INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2013 r. (data wpływu: 4 września 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 listopada 2013 r. (data wpływu: 2 grudnia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu oraz w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 oraz w art. 14f ustawy – Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 25 listopada 2013 r. nr ILPB2/415-852/13-2/JK, ILPB2/436-241/13-2/WS Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia – w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania – braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłane w dniu 25 listopada 2013 r. zostało skutecznie doręczone w dniu 27 listopada 2013 r. Natomiast w dniu 2 grudnia 2013 r. (data nadania 28 listopada 2013 r.) do siedziby tut. Organu wpłynęło pismo stanowiące uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości daruje osobie lub osobom bliskim zaliczanym do I grupy podatkowej weksel własny poprzez, który zobowiąże się do zapłaty na ich rzecz określonej sumy pieniężnej. W przyszłości wierzytelność wekslowa może zostać przez osoby bliskie umorzona lub ulec przedawnieniu.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że wystawienie weksla nie nastąpi w związku z jakąkolwiek umową cywilnoprawną. Wnioskodawca wystawi weksel i przekaże go osobie bliskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Czy na skutek przekazania weksla osobom bliskim powstanie dla Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych...
2. Czy umorzenie wierzytelności wekslowej będzie wiązało się dla Wnioskodawcy z powstaniem przychodu do opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych...
3. Czy w momencie przedawnienia wierzytelności wekslowej powstanie dla Wnioskodawcy przychód do opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, wydanie weksla nie będzie prowadziło do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych albowiem nie nastąpi po stronie Wnioskodawcy powstanie jakiegokolwiek przysporzenia (przychodu).

W opinii Wnioskodawcy przedawnienie/umorzenie zobowiązań nie będzie wiązało się dla Zainteresowanego z powstaniem przychodu. Na podstawie art. 21 pkt 1 ust. 125 wolna od podatku jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, niezaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte tym przepisem.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca może darować osobom bliskim weksel własny. W przyszłości wierzytelność wekslowa może zostać przez osoby bliskie umorzona bądź może ulec przedawnieniu.

Mając na uwadze powyższe uregulowania zawarte w cytowanej ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że wskutek przekazania weksla na rzecz osób bliskich po stronie Zainteresowanego nie wystąpi przychód podatkowy, gdyż Wnioskodawca z tego tytułu nie uzyska żadnego przysporzenia majątkowego.

Natomiast w odniesieniu do przedawnienia wierzytelności wekslowej należy stwierdzić, co następuje.

W myśl art. 70 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37 poz. 282 ze zm.), roszczenia wekslowe przeciw akceptantowi ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech, licząc od dnia płatności wekslu.

Roszczenia posiadacza wekslu przeciw indosantom i wystawcy ulegają przedawnieniu z upływem roku, licząc od dnia protestu, dokonanego w należytym czasie, w przypadku zaś zastrzeżenia „bez kosztów” - licząc od dnia płatności.

Roszczenia indosantów między sobą i przeciw wystawcy ulegają przedawnieniu z upływem sześciu miesięcy, licząc od dnia, w którym indosant wykupił weksel albo w którym sam został pociągnięty z wekslu do odpowiedzialności sądowej.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie w literaturze przedmiotu (vide np. M. Czarnecki, L. Bagińska, Prawo wekslowe. Komentarz, Warszawa 2013).

Zgodnie z zasadą przyjętą przez Prawo wekslowe, dłużnikowi wekslowemu służy prawo uchylenia się od zaspokojenia roszczeń wekslowych, jeżeli roszczenia te nie są dochodzone w ciągu okresu przewidzianego w ustawie. Okres ten kształtuje się w różny sposób, w zależności od tego o jakiego dłużnika chodzi.

Instytucja przedawnienia polega na tym, że po upływie pewnego dłuższego czasu dłużnik może uchylić się od zaspokojenia roszczenia wierzyciela, powołując się na upływ czasu. Następuje to w ten sposób, że dłużnik podnosi zarzut przedawnienia.

Przedawnienie polega na tym, że ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie (dłużnik wekslowy), może uchylić się od zaspokojenia. Uchylenie się następuje w drodze zarzutu skierowanego wobec wierzyciela. Zarzut ten ma charakter subiektywny i jest skuteczny wobec wierzyciela, którego roszczenie uległo przedawnieniu.

Upływ przedawnienia nie powoduje wygaśnięcia roszczenia. W wypadku przedawnienia upływ terminu wskazanego przez ustawę nie powoduje wygaśnięcia roszczenia. Roszczenie przedawnione staje się niezaskarżalne. Oznacza to, że samo prawo istnieje nadal, a jedynie nie będzie mogło być przymusowo zrealizowane. Zobowiązanie wekslowe po upływie terminu przedawnienia staje się zobowiązaniem naturalnym pozbawionym sankcji przymusu państwowego. Przy zobowiązaniu naturalnym, jeżeli zobowiązany dobrowolnie wykona swój obowiązek, to traktowane jest to jako wykonanie zobowiązania. Spełnienie świadczenia jest skuteczne i nie jest uważane za świadczenie nienależne wymagające zwrotu, jako dokonane bez podstawy prawnej.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że samo przedawnienie weksla nie wywołuje zmiany charakteru zobowiązania na zobowiązanie bezzwrotne i nie powoduje powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia w świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do czasu więc, kiedy zaciągnięte zobowiązanie ma charakter zwrotny, jest ono podatkowo obojętne.

Tym samym – odnosząc się do pytania Zainteresowanego w części dotyczącej przedawnienia – stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie samo przedawnienie wierzytelności wekslowej nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu natomiast do umorzenia weksla zauważyć należy, że ustawa Prawo wekslowe w art. 96 przewiduje jedynie instytucję umorzenia weksla zaginionego, o którym nie ma mowy w przedmiotowym wniosku.

Jednakże należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Natomiast poprzez ustawy podatkowe, zgodnie z art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej należy rozumieć ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Stosownie do tej definicji, cytowana ustawa – Prawo wekslowe nie stanowi przepisów prawa podatkowego, a więc tut. organ nie ocenia poprawności umorzenia weksla własnego. Jeżeli jednak na podstawie innych przepisów istnieje możliwość umorzenia weksla własnego to po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podatkowy, gdyż zobowiązanie wygaśnie.

Należy bowiem zauważyć, że przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje w momencie, gdy świadczenie staje się świadczeniem bezzwrotnym (zobowiązanie wygasa).

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego umorzenie wierzytelności wekslowej (o ile takie umorzenie przewidują przepisy prawa nie będące przepisami prawa podatkowego) będzie skutkowało po stronie Zainteresowanego powstaniem przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze źródła określonego jako „inne” (przychodu z nieodpłatnych świadczeń), o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy podatkowej.

Jednakże – odnosząc się do pytania Zainteresowanego dotyczącego umorzenia wierzytelności wekslowej – stwierdzić należy, że przychód ten nie będzie stanowił dla Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem – jeżeli rzeczone będą w istocie zobowiązaniami zaciągniętymi u osób należących do I lub II grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn – tenże przychód będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl bowiem art. 21 ust. 1 pkt 125 cyt. ustawy podatkowej, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Końcowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że wniosek w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w dniu 10 grudnia 2013 r. został załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.