Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-626/14/BD
z 30 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 lipca 2014 r. (data wpływu do Organu – 30 lipca 2014 r.), uzupełnionym 13 października 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów najemców umorzonych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych:

• w części dotyczącej umorzenia zaległości czynszowych i odsetek – jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej umorzenia kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 30 lipca 2014 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów najemców umorzonych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych.

Z uwagi na braki formalne wniosku, w piśmie z 30 września 2014 r. znak: IBPB II/1/415-626/14/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 13 października 2014 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca – Gmina jest właścicielem zasobu komunalnego obejmującego lokale mieszkalne. Z tytułu niepłaconych czynszów i opłat, obejmujących media, powstają zaległości czynszowe.

Rada Miejska podjęła Uchwałę określającą zasady i tryb umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym Wnioskodawcy – Gminy oraz jej jednostek podległych. Treść uchwały zawiera przesłanki do umorzenia m.in. należności pieniężnych obejmujących zaległości czynszowe najemców lokali mieszkalnych.

W przypadku umorzenia, należności te obejmują zaległe czynsze, opłaty za media, należne odsetki oraz koszty postępowania sądowego i egzekucyjnego. Umorzone zaległości stanowią dla lokatorów przychód z innych źródeł. W ślad za tym Wnioskodawca – Gmina ma obowiązek sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów z innych źródeł PIT-8C, zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla każdego lokatora odrębnie, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano umorzenia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że najemcy lokali mieszkalnych odpowiadają za zapłatę czynszu i mediów w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W przypadku wystąpienia zaległości w opłatach za czynsz i media, w ramach prowadzonego postępowania windykacyjnego, sprawa kierowana jest na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego.

W przypadku gdy prowadzone postępowania są bezskuteczne wówczas zachodzi konieczność zastosowania Uchwały Rady Miejskiej w sprawie określenia zasad, sposobu i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności cywilnoprawnych Wnioskodawcy – Gminy oraz jej jednostek podległych, w stosunku do zasądzonych i nie wyegzekwowanych zaległości.

Gmina podejmuje decyzję o umorzeniu kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych w oparciu o cytowaną wyżej Uchwałę tylko w odniesieniu do swoich wierzytelności. Wynikają one z prawomocnych sądowych tytułów wykonawczych i postanowień komorniczych o przyznaniu kosztów sądowych i egzekucyjnych. W sytuacji gdy Wnioskodawca – Gmina umorzy te należności, od tego momentu najemcy nie są już zobowiązani do ich zapłaty.

Uchwała podjęta przez Radę Miejską jest adresowana do wszystkich najemców, jednakże dotyczy osób, u których występują zaległości.

Uchwała Rady Miejskiej dotycząca określenia zasad, sposobu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym Wnioskodawcy – Gminy obejmuje również umorzenia należności ubocznych tj. kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego.

Gmina jako wierzyciel dokonuje umorzenia kosztów postępowania sądowego oraz egzekucyjnego i po ich umorzeniu najemcy nie są zobowiązani do ponoszenia tych należności.

Z chwilą umorzenia kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego wierzytelności z tego tytułu przestają istnieć i nie będą już nigdy dochodzone.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowym jest ujęcie w informacji PIT-8C kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych jako przychodu podlegającego opodatkowaniu?

Wnioskodawca – Gmina stoi na stanowisku, że katalog innych źródeł przychodu, o których mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych. Ich umorzenie nie powoduje po stronie najemcy przysporzenia majątkowego, jak to ma miejsce w przypadku zaległych czynszów i odsetek.

Zgodnie z art. 359 § 1 Kodeksu cywilnego odsetki przewidziane jako wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy należą się wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej albo ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. Brak jest natomiast takich uregulowań w odniesieniu do kosztów sądowych i egzekucyjnych.

Mając na uwadze uważamy, że zwolnienie najemców lokali mieszkalnych z długu skutkującego umorzeniem czynszu i odsetek stanowi przychód z innych źródeł. Z kolei umorzenie kosztów sądowych i egzekucyjnych nie wywołuje skutków podatkowych i nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się częściowo za nieprawidłowe a częściowo za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodu są tzw. „inne źródła”.

Zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy i jednocześnie nie kwalifikowane do żadnej z kategorii przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy.

Na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca – Gmina jest właścicielem zasobu komunalnego obejmującego lokale mieszkalne. Najemcy lokali mieszkalnych odpowiadają za zapłatę czynszu i mediów w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Rada Miejska podjęła Uchwałę określającą zasady i tryb umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym (czynsz, media) Wnioskodawcy – Gminy oraz jej jednostek podległych jak również obejmuje umarzanie należności ubocznych tj. kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego. W przypadku wystąpienia zaległości w opłatach za czynsz i media, w ramach prowadzonego postępowania windykacyjnego, sprawa kierowana jest na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego. W przypadku gdy prowadzone postępowania są bezskuteczne wówczas zachodzi konieczność zastosowania Uchwały Rady Miejskiej w sprawie określenia zasad, sposobu i trybu umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności cywilnoprawnych Wnioskodawcy – Gminy oraz jej jednostek podległych, w stosunku do zasądzonych i nie wyegzekwowanych zaległości. Gmina podejmuje decyzję o umorzeniu kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych w oparciu o cytowaną wyżej Uchwałę tylko w odniesieniu do swoich wierzytelności. Wynikają one z prawomocnych sądowych tytułów wykonawczych i postanowień komorniczych o przyznaniu kosztów sądowych i egzekucyjnych. W sytuacji gdy Wnioskodawca – Gmina umorzy te należności, od tego momentu najemcy nie są już zobowiązani do ich zapłaty. Uchwała podjęta przez Radę Miejską jest adresowana do wszystkich najemców, jednakże dotyczy osób, u których występują zaległości. Gmina jako wierzyciel dokonuje umorzenia kosztów postępowania sądowego oraz egzekucyjnego i po ich umorzeniu najemcy nie są zobowiązani do ponoszenia tych należności. Z chwilą umorzenia kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego wierzytelności z tego tytułu przestają istnieć i nie będą już nigdy dochodzone.

Przenosząc powyższe regulacje na grunt rozpatrywanej sprawy, należy stwierdzić, że warunki umorzenia najemcom lokali mieszkalnych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego wynikają z Uchwały podjętej przez Radę Miejską Wnioskodawcy, która – jak sam wskazał – jest adresowana do wszystkich najemców, jednakże dotyczy osób, u których występują zaległości. W przedmiotowej sprawie istotne jest zatem ustalenie, czy umorzenie najemcom lokali mieszkalnych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego będzie rodzić po ich stronie przysporzenie majątkowe, a więc czy umorzone ww. zaległości, odsetki i koszty stanowić będą dla tych osób przychód, który Wnioskodawca winien uwzględnić w informacji PIT-8C.

Jak wynika z treści wniosku postanowienia wskazanej Uchwały Rady Miejskiej mają charakter generalno-abstrakcyjny i odnoszą się do wszystkich osób, które są adresatami zawartych w niej norm. Tym samym wszystkie osoby, które spełniają określone w uchwale warunki, mogą korzystać z przewidzianych w niej ulg. W takim przypadku umorzenie najemcom lokali mieszkalnych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego nie ma charakteru indywidualnego i nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego umorzonych najemcom lokali mieszkalnych zaległości czynszowych, odsetek oraz kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku zaliczać do przychodów i wykazywać w informacji PIT-8C.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe w części dotyczącej umorzenia zaległości czynszowych i odsetek, a za prawidłowe w części dotyczącej umorzenia kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.