego. Co do zasady pieniądze zgromadzone przez Gości na subkoncie zostaną zużyte na zakup prezentu dla Organizatora. Mogą się jednak zdarzyć takie sytuacje, w których Goście otrzymają zwrot wpłaconych przez siebie pieniędzy np. w sytuacji, w której impreza towarzyska zostanie odwołana przez Organizatora i nie dojdzie do zakupu prezentu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zawarte przez Spółkę z Gośćmi odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

W przypadku udzielenia twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1:

1. Czy zawarte przez Spółkę z Gośćmi odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą stanowiły usługę w zakresie depozytów środków pieniężnych zwolnioną od podatku od towarów i usług?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zawarte przez Spółkę z Gośćmi odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stosownie do art. 845 Kodeksu cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu. Na podstawie umowy depozytu nieprawidłowego mogą być więc oddawane na przechowanie pieniądze, przy czym przechowawca może nimi rozporządzać. Depozyt nieprawidłowy podobnie jak umowa pożyczki może ale nie musi mieć odpłatnego charakteru. Dokonywane przez Gości wpłaty pieniędzy na subkonto utworzone do głównego rachunku bankowego Spółki będą spełniać powyższą definicję depozytu nieprawidłowego, gdyż Spółka będzie mogła rozporządzać powierzonymi jej w ten sposób pieniędzmi. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT rozumie się każde odpłatne świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. W związku z powyższym Spółka jest zdania, że zawarte przez Nią z Gośćmi odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego należy zaliczyć do usług w rozumieniu ustawy o VAT podlegających opodatkowaniu tym podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2

Zawarte przez Spółkę z Gośćmi odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą stanowiły usługę w zakresie depozytów środków pieniężnych zwolnioną od podatku od towarów i usług. Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku od towarów usług usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych. Skoro przedmiotem świadczenia będzie usługa depozytu polegająca na przechowaniu przez Spółkę pieniędzy wpłaconych przez Gości, to taka usługa będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie ww. przepisu ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe w zakresie uznania, że odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT,
• nieprawidłowe w zakresie uznania, że odpłatne umowy depozytu nieprawidłowego będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. z 2011 r. Dz. U. nr 177, poz. 1054 ze zm.) - zwaną dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Jak wynika z powołanych przepisów dostawa towarów oraz świadczenie usług, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Przy czym odpłatność ma miejsce w przypadku każdego wynagrodzenia za świadczenie wzajemne. Jednocześnie dostawa towarów lub świadczenie usług pod tytułem odpłatnym mogą zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich odbiorcą istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Umowa pożyczki została uregulowana w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przepisy prawa cywilnego regulują również umowę depozytu. Na podstawie art. 835 k.c. przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Jeżeli wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w umowie albo w taryfie, przechowawcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte, chyba że z umowy lub z okoliczności wynika, iż zobowiązał się przechować rzecz bez wynagrodzenia (art. 836 k.c.).

W umowie przechowania przechowawca (depozytariusz) zobowiązuje się zachować za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu przez składającego (deponenta) na przechowanie. Przykładem tej umowy może być pozostawienie samochodu na parkingu strzeżonym, umieszczenie bagażu w przechowalni dworca, oddanie wierzchniego okrycia w szatni. Do zawarcia umowy konieczne jest wydanie rzeczy. Od tej chwili powstają odpowiednie obowiązki przechowawcy i składającego rzecz.

Oprócz klasycznego depozytu (umowy przechowania) funkcjonuje także depozyt nieprawidłowy (łac. depositum irregulare). W stosunku tym przechowawcy przysługuje prawo rozporządzania oddanymi mu na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Art. 845 k.c. nakazuje odpowiednio stosować przepisy o pożyczce. Depozyt nieprawidłowy może wynikać bądź z przepisów prawa, bądź z okoliczności. Składający do depozytu nieprawidłowego może żądać w każdym czasie zwrotu rzeczy oddanej w przechowanie w miejscu gdzie rzecz miała być przechowywana.

Z powyższego wynika, że umowa pożyczki i depozytu wykazują pewne podobieństwa ale i różnią się od siebie. Pożyczka dotyczy przeniesienia na własność umówionej wcześniej ilości rzeczy lub pieniędzy a pożyczkobiorca ma obowiązek zwrócić taką samą ilość pieniędzy lub rzeczy tego samego gatunku i ilości. Jeżeli natomiast strony zawierają umowę, na podstawie której składający oddaje przechowawcy na przechowanie pieniądze bądź inne rzeczy oznaczone co do gatunku, ponadto z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać przedmiotem przechowania, jest to depozyt nieprawidłowy. O tym więc, czy zawarta umowa kreuje stosunek prawny depozytu nieprawidłowego czy pożyczki, decydują przepisy szczególne albo umowa stron lub okoliczności.

Zauważyć należy, że stosunek prawny powstały na podstawie umowy depozytu nieprawidłowego łączy w sobie elementy zarówno przechowania, jak i pożyczki. Stosuje się bowiem do niego przepisy o pożyczce, poza przepisami dotyczącymi zwrotu przedmiotu depozytu. Umieszczenie przepisów o depozycie nieprawidłowym w tytule poświęconym umowie przechowania i wskazanie w treści art. 845 k.c. na oddanie na przechowanie oraz określenie strony umowy mianem przechowawcy wskazuje na zamiar ustawodawcy potraktowania depozytu nieprawidłowego jako pewnej szczególnej odmiany umowy przechowania. Jednakże odmienny jest cel gospodarczy tej umowy w porównaniu z klasycznym przechowaniem. Przechowanie bowiem wykonywane jest w interesie składającego, ma na celu zaspokojenie jego interesu. Natomiast w przechowaniu nieprawidłowym równomiernie zostaje zaspokojony interes obu stron. Składający, oddając rzeczy czy pieniądze na przechowanie, nie ponosi ryzyka ich utraty czy uszkodzenia, nawet przypadkowej, natomiast przechowawca uzyskuje prawo rozporządzania tymi rzeczami bądź pieniędzmi według swojego uznania (por. B. Łubkowski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1677).

Dokonując oceny skutków podatkowych umowy zawieranej na gruncie prawa cywilnego należy brać pod uwagę przede wszystkim zasadę swobody umów określoną w art. 353¹ k.c. Ponadto wskazać trzeba, że kwalifikacji rodzaju świadczonej usługi z takiej umowy wynikającej dokonuje usługodawca uwzględniając charakter usługi.

Co do zasady stawka podatku, na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

I tak, stosownie do art. 43 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku:

• usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę - pkt 38;
• usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę - pkt 39;
• usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług - pkt 40;
• usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763) z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie - pkt 41.
  
  

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W myśl przepisu art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Z kolei – w świetle regulacji art. 43 ust. 16 ustawy – zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

1. tytuł prawny do towarów;
2. tytuł własności nieruchomości;
3. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4. udziały i inne tytułu prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5. prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi.

Powyższe zwolnienia znajdują odzwierciedlenie w przepisach Dyrektywy.

I tak, zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego zastosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

W myśl art. 135 ust. 1 lit. b-f Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

• udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;
• pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innych metali, jak również banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które przedstawiają wartość numizmatyczną;
• transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2.
  
  

Dokonując analizy ww. pojęć użytych do opisania zwolnień, o których mowa w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE należy podkreślić, że winny one być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności między państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT. Przytoczone przepisy Dyrektywy dotyczą ściśle określonych rodzajów czynności, których charakter pozwala na zaklasyfikowanie ich do kategorii usług związanych z obrotem bankowym i finansami. W związku z tym należy uznać, że wszelkie inne czynności niewymienione w tym przepisie, nawet jeżeli mają charakter czynności bankowych, bądź finansowych lub zakres ich jest zbliżony do tego typu usług nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku. Powyższe zwolnienia obejmują w praktyce większość typowych transakcji dokonywanych na rynkach finansowych, a w szczególności usługi świadczone przez banki, biura maklerskie, towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne itp.

W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciami użytymi w art. 41 ust. 1 pkt 40 ustawy, należy posłużyć się ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175 ze zm.) oraz ustawą z dnia 2 listopada 2012 r. (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.) Prawo bankowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, czynnościami bankowymi są:

1. przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
2. prowadzenie innych rachunków bankowych,
3. udzielanie kredytów,
4. udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
5. emitowanie bankowych papierów wartościowych,
6. przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

• 6a) wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,
  

7. wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
   
   

W myśl art. 5 ust. 4 ustawy Prawo bankowe, działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności, o których mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie przez banki, z zastrzeżeniem ust. 5.

Zgodnie z art. 5 ust. 5 ww. ustawy Prawo bankowe, jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

Natomiast w myśl art. 6a ust. 1, cyt. ustawy, bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu, z zastrzeżeniem art. 6d, wykonywanie:

1. w imieniu i na rzecz banku pośrednictwa w zakresie czynności wymienionych w art. 5 i 6, polegającego na:
1. zawieraniu i zmianie umów rachunków bankowych, o których mowa w art. 49 ust. 1, według wzoru zatwierdzonego przez bank;
2. zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych udzielanych osobom fizycznym, w tym kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715, Nr 165, poz. 984 i Nr 201, poz. 1181 oraz z 2012 r. poz. 1193);
3. zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej;
4. zawieraniu i zmianie umów ugody w sprawie spłaty kredytów i pożyczek, o których mowa w lit. b i c;
5. zawieraniu i zmianie umów dotyczących ustanowienia prawnego zabezpieczenia kredytów i pożyczek, o których mowa w lit. b i c;
6. zawieraniu i zmianie umów o kartę płatniczą, których stroną jest konsument oraz mikroprzedsiębiorca i mały przedsiębiorca w rozumieniu ustawy, o której mowa w lit. c;
7. przyjmowaniu wpłat, dokonywaniu wypłat oraz obsłudze czeków związanych z prowadzeniem rachunków bankowych przez ten bank;
8. dokonywaniu wypłat i przyjmowaniu spłat udzielonych przez ten bank kredytów i pożyczek pieniężnych;
9. przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe prowadzone przez inne banki;
10. przyjmowaniu dyspozycji przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem rachunków bankowych przez ten bank;
11. wykonywaniu czynności związanych z emitowaniem i przechowywaniem bankowych papierów wartościowych oraz innych papierów wartościowych, a także wykonywaniu innych czynności zleconych związanych z emisją i obsługą papierów wartościowych;
12. windykacji należności banku;
13. wykonywaniu innych czynności, po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego;
2. czynności faktycznych związanych z działalnością bankową.
   
   

Natomiast z ust. 2 ww. artykułu 6a wynika, że powierzenie przez bank wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a-j, następuje na podstawie umowy agencyjnej.

W myśl art. 49 ustawy Prawo bankowe, banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych:

1. rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze;
2. rachunki lokat terminowych;
3. rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych;
4. rachunki powiernicze.
   
   

Ponadto należy przyjąć, że świetle powyżej wskazanych przepisów, prowadzenie rachunku polega na zobowiązaniu się prowadzącego rachunek do przechowywania środków pieniężnych względem posiadacza rachunku przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a także, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych na pochodzące od niego zlecenie. Depozyt należy rozumieć jako wkład, inwestycję finansową polegająca na powierzeniu środków finansowych w zamian za odsetki. Zaś przez transakcję płatniczą należy rozumieć zainicjowaną przez płatnika lub odbiorcę wpłatę, transfer lub wypłatę środków pieniężnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z siedzibą na terytorium Polski. Spółka zamierza utworzyć portal internetowy, którego celem będzie ułatwianie organizowania imprez towarzyskich (urodzin, imienin, wesel, uroczystości okolicznościowych itp.) poprzez pomoc w zakupie prezentów przez grupę ludzi. Dostęp do portalu będzie miała osoba – Organizator, która ma zostać obdarowana prezentem, osoby, które zamierzają kupić jakiś prezent dla Organizatora – Goście oraz sklepy internetowe, które poprzez wirtualny pasaż handlowy stworzony przez Wnioskodawcę będą oferowały i sprzedawały swoje towary handlowe. Spółka będzie czerpać zyski z prowizji otrzymywanych od sklepów internetowych za doprowadzenie do zawarcia transakcji zakupu prezentów. Spółka nie będzie stroną umów sprzedaży zawieranych przez Gości ze sklepami internetowymi. Goście będą mogli wspólnie lub indywidualnie finansować zakup prezentu. W przypadku wspólnego finansowania zakupu prezentu, Goście będą wpłacać pewne kwoty pieniędzy aż do zebrania kwoty wystarczającej na zakup prezentu. Możliwa jest również sytuacja, w której Organizator dołoży pewną kwotę do zebranych przez Gości pieniędzy. W celu ułatwienia przeprowadzenia transakcji zakupu prezentu, bank obsługujący Spółkę przyzna jej pewną pulę numerów, w oparciu o które będą tworzone subkonta do głównego rachunku bankowego Spółki. Każde subkonto będzie służyć do zakupu konkretnego prezentu przez określoną grupę Gości. Goście będą wpłacać pieniądze na nieoprocentowane subkonto w ramach umów depozytu nieprawidłowego zawieranych przez każdego Gościa ze Spółką. Spółka będzie pobierała od Gości wynagrodzenie z tytułu świadczenia umowy depozytu nieprawidłowego. Co do zasady pieniądze zgromadzone przez Gości na subkoncie zostaną zużyte na zakup prezentu dla Organizatora. Mogą się jednak zdarzyć takie sytuacje, w których Goście otrzymają zwrot wpłaconych przez siebie pieniędzy np. w sytuacji, w której impreza towarzyska zostanie odwołana przez Organizatora i nie dojdzie do zakupu prezentu.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy ww. usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy należy stwierdzić, że przedstawione okoliczności wskazują, iż w opisanej sytuacji dojdzie do świadczenia usługi. Przemawia za tym zaspokojenie interesu obu stron – Goście będą mogli zakupić wspólny prezent, a Spółka udostępniająca serwis internetowy, jak i swoje konto bankowe, zobowiązana jest otrzymać należne wynagrodzenie.

Wobec tego świadczenia w ramach zawartej dwustronnej umowy należy uznać za usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Spółka będzie pobierała od Gości wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi, a zatem odpłatne świadczenie usług będzie podlegało opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ponadto, Wnioskodawca powziął wątpliwość czy przedmiotowe usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Z brzmienia powołanych wyżej przepisów wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem transakcji, łącznie z pośrednictwem, dotyczących walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, a zatem obrót walutami, banknotami i monetami używanymi jako prawny środek płatniczy. Ponadto usług zaliczanych do usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Zwolnienie stosuje się także do usług stanowiących element ww. usług, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05, w której TSUE stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Z kolei w orzeczeniu w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. TSUE zajął się problemem stosowania zwolnienia od VAT w odniesieniu do usług centrum obsługi telefonicznej (call centre). Usługi, których klasyfikacją zajął się TSUE polegały na obsłudze przez centrum w imieniu zainteresowanej instytucji finansowej jej kontaktów z ludnością w związku ze sprzedażą określonych produktów finansowych. Kontakty te obejmowały swoim zakresem wstępne zapytanie aż do etapu zawarcia umowy (lecz z wyłączeniem samego jej zawarcia). W orzeczeniu tym TSUE zajął stanowisko, że „(...) usługi o charakterze administracyjnym, które nie zmieniają sytuacji prawnej lub finansowej stron nie są objęte zwolnieniem określonym w art. 13B(d)(5). (...) sformułowanie „transakcje dotyczące papierów wartościowych” dotyczy transakcji mogących powodować powstanie, zmianę lub wygaśnięcie praw i obowiązków stron w odniesieniu do papierów wartościowych”.

Natomiast w sprawie C-2/95 TSUE wskazał, że „zwolnienie przewidziane w pkt 3 i 5 art. 13B(d) nie jest ograniczone warunkiem, by usługa była świadczona przez instytucję, którą wiąże stosunek prawny z klientem końcowym. Fakt, że transakcja objęta tymi przepisami jest wykonywana przez osobę trzecią, lecz jawi się klientowi jako usługa świadczona przez bank, nie wyklucza zwolnienia z opodatkowania tej transakcji. (...) aby można je było scharakteryzować jako transakcje zwolnione dla celów punktów 3 i 5 art. 13B(d), usługi świadczone przez centrum przetwarzania danych muszą, z całościowego punktu widzenia, stanowić odróżniającą się całość, spełniającą w rezultacie specyficzne, podstawowe funkcje usługi opisanej w tych dwóch punktach. Aby stanowić „transakcję dotyczącą przelewów”, świadczone usługi muszą zatem mieć skutek przelania funduszy oraz pociągać za sobą zmiany sytuacji prawnej i finansowej. Usługę zwolnioną na gruncie Dyrektywy należy odróżnić od czysto fizycznego lub technicznego świadczenia, takiego jak udostępnienie bankowi systemu przetwarzania danych”.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

• usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
• z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
• celem jest dążenie do zawarcia umowy (należy zaznaczyć, że pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),
• usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).
  
  

Biorąc pod uwagę powyższe oraz odnosząc się do opisu sprawy należy stwierdzić, że przedmiotowej usługi nazwanej przez Wnioskodawcę usługą depozytu nieprawidłowego nie można uznać za usługę finansową związaną z depozytami środków pieniężnych, prowadzeniem rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcjami płatniczymi, przekazami i transferami pieniężnymi, długami, czekami i wekslami jak również za usługę pośrednictwa w świadczeniu tych usług finansowych. Brak jest również podstaw do uznania przedmiotowej usługi za odrębny, niezbędny element usługi finansowej. Wnioskodawca nie będzie prowadził bowiem rachunków pieniężnych osób korzystających z serwisu internetowego ani nie będzie pośredniczył w świadczeniu takich usług finansowych. Wnioskodawca w przypadku świadczenia ww. usług nie będzie uczestniczył również w żadnym stopniu w świadczeniu usług w zakresie transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych. Ponadto w analizowanym przypadku nie wystąpią depozyty, długi, czeki czy weksle. Spółka jedynie za pomocą określonych rozwiązań systemowych będzie dokonywała czynności technicznej jaką będzie przyjęcie na swoje konto pieniędzy od Gości, w celu zakupu przez nich prezentu. Opis charakteru i zakres usługi, którą zamierza świadczyć Wnioskodawca wskazuje, że przedmiotowa usługa będzie miała charakter usługi dostępu do serwisu internetowego.

Świadczona przez Wnioskodawcę usługa mająca na celu pośrednictwo w otrzymaniu prezentu, nie będzie usługą finansową czy też usługą pośrednictwa w zakresie usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Nie będzie to również usługa, o której mowa w art. 43 ust. 13 ustawy. Zatem przedmiotowa usługa nie korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Tym samym analizowane usługi opodatkowane będą stawką podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, bowiem ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują preferencyjnej stawki podatku dla przedmiotowych usług.

Podsumowując:

Ad. 1

Usługi nazwane przez Wnioskodawcę usługami depozytu nieprawidłowego, które Spółka zamierza świadczyć na rzecz Gości mające na celu wspólny zakup prezentu, będą stanowiły usługi w rozumieniu art. 8 ustawy, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ad. 2

Przedmiotowe usługi, nie będą stanowiły usług finansowych jak również usług pośrednictwa w zakresie usług finansowych i w związku z tym nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Tym samym analizowane usługi opodatkowane będą stawką podatku w wysokości 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, bowiem nie zostały wymienione w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych, jako korzystające z preferencyjnej stawki podatku.

W niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast kwestie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych zostały załatwione odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.