Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-519/14-4/AF
z 3 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 11 września 2014 r. (data wpływu 15 września 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 października 2014 r. (data nadania 29 października 2014 r., data wpływu 31 października 2014 r.) na wezwanie z dnia 21 października 2014 r. (data doręczenia 23 października 2014 r.) Nr IPPB2/436-519/14-2/AF o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 25 marca 2010 r. Wnioskodawca wspólnie ze swoją ówczesną partnerką (III grupa podatkowa) dokonali zakupu nieruchomości położonej w W. przy ulicy K.; nr KW. Nieruchomość została zakupiona ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego. Umowa została zawarta z Bankiem na kwotę 215.970 euro co w dniu zawarcia umowy stanowiło kwotę 868.048,22 zł. Umowa została zawarta między sprzedającymi a kupującymi w formie aktu notarialnego (sporządzona przed Notariuszem w W.). Wnioskodawca oraz jego ówczesna partnerka zakupili nieruchomość na współwłasność z udziałem w wysokości 1/2 dla każdego z nich. Ze względu na finansowanie zakupu ze środków pochodzących z kredytu na rzecz Banku została wpisana hipoteka na rzecz banku w kwocie - 323.955 euro, dla zabezpieczeń wierzytelności Banku, odsetek, opłat i prowizji i innych kosztów z tytułu kredytu. W 2010 r. ustał nieformalny związek Wnioskodawcy. Była partnerka wyraziła zgodę na nieodpłatne zniesienie prawa własności do nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy. Kwota kapitału pozostałego do spłaty w ramach umowy kredytu hipotecznego na dzień złożenia wniosku, tj. 11 września 2014 r. wynosi 195.540,64 euro tj. 848.978,80 zł. Zatem wysokość zadłużenia hipotecznego przekracza wartość udziału w nieruchomości. Dodatkowo w związku z nieodpłatnym zniesieniem współwłasności w celu dopełnienia formalności związanych z kredytem hipotecznym Wnioskodawca jest zmuszony zaciągnąć nowy kredyt hipoteczny w innym banku na spłatę dotychczasowego zobowiązania. Nowy kredyt również zostanie zabezpieczony hipoteką na rzecz banku.

Pismem z dnia 21 października 2014 r. nr IPPB2/436-519/14-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez uzupełnienie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego poprzez jednoznaczne wskazanie: czy wartość 1/2 części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy przed zniesieniem współwłasności, czyli 1/2, będzie przewyższała wartość udziału nieruchomości (czyli 1/2), którą nabędzie Wnioskodawca w wyniku zniesienia współwłasności ustaloną według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie podając, że wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy, przed zniesieniem współwłasności będzie przewyższała wartość udziału nieruchomości (czyli 1/2), którą Wnioskodawca nabędzie w wyniku zniesienia współwłasności ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z nieodpłatnym przeniesieniem prawa własności dot. nieruchomości wspólnej na rzecz Wnioskodawcy z uwagi na fakt, że nieruchomość będąca przedmiotem sprawy w dniu zniesienia współwłasności będzie obciążona hipoteką na rzecz banku w kwocie ok. 194.435 euro tj. ok. 844.178 zł (kurs z dn. 11 września 2014) znajduje zastosowanie podatek od spadków i darowizn ?
   
2. Czy wpisana na rzecz banku hipoteka wpływa na czystą wartość nieruchomości poprzez zaliczenie jej do długów i ciężarów ?
   
3. Czy w tym przypadku podatek od spadków i darowizn po uwzględnieniu wartości przejętych udziałów pomniejszonych o hipotekę (wartość czysta) będzie wynosił 0 zł ?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 powyższej ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy mieć na względzie przepis art. 7 ust. 1 ustawy, w myśl którego podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Oznacza, to że z punktu widzenia ustalania podstawy opodatkowania długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, ponieważ istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika. Pojęcie długów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Ciężarem w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejszą wartość rynkową tej rzeczy lub prawa. Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.) w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W dacie zawarcia umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności przedmiot umowy będzie obciążony hipoteką, zatem po pomniejszeniu wartości nieruchomości o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką czysta wartość stanowi kwotę ujemną, w rezultacie podstawa opodatkowania wyniesie 0. Tym samym nie będzie mogło dojść do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W myśl art. 5 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych i przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Podstawę opodatkowania – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy − stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy (art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Z powyższego wynika więc, że długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, ale wyłącznie te, które istnieją w dniu nabycia rzeczy lub prawa majątkowego. Należy bowiem mieć na uwadze, że istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

W myśl art. 244 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Hipotekę regulują odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707). Zgodnie z art. 65 ust. 1 tej ustawy w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 25 marca 2010 r. Wnioskodawca wspólnie ze swoją ówczesną partnerką (III grupa podatkowa) dokonali zakupu nieruchomości. Nieruchomość została zakupiona ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego. Umowa została zawarta na kwotę 215.970 euro co w dniu zawarcia umowy stanowiło kwotę 868.048,22 zł. Umowa została zawarta między sprzedającymi a kupującymi w formie aktu notarialnego. Wnioskodawca oraz jego ówczesna partnerka zakupili nieruchomość na współwłasność z udziałem w wysokości 1/2 dla każdego z nich. Ze względu na finansowanie zakupu ze środków pochodzących z kredytu została wpisana hipoteka na rzecz banku w kwocie - 323.955 euro, dla zabezpieczeń wierzytelności Banku, odsetek, opłat i prowizji i innych kosztów z tytułu kredytu. W 2010 r. ustał nieformalny związek Wnioskodawcy. Była partnerka wyraziła zgodę na nieodpłatne zniesienie prawa własności do nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy. Kwota kapitału pozostałego do spłaty w ramach umowy kredytu hipotecznego na dzień złożenia wniosku, tj. 11 września 2014 r. wynosi 195.540,64 euro tj. 848.978,80 zł. Zatem wysokość zadłużenia hipotecznego przekracza wartość udziału w nieruchomości. Dodatkowo w związku z nieodpłatnym zniesieniem współwłasności w celu dopełnienia formalności związanych z kredytem hipotecznym Wnioskodawca jest zmuszony zaciągnąć nowy kredyt hipoteczny w innym banku na spłatę dotychczasowego zobowiązania. Nowy kredyt również zostanie zabezpieczony hipoteką na rzecz banku. W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że wartość części hipoteki obciążającej nieruchomość, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy, przed zniesieniem współwłasności będzie przewyższała wartość udziału nieruchomości (czyli 1/2), którą Wnioskodawca nabędzie w wyniku zniesienia współwłasności ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, że w rozpatrywanym przypadku hipoteka stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ustalając podstawę opodatkowania wartość udziału w nieruchomości powinna być pomniejszona o tę część wartości hipoteki, która odpowiada wielkości udziału przypadającego zbywcy, tj. o połowę. Podstawę opodatkowania stanowi zatem czysta wartość udziału w ww. prawie (po odliczeniu wartości 1/2 hipoteki), ponieważ dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia (całość, część lub został on całkowicie spłacony). W związku z powyższym, przyjmując za Wnioskodawcą, że wartość 1/2 części hipoteki przewyższa wartość udziału w nieruchomości nabywanej przez Wnioskodawcę - w przedmiotowej sprawie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.