Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP4/443-61/14-2/EWW
z 12 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2014 r. (data wpływu 11 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe  w zakresie okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju, importem towarów oraz w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towarów i usług na terytorium kraju (zaliczki);
• nieprawidłowe  w zakresie okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z importem usług oraz, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed importem towarów i usług (zaliczki).
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 11 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”). Z uwagi na fakt, że Spółka wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, związanego z nabywanymi przez Spółkę towarami i usługami, wykorzystywanymi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT  zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późniejszymi zmianami; dalej: „ustawa o VAT”).

Kwotę podatku naliczonego, o którą Spółka może obniżyć kwotę podatku należnego, stanowi dla niej kwota podatku wynikająca z faktur (ewentualnie dokumentów celnych) otrzymanych przez nią z tytułu nabycia towarów i usług, bądź dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W praktyce występują i mogą wystąpić sytuacje, w których Spółka otrzymuje/otrzyma fakturę (dokument celny) dokumentującą nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez Spółkę towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy.

Występują także i mogą wystąpić sytuacje, w których Spółka otrzymuje/otrzyma fakturę (dokument celny) dokumentującą nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez Spółkę towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez nią towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym otrzymała fakturę (dokument celny) lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych?
2. Czy w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez nią towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku otrzymania przez niego faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez niego towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym otrzymała fakturę (dokument celny) lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (pytanie oznaczone numerem 1).

Natomiast w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez nią towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (pytanie oznaczone numerem 2).

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT  prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na podstawie art. 86 ust. 10c ustawy o VAT  powyższą zasadę stosuje się też odpowiednio do całości lub części zapłaty uiszczanej przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT).

Stosownie zaś do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Z brzmienia powyższych przepisów można wyprowadzić wniosek, że:

1. Spółka może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w rozliczeniu za okres, w którym u dostawcy towarów lub usługodawcy (ewentualnie z tytułu importu towarów) powstał obowiązek podatkowy lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych;
2. obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie może jednak nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym Spółka otrzyma fakturę (dokument celny).
   
   

W kontekście powyższego należy zwrócić uwagę, że art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, umożliwiający przesunięcie odliczenia podatku naliczonego na jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych odwołuje się wyłącznie do art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, uzależniającego prawo do odliczenia podatku naliczonego od powstania obowiązku podatkowego u dostawcy towaru lub usługodawcy (ewentualnie z tytułu importu towarów), natomiast nie odnosi się do art. 86 ust. 10b, warunkującego prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymaniem faktury (dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Takie skonstruowanie przepisów ustawy o VAT może rodzić wątpliwości co do ich właściwej interpretacji, w sytuacji gdy Spółka otrzyma fakturę (dokument celny) po upływie okresu rozliczeniowego, w którym u dostawcy towaru lub usługodawcy (ewentualnie z tytułu importu towarów) powstanie obowiązek podatkowy.

Przykładowo (przy założeniu, że dla Spółki okresem rozliczeniowym jest miesiąc):

1. W sytuacji gdy dostawa towaru ma miejsce w styczniu a Spółka otrzymuje fakturę w lutym stosując literalną wykładnię wskazanych powyżej przepisów ustawy o VAT należałoby stwierdzić, że:
   1. Spółka co do zasady ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w styczniu (okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy) bądź w lutym albo marcu (jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych),
   2. jednocześnie odliczenie podatku naliczonego nie mogłoby nastąpić wcześniej niż w lutym (okres, w którym Spółka otrzymała fakturę).
      Ścisła literalna wykładnia przepisów ustawy o VAT prowadziłaby zatem do wniosku, że Spółka mogłaby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w lutym lub marcu.
2. W sytuacji gdy dostawa towaru ma miejsce w styczniu a Spółka otrzymuje fakturę w marcu  stosując literalną wykładnię wskazanych powyżej przepisów ustawy o VAT należałoby stwierdzić, że:
   1. Spółka co do zasady ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w styczniu (okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy) bądź w lutym albo marcu (jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych),
   2. jednocześnie odliczenie podatku naliczonego nie mogłoby nastąpić wcześniej niż w marcu (okres, w którym Spółka otrzymała fakturę).
      Ścisła literalna wykładnia przepisów ustawy o VAT prowadziłaby zatem do wniosku, że Spółka mogłaby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w marcu.
3. W sytuacji gdy dostawa towaru ma miejsce w styczniu a Spółka otrzymuje fakturę w kwietniu lub później  stosując literalną wykładnię wskazanych powyżej przepisów ustawy o VAT należałoby stwierdzić, że:
   1. Spółka co do zasady ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w styczniu (okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy) bądź w lutym albo marcu (jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych),
   2. jednocześnie odliczenie podatku naliczonego nie mogłoby nastąpić wcześniej niż w kwietniu (okres, w którym Spółka otrzymała fakturę).
      Ścisła literalna wykładnia przepisów ustawy o VAT prowadziłaby zatem do nieracjonalnych wniosków, na podstawie których nie można wskazać okresu, w którym Spółka mogłaby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego.
   
   

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, przepisy art. 86 ust. 10, 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy o VAT należy interpretować w ten sposób, że:

• prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje najwcześniej w okresie, w którym zostaną łącznie spełnione dwa warunki:
  1. w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez Spółkę towarów lub usług bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi powstanie obowiązek podatkowy oraz
  2. Spółka otrzyma fakturę (dokument celny) dokumentującą nabycie towaru lub wykonanie usługi bądź dokonanie zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi,
• odliczenia podatku naliczonego można dokonać w okresie, w którym zostaną łącznie spełnione oba powyższe warunki lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
  
  

Tylko bowiem taka wykładnia przepisów ustawy o VAT prowadzi do racjonalnych i dających się zaakceptować rezultatów.

Odnosząc powyższe do przytoczonych powyżej przykładów (przy założeniu, że dla Spółki okresem rozliczeniowym jest miesiąc), Spółka mogłaby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego:

1. w lutym (okres, w którym spełnione zostały oba warunki dla skorzystania z prawa do odliczenia, tj. powstanie obowiązku podatkowego i otrzymanie faktury), bądź w marcu albo kwietniu (tj. w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych),
2. w marcu (okres, w którym spełnione zostały oba warunki dla skorzystania z prawa do odliczenia, tj. powstanie obowiązku podatkowego i otrzymanie faktury), bądź w kwietniu albo maju (tj. w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych),
3. w kwietniu (okres, w którym spełnione zostały oba warunki dla skorzystania z prawa do odliczenia, tj. powstanie obowiązku podatkowego i otrzymanie faktury), bądź w maju albo czerwcu (tj. w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych).
   
   

Biorąc pod uwagę powyższą interpretację przepisów art. 86 ust. 10, 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy o VAT zdaniem Spółki  prawidłowe jest stanowisko, że w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez nią towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym otrzymała fakturę (dokument celny) lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (pytanie oznaczone numerem 1).

Wykładnia przepisów art. 86 ust. 10, 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy o VAT nie powinna budzić wątpliwości w sytuacji otrzymania przez Spółkę faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez Spółkę towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy.

Dokonując literalnej interpretacji powyższych przepisów należy stwierdzić, że w takim przypadku Spółka będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych towarów i usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 i 10c ustawy o VAT) lub w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Warunek otrzymania faktury lub dokumentu celnego, o którym mowa w art. 86 ust. 10b ust. 1 ustawy o VAT zostanie spełniony wcześniej, tj. przed powstaniem obowiązku podatkowego, przy czym Spółka będzie miała prawo do odliczenia podatku VAT dopiero w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Przykładowo (przy założeniu, że dla Spółki okresem rozliczeniowym jest miesiąc), jeżeli otrzyma ona fakturę w styczniu a obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabytych (importowanych) towarów lub usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstanie dopiero w lutym, Spółka będzie mogła skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego w lutym (okres, w którym spełnione zostały oba warunki dla skorzystania z prawa do odliczenia, tj. powstanie obowiązku podatkowego i otrzymanie faktury), bądź w marcu albo kwietniu (tj. w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych).

Biorąc powyższe pod uwagę zdaniem Spółki prawidłowe jest stanowisko, że w przypadku otrzymania przez nią faktury (ewentualnie dokumentu celnego) dokumentującej nabycie towaru lub usługi (bądź dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych (importowanych) przez nią towarów usług (bądź wpłat uiszczonych przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi) powstał obowiązek podatkowy, Spółka jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury (dokumentu celnego) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (pytanie oznaczone numerem 2).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w zakresie okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju oraz importem towarów i okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towarów i usług na terytorium kraju (zaliczki) oraz nieprawidłowe  w zakresie okresu rozliczeniowego, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z importem usług oraz, w którym Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed importem towarów i usług (zaliczki).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.

Podatnikami są również zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
   • w pozostałych przypadkach podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
   
   

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy  w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy  kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
   
   

Kwotę podatku naliczonego stanowi w przypadku importu towarów – kwota podatku wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego (art. 86 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy).

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca.

Z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w powołanym przepisie warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy, zgodnie z którym  nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy  obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy).

Na mocy art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy  prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d – powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

W myśl art. 86 ust. 10c ustawy – przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio do całości lub części zapłaty uiszczonej przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy).

W myśl art. 19a pkt 1 ustawy – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Powyższy przepis ustawy jest zgodny z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz.Urz. UE.L. Nr 347, str. 1 ze zm.), który mówi, że zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o inny przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (art. 19a ust. 8 ustawy).

Powołane przepisy art. 19a ustawy dotyczą także importu usług.

Natomiast stosownie do art. 19a ust. 9 ustawy obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

Na mocy art. 106i ust. 1 ustawy – fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy).

Jednocześnie w myśl art. 106i ust. 7 ustawy – faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed:

1. dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2. otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.
   
   

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, związanego z nabywanymi przez niego towarami i usługami, wykorzystywanymi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Kwotę podatku naliczonego, o którą Spółka może obniżyć kwotę podatku należnego, stanowi dla niej kwota podatku wynikająca z faktur zakupu lub dokumentów celnych.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą okresów, w jakich jest on uprawniony do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z:

1. nabyciem towarów i usług na terytorium kraju,
2. importem towarów,
3. importem usług,
4. zapłatą całości lub części należności przed nabyciem towarów i usług na terytorium kraju (zaliczka),
5. zapłatą całości lub części należności przed dokonaniem importu towarów (zaliczka),
6. zapłatą całości lub części należności przed dokonaniem importu usług (zaliczka).
   
   

Ad. 1.

Z przytoczonych przepisów art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 oraz art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy wynika, że z prawa do odliczenia podatku naliczonego podatnik może skorzystać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie trzy przesłanki:

• powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług;
• doszło do faktycznego nabycia tych towarów i usług;
• podatnik jest w posiadaniu faktur dokumentujących te transakcje.
  
  

Wynikająca z powołanego art. 19a pkt 1 ustawy generalna zasada wskazuje, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z tą regulacją, podatek staje się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i co do zasady winien zostać rozliczony za ten okres rozliczeniowy. Oznacza to rezygnację z powiązania momentu powstania obowiązku podatkowego z datą wystawienia faktury. Dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności (dostawy towarów lub wykonania usługi) następuje z chwilą faktycznego jej dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment.

Zatem zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą nabycia prawa do odliczenia wyrażoną w art. 86 ust. 10 ustawy, podatnik nabywa prawo do odliczenia w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jednakże aby z tego prawa skorzystać, zgodnie z art. 86 ust. 10b ustawy, musi on posiadać fakturę.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że podatnik dokonujący odliczenia podatku powinien mieć na uwadze moment obowiązku podatkowego u dostawcy z tytułu dokonania sprzedaży towarów lub usług, a także moment otrzymania faktury z tytułu ich nabycia.

Zatem o ile podstawą prawa do odliczenia podatku naliczonego jest data powstania obowiązku podatkowego, to dopiero w okresie otrzymania przez Spółkę faktury, ma ona możliwość realizacji tego prawa.

Stosownie do treści art. 86 ust. 11 ustawy, termin „dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych” do odliczenia podatku będzie liczony dopiero od okresu, w którym zostaną spełnione łącznie wskazane wyżej przesłanki do odliczenia.

Mając na uwadze powyższe należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku otrzymania przez niego faktury dokumentującej nabycie towaru lub usługi na terytorium kraju po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych przez niego towarów i usług powstał/będzie powstawał obowiązek podatkowy, jest/będzie on uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał/otrzyma fakturę, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Za prawidłowe należy uznać również stanowisko Spółki, zgodnie z którym, w przypadku otrzymania przez nią faktury dokumentującej nabycie towaru lub usługi na terytorium kraju przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych przez nią towarów i usług powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy, jest/będzie ona uprawniona do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z takiej faktury w rozliczeniu za okres, w którym powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W tym zakresie stanowisko Zainteresowanego jest prawidłowe.

Ad. 2.

Analogiczna sytuacja występuje w przypadku importu towarów przez podatnika, tzn. z odliczenia podatku naliczonego może on skorzystać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie trzy przesłanki:

• powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów;
• doszło do faktycznego nabycia tych towarów;
• podatnik jest w posiadaniu dokumentu celnego

art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 oraz art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy.

Analizując przedstawione okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że prawo do odliczenia podatku powstaje w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem tego podatku. Zatem o ile podstawą prawa do odliczenia podatku naliczonego jest data powstania obowiązku podatkowego, to dopiero w okresie otrzymania przez Spółkę dokumentu celnego, ma ona możliwość realizacji tego prawa.

Zatem w sytuacji otrzymania przez Wnioskodawcę dokumentu celnego z tytułu importu towarów po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do nabytych przez niego towarów powstał/będzie powstawał obowiązek podatkowy, jest/będzie on uprawniony do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał/otrzyma ten dokument celny, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Natomiast w przypadku otrzymania przez Spółkę dokumentu celnego przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do nabytych przez nią towarów powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy, jest/będzie ona uprawniona do odliczenia podatku w rozliczeniu za okres, w którym powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W powyższym zakresie stanowisko Zainteresowanego jest prawidłowe.

Ad. 3.

W przypadku importu usług mamy do czynienia z sytuacją objętą dyspozycją art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy. Przepis ten ma zastosowanie m.in. do przypadku wskazanego w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy, który dotyczy świadczenia usług, dla których zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy podatnikiem jest ich usługobiorca.

Wobec powyższego, warunkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu importu usług jest/będzie spełnienie przesłanki, o której mowa w art. 86 ust. 10 ustawy, czyli powstał/powstanie obowiązek podatkowy w odniesieniu do importowanych usług oraz to, że Wnioskodawca uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest/będzie on zobowiązany rozliczyć ten podatek. Zatem, warunkiem odliczenia przez Spółkę podatku naliczonego w przypadku importu usług, nie jest/nie będzie posiadanie faktury otrzymanej od usługodawcy.

Przepis art. 86 ust. 11 ustawy ma zastosowanie również w imporcie usług.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w związku z dokonanym importem usług w każdym przypadku Zainteresowany ma/będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres w którym powstaje/powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu, pod warunkiem, że uwzględni on kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć podatek należny lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Zatem w ww. zakresie stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

Ad. 4.

Jak już wykazano powyżej, moment skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług na terytorium kraju oraz importem towarów jest warunkowany przez trzy przesłanki, mianowicie: powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług, doszło do faktycznego nabycia towarów i usług, podatnik jest w posiadaniu faktury dokumentującej tą transakcję.

Jednak w przypadku, gdy podatnik wpłaca całość lub część należności w związku z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju, mamy do czynienia z sytuacją, w której spełnione zostają jedynie dwie z ww. przesłanek, ponieważ w przypadku zaliczki nie dochodzi do faktycznego nabycia towarów i usług.

W takiej sytuacji prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje, gdy spełnione są łącznie dwa warunki, a mianowicie powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu i podatnik otrzyma fakturę dokumentującą zaliczkę związaną z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju.

W rozpatrywanym przypadku, otrzymanie przez Wnioskodawcę faktury dokumentującej całość lub część zapłaty (zaliczkę) związanej z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju po upływie okresu rozliczeniowego, w którym w odniesieniu do tej zaliczki powstał/będzie powstawał obowiązek podatkowy, uprawnia/będzie uprawniało go do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał/otrzyma tą fakturę, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Natomiast w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury dokumentującej zaliczkę związaną z nabyciem towarów i usług na terytorium kraju przed okresem rozliczeniowym, w którym w odniesieniu do wpłaconej zaliczki powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy, jest/będzie ona uprawniona do odliczenia podatku w rozliczeniu za okres, w którym powstaje/będzie powstawał obowiązek podatkowy, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie jest prawidłowe.

Ad. 5.

Natomiast odnośnie wątpliwości Spółki co do okresu rozliczeniowego, w którym może ona dokonać odliczenia podatku z tytułu zaliczki związanej z importem towarów należy wskazać, że zgodnie z cytowanym już art. 19a ust. 9 ustawy, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego. Wpłata zaliczki na poczet nabycia towarów z kraju trzeciego nie powoduje więc powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów. Dopiero w momencie, gdy nastąpi faktyczne sprowadzenie towarów na obszar celny Unii Europejskiej, dopuszczenie ich do obrotu i powstanie długu celnego, możemy mówić o zrealizowaniu importu i obowiązku zapłaty podatku VAT z tego tytułu. Do tego momentu na podatniku nie ciążą żadne obowiązki w zakresie rozliczenia VAT w związku z importem towarów.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że dokonanie zapłaty całości lub części należności przed realizacją importu towarów nie ma znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego z tytułu tego importu.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że wpłata przez Wnioskodawcę całości lub części należności na poczet importu towarów nie jest/nie będzie uwzględniane przy rozliczaniu podatku VAT. Ponieważ zaliczka ta nie rodzi/nie będzie rodziła obowiązku podatkowego, Zainteresowany nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia podatku w związku z jej zapłatą.

W powyższym zakresie stanowisko Zainteresowanego jest nieprawidłowe.

Ad. 6.

Przepis art. 86 ust. 10c ustawy ma zastosowanie również w imporcie usług.

W związku z powyższym, biorąc pod uwagę brzmienie tego przepisu oraz art. 86 ust. 10 w zw. z ust. 10b pkt 3 ustawy, prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonania wpłaty zaliczki w imporcie usług w każdym przypadku, powstaje/będzie powstawało w rozliczeniu za okres, w którym powstaje/powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu, pod warunkiem, że Zainteresowany uwzględni kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć podatek należny lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W ww. zakresie stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia;
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Zaznaczyć należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art.52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.