2013.11.18 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP1/443-355/10/13-9/S/AS
z 18 listopada 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22.03.2010 r. (data wpływu 29.03.2010 r.), uzupełnionym w dniu 24.06.2010 r. (data wpływu 28.06.2010 r.) na wezwanie tut. organu z dnia 16.06.2010 r. (skutecznie doręczone w dniu 21.06.2010 r.) oraz w dniu 19.07.2010 r. (data wpływu 21.07.2010 r.) na wezwanie tut. organu z dnia 05.07.2010 r. (skutecznie doręczone w dniu 12.07.2010 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie odliczenia podatku naliczonego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29.03.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odliczenia podatku naliczonego. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 24.06.2010 r. oraz w dniu 19.07.2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.), do podstawowych zadań własnych gminy należy m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnego budownictwa mieszkaniowego. Zadanie to realizowane jest natomiast przede wszystkim poprzez powszechne świadczenie usług najmu komunalnych lokali mieszkalnych. Zasady najmu komunalnych lokali mieszkalnych reguluje ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, z pózn. zm.).

Stosownie do treści tej ustawy Gmina, na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie, zapewnia lokale socjalne i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach, wykorzystując mieszkaniowy zasób gminy lub w inny sposób (art. 4 ust 2 i 3). Z treści art. 9 ust 5 i 6 wynika natomiast, iż w ramach zawartej umowy najmu oprócz czynszu wynajmujący może pobierać opłaty niezależne od właściciela w przypadku, gdy korzystający z lokalu nie ma zawartej umowy bezpośrednio z dostawcą mediów lub dostawcą usług.

Sposób rozliczenia tych dodatkowych opłat przez wynajmującego w związku ze świadczonymi usługami najmu uzależniony jest natomiast od tego jak kwestia ta została uregulowana w zawartej przez strony umowie najmu.

W przypadku Miasta stosowane są dwa warianty:

w pierwszym z nich wszystkie dodatkowe opłaty koszty zwiększają kwotę należnego czynszu z tytułu najmu lokali komunalnych jako elementy kalkulacyjne przy określaniu jego wysokości;
w drugim natomiast, wszystkie dodatkowe opłaty i koszty regulowane są odrębnie obok należnego czynszu z tytułu najmu lokali komunalnych.

W przypadku gdy wynajmowane lokale mieszkalne znajdują się w budynkach będących w 100 % własnością Miasta, niezależnie od przyjętego wariantu, rozliczenie wszelkich dodatkowych opłat i kosztów niezależnych od właściciela nie rodzi praktycznie żadnych problemów. Nieco inaczej przedstawia się natomiast sytuacja w przypadku gdy przedmiotem najmu są komunalne lokale mieszkalne znajdujące się w budynkach zarządzanych przez wspólnoty mieszkaniowe i wszystkie dodatkowe opłaty i koszty niezależne od właściciela rozliczane są przez najemcę odrębnie obok czynszu.

W piśmie z dnia 19.07.2010 r. (data wpływu 21.07.2010 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku na wezwanie tut. organu z dnia 05.07.2010 r. Wnioskodawca wskazuje, iż jest podmiotem „zainteresowanym” w rozumieniu art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Nr 8, poz. 60 ze zm.), gdyż usługi najmu lokali mieszkalnych i użytkowych, świadczone są w ramach umów cywilnoprawnych, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają również odsprzedawane przez Miasto media związane z tymi lokalami. Odsprzedaż ta dokonywana jest, bowiem w formie refakturowania, które traktowane jest jako odpłatne świadczenie usług. W tym kontekście mowa jest również w złożonym wniosku o wystawianiu faktur VAT przez wspólnotę. Jego celem jest natomiast uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi w kwestii możliwości odliczania podatku VAT naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe. Przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) został zresztą wskazany w poz. 47 przedmiotowego wniosku.

Ponadto w przedmiotowym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż nie można przyjąć, że Miasto wystąpiło z zapytaniem dotyczącym możliwości wystawienia faktury VAT przez wspólnotę mieszkaniową. Co więcej, we wniosku nie wskazano żadnej konkretnej wspólnoty mieszkaniowej, tak więc nie można uznać, iż Miasto występuje w imieniu innego podmiotu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle obowiązującej obecnie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Wnioskodawca ma możliwość odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe dokumentujących refakturowanie na Miasto, członka wspólnoty będącego również czynnym podatnikiem VAT ponoszone przez Wnioskodawcę koszty (wydatki), związane z utrzymaniem lokali będących własnością Wnioskodawcy proporcjonalnie do posiadanych udziałów we współwłasności, w przypadku, gdy stosowne opłaty i koszty związane z dostawą mediów lub innych usług są dalej refakturowane na najemców poszczególnych lokali?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.), ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Przepis ten nie daje jednak wspólnocie przymiotu osoby prawnej, lecz jedynie przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Powstała w oparciu o ww. przepisy wspólnota posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z ustawy.

Stosownie natomiast do treści art. 13 ust. 1 tej ustawy rozróżniać należy dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej:

jedne związane z nieruchomością wspólną;
drugie, związane tylko z odrębną własnością lokalu.

W zakresie obciążeń finansowych właściciela lokalu będącego członkiem wspólnoty należy z kolei wyróżnić dwie kategorie wydatków:

koszty zarządu związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej i
wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu.

Składniki pierwszej kategorii wydatków zostały przykładowo wymienione w art. 14 ustawy o własności lokali jako zasadnicze koszty obciążające właścicieli lokali w ramach wspólnoty.

Są to przede wszystkim:

wydatki na remonty i bieżącą konserwację,
opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę,
ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali,
wydatki na utrzymanie porządku i czystości,
wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Ponadto zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy, to wyłącznie na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną uiszczane są zaliczki w formie bieżących opłat, których wysokość ustalana jest w drodze uchwały wspólnoty (art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy).

W przypadku natomiast wydatków ponoszonych przez właściciela – związanych z utrzymaniem jego lokalu – najczęściej chodzić będzie o tzw. media (np. energia cieplna, woda), zarząd wspólnoty występuje w odmiennej roli, tj. jako pośrednik między dostawcami a odbiorcami – właścicielami lokali. Pamiętać również należy o tym, że środki uiszczone z tytułu wpłat dokonanych przez właścicieli poszczególnych lokali na utrzymanie tych lokali (zapłata za media) nie są zaliczkami w rozumieniu art. 15 ust.1 ustawy o własności lokali. Nie są one również w tym przypadku „partycypacją w kosztach wspólnoty mieszkaniowej przez jej członków”, gdyż nabywcą finalnym towarów i usług polegających np. na dostarczaniu wody czy odprowadzaniu ścieków, służących zaspokajaniu indywidualnych potrzeb każdego z członków wspólnoty jest nie wspólnota, a każdy z jej członków z osobna. Mamy więc do czynienia z sytuacją w jakiej wspólnota mieszkaniowa, od której jako od podatnika VAT dokonującego zakupu towarów i usług od podmiotu zewnętrznego (innego podatnika), każdy jej członek jako konsument, nabywa zakupione wcześniej towary lub usługi.

W świetle powyższego, w ocenie Miasta, zakup przez wspólnotę, np. usług odprowadzania nieczystości, wywozu śmieci czy dostarczania wody, służących zaspokajaniu indywidualnych potrzeb każdego z członków wspólnoty powinien być refakturowany na członków wspólnoty ze wszystkimi konsekwencjami wynikającymi z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Pamiętać, bowiem należy o tym, że wspólnota nie kupuje mediów, które dostarczane są do lokali „dla siebie”, lecz działa w imieniu właścicieli.

Ponadto taki pogląd przyjęto zarówno dla potrzeb wykładni ustawy o własności lokali, jak i ustawy o podatku dochodowym. Należy więc uznać, zgodnie z ustawą o własności lokali, że wspólnota tylko pośredniczy w zakupie mediów, „odsprzedając” je poszczególnym właścicielom i rozliczając się z nimi „po kosztach”, a ponieważ odsprzedaż mediów jest świadczeniem usługi dla podatku VAT, wspólnota musi - na żądanie właściciela wystawić fakturę VAT. Zasada ta powinna mieć również zastosowanie w przypadku gdy członkiem wspólnoty jest podatnik VAT (z czym mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie), który dokonuje następnie sprzedaży/odsprzedaży przedmiotowych usług i w związku z tym jest zobowiązany wystawić z tego tytułu fakturę VAT w rozumieniu art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przedstawione powyżej stanowisko zaprezentowane zostało również przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt I FSK 88/09 z dnia 20 marca 2009 r.

W orzeczeniu tym stwierdzono m.in. „(...) Podsumowując należy stwierdzić, że – wbrew twierdzeniom zawartym w skardze kasacyjnej - rozliczenia za dostarczane media do poszczególnych lokali (rozliczane według rzeczywistych kosztów) nie mają charakteru „rozliczeń wewnątrz Wspólnoty” i nie mogą być traktowane jako czynność na rzecz samych siebie, niepodlegająca regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług (art. 5 ust. 1).”

W piśmie z dnia 19.07.2010 r. (data wpływu 21.07.2010 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku na wezwanie tut. organu z dnia 05.07.2010 r. Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie możliwości odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe uznając, iż takie prawo Wnioskodawcy. jako podatnikowi podatku od towarów i usług, który wykonuje czynności opodatkowane tym podatkiem przysługuje; aby jednak z tego prawa skorzystać konieczne jest wystawienie faktury VAT przez wspólnotę.

W dniu 27.07.2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację indywidualną znak IPPP1/443-355/10-6/BS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu do wydanej interpretacji, tut. organ uznał, że opłaty za media stanowią wraz z czynszem najmu obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy z tytułu świadczenia przez Wnioskodawcę usług najmu lokali i opodatkowane są według zasad właściwych dla tych usług, tj. w analizowanej sprawie korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 1 w zw. z załącznikiem 4 poz. 4 ustawy. W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe dokumentujących refakturowanie na Wnioskodawcy, członka wspólnoty będącego również czynnym podatnikiem VAT kosztów (wydatków) związanych z utrzymaniem lokali będących własnością Wnioskodawcy, proporcjonalnie do posiadanych udziałów we współwłasności, w przypadku, gdy stosowne opłaty i koszty związane z dostawą mediów lub innych usług są dalej refakturowane na najemców poszczególnych lokali z uwagi na fakt, iż nie zostanie spełniony warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. przedmiotowe wydatki (koszty) nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

Na powyższe rozstrzygnięcie Strona złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21.06.2011 r. sygn. akt III SA/Wa 3047/10 uchylił zaskarżoną interpretację i uznał, że nie może być ona wykonana w całości. W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, że świadczenia „odsprzedaży” dostawy towarów i świadczenia usług związanych z udostępnieniem mediów przez stronę skarżącą najemcom lokali nie mogą być uznane za element świadczenia jednolitego jakim jest świadczenie najmu. W ciągu świadczeń pomiędzy zakładem wykonującym świadczenia z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług, a najemcą odrębnych lokali, występują dwa podmioty pośredniczące: wspólnota i strona skarżąca. W ten sposób podmioty dokonujące „odsprzedaży” towarów i usług stają się podatnikami podatku od towarów i usług, na których ciąży obowiązek zarejestrowania się jako podatników VAT i wystawiania faktur VAT ewentualnie tzw. refaktur.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19.06.2013 r. sygn. akt I FSK 252/13 podzielił poglądy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego stwierdzając, iż skarga kasacyjna organu pozbawiona jest uzasadnionych podstaw. W ocenia NSA nie można przyjąć, by usługa najmu i usługi związane z dostawą mediów były ze sobą tak ściśle związane, że obiektywnie rzecz biorąc tworzą jedno niepodzielne świadczenie, a rozdzielenie ich miałoby sztuczny charakter. Jeżeli są to niezależne usługi, to nie są objęte tą samą podstawą opodatkowania i nie mogą stanowić dodatkowych kosztów czynności najmu, które należy uwzględnić przy obliczeniu podstawy opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21.06.2011 r., sygn. akt III SA/Wa 3047/10 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2 ww. artykułu).

Stosownie do treści ust. 6 powołanego artykułu ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług – w myśl art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do treści art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z okoliczności faktycznych sprawy wynika, iż Wnioskodawca realizuje zadania własne gminy dotyczące zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnego budownictwa mieszkaniowego przede wszystkim poprzez powszechne świadczenie usług najmu komunalnych lokali mieszkalnych. Zasady najmu komunalnych lokali mieszkalnych reguluje ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego. Stosownie do treści tej ustawy Gmina, na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie, zapewnia lokale socjalne i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach, wykorzystując mieszkaniowy zasób gminy lub w inny sposób (art. 4 ust. 2 i 3). Z treści art. 9 ust. 5 i 6 wynika natomiast, iż w ramach zawartej umowy najmu oprócz czynszu wynajmujący może pobierać opłaty niezależne od właściciela w przypadku, gdy korzystający z lokalu nie ma zawartej umowy bezpośrednio z dostawcą mediów lub dostawcą usług. W przypadku Wnioskodawcy stosowane są dwa warianty:

w pierwszym z nich wszystkie dodatkowe opłaty koszty zwiększają kwotę należnego czynszu z tytułu najmu lokali komunalnych jako elementy kalkulacyjne przy określaniu jego wysokości;
w drugim natomiast, wszystkie dodatkowe opłaty i koszty regulowane są odrębnie obok należnego czynszu z tytułu najmu lokali komunalnych.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika również, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi najmu lokali zarówno mieszkalnych jak i użytkowych, świadczone są w ramach umów cywilnoprawnych, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe dokumentujących refakturowanie na Wnioskodawcę, członka wspólnoty będącego również czynnym podatnikiem VAT ponoszone przez Wnioskodawcę koszty (wydatki), związane z utrzymaniem lokali będących własnością Wnioskodawcy proporcjonalnie do posiadanych udziałów we współwłasności, w przypadku, gdy stosowne opłaty i koszty związane z dostawą mediów lub innych usług są dalej refakturowane na najemców poszczególnych lokali

W rozumieniu wyżej cytowanych przepisów, przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W ten sposób podkreśla się powszechność opodatkowania. Należy też zwrócić uwagę, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść (choćby potencjalną). Odbiorcą świadczenia musi być inny podmiot niż wykonujący usługę.

Zarówno przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy nie regulują zagadnienia odsprzedaży – tzw. „refakturowania”. Należy więc w tej sytuacji odwołać się do zapisu zawartego w art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE Nr L 347/1), zgodnie z którym w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, lecz na rachunek innej osoby, uczestniczy w świadczeniu usług, uznaje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi. W związku z tym nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż powinny być traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Podstawę prawną funkcjonowania wspólnot stanowi ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tj. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.). Ustawa ta określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres działania zarządu nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Przepis ten daje wspólnocie mieszkaniowej przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jak wynika z powyższego, wspólnota mieszkaniowa jest odrębnym od członków wspólnoty podmiotem praw i obowiązków, a tym samym działając w ramach przyznanej zdolności prawnej, może nabywać prawa i obowiązki do własnego majątku.

Jednostka powstała w oparciu o powyższy przepis art. 6 ustawy o własności lokali posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą (tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z tej ustawy. Regulacja art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali wskazuje na dwa rodzaje obowiązków członków wspólnoty mieszkaniowej: jedne związane z nieruchomością wspólną i drugie, związane z odrębną własnością lokalu. Tym samym właściciele lokali zobowiązani są uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z nieruchomością wspólną, na pokrycie których uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat (art. 15 ustawy o własności lokali), oraz ponoszą wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali (m.in. za wodę, ciepło, odprowadzanie ścieków, gaz, energię elektryczną).

Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej wspólnota odpowiada bez ograniczenia, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości. W celu reprezentacji interesów wspólnoty, właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej (art. 18 ust. 1 ustawy). Ponadto, na gruncie ustawy o własności lokali należy rozróżnić pojęcia zarządu i zarządcy. O zarządzie mówimy w przypadku, gdy mamy na myśli organ wspólnoty, a o zarządcy w przypadku, gdy zarządzanie (administrowanie) nieruchomością wspólną zostało powierzone osobie fizycznej lub prawnej. Mając na uwadze powyższe należy jednoznacznie stwierdzić, że wspólnota mieszkaniowa stanowi wspólnotę interesów właścicieli lokali, zorganizowanych w formie i na zasadach określonych w powołanej wyżej ustawie o własności lokali.

Jak wynika z treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług prowadzenie przez podmiot samodzielnej działalności gospodarczej nie jest uzależnione ani od jej celów ani też od jej rezultatów. W związku z tym samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej w świetle ustawy o podatku od towarów i usług pozwala na uznanie za podatnika również organizacji o charakterze „non profit”, o ile spełniona zostanie kolejna z przesłanek, a mianowicie o charakterze przedmiotowym, tzn. jeżeli wspólnota mieszkaniowa dokonuje m.in. odpłatnej dostawy towarów albo odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju.

W analizowanej sprawie ostatecznym nabywcą towarów i konsumentem usług w ramach udostępniania mediów w nieruchomości wchodzącej w skład wspólnoty mieszkaniowej jest najemca – w zakresie wynajmowanych lokali przez Wnioskodawcę i wspólnota – w zakresie części wspólnych nieruchomości.

Zatem w przypadku najemcy występuje następujący ciąg świadczeń. Najpierw świadczenie dostawy określonych towarów lub świadczenie usług w ramach udostępniania mediów wykonuje zakład do tego uprawniony wystawiając fakturę na rzecz wspólnoty, następnie wspólnota „odsprzedaje” te towary i usługi właścicielom odrębnych lokali, dlatego w ramach tak wykonywanych czynności staje się podatnikiem podatku VAT. Jedynie w zakresie wydatków związanych z zarządem nieruchomością wspólną wspólnota jako konsument nie występuje w charakterze podatnika.

W ramach ostatniego etapu, Wnioskodawca będący właścicielem wynajętego lokalu „odsprzedaje” towary i usługi najemcom lokali. Zobowiązanie Wnioskodawcy do dostarczenia mediów najemcom wynika z zawartej umowy najmu.

W analizowanej sprawie świadczenia „odsprzedaży” mediów przez Wnioskodawcę najemcom lokali nie mogą być uznane za element świadczenia jednolitego jakim jest świadczenie najmu. W sytuacji bowiem, gdy w umowie najmu strony odrębnie uregulowały kwestię wynagrodzenia za możliwość korzystania z cudzej rzeczy od opłat za inne świadczenia ze strony wynajmującego, tj. z tytułu udostępniania mediów, to czynsz najmu nie obejmuje tych opłat.

Zatem należy stwierdzić, że w ciągu świadczeń pomiędzy zakładem wykonującym dostawę mediów, a ostatecznym odbiorcą i konsumentem, czyli najemcą odrębnych lokali, występują dwa podmioty pośredniczące: wspólnota mieszkaniowa i Wnioskodawca. W ten sposób podmioty dokonujące „odsprzedaży” mediów stają się podatnikami podatku od towarów i usług i są one zobowiązane, stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, do wystawienia z tego tytułu faktur.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z przytoczonego przepisu wynika, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony jedynie w takim zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Zatem aby podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur VAT, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane w sposób bezpośredni i bezsporny z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Jak wyżej wykazano w analizowanej sprawie zakup mediów od wspólnoty i odprzedaż tych mediów najemcom stanowi odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług, a wspólnota i Wnioskodawca występują w tym przypadku charakterze podatników VAT w rozumieniu art. 15 ustawy.

W konsekwencji Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawianych przez wspólnoty mieszkaniowe dokumentujących refakturowanie na Miasto, członka wspólnoty – kosztów, związanych z utrzymaniem lokali będących własnością Wnioskodawcy proporcjonalnie do posiadanych udziałów we współwłasności, w przypadku, gdy stosowne opłaty i koszty związane z dostawą mediów są dalej refakturowane na najemców poszczególnych lokali z uwagi na fakt, iż zostanie spełniony warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. przedmiotowe wydatki będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin