2015.01.02 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-523/14-8/KS
z 2 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 29 września 2014 r. (data wpływu 3 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów:

w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w majątku obrotowym - jest nieprawidłowe,
w części dotyczącej momentu zaliczenia ww. straty do kosztów uzyskania przychodów - jest bezprzedmiotowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2014 r. został złożony ww. wniosek – uzupełnionym pismem sygnowanym datą 31 października 2014 r. (data wpływu 5 listopada 2014 r.) oraz datą 8 grudnia 2014 r. (data wpływu 11 grudnia 2014 r.) – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka prowadzi działalność handlową w zakresie sprzedaży hurtowej i detalicznej napojów. Spółka ma podpisane umowy o współpracy przedstawicielskiej z innymi podmiotami gospodarczymi w zakresie sprzedaży towarów. Podmiot taki działając jako przedstawiciel handlowy pełni funkcję pośrednika w sprzedaży towarów realizowanej do odbiorców detalicznych.

Zakres działań przedstawiciela wynikający z umowy obejmuje:

Obsługę punktów detalicznych w odniesieniu do sprzedaży polegającą na systematycznych odwiedzinach odbiorców, prezentowaniu oferty sprzedaży, uzgadnianiu zasad i warunków dostaw towarów, ocenę wiarygodności finansowej odbiorcy i podjęcie trafnych decyzji w zakresie kredytowania sprzedaży.
Windykację należności od klientów.

Jeden z przedstawicieli handlowych prowadzący w tym zakresie jednoosobową działalność gospodarczą w okresie od maja 2009 r. do marca 2010 r. działając w krótkich odstępach czasowych przywłaszczył powierzone mu przez klientów Spółki pieniądze (oraz fałszował dokumenty KP).

Spółka tak jak w każdym innym przypadku również w trakcie trwania współpracy z tym przedstawicielem handlowym podejmowała wszelkie racjonalne działania i zachowała należytą staranność przeciwdziałającą ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w majątku Spółki.

Działania tego przedstawiciela handlowego były z góry zamierzone i prowadzone w taki sposób, że stwierdzenie strat powstałych z tego tytułu w majątku Spółki nie było możliwe bezpośrednio po dokonaniu tych czynności.

Po wykryciu tych strat Spółka natychmiast podjęła działania mające na celu odzyskanie przywłaszczonego mienia i zgłosiła sprawę do organów ścigania.

W sprawie przeciwko temu przedstawicielowi został ogłoszony wyrok karny w lutym 2011 r. w postaci obowiązku naprawienia szkody, polegający na uiszczeniu przez oskarżonego na rzecz Spółki przywłaszczonych pieniędzy. Wierzytelność została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego w 2011 r. Prowadzona w tej sprawie egzekucja komornicza okazała się bezskuteczna i postępowanie komornicze zostało umorzone w roku 2012.

Pismem z dnia 8 grudnia 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny o następujące informacje:

Wyjaśnienie sformułowania:

„Spółka tak jak w każdym innym przypadku również w trakcie trwania współpracy z tym przedstawicielem handlowym podejmowała wszelkie racjonalne działania i zachowała należytą staranność przeciwdziałającą ewentualnemu wystąpieniu uszczerbku w majątku Spółki”:

Powstanie straty w majątku Spółki było spowodowane działaniem niezawinionym przez Spółkę, przywłaszczenie tych pieniędzy przez tego przedstawiciela handlowego było skutkiem zdarzeń nieprzewidywalnych, a ich uniknięcie było niemożliwe pomimo podejmowania przez Spółkę wszelkich koniecznych działań mających na celu zapobieżenie przywłaszczenia pieniędzy pobranych przez tego przedstawiciela handlowego od klientów.

Z tytułu poniesionej straty Spółka w żaden sposób nie przyczyniła się do zaistniałej sytuacji, nie umożliwiła dokonania kradzieży jak również nie współuczestniczyła w jej zaistnieniu.

W momencie podpisania Umowy o współpracy przedstawicielskiej między Spółką a przedstawicielem został on szczegółowo poinformowany o obowiązującej w Spółce szczegółowej procedurze i obowiązkach przedstawiciela związanych z odbiorem należności od odbiorców Spółki. Procedura ta stanowiła załącznik do umowy o współpracy między Spółką a przedstawicielem.

Zgodnie z tą procedurą Przedstawiciel zobowiązany był do systematycznego pobierania należności od klientów Spółki na podstawie wystawianych codziennie przez Spółkę upoważnień do odbioru należności zawierających: nazwę kontrahenta, wykaz faktur z podaniem kwot do zapłaty.

Przedstawiciel pobierał ze Spółki za pokwitowaniem bloczek druków KP opatrzonych pieczęcią firmową oraz odpowiednią numeracją. Wydanie przedstawicielowi handlowemu kolejnego bloczka druków KP uwarunkowane było zdaniem poprzedniego bloczka zawierającego drugie kopie wszystkich wystawionych dokumentów KP. Przedstawiciel inkasując należność od kontrahenta zobowiązany był do wystawienia ręcznego dokumentu KP w trzech egzemplarzach tj. oryginał plus dwie kopie kolejno wg numeracji druków KP w bloczku. Oryginał KP otrzymywał klient. Jedna kopia KP pozostawała w bloczku, druga kopia KP zdawana była przez przedstawiciela wraz z wpłacaną gotówką w kasie Spółki.

Pobrane od klientów należności przedstawiciel zobowiązany był dostarczyć do kasy Spółki w dniu ich odebrania od klientów lub najdalej w dniu następnym.

Przedstawiciel ten fałszował dokumenty KP w ten sposób, że wpisywał różne kwoty pobranych należności od klientów w innej wysokości na oryginale KP wydawanym klientowi, a w innej kwocie na kopiach KP przekazywanych do Spółki wraz z gotówką.

Przedstawiciel handlowy ponosił całkowitą, wyłączną odpowiedzialność za gotówkę od momentu jej odebrania od klientów Spółki do momentu wpłaty tej gotówki do kasy w oddziale Spółki.

Przedstawiciel miał podpisaną deklarację o odpowiedzialności materialnej za powierzone przez klientów Spółki środki pieniężne w okresie, w którym dokonał przywłaszczenie tych środków. Zapis o tej odpowiedzialności materialnej został wprost zapisany w Umowie o współpracy przedstawicielskiej między Spółką a Przedstawicielem.

Fakt przywłaszczenia tych pieniędzy przez Przedstawiciela dokumentuje potwierdza wyrok karny z dnia 15.02.2011 r. wydany przez Sąd Rejonowy Wydział Karny w Zielonej Górze wydany na podstawie zgłoszenia przez Spółkę sprawy do organów ścigania, wydany na podstawie zebranych w tej sprawie materiałów dowodowych głównie w postaci sfałszowanych dokumentów KP.

Spółka nie jest w stanie wskazać dokładnie co do dnia, w jakim konkretnie terminie doszło do wykrycia strat z tytułu przywłaszczenia przez przedstawiciela handlowego środków pieniężnych. Wykrycie tych nieprawidłowości nastąpiło w miesiącu marcu 2010 roku.

Przywłaszczenie tych pieniędzy dotyczyło kilkunastu klientów Spółki. Wykrycie tych nieprawidłowości nastąpiło w momencie, kiedy Spółka powzięła wątpliwości co prawidłowości i wysokości rozliczeń - należności jednego z klientów. Następnie Spółka dokonała analizy stanu rozliczeń i należności pozostałych klientów obsługiwanych przez tego przedstawiciela handlowego i po zweryfikowaniu wszystkich posiadanych danych z klientami oraz stwierdzeniu nieprawidłowości w rozliczeniach skierowała sprawę do organów ścigania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 31 października 2014 r.

Czy stratę powstałą w majątku obrotowym wynikającą z przedstawionego stanu faktycznego Spółka ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54 poz. 654 z późn. zm.)?
Czy kwota ta może zostać zaliczona w koszty uzyskania przychodów roku 2011?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 i art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka uważa, że ma prawo zaliczyć stratę powstałą w majątku obrotowym – pieniądze przywłaszczone przez przedstawiciela handlowego w kwocie łącznej, którą powierzyli mu klienci Spółki.

Spółka nie zaliczyła dotychczas poniesionych z tego tytułu strat do kosztów podatkowych.

Spółka uważa, że podjęła wszelkie właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tych strat i że wartość tych strat ma prawo zaliczyć do kosztów podatkowych.

Spółka uważa, ze ma prawo zaliczyć powstałą stratę w koszty podatkowe roku 2011 i w związku z tym skorygować swoje zeznanie podatkowe za rok 2011.

Pismem uzupełniającym z dnia 31 października 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego o następujące informacje.

Spółka uważa, że zgodnie z art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma prawo zaliczyć stratę powstałą w majątku obrotowym w koszty uzyskania przychodów, ponieważ koszt ten ma związek z całokształtem prowadzonej przez Spółkę działalności i związany jest z zachowaniem, zabezpieczeniem źródła przychodów Spółki.

Ponadto powstanie tej straty było spowodowane działaniem niezawinionym przez Spółkę, przywłaszczenie tych pieniędzy było skutkiem zdarzeń nieprzewidywalnych, a ich uniknięcie było niemożliwe pomimo podejmowania przez Spółkę wszelkich koniecznych działań mających na celu zapobieżenie przywłaszczenia pieniędzy pobranych przez tego przedstawiciela handlowego od klientów.

Przedstawiciel zobowiązany był do systematycznego pobierania należności od klientów Spółki na podstawie wystawianych codziennie przez Spójkę upoważnień do odbioru należności zawierających: nazwę kontrahenta, wykaz faktur z podaniem kwot do zapłaty.

Przedstawiciel inkasując należność od kontrahenta zobowiązany był do wystawienia ręcznego dokumentu KP w trzech egzemplarzach tj. oryginał plus dwie kopie kolejno wg numeracji druków KP w bloczku. Oryginał KP otrzymywał klient. Jedna kopia KP pozostawała w bloczku, druga kopia KP zdawana była przez przedstawiciela wraz z wpłacaną gotówką w kasie Spółki.

Pobrane od klientów należności przedstawiciel zobowiązany był dostarczyć do kasy Spółki w dniu ich odebrania od klientów lub najdalej w dniu następnym. Przedstawiciel ten fałszował dokumenty KP w ten sposób, że wpisywał różne kwoty pobranych należności od klientów w innej wysokości na oryginale KP wydawanym klientowi, a w innej kwocie na kopiach KP przekazywanych do Spółki wraz z gotówką.

Bezpośrednio po zaistnieniu tych zdarzeń Spółka nie była w stanie stwierdzić żadnych nieprawidłowości. Niezwłocznie po wykryciu tych fałszerstw Spółka powiadomiła odpowiednie organa ścigania.

Następstwem działań prowadzonych przez organa ścigania było wydanie wyroku karnego w tej sprawie nakazującego temu przedstawicielowi handlowemu wpłacenie do Spółki przywłaszczonych kwot pieniędzy.

Spółka uważa, że ma prawo zaliczyć stratę powstałą z tytułu tego zdarzenia w koszty podatkowe roku 2011 i w związku z tym skorygować swoje zeznanie podatkowe za rok 2011.

Kolejnym pismem uzupełniającym z dnia 8 grudnia 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego o następujące informacje.

Zdaniem Spółki, w prezentowanym stanie faktycznym strata w środkach obrotowych powstała na skutek kradzieży jest niewątpliwie kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ koszt ten ma związek z całokształtem prowadzonej przez Spółkę działalności i związany jest on z zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów Spółki oraz jednocześnie nie został on wymieniony w art. 16 ust. 1 ustawy w katalogu wydatków i odpisów, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Spółka uważa, że właściwym rokiem podatkowym, w którym koszt ten ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów jest rok 2011, ponieważ w roku 2011 został wydany wyrok karny w powyższej sprawie oraz w tym samym roku sprawa została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego.

Postępowanie egzekucyjne w powyższej sprawie zostało umorzone w roku 2012 z powodu bezskutecznej egzekucji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

w części dotyczącej możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w majątku obrotowym - nieprawidłowe,
w części dotyczącej momentu zaliczenia ww. straty do kosztów uzyskania przychodów - bezprzedmiotowe.

O możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych stanowią przepisy art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 851).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy, oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo- skutkowym z osiąganymi przychodami. Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
został właściwie udokumentowany,
nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem, do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

W tym miejscu wskazać jednocześnie należy, że ustawodawca - co do zasady - dopuszcza możliwość zaliczenia strat związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą w poczet kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Niemniej zaznaczyć należy, że każde tego rodzaju zdarzenie należy rozpatrywać i oceniać indywidualnie, jako konkretny przypadek z uwzględnieniem całokształtu okoliczności faktycznych danej sprawy.

Oczywistym jest, że strata rozumiana jako uszczerbek, szkoda, ubytek, nie jest wydatkiem „poniesionym w celu osiągnięcia przychodu”, bo nie jest ani wydatkiem podatnika, ani co do zasady nie wiąże się z jakiegokolwiek rodzaju korzyścią podatnika. Przeciwnie, wiąże się z obniżeniem spodziewanych korzyści. Jednakże nie sposób zauważyć, że prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej związane jest z ryzykiem powstawania strat zarówno w środkach obrotowych, jak i trwałych. Pewnego rodzaju straty są trudne albo nawet niemożliwe do uniknięcia, np. ubytki naturalne w procesie produkcji. Nie są więc one celem działalności gospodarczej podatnika, ale jej ubocznym składnikiem, niechcianym, lecz w pewnym zakresie niemożliwym do uniknięcia.

A zatem kosztem podatkowym może być tylko taka strata, która jest następstwem zdarzeń (w postaci działania lub zaniechania) niezależnych od woli podatnika. Niektóre rodzaje strat mogą więc nie stanowić kosztów uzyskania przychodu z uwagi na okoliczności powstania strat i ich udokumentowania oraz istnienie winy podatnika lub jego pracowników w procesie ich powstawania (straty powstałe z winy podatnika, tj. w wyniku niedbalstwa lub naruszenia przepisów np. przeciwpożarowych, albo braku nadzoru nad pracownikami, lub te których poniesienie nie zostało właściwie udokumentowane).

Tak więc w niektórych przypadkach, strata powstała na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, może stanowić koszt uzyskania przychodów. Jednakże musi być to strata rzeczywista i prawidłowo udokumentowana. Ponadto istotnym warunkiem jest, aby strata nie powstała z winy podatnika, jako wynik jego niedbalstwa lub naruszenia przepisów albo braku nadzoru nad pracownikiem.

Zatem, zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być każdorazowo oceniane w aspekcie:

całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,
okoliczności, które spowodowały powstanie straty,
udokumentowania straty,
podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że przedstawiciel handlowy Spółki pełniący funkcję pośrednika w sprzedaży towarów realizowanej do odbiorców detalicznych, w okresie od maja 2009 r. do marca 2010 r. przywłaszczył powierzone mu przez klientów Spółki pieniądze oraz fałszował dokumenty KP.

Jak wynika z wyjaśnień Wnioskodawcy, proceder przywłaszczenia środków pieniężnych przez przedstawiciela handlowego został wykryty w momencie, kiedy Spółka powzięła wątpliwości co prawidłowości i wysokości rozliczeń - należności jednego z klientów. Następnie Spółka dokonała analizy stanu rozliczeń i należności pozostałych klientów obsługiwanych przez tego przedstawiciela handlowego i po zweryfikowaniu wszystkich posiadanych danych z klientami oraz stwierdzeniu nieprawidłowości w rozliczeniach skierowała sprawę do organów ścigania.

Ważnym dla przedmiotowej sprawy aspektem jest określenie odpowiedzialności przedstawiciela za powierzone mienie, bowiem przywłaszczenie przez niego środków pieniężnych nigdy nie będzie zdarzeniem całkowicie „nie do uniknięcia”. Obowiązek prawidłowej organizacji pracy oraz podjęcia działań organizacyjnych mających na celu wyeliminowanie sytuacji sprzyjających powstaniu szkody w mieniu obciąża przede wszystkim Wnioskodawcę, ponieważ to on ponosi ryzyko swojej działalności gospodarczej. Przeciwna interpretacja prowadziłaby do obciążenia Skarbu Państwa skutkami niewłaściwego postępowania podatnika. Wnioskodawca, podpisując umowy o współpracy przedstawicielskiej z innymi podmiotami gospodarczymi w zakresie sprzedaży towarów (przedstawicielami handlowymi), był zobowiązany do zachowania należytej staranności w celu uchronienia się od ich negatywnych zachowań, przejawiającej się przede wszystkim w zastosowaniu odpowiednich dla danej sytuacji środków ostrożności służących przeciwdziałaniu możliwości dokonania przywłaszczenia powierzonych przedstawicielowi przez klientów Spółki środków pieniężnych.

Podkreślić równocześnie należy, że uczestniczące w obrocie gospodarczym podmioty prowadzące działalność gospodarczą na własne ryzyko, nie mogą wynikających z niego konsekwencji „przerzucać” na Skarb Państwa. Ciężar właściwego zabezpieczenia środków pieniężnych spoczywał na Wnioskodawcy, a samo zaistnienie kradzieży, nie uprawnia do zaliczenia powstałej straty z tego tytułu do kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem tut. Organu, w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nie wykazał, że podjął wszelkie niezbędne działania zabezpieczające przed powstaniem straty w środkach pieniężnych, tj. że dochował należytej staranności w celu zapobieżenia tejże stracie, a jak zaznaczono powyżej – kosztem podatkowym może być tylko taka strata, która jest następstwem zdarzeń (w postaci działania lub zaniechania) niezależnych od woli podatnika. W przedstawionej przez Spółkę sytuacji nie można tego zauważyć.

Okoliczności sprawy nie pozwalają na uznanie, że powstała strata była przez Spółkę niezawiniona i nie miała ona możliwości aby jej zapobiec. Proceder kradzieży środków pieniężnych przez przedstawiciela handlowego trwał bowiem – jak wskazała Spółka – od maja 2009 r. do marca 2010 r. Sam fakt dokonywania kradzieży w relatywnie długim okresie świadczy, że przedstawiciel handlowy nie podlegał należytej, bieżącej kontroli ze strony Spółki. Potwierdzeniem powyższego jest stwierdzenie Wnioskodawcy, że „bezpośrednio po zaistnieniu tych zdarzeń Spółka nie była w stanie stwierdzić żadnych nieprawidłowości”.

Samo wykrycie kradzieży nie nastąpiło na podstawie skomplikowanej procedury kontrolnej. Jak wskazała Spółka: „Wykrycie tych nieprawidłowości nastąpiło w momencie, kiedy Spółka powzięła wątpliwości co prawidłowości i wysokości rozliczeń - należności jednego z klientów. Następnie Spółka dokonała analizy stanu rozliczeń i należności pozostałych klientów obsługiwanych przez tego przedstawiciela handlowego i po zweryfikowaniu wszystkich posiadanych danych z klientami oraz stwierdzeniu nieprawidłowości w rozliczeniach skierowała sprawę do organów ścigania.” Wykrycia przywłaszczenia można więc było dokonać wcześniej, w toku nadzoru działalności finansowej i kontroli przedstawiciela. Spółka podejmując normalne procedury kontrolne i nadzorcze mogła nie dopuścić do powstania tej straty. Powyższe stwierdzenie Wnioskodawcy świadczy bowiem o tym, że dopiero „powzięcie wątpliwości co do prawidłowości i wysokości rozliczeń” z jednym z klientów Spółki, spowodowało dokonanie analizy rozliczeń i należności z pozostałymi klientami.

W ocenie tut. Organu, o dochowaniu przez Spółkę należytej staranności w celu uniknięcia straty nie może świadczyć „obowiązująca w Spółce procedura i obowiązki przedstawiciela związane z odbiorem należności od odbiorców Spółki”, o których przedstawiciel handlowy został szczegółowo poinformowany w momencie podpisania umowy o współpracy przedstawicielskiej.

Istotnym w sprawie jest fakt, że Spółka nie zastosowała w trakcie wykonywania obowiązków przedstawiciela odpowiednich do danej sytuacji środków ostrożności mających zapobiec opisanej we wniosku kradzieży. W odpowiedzi bowiem na pytanie tut. Organu: czy i w jaki sposób Spółka dochowała należytej staranności w celu uniknięcia przywłaszczenia środków pieniężnych przez przedstawiciela handlowego; jakie działania zabezpieczające Spółka podjęła w tym celu – Wnioskodawca stwierdził, że: „Powstanie straty w majątku Spółki było spowodowane działaniem niezawinionym przez Spółkę, przywłaszczenie tych pieniędzy przez tego przedstawiciela handlowego było skutkiem zdarzeń nieprzewidywalnych, a ich uniknięcie było niemożliwe pomimo podejmowania przez Spółkę wszelkich koniecznych działań mających na celu zapobieżenie przywłaszczenia pieniędzy pobranych przez tego przedstawiciela handlowego od klientów.”

Zdaniem tut. Organu, również argumentacja Spółki przedstawiona we wniosku, a dotycząca tego, że „z tytułu poniesionej straty Spółka w żaden sposób nie przyczyniła się do zaistniałej sytuacji, nie umożliwiła dokonania kradzieży jak również nie współuczestniczyła w jej zaistnieniu” jest w analizowanej sprawie niewystarczająca, by powstałą stratę w środkach pieniężnych zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Zatem, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Spółki, że przysługuje Jej możliwość zaliczenia przedmiotowej straty w majątku obrotowym do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz z tego względu, że nie jest to koszt wymieniony w art. 16 powołanej ustawy, mając na uwadze analizę podłoża i przyczyny wystąpienia straty. Zdaniem tut. Organu, zaistniałe niedobory w środkach pieniężnych zostały zawinione przez samego Wnioskodawcę, poprzez niedostateczne wypełnienie funkcji kontrolnych i nadzoru nad działaniami nieuczciwego przedstawiciela handlowego.

Reasumując, równowartość przywłaszczonych przez przedstawiciela handlowego środków, jako strata w środkach obrotowych Spółki, nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z uwagi na powyższe, pytanie Wnioskodawcy dotyczące ustalenia momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty powstałej w majątku obrotowym Spółki – jest bezprzedmiotowe.

Ponadto nadmienić należy, że jednoznaczne przesądzenie o charakterze ww. kosztów może nastąpić w wyniku postępowania dowodowego. Tut. Organ nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ jest bowiem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem w sprawie. Z tego też względu, niniejsza interpretacja ogranicza się do wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin