Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP2/443-829/13-7/PR
z 29 stycznia 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 października 2013 r. (data wpływu 21 października 2013 r.), uzupełnionym pismami z dnia 13 grudnia 2013 r. (data wpływu 16 grudnia 2013 r.) oraz z dnia 17 stycznia 2014 r. (data wpływu 20 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do dokonania korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy w związku ze zmianą sposobu wykorzystania Targowiska oraz zasad dokonania ww. korekty - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • uznania czynności odpłatnego udostępnienia Targowiska w ramach umowy dzierżawy za czynność podlegającą opodatkowaniu,
  • prawa do dokonania korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy w związku ze zmianą sposobu wykorzystania Targowiska oraz zasad dokonania ww. korekty.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 13 grudnia 2013 r. oraz 17 stycznia 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy, sprostowanie w zakresie liczby stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych oraz brakującą opłatę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT (potwierdzenie VAT-5 zostało wydane w dniu 6 maja 2013 r., a pierwszą deklarację Gmina złożyła za maj 2013 r. zgodnie ze złożonym formularzem VAT-R). Urząd Miejski (dalej jako: „Urząd”) nie jest i nigdy nie był zarejestrowany dla celów podatku VAT.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest m.in. położone na terenie Gminy targowisko (dalej jako: „Targowisko”). Inwestycja ta jest realizowana w ramach operacji, która otrzymała dofinansowanie w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Pozostałe koszty (nieobjęte dofinansowaniem) pokrywane są ze środków własnych Gminy.

W ramach realizacji inwestycji związanej z Targowiskiem Gmina występowała w charakterze inwestora. Przedmiotowe Targowisko zostało oddane do użytkowania w 2012 r. W wyniku inwestycji powstało 20 środków trwałych - wiaty targowe oraz drogi, place i chodniki w ramach Targowiska. Zostały one przyjęte na stan Gminy 31 grudnia 2012 r. (data dokumentu OT). Wartość początkowa każdego środka trwałego w ramach ww. inwestycji przekracza 15 000 zł.

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do uchwały Rady Miejskiej z dn. 28 marca 2013 r. (dalej: „Załącznik do Uchwały”) jednostką organizacyjną zarządzającą w imieniu i na rzecz Gminy Targowiskiem był Zakład Gospodarki Komunalnej (dalej jako: „Zakład” lub „ZGK”), działający w momencie podejmowania uchwały w formie samorządowego zakładu budżetowego. Z dniem 30 kwietnia 2013 r. Zakład został przekształcony w spółkę prawa handlowego posługującą się nazwą: Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka”). Spółka przejęła obowiązki Zakładu i obecnie to ona zarządza Targowiskiem w imieniu i na rzecz Gminy. Gmina jest 100% udziałowcem Spółki.

Przekształcenie ZGK w Spółkę nastąpiło na mocy uchwały Rady Miejskiej (dalej jako: „Uchwała”). Zgodnie z Uchwałą, przekształcenie Zakładu nastąpiło w trybie określonym w art. 22 i art. 23 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236, dalej: „UGK”). W ramach tego trybu Gmina wnosi na pokrycie kapitału zakładowego Spółki wkład w postaci mienia zakładu budżetowego pozostałego po jego likwidacji. Jednocześnie, Spółka powstała w wyniku przekształcenia, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością zakładu budżetowego, dzięki czemu może przejąć wykonywanie jego dotychczasowych zadań. Tytułem wkładu niepieniężnego Gmina wniosła do Spółki wszystkie składniki mienia Zakładu (zakupione ze środków własnych Gminy) pozostałe po jego likwidacji, a Spółka zapewniła ciągłość działalności wykonywanej przez Zakład.

Targowisko obecnie znajduje się na stanie Gminy i nie zostało w żaden sposób przekazane do Zakładu ani do Spółki (np. w formie aportu) albo oddane w posiadanie na podstawie umowy dzierżawy. Spółka (a wcześniej Zakład) w obecnej chwili jedynie administruje/zarządza Targowiskiem wypełniając określone zadania w imieniu i na rzecz Gminy.

Po oddaniu inwestycji do użytkowania Gmina podjęła decyzję, że oprócz opłaty targowej, mającej charakter daniny publicznoprawnej, pobierane będą tzw. dodatkowe opłaty (m.in. opłaty rezerwacyjne), które będą pobierane od osób handlujących na Targowisku z tytułu rezerwacji stanowiska lub stoiska handlowego. W tym celu Rada Miejska podjęła uchwałę Rady Miejskiej z dn. 28 marca 2013 r., która jest podstawą poboru opłaty rezerwacyjnej. Pomimo podjęcia uchwały Gmina obecnie pobiera jedynie opłatę targową, która ma charakter daniny publicznoprawnej, stanowiącej dochód publiczny i pobierana jest na podstawie i w wysokości określonej odrębnymi przepisami prawa (zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych). Opłata rezerwacyjna nie była nigdy pobierana, pomimo istnienia podstawy prawnej zawartej w powyższej uchwale.

Obecnie Gmina jest na etapie wdrażania programu restrukturyzacji działania Targowiska. W ramach tej restrukturyzacji Gmina planuje oddać w dzierżawę Targowisko Spółce. Umowę dzierżawy Gmina planuje zawrzeć w październiku lub listopadzie 2013 r. W ocenie Gminy, takie działanie pozwoli na uporządkowanie zakresu obowiązków oraz optymalizację zakresu zarządzania Targowiskiem, co może przełożyć się na bardziej efektywne gospodarowanie mieniem gminnym, pozwalając na sprawniejsze zarządzanie Targowiskiem w porównaniu do modelu obecnego. W szczególności, po wdrożeniu rozważanego modelu, Spółka mogłaby bezpośrednio występować we własnym imieniu w stosunkach z użytkownikami Targowiska, zawierać stosowne umowy itd.

Gmina wskazuje, iż otrzymała zapewnienie od instytucji finansującej, że przeniesienie posiadania przedmiotowej inwestycji objętej dofinansowaniem na spółkę prawa handlowego, w której Gmina będzie miała 100% udziału jest zgodne z zasadami przyznania pomocy w ramach PROW.

W pismach stanowiących uzupełnienie przedmiotowego wniosku, Wnioskodawca wskazał, iż w ramach inwestycji w Targowisko powstały następujące środki trwałe:

  • Wiaty handlowe zadaszone wyposażone w stoły handlowe (19 środków trwałych);
  • Utwardzony plac handlowy wraz z drogami oraz chodnikami.

W ocenie Gminy, ww. środki trwałe stanowią zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2010 r., nr 243, poz. 1623, z późn. zm.) - budowle w rozumieniu przepisów tej ustawy (por. art. 3 pkt 3).

Zgodnie z opinią Gminy według rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.) wiaty handlowe powinny zostać sklasyfikowane w Sekcji 1 - Budynki, Działu 12 - Budynki niemieszkalne, grupy 123 - Budynki handlowo-usługowe, klasy 1230 - Budynki handlowo-usługowe - Hale używane do targów, aukcji i wystaw, targowiska pod dachem. Z kolei środek trwały w postaci utwardzonego placu handlowego wraz z drogami i chodnikami winien być sklasyfikowany w Sekcji 2 – Obiekty inżynierii lądowej i wodnej, działu 21 - Infrastruktura transportu, grupy 211 - Autostrady, drogi ekspresowe, ulice i drogi pozostałe, klasy 2112 - Ulice i drogi pozostałe.

Wszystkie ww. środki trwałe są trwale związane z gruntem. Środki trwałe składające się razem na Targowisko od momentu oddania inwestycji do użytkowania do chwili dokonania dzierżawy były wykorzystywane jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tak jak zostało już wskazane we wniosku, towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z modernizacją Targowiska będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT, to jest do dzierżawy Targowiska Spółce. Wskazana usługa będzie świadczona przez Gminę na podstawie umowy cywilnoprawnej, zatem zdaniem Wnioskodawcy, są to czynności opodatkowane VAT.

Gmina wskazała również we wniosku, że niezależnie od wynagrodzenia za dzierżawę od Spółki, Gmina pobiera i będzie pobierać opłatę targową. Opłata ta ma charakter daniny publicznoprawnej, która pobierana jest na podstawie i w wysokości określanej odrębnymi przepisami prawa (zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych – t. j. Dz. U. z 2010 r., nr 95 poz. 613 ze zm. ) i jako taka, pozostaje poza zakresem ustawy VAT.

Tym samym od momentu zawarcia umowy dzierżawy Targowisko będzie wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (dzierżawa), jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (pozostających poza zakresem ustawy o VAT). W takiej sytuacji – jak wykazano we wniosku powołując się m.in. na orzecznictwo NSA - Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT.

Po oddaniu w dzierżawę środków trwałych, wchodzących w skład Targowiska, opłata targowa nadal będzie pobierana przez Gminę za pośrednictwem inkasentów powołanych przez Radę Miejską. Należności z tytułu opłaty targowej uiszczane są na rzecz Gminy.

Gmina nie jest w stanie określić, w jakim stopniu wydatki związane z modernizacją i utrzymaniem Targowiska związane są z czynnościami podlegającymi VAT i pozostającymi poza zakresem opodatkowania VAT (poza zakresem zastosowania ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 90 ust. l ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi prawo takie nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego.

Natomiast stosownie do ust. 2 tej regulacji, jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części powyższych kwot, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę ustala się zgodnie z art. 90 ust. 3 jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Należy także zaznaczyć, że czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o których mowa powyżej nie obejmują czynności znajdujących się w ogóle poza zakresem zastosowania ustawy VAT, co Gmina podnosiła już we wniosku. Pogląd ten został potwierdzony przez NSA uchwałą podjętą w składzie siedmiu sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. I FPS 9/10.

Podsumowując, wydatki poniesione przez Gminę w związku z modernizacją i utrzymaniem Targowiska są związane z czynnościami opodatkowanymi VAT (niekorzystające ze zwolnienia z VAT - dzierżawa Targowiska) oraz zadaniami znajdującymi się poza zakresem zastosowania ustawy o VAT (opłata targowa). W świetle powołanej powyżej uchwały NSA wyłącza to obowiązek odliczania proporcjonalnego w oparciu o art. 90 ust. l - 3 ustawy o VAT. Tym samym Gmina nie będzie musiała stosować odliczenia podatku naliczonego przy pomocy proporcji sprzedaży, lecz będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami na modernizację i utrzymanie Targowiska w pełnej wysokości.

W ocenie Gminy, realizacja inwestycji w zakresie modernizacji Targowiska należy do zadań własnych Gminy jako sprawa z zakresu „targowisk i hal targowych” związana z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Podstawę prawną stanowi tu przede wszystkim art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem „Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: (...) 11) targowisk i hal targowych”.

Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, że planuje oddać Targowisko w dzierżawę w 2013 r. Tym samym, choć modernizacja Targowiska mieści się w zakresie zadań własnych Gminy, to jednocześnie stanowi inwestycję, która będzie wykorzystywana w celu prowadzenia czynności wykonywanych na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej opodatkowanej VAT.

Prawo Gminy do odliczenia VAT naliczonego z faktur zakupowych związanych z tego typu inwestycjami potwierdzają liczne interpretacje indywidualne Ministra Finansów. Dotyczą one spraw w zbliżonych stanach faktycznych - np. w interpretacji indywidualnej sygn. ILPP2/443-1286/11-6/EN, wydanej w dniu 29 listopada 2011 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Organ potwierdził stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktur zakupowych dokumentujących wydatki poniesione w związku z budową targowiska. Ten sam Organ zajął podobne stanowisko w sprawie o sygn. ILPP1/443-574/13-4/MD z dnia 1 października 2013 r. Podobne stanowisko zostało przedstawione także przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 12 kwietnia 2004 r., sygn. IPPP3/443-47/13-2/KB, a także Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 11 grudnia 2012 r., sygn. IPTPP1/443-919/11-8/12/S/MG.

Faktury dokumentujące wydatki związane z przebudową Targowiska wystawiane były na Gminę (z podaniem NIP Gminy i wskazaniem Gminy jako nabywcy). Gmina nie wyklucza, iż w sporadycznych przypadkach faktura mogła błędnie zostać wystawiona na Urząd Gminy z podaniem numeru NIP Urzędu. Prawo do dokonywania odliczeń z takich faktur potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej z dn. 22 października 2013 r. o sygn. IPTPP2/443-582/13-5/JS.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wydatki związane z inwestycją polegającą na przebudowie Targowiska, o którym mowa we wniosku, zostały poniesione w 2012 r. Obok wydatków związanych z przebudową Targowiska Gmina również ponosiła wydatki na prace projektowe. Gmina z tego tytułu otrzymała faktury w 2012 r. W opinii Zainteresowanego, wydatki poniesione na środki trwałe w związku z realizacją inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska stanowią wytworzenie nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze wniosku ORD-IN, Gmina wnosi o potwierdzenie, że z uwagi na zamierzone wykorzystanie przez Gminę Targowiska do świadczenia usług opodatkowanych VAT począwszy od 2013 r., w odniesieniu do inwestycji w Targowisko zakończonej w 2012 r., Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na przebudowę Targowiska z zastosowaniem metody korekty wieloletniej... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 2)
  2. Gmina wnosi o potwierdzenie, że w przypadku podatku naliczonego związanego z przebudową Targowiska, zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, długość okresu korekty wieloletniej wynosi 10 lat i tym samym kwota rocznej korekty podatku naliczonego po zmianie przeznaczenia, wynosi odpowiednio 1/10 podatku naliczonego wykazanego na wszystkich fakturach zakupowych związanych ze środkami trwałymi składającymi się na Targowisko... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 3)
  3. Który rok należy przyjmować za pierwszy rok okresu korekty wieloletniej zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, w szczególności w odniesieniu do podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupowych otrzymanych w latach wcześniejszych aniżeli rok oddania do użytkowania danego środka trwałego, tj. czy będzie to rok otrzymania poszczególnych faktur czy też będzie to dla wszystkich faktur dotyczących danej inwestycji rok jej zakończenia i oddania do użytkowania, bez względu na moment otrzymania faktur... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 4)
  4. Gmina wnosi o potwierdzenie, że w przypadku podjęcia decyzji o zmianie przeznaczenia Targowiska w 2013 r. poprzez jego wykorzystanie w działalności opodatkowanej, Gminie będzie przysługiwać prawo do dokonania wieloletniej korekty podatku naliczonego począwszy od deklaracji VAT za styczeń 2014 r., w części związanej z ww. środkami trwałymi przypadającej zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT na rok 2013 r. oraz odpowiednio w deklaracjach składanych za następne lata... (oznaczone we wniosku ORD-IN jako pytanie nr 5)

Zdaniem Wnioskodawcy:

W zakresie pytania nr 1 (we wniosku ORD-IN pytanie nr 2). W ocenie Gminy, w związku z planowanym wykorzystywaniem Targowiska do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków na przebudowę Targowiska z zastosowaniem tzw. mechanizmu korekty wieloletniej.

W zakresie pytania nr 2 (we wniosku ORD-IN pytanie nr 3). W ocenie Gminy, w przypadku podatku naliczonego związanego z przebudową Targowiska, zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT okres korekty wieloletniej wynosić będzie 10 lat. W konsekwencji, kwota rocznej korekty podatku naliczonego, którą Wnioskodawca będzie obowiązany przeprowadzić po zmianie przeznaczenia, wynosiła będzie odpowiednio 1/10 kwot poniesionego VAT.

W zakresie pytania nr 3 (we wniosku ORD-IN pytanie nr 4). W opinii Wnioskodawcy, okres korekty wieloletniej przewidzianej w art. 91 ust. 2 ustawy o VAT rozpoczyna się w roku oddania danego środka trwałego do użytkowania. Dotyczyć to będzie wszystkich faktur dotyczących danej inwestycji bez względu na rok ich otrzymania, w tym także faktur zakupowych otrzymanych w latach poprzedzających oddanie danego środka trwałego do użytkowania.

W zakresie pytania nr 4 (we wniosku ORD-IN pytanie nr 5). W opinii Wnioskodawcy, w przypadku podjęcia decyzji o zmianie przeznaczenia Targowiska w 2013 r. poprzez jego wykorzystanie w działalności opodatkowanej VAT, Gminie będzie przysługiwać prawo do dokonania rocznej korekty wieloletniej podatku naliczonego począwszy od deklaracji za styczeń 2014 r. w kwocie podatku naliczonego związanego z Targowiskiem, przypadającej zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT na 2013 r. Ponadto, ww. korekta będzie mogła być kontynuowana w deklaracjach za następne lata (w kwocie 1/10 poniesionego VAT).

Uzasadnienie

Ad. 1 (oznaczone we wniosku ORD-IN jako Ad. 2)

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które zdaniem Gminy nie mają zastosowania w przedmiotowej sytuacji.

Jak wskazano powyżej, Gmina będzie wykorzystywać Targowisko zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (dzierżawa Targowiska do Spółki), jak i z pozostających poza zakresem VAT (pobieranie opłaty targowej). Gmina nie jest/nie będzie w stanie określić, w jakim stopniu nakłady opisane w stanie faktycznym związane z Targowiskiem (tj. wydatki inwestycyjne oraz wydatki bieżące na utrzymanie Targowiska) związane są/będą z poszczególnymi czynnościami.

Dzierżawa Targowiska do Spółki, tak jak zostało to wskazane powyżej będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Pobór opłaty targowej, stanowić będzie z kolei czynność, która nie jest objęta regulacjami VAT jako, że ww. opłata ma charakter daniny publicznoprawnej, stanowiącej dochód publiczny i pobierana jest na podstawie i w wysokości określanej odrębnymi przepisami prawa (zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych).

Zdaniem Gminy, kwestię odliczenia VAT w takiej sytuacji reguluje art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego.

Natomiast stosownie do ust. 2 tej regulacji, jeśli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części powyższych kwot, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zaś zgodnie z ust. 3 tego przepisu proporcję tę, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Powyżej wskazane przepisy regulują zasady odliczania podatku naliczonego w sytuacji, gdy jest on związany z wydatkami, które uprawniają do odliczenia podatku naliczonego, jak i takich, które nie dają takiego prawa, co zdaniem Gminy ma miejsce w opisanej sytuacji.

Czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia VAT.

Na wstępie należy wskazać, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają wyjaśnienia, co należy rozumieć przez czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia, którym to sformułowaniem ustawodawca posłużył się w ust. 1 oraz ust. 3 art. 90 ustawy o VAT.

Wątpliwość ta, która była dotychczas przedmiotem licznych sporów pomiędzy podatnikami oraz organami podatkowymi została ostatecznie rozstrzygnięta uchwałą 7 sędziów NSA z dnia 24 października 2011 r., sygn. I FPS 9/10.

NSA ostatecznie potwierdził w niej, że przez czynności w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego należy rozumieć czynności zwolnione z opodatkowania VAT, a nie te pozostające poza zakresem ustawy o VAT. NSA w uchwale tej wskazał, że „Na tle zatem obecnej regulacji ustawy o podatku od towarów i usług, za w pełni aktualną i trafną należy uznać tę linię orzeczniczą NSA (por. np. wyroki NSA z 30 czerwca 2009r., I FSK 903/08 oraz I FSK 904/08 oraz z dnia 8 stycznia 2010 r. I FSK 1605/08), z której jednoznacznie wynika, że zawarte w przepisach art. 90 ust. 1 - 3 u.p.t.u. sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia” należy rozumieć jako odnoszące się do czynności zwolnionych od podatku. Skoro bowiem rzecz dotyczy odliczenia podatku, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym VAT. W tej części są to tylko czynności zwolnione od podatku, gdyż czynności niepodlegające w ogóle podatkowi nie są objęte zakresem przedmiotowym VAT. Sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku” należy zatem rozumieć jako „czynności zwolnione od podatku” oraz czynności opodatkowane na specjalnych zasadach, gdzie ustawa wprost stwierdza, że podatnik nie ma prawa do odliczenia (por. art. 114 u.p.t.u.)”.

Wskazane w uchwale stanowisko było już wcześniej prezentowane przez sądy administracyjne, przykładowo przez NSA w wyroku z dnia 8 kwietnia 2011 r. sygn. I FSK 659/10, w którym stwierdził on, iż ,,należy w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego uznać, że w świetle wskazanych wyżej orzeczeń zawarte w art. 90 u.p.t.u. sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia” należy rozumieć jako odnoszące się do czynności zwolnionych. Skoro bowiem mowa o odliczeniu podatku, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym VAT. Sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku” należy zatem rozumieć jako czynności zwolnione od podatku, bądź jako czynności opodatkowane na specjalnych zasadach, gdzie ustawa wprost stwierdza, że podatnik nie ma prawa do odliczenia. Pod tym pojęciem nie można natomiast rozumieć także czynności niepodlegających w ogóle podatkowi VAT, gdyż nie są one objęte zakresem przedmiotowym VAT, a więc pozostają niejako poza „sferą zainteresowania” tego podatku”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane w wyroku NSA z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. I FSK 903/08, czy w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 9 kwietnia 2009 r., sygn. SA/Wr 1790/07, w którym potwierdzono, że „powołany przez organ art. 86 ust. 1 i art. 90 ust. 1-3 ustawy o VAT mogą dotyczyć wyłącznie czynności opodatkowanych oraz zwolnionych od opodatkowania lub wykonywanych przez podatnika zwolnionego podatku VAT, nie dotyczą natomiast czynności, które w ogóle nie podlegają opodatkowaniu.”

W świetle powyższej argumentacji należy stwierdzić, że przez „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego” należy rozumieć wyłącznie czynności podlegające regulacjom VAT, tj. czynności zwolnione z opodatkowania, a nie czynności pozostające poza zakresem ustawy o VAT.

Należy wskazać, że powyższe wnioski są zgodne z zasadami konsekwencji terminologicznej w szczególności z zasadą zakazu wykładni homonimicznej, która jest zasadą techniki prawodawczej, o której mowa w § 10 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”. Zgodnie z tą zasadą, tym samym zwrotom nie należy nadawać innego znaczenia. Dlatego też w sytuacji ponoszenia wydatków, które są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT (niekorzystających ze zwolnienia z VAT) oraz zadań pozostających poza zakresem VAT Gmina nie powinna stosować odliczenia częściowego, lecz odliczenie pełne.

Odliczenie podatku naliczonego od wydatków związanych z Targowiskiem.

W ocenie Gminy, w sytuacji, gdy będzie ona ponosić wydatki związane jednocześnie z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT (niepodlegających zwolnieniu z VAT) oraz zadań pozostających poza zakresem VAT, art. 90 ust. 1 oraz art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, nie znajdą zastosowania, bowiem nie zajdzie przesłanka, o której mowa w tych przepisach, tj. poniesienie przez Gminę wydatków, które są związane z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje.

W związku z powyższym, skoro w takiej sytuacji nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące odliczenia podatku naliczonego przy pomocy proporcji sprzedaży, w opinii Gminy powinna mieć ona prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nakładami inwestycyjnymi oraz bieżącymi związanymi z Targowiskiem bez uwzględniania współczynnika VAT. Odmienne stanowisko sprzeciwiałoby się zasadzie neutralności VAT, podstawowemu założeniu systemu VAT.

Stanowisko takie zostało potwierdzone również w wspomnianej wcześniej uchwale NSA, w której stwierdzono, że „ W konsekwencji, za trafne należy uznać wynikające z tych orzeczeń stanowisko, że w przypadku podatku naliczonego wynikającego z wydatków związanych tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatkowi (których nie da się jednoznacznie przypisać do jednej z tych kategorii czynności), podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji określonej na podstawie art. 90 ust. 3 u.p.t.u., lecz odliczenie pełne (...) Brak jest bowiem - przy braku w ustawie jednoznacznej regulacji tegoż zagadnienia - podstaw do pozbawienia w ogóle możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych jednocześnie z czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi, gdyż godziłoby to w zasadę neutralności VAT poprzez bezpodstawne obciążenie podatnika podatkiem naliczonym wynikającym z tego rodzaju wydatków”.

Należy wskazać, że stanowisko to było już prezentowane przez NSA w analogicznych sprawach, przykładowo w wyroku z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. I FSK 659/10, w którym NSA stwierdził, iż „Stąd też w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego uprawniony jest wniosek, że w przypadku podatku związanego tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatkowi, podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji, lecz odliczenie pełne. (...) W przypadku, gdy podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane oraz czynności niepodlegające podatkowi, nie ma obowiązku stosowania odliczenia częściowego.”

Analogiczne stanowisko zostało przedstawione w wyroku NSA z dnia 10 maja 2012 r., sygn. I FSK 997/11 oraz I FSK 996/11 w którym Sąd rozpatrując sprawę jednostki samorządu terytorialnego stwierdził, że „W ocenie składu orzekającego stanowisko WSA jest wadliwe, gdyż zgodnie z uchwałą w sprawie o sygn. I FPS 9/10 w świetle art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o VAT czynności niepodlegające opodatkowaniu nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. Oznacza to, że jeżeli mamy do czynienia z inwestycją, która służy zarówno działalności opodatkowanej, jak i nieopodatkowanej, podatnik może odliczyć całość podatku naliczonego, bo ani z art. 90 ani z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie wynika obowiązek dokonywania proporcjonalnego odliczenia podatku”.

Gmina wskazuje również, że stanowisko to znajduje potwierdzenie w wydawanych w imieniu Ministra Finansów interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 marca 2013 r., sygn. IPPP1/443-164/13-3/EK, dotyczącej zbliżonego stanu faktycznego, w której organ podatkowy stwierdził, że „Z powyższego wynika więc, iż w sprawie będącej przedmiotem wniosku wydatki związane z utrzymaniem targowiska miejskiego, tj. np. koszty zakupu usług zarządzania, administrowania i utrzymania targowiska oraz przyszłe wydatki inwestycyjne związane z modernizacją targowiska będą miały związek zarówno z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony (odpłatne udostępnianie poszczególnych miejsc na targowiskach), jak i czynnościami niepodlegającymi przepisom ustawy (pobieranie opłaty targowej). Zaznaczyć przy tym należy, iż Wnioskodawca podkreślił, iż nie ma i nie będzie miał możliwości przyporządkowania poszczególnych wydatków bezpośrednio do dzierżawionych stanowisk handlowych (działalności opodatkowanej VAT) bądź dochodów z tytułu opłaty targowej (działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT). (…) W świetle powyższego należy stwierdzić, że czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie powinny być uwzględniane w proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy. (...)”. Powyższe znajduje potwierdzenie w uchwale 7 sędziów NSA z 24.10.2011 r. sygn. I FPS 9/10, gdzie Sąd wskazał: „(...) za w pełni aktualną i trafną należy uznać linię orzeczniczą NSA, z której jednoznacznie wynika, że zawarte w przepisach art. 90 ust. 1 - 3 u.p.t.u. sformułowanie „czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do odliczenia” należy rozumieć jako odnoszące się do czynności zwolnionych od podatku. Skoro bowiem rzecz dotyczy odliczenia podatku, to pod uwagę można wziąć tylko takie transakcje, które w ogóle objęte są zakresem przedmiotowym VAT (…). Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić iż (...) w sytuacji gdy zakupy towarów i usług związanych z utrzymaniem targowiska miejskiego będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę, będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zarówno do działalności opodatkowanej tym podatkiem, jak i do działalności niepodlegającej opodatkowaniu, a ponadto Miasto nie będzie miało obiektywnej możliwości przyporządkowania zakupów do ich jednego konkretnego rodzaju prowadzonej działalności, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących przedmiotowe wydatki”.

Podobne stanowisko, także w zbliżonym stanie faktycznym, zostało przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2012 r., sygn. IPTPP1/443-138/12-8/MW. Dyrektor stwierdził w niej, iż „jeżeli jest możliwe przyporządkowanie zakupów do poszczególnych rodzajów działalności tj. opodatkowanej lub niepodlegającej, to Wnioskodawcy będącemu podatnikiem VAT, zgodnie z cytowanym przepisem art. 86 ust. 1 ustawy, będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w części, w jakiej poniesione wydatki będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Natomiast w przypadku, gdy nie jest możliwe przyporządkowanie zakupów do poszczególnego rodzaju działalności, tj. opodatkowanej lub niepodlegającej opodatkowaniu, wówczas Wnioskodawcy będzie przysługiwało w całości prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z działalnością opodatkowaną i niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 13 marca 2012 r., sygn. ILPP1/443-1531/11-7/AI Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, odnosząc się do kwestii odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową parkingu, na którym część miejsc jest dzierżawionych, część zaś przeznaczonych do nieodpłatnego parkowania (miejsca przeznaczone dla osób niepełnosprawnych), Dyrektor stwierdził, iż „w sytuacji, gdy dany zakup jest wykorzystywany przez Wnioskodawcę zarówno do działalności opodatkowanej VAT, jak i do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT i nie jest wykorzystywany do działalności zwolnionej od opodatkowania VAT, a ponadto nie ma obiektywnej możliwości przyporządkowania dokonywanych zakupów do jednego konkretnego rodzaju prowadzonej działalności, Wnioskodawcy przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wskazanych zakupów.”

Reasumując, w przypadku ponoszenia wydatków, które są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT (niekorzystających ze zwolnienia z VAT) oraz zadań pozostających poza zakresem VAT, jak w sytuacji opisanej w stanie faktycznym, Gmina nie będzie zobowiązana do zastosowania proporcji VAT, o której mowa w art. 90 ust. 1 oraz ust. 3 ustawy o VAT.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z przepisem art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy dotyczące korekty podatku naliczonego określone w ust. l-6 tego przepisu. tj. dotyczące metody korekty wieloletniej, stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Analiza powyższych regulacji jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, polegającej na rozpoczęciu jego wykorzystywania do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnik, który pierwotnie nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego (ze względu na wykorzystywanie tego środka trwałego do czynności nieopodatkowanych VAT), ma prawo do dokonania dodatniej korekty podatku naliczonego, tak samo jak byłby zobowiązany do przeprowadzenia korekty zmniejszającej, w sytuacji gdyby pierwotnie dokonał takiego obniżenia, a następnie zaprzestał wykorzystywania danego środka trwałego do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

W opinii Wnioskodawcy taki przypadek występuje w opisanym zdarzeniu przyszłym, gdyż Targowisko początkowo było wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających VAT (niedających prawa do odliczenia), a następnie przeznaczenie obiektu zmieni się i będzie on wykorzystywany zarówno do wykonywania czynności niepodlegających VAT, jak i do dzierżawy (podlegającej opodatkowaniu VAT).

Stanowisko to zostało potwierdzone przykładowo w:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11 grudnia 2012 r., sygn. IPTPP1/443-919/11-9/12/S/MG, w której Dyrektor stwierdził, iż „Zatem, w rozpatrywanej sprawie w momencie zawarcia umowy dzierżawy powstanie sytuacja, w wyniku której dojdzie do zmiany przeznaczenia gruntu i będzie on wykorzystywany do czynności podlegających opodatkowaniu oraz niepodlegających opodatkowaniu. Należy bowiem zwrócić uwagę, iż Wnioskodawca wykorzystywał i do dnia zawarcia umowy dzierżawy będzie wykorzystywany przedmiotowy grunt do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast z dniem zawarcia umowy dzierżawy, grunt zmieni przeznaczenie i będzie wykorzystywany przez Wnioskodawcę zarówno do czynności opodatkowanych (umowa dzierżawy), jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu (opłata targowa), co spowoduje, iż będzie miał prawo do korekty nieodliczonego podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie gruntu na powiększenie powierzchni targowej”;
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 czerwca 2010 r., sygn. IBPP4/443-529/10/AZ, zgodnie z którą „w świetle powołanych wyżej regulacji, wykorzystywanie przez Wnioskodawcę środków trwałych do czynności niezwiązanych z działalnością opodatkowaną (bezpłatne użyczenie), a następnie wykorzystywanie tych środków trwałych do wykonywania czynności opodatkowanych (dzierżawa) stwarza możliwość dokonania korekty na podstawie art. 91 ust. 7 cyt. ustawy. Mamy bowiem do czynienia z sytuacją wskazaną w tym przepisie, kiedy to Wnioskodawca nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego i nie dokonał odliczenia, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwotę podatku naliczonego”.

Mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska należy uznać, iż w związku ze zmianą przeznaczenia obiektu polegającej na jego wykorzystywaniu do świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT oraz usług niepodlegających VAT (gdzie pierwotnie obiekt był wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających VAT), Gmina będzie uprawniona do odliczenia części podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na przedmiotową inwestycję z zastosowaniem metody korekty wieloletniej.

Ad. 2 (oznaczone we wniosku ORD-IN jako Ad. 3)

Okres korekty - przepisy ogólne.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy ust. 1-6 (dotyczące korekty wieloletniej) stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Natomiast zgodnie z ust. 2 tego artykułu, do którego odwołuje się powyższy przepis, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15000 zł, korekty podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

W konsekwencji długość okresu, w jakim powinna zostać dokonana korekta, jest zależny od przedmiotu korekty (tj. od tego czy są nim nieruchomości lub prawa wieczystego użytkowania gruntów czy też pozostałe środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne).

Okres korekty - Targowisko

Ustawa o VAT nie zawiera definicji nieruchomości. Również ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera wyjaśnienia tego pojęcia. W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy, zasadne jest posłużenie się definicją zawartą w innym akcie prawnym.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, iż część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Zgodnie z § 2 ww. artykułu, częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

W myśl art. 45 Kodeksu cywilnego rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z zacytowanych powyżej przepisów prawa cywilnego wynika, iż nieruchomościami są grunty i budynki lub ich części trwale z gruntem związane. Grunt zaś stanowi przedmiot materialny, a więc jest rzeczą. Natomiast w przypadku, gdy na gruncie znajdują się budynki lub budowle, wówczas uznawane są one za część składową gruntu stanowiąc nieruchomość.

Biorąc pod uwagę całokształt przepisów należy uznać, iż przedmiotowe Targowisko, w tym składające się na nie środki trwałe (wiaty targowe, drogi, place i chodniki) stanowi nieruchomości, a w związku z tym korekta podatku naliczonego powinna być dokonana w okresie właściwym dla nieruchomości - a zatem dziesięciu kolejnych lat licząc od roku, w którym Targowisko zostało oddane do użytkowania. Jednocześnie, w oparciu o art. 91 ust. 2 ustawy o VAT kwota rocznej korekty wynosiła będzie 1/10 kwoty podatku naliczonego wykazanego na wszystkich fakturach zakupowych związanych z budową danych środków trwałych.

Ad. 3 (oznaczone we wniosku ORD-IN jako Ad. 4)

Zgodnie z art. 91 ust. 2 zdanie 2 ustawy o VAT korekty wieloletniej dokonuje się licząc począwszy od roku, w którym dane środki trwałe zostały oddane do użytkowania.

Tym samym, w opinii Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę literalne brzmienie ww. przepisu, w odniesieniu do wszystkich faktur zakupowych dotyczących danej inwestycji, okres korekty rozpoczyna się począwszy od roku, w którym dany środek trwały zostanie oddany do użytkowania. Zdaniem Gminy, bez znaczenia będzie przy tym moment otrzymania poszczególnych faktur dotyczących danej inwestycji. Oznacza to w szczególności, że pierwszym rokiem korekty wieloletniej będzie rok oddania środka trwałego do użytkowania także w przypadku faktur, które zostały otrzymane w latach poprzedzających rok oddania danego środka trwałego do użytkowania.

Potwierdzenie stanowiska Wnioskodawcy stanowi m.in. przywołana wcześniej interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 1 czerwca 2010 r., sygn. IBPP4/443-529/10/AZ, zgodnie z którą „korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty. Zatem za rok, w którym nastąpi zmiana przeznaczenia wytworzonych nieruchomości, tj. przekazanie w odpłatną dzierżawę, Wnioskodawca będzie mógł dokonać rocznej korekty w wysokości 1/10 podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z wytworzeniem tej nieruchomości, o ile nastąpi to w ciągu 10 kolejnych lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Z powyższych przepisów wynika, iż Wnioskodawca może dokonać korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91, z tytułu nabycia towarów i usług zużytych do wytworzenia nieruchomości tylko w ciągu 10 kolejnych lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania i tylko w odniesieniu do tych lat, w których środki trwałe będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.”

Ad. 4 (oznaczone we wniosku ORD-IN jako Ad. 5)

Zgodnie z art. 91 ust. 7a ustawy o VAT korekta wieloletnia przewidziana dla wskazanych w tym przepisie środków trwałych dokonywana jest m.in. zgodnie z ust. 3 tego artykułu. Natomiast, w oparciu o art. 91 ust. 3 ustawy o VAT, korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.

W analizowanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, do podjęcia ostatecznej decyzji (podjęcia ostatecznego zamiaru) o przeznaczeniu Targowiska do czynności opodatkowanych, a więc do zmiany przeznaczenia w rozumieniu art. 91 ust. 7 i 7a ustawy o VAT dojdzie w 2013 r. W konsekwencji, pierwszym rokiem podatkowym, za który Gmina powinna dokonać korekty podatku naliczonego w odpowiedniej wysokości, będzie rok 2013.

Zdaniem Wnioskodawcy, korekta związana z wieloletnim rozliczeniem VAT od inwestycji w Targowisko, która została oddana do użytkowania i która przez pewien okres była wykorzystywana wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających VAT, a następnie będzie wykorzystywana zarówno do wykonywania czynności niepodlegających VAT, jak i do świadczenia czynności opodatkowanych VAT, może zostać dokonana przez Gminę w korekcie deklaracji VAT począwszy od stycznia 2014 r., i następnie będzie mogła być kontynuowana w deklaracjach VAT za styczeń, składanych w następnych latach aż do końca okresu korekty wieloletniej.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje uzasadnienie m.in. w indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2011 r. (sygn. ITPP1/443-1132/11/DM) oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 sierpnia 2010 r. (sygn. IBPP4/443-799/10/EJ).

Wnioskodawca również wskazał, iż może powstać pytanie, od którego dnia należy uznać, że Targowisko jest wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Należy wskazać, iż, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez Ministra Finansów, za dzień zmiany przeznaczenia Targowiska na przeznaczenie obejmujące wykonywanie czynności opodatkowanych VAT należy uznać dzień podjęcia decyzji o takim przeznaczeniu infrastruktury (tj. zawarcie umowy dzierżawy Targowiska ze Spółką).

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lipca 2012 r. sygn. IBPP3/443-390/12/MN uznał, że: „Ponadto zgodnie z art. 91 ust. 8 ustawy korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania. W treści wniosku jednoznacznie wskazano, iż inwestycja jest w trakcie realizacji, w jej wyniku nie powstały jeszcze środki trwałe i żadna część inwestycji nie jest dopuszczona do obrotu, nie generuje jakichkolwiek obrotów. Obecnie też nie służy żadnym czynnościom opodatkowanym, zwolnionym czy też nieopodatkowanym podatkiem VAT.

Decyzja o zmianie sposobu wykorzystania powstałej infrastruktury ze związanej z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu na opodatkowaną, została podjęta w marcu 2012 r. (w dniu 14 marca 2012 r. złożono zmiany do wniosku o dofinansowanie dla ww. projektu inwestycyjnego, w których przyjęto, że zarządzanie majątkiem powstałym w wyniku realizacji projektu spoczywać będzie na Gminie).

Skoro żaden z przedmiotowych środków trwałych (powstające w wyniku realizacji projektu obiekty) nigdy nie był wykorzystywany do działalności zwolnionej, ani do działalności niepodlegającej opodatkowaniu to tym samym nie nastąpiła zmiana przeznaczenia wykorzystywanego przez Wnioskodawcę środka trwałego, lecz zmiana przeznaczenia towarów i usług nabytych do wytworzenia środka trwałego. Decyzję o zmianie przeznaczenia zakupionych towarów i usług podjęto przed oddaniem środka trwałego do użytkowania”.

W przypadku podjęcia decyzji o zmianie przeznaczenia Targowiska w 2013 r. poprzez jego wykorzystanie w działalności opodatkowanej VAT, Gminie będzie przysługiwać prawo do dokonania wieloletniej korekty podatku naliczonego począwszy od deklaracji VAT za styczeń 2014 r., w części związanej z przedmiotową inwestycją przypadającej na rok 2013 r. Dodatkowo, Gmina będzie uprawniona do kontynuowania korekty w latach następnych (tj. odpowiednio odliczenie po 1/10 kwot poniesionego VAT za lata kolejne aż do końca okresu korekty wieloletniej).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Analiza zatem wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

  1. wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo – przedmiotowy,
  2. w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
    1. czynności, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT, muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
    2. ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.


W związku z powyższym należy podkreślić, iż tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie targowisk i hal targowych (art. 7 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy).

Według art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z kolei stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Natomiast zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi podatku VAT realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednocześnie oceny czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Prawo do odliczenia podatku może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy. Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Natomiast jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminie określonym w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. ).

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Stosownie do obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny. Natomiast jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r.).

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. - jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Z kolei art. 86 ust. 13 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r. – stanowi, iż jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT (potwierdzenie VAT-5 zostało wydane w dniu 6 maja 2013 r., a pierwszą deklarację Gmina złożyła za maj 2013 r. zgodnie ze złożonym formularzem VAT-R).

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest m.in. położone na terenie Gminy targowisko (dalej jako: „Targowisko”). Inwestycja ta jest realizowana w ramach operacji, która otrzymała dofinansowanie w ramach działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Pozostałe koszty (nieobjęte dofinansowaniem) pokrywane są ze środków własnych Gminy.

W ramach realizacji inwestycji związanej z Targowiskiem Gmina występowała w charakterze inwestora. Przedmiotowe Targowisko zostało oddane do użytkowania w 2012 r. W wyniku inwestycji powstało 20 środków trwałych - wiaty targowe oraz drogi, place i chodniki w ramach Targowiska. Zostały one przyjęte na stan Gminy 31 grudnia 2012 r. (data dokumentu OT). Wartość początkowa każdego środka trwałego w ramach ww. inwestycji przekracza 15 000 zł.

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do uchwały Rady Miejskiej z dn. 28 marca 2013 r. jednostką organizacyjną zarządzającą w imieniu i na rzecz Gminy Targowiskiem był Zakład Gospodarki Komunalnej (dalej jako: „Zakład” lub „ZGK”), działający w momencie podejmowania uchwały w formie samorządowego zakładu budżetowego. Z dniem 30 kwietnia 2013 r. Zakład został przekształcony w spółkę prawa handlowego posługującą się nazwą: Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka”). Spółka przejęła obowiązki Zakładu i obecnie to ona zarządza Targowiskiem w imieniu i na rzecz Gminy. Gmina jest 100% udziałowcem Spółki.

Zgodnie z Uchwałą przekształcenie Zakładu nastąpiło w trybie określonym w art. 22 i art. 23 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej. W ramach tego trybu Gmina wnosi na pokrycie kapitału zakładowego Spółki wkład w postaci mienia zakładu budżetowego pozostałego po jego likwidacji. Jednocześnie, Spółka powstała w wyniku przekształcenia, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością zakładu budżetowego, dzięki czemu może przejąć wykonywanie jego dotychczasowych zadań. Tytułem wkładu niepieniężnego Gmina wniosła do Spółki wszystkie składniki mienia Zakładu (zakupione ze środków własnych Gminy) pozostałe po jego likwidacji, a Spółka zapewniła ciągłość działalności wykonywanej przez Zakład.

Targowisko obecnie znajduje się na stanie Gminy i nie zostało w żaden sposób przekazane do Zakładu ani do Spółki (np. w formie aportu) albo oddane w posiadanie na podstawie umowy dzierżawy. Spółka (a wcześniej Zakład) w obecnej chwili jedynie administruje/zarządza Targowiskiem wypełniając określone zadania w imieniu i na rzecz Gminy.

Po oddaniu inwestycji do użytkowania Gmina podjęła decyzję, że oprócz opłaty targowej, mającej charakter daniny publicznoprawnej, pobierane będą tzw. dodatkowe opłaty (m.in. opłaty rezerwacyjne), które będą pobierane od osób handlujących na Targowisku z tytułu rezerwacji stanowiska lub stoiska handlowego. W tym celu Rada Miejska podjęła uchwałę Rady Miejskiej z dn. 28 marca 2013 r., która jest podstawą poboru opłaty rezerwacyjnej. Pomimo podjęcia uchwały Gmina obecnie pobiera jedynie opłatę targową, która ma charakter daniny publicznoprawnej, stanowiącej dochód publiczny i pobierana jest na podstawie i w wysokości określonej odrębnymi przepisami prawa (zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych). Opłata rezerwacyjna nie była nigdy pobierana, pomimo istnienia podstawy prawnej zawartej w powyższej uchwale.

Obecnie Gmina jest na etapie wdrażania programu restrukturyzacji działania Targowiska. W ramach tej restrukturyzacji Gmina planuje oddać w dzierżawę Targowisko Spółce. Umowę dzierżawy Gmina planuje zawrzeć w październiku lub listopadzie 2013 r. W ocenie Gminy, takie działanie pozwoli na uporządkowanie zakresu obowiązków oraz optymalizację zakresu zarządzania Targowiskiem, co może przełożyć się na bardziej efektywne gospodarowanie mieniem gminnym, pozwalając na sprawniejsze zarządzanie Targowiskiem w porównaniu do modelu obecnego. W szczególności, po wdrożeniu rozważanego modelu, Spółka mogłaby bezpośrednio występować we własnym imieniu w stosunkach z użytkownikami Targowiska, zawierać stosowne umowy itd.

Wnioskodawca wskazał, iż w ramach inwestycji w Targowisko powstały następujące środki trwałe:

  • Wiaty handlowe zadaszone wyposażone w stoły handlowe (19 środków trwałych);
  • Utwardzony plac handlowy wraz z drogami oraz chodnikami.

W ocenie Gminy, ww. środki trwałe stanowią budowle w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane. Wszystkie ww. środki trwałe są trwale związane z gruntem.

Środki trwałe składające się razem na Targowisko od momentu oddania inwestycji do użytkowania do chwili dokonania dzierżawy były wykorzystywane jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zainteresowany wskazał, iż od momentu zawarcia umowy dzierżawy Targowisko będzie wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (dzierżawa), jak i do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (pozostających poza zakresem ustawy o VAT). W takiej sytuacji – jak wykazano we wniosku powołując się m.in. na orzecznictwo NSA - Gminie przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT.

Po oddaniu w dzierżawę środków trwałych, wchodzących w skład Targowiska, opłata targowa nadal będzie pobierana przez Gminę za pośrednictwem inkasentów powołanych przez Radę Miejską. Należności z tytułu opłaty targowej uiszczane są na rzecz Gminy.

Gmina nie jest w stanie określić, w jakim stopniu wydatki związane z modernizacją i utrzymaniem Targowiska związane są z czynnościami podlegającymi VAT i pozostającymi poza zakresem opodatkowania VAT (poza zakresem zastosowania ustawy o VAT).

W ocenie Gminy, realizacja inwestycji w zakresie modernizacji Targowiska należy do zadań własnych Gminy jako sprawa z zakresu „targowisk i hal targowych” związana z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Podstawę prawną stanowi tu przede wszystkim art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem „Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: (...) 11) targowisk i hal targowych”.

Faktury dokumentujące wydatki związane z przebudową Targowiska wystawiane były na Gminę (z podaniem NIP Gminy i wskazaniem Gminy jako nabywcy).

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że wydatki związane z inwestycją polegającą na przebudowie Targowiska, o którym mowa we wniosku, zostały poniesione w 2012 r. Obok wydatków związanych z przebudową Targowiska Gmina również ponosiła wydatki na prace projektowe. Gmina z tego tytułu otrzymała faktury w 2012 r. W opinii Zainteresowanego, wydatki poniesione na środki trwałe w związku z realizacją inwestycji polegającej na przebudowie Targowiska stanowią wytworzenie nieruchomości w rozumieniu art. 2 pkt 14a ustawy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Przepis art. 91 ust. 2 ustawy stanowi, iż w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy (art. 91 ust. 3 ustawy).

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy (art. 91 ust. 5 ustawy).

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

  1. opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
  2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Stosownie do art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Według art. 91 ust. 7a ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy, w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi ust. 7c powołanego artykułu, jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana (art. 91 ust. 7d ustawy).

Analiza powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wskazuje, że w przypadku zmiany przeznaczenia środka trwałego, tj. zarówno w sytuacji, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, jak również w sytuacji, gdy nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku.

W związku z okolicznością, iż Targowisko w całości zostanie oddane w dzierżawę Spółce, to należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie nastąpi zmiana przeznaczenia środków trwałych składających się na Targowisko.

Ad. 1 (Ad. 2 wniosku ORD-IN)

Wobec powyższego, w związku ze zmiana przeznaczenia środków trwałych wchodzących w skład Targowiska, Wnioskodawcy przysługuje/będzie przysługiwało prawo do dokonania korekty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na ww. Targowisko. Prawo do dokonania korekty przysługuje/będzie przysługiwać zgodnie z zasadami oraz w terminach przewidzianych prawem, wynikających z przepisów art. 91 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 (pytanie nr 2 wniosku ORD-IN) należało uznać za prawidłowe.

Ad. 2 (Ad. 3 wniosku ORD-IN)

Odnosząc się z kolei do okresu, w jakim Wnioskodawca jest obowiązany dokonać korekty podatku, o której mowa w art. 91 ustawy należy wskazać, że jak stanowi art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 63, z późn. zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do treści art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy – w myśl § 2 powołanego przepisu - jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

W myśl art. 45 Kodeksu cywilnego, rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż nieruchomościami są grunty, ale i także budynki lub ich części trwale z gruntem związane. Grunt natomiast będąc przedmiotem materialnym jest rzeczą. W sytuacji, gdy na gruncie znajdują się budynki lub budowle wówczas uznawane są one za część składową gruntu stanowiąc nieruchomość.

Pojęcia budynków i budowli nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Dlatego też należy skorzystać z definicji zawartych w innych przepisach prawa, tj. w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 2 tej ustawy, pod pojęciem budynku należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Natomiast art. 3 pkt 3 tej ustawy wskazuje, że budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolnostojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Z kolei art. 3 pkt 3a ww. ustawy stanowi, iż przez obiekt liniowy należy rozumieć obiekt budowlany, którego charakterystycznym parametrem jest długość, w szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego.

Jak wynika z analizy ww. przepisów środki trwałe składające się na przedmiotowe Targowisko spełniają definicję budowli i tym samym stanowią nieruchomości. Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie 10-letni okres korekty, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy, natomiast sama korekta dotyczy/dotyczyć będzie jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy wytworzeniu środków trwałych ww. Targowiska za każdy rok, w którym nieruchomości te będą służyły do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Stanowisko Gminy w zakresie pytania nr 2 (pytanie nr 3 wniosku ORD-IN) uznaje się za prawidłowe.

Ad. 3 (Ad. 4 wniosku ORD-IN)

Jak już wskazano powyżej, w przedmiotowej sprawie – stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy – zastosowanie znajdzie 10-letni okres korekty podatku naliczonego związanego z przebudową przedmiotowego Targowiska. Okres ten rozpoczyna się w roku, w którym poszczególne środki trwałe zostały oddane do użytkowania. I tak, w przypadku środków trwałych oddanych do użytkowania w 2012 r. za pierwszy rok okresu korekty uznać należy rok 2012. Bez znaczenia pozostaje natomiast moment otrzymania faktur związanych z przebudową poszczególnych środków trwałych Targowiska.

Tym samym, stanowisko Zainteresowanego odnośnie zadanego pytania nr 3 (pytanie nr 4 wniosku ORD-IN) należało uznać za prawidłowe.

Ad. 4 (Ad 5 wniosku ORD-IN)

Odnośnie natomiast okresu rozliczeniowego, za który Wnioskodawca winien dokonać korekty podatku naliczonego, wskazać należy, że w przypadku zawarcia umowy dzierżawy przedmiotowego Targowiska w 2013 r. i tym samym zmiany przeznaczenia poszczególnych środków trwałych składających się na to Targowisko, pierwszej korekty Gmina powinna dokonać w deklaracji podatkowej składanej za styczeń 2014 r., stosownie do art. 91 ust. 3 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Gminy w zakresie pytania nr 4 (pytanie nr 5 wniosku ORD-IN) uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego/zdarzenia przyszłego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej prawa do dokonania korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy w związku ze zmianą sposobu wykorzystania Targowiska oraz zasad dokonania ww. korekty. Natomiast wniosek w części dotyczącej uznania czynności odpłatnego udostępnienia Targowiska w ramach umowy dzierżawy za czynność podlegającą opodatkowaniu został rozpatrzony interpretacją nr IPTPP2/443-829/13-6/PR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj