Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/423-740/14-2/GJ
z 21 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2014 r. (data wpływu 21 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymanego odszkodowania - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymanego odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) prowadzi działalność operacyjną polegającą m. in. na finansowaniu w formie leasingu, udzielaniu pożyczek oraz świadczeniu usług z zakresu wynajmu i zarządzania flotą samochodową.

W ramach prowadzonej działalności, Wnioskodawca zawiera umowy leasingu, na podstawie których oddaje leasingobiorcom (dalej: „Korzystającym”) samochody w leasing. Na gruncie podatkowym, zawierane przez Wnioskodawcę umowy leasingu stanowią leasing operacyjny bądź leasing finansowy, integralną częścią zawieranych umów leasingu są tzw. Ogólne Warunki Leasingu, przyjęte uchwalą Zarządu Spółki, które są akceptowane przez Korzystającego w momencie zawarcia umowy leasingu.

Podczas trwania okresu leasingu zdarza się, że dochodzi do uszkodzenia przedmiotu leasingu. W takim przypadku, zgodnie z postanowieniami umowy leasingowej pomiędzy Wnioskodawcą a Korzystającym, odpowiedzialność za ryzyko uszkodzenia czy zniszczenia bez względu na przyczynę, spoczywa wyłącznie na Korzystającym. W związku z powyższym, Korzystający zobowiązany jest do zapewnienia ubezpieczenia przedmiotu leasingu poprzez:

• zawarcie z ubezpieczycielem umowy ubezpieczenia na rzecz Spółki, na warunkach wynegocjowanych przez Spółkę lub
  
• refundację wszystkich kosztów ubezpieczenia w przypadku gdy ubezpieczonym i ubezpieczającym jest Spółka lub
  
• zawarcie na rzecz Spółki umowy z ubezpieczycielem wskazanym przez Spółkę poza pakietem przez nią wynegocjowanym.
  
  

Zgodnie z umowami leasingu zawieranymi pomiędzy Wnioskodawcą a Korzystającymi, w każdym z trzech powyższych przypadków Korzystający ponosi wszelkie koszty związane z ubezpieczeniem przedmiotu leasingu do dnia jego zwrotu Wnioskodawcy lub do dnia przeniesienia jego własności na Korzystającego. Dodatkowo, Korzystający zobowiązany jest do poinformowania zarówno Wnioskodawcy jak i ubezpieczyciela o wszelkich zdarzeniach objętych odpowiedzialnością odszkodowawczą ubezpieczyciela oraz przedstawienia dowodów dotyczących zaistniałego zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Korzystający jest zatem odpowiedzialny za wykonywanie wszelkich obowiązków ubezpieczonego.

Zgodnie z postanowieniami umowy leasingu oraz Ogólnymi Warunkami Leasingu, w przypadku powstania szkody, środki pieniężne z tytułu należnego odszkodowania od ubezpieczyciela otrzymuje Wnioskodawca. Powyższe środki z odszkodowania są następnie przekazywane przez Wnioskodawcę Korzystającemu w celu przywrócenia przedmiotu leasingu do stanu sprzed szkody na następujących zasadach:

• w sytuacji, gdy Korzystający nie zalega z uiszczaniem rat leasingowych i innych opłat, Spółka może upoważnić Korzystającego do odbioru odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela. Środki te Korzystający przeznacza na przywrócenie przedmiotu leasingu do stanu sprzed szkody;
  
• wszelkie koszty naprawy przekraczające wysokość odszkodowania wypłaconego przez ubezpieczyciela ponosi Korzystający;
  
• w przypadku, w którym Korzystający posiada względem Spółki zobowiązania z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu, środki uzyskane przez Spółkę z odszkodowania są w pierwszej kolejności przeznaczane na pokrycie tych zaległości lub przyszłych rat /opłat;
  
• natomiast w zakresie w jakim Korzystający nie zalega z zapłatą rat leasingowych i innych opłat, środki uzyskane przez Spółkę z tytułu wypłaconego odszkodowania są przekazywane Korzystającemu.
  
  

Innymi słowy, Spółka przekazuje Korzystającemu nadwyżkę środków z tytułu wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania pozostającą po pokryciu przez Wnioskodawcę należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie, stanowi dla Spółki przychód podatkowy także w części, w jakiej stanowi ono podlegającą przekazaniu na rzecz Korzystającego nadwyżkę ponad pokryte z tego odszkodowania należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu?
   
2. Czy przekazane Korzystającemu środki finansowe z tytułu odszkodowania, pozostałe po pokryciu ewentualnych należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu, stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów w dacie uzyskania przez nią przychodu z tytułu nadwyżki otrzymanego odszkodowania ponad pokryte z niego wskazane wyżej należności z tytułu umowy leasingu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie, stanowi dla niego przychód podatkowy także w części, w jakiej stanowi ono podlegającą przekazaniu na rzecz Korzystającego nadwyżkę ponad pokryte z tego odszkodowania należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu a przekazane Korzystającemu środki finansowe z tytułu odszkodowania, pozostałe po pokryciu ewentualnych należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu, stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów w dacie uzyskania przez nią przychodu z tytułu nadwyżki otrzymanego odszkodowania ponad pokryte z niego wskazane wyżej należności z tytułu umowy leasingu.

Uzasadnienie

Ad. 1.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe oraz wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Z powyższego przepisu wynika, iż dla powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych konieczne jest, aby:

• przysporzenie skutkowało przyrostem majątku podatnika, tj. wzrostem aktywów bez jednoczesnego zwiększenia zobowiązań, oraz
  
• przysporzenie otrzymane przez podatnika miało charakter definitywny, tj. nie podlegało zwrotowi i nie było warunkowe.
  
  

Powyższe potwierdza m.in. wyrok NSA z 14 mają 1998 r., SA/Sz sygn. 1305/97), zgodnie z którym „przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko taka wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie, którymi może on rozporządzać jak w własnymi, do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe oraz powiększają aktywa podatnika, a więc takie, którymi Spółka może rozporządzać jak właściciel”.

Równocześnie, w przypadku umów leasingu operacyjnego, zgodnie z art. 17b ust. 1 ustawy o CIT przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, stanowią opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Z kolei w przypadku umów leasing finansowego, zgodnie z art. 17f ustawy o CIT, do przychodów finansującego, z zastrzeżeniem ust. 3, i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat, o których mowa w ad 17b ust. 1, w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Zatem, zgodnie z przywołanymi przepisami, w przypadku leasingu operacyjnego, przychód finansującego stanowią w całości opłaty ustalone w umowie leasingu ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie trwania umowy leasingu, a w przypadku leasingu finansowego, przychodem finansującego jest jedynie część odsetkowa opłat leasingowych, stanowiąca nadwyżkę opłat leasingowych ponad spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu ustalonej w umowie lub w oparciu o przepisy ustawy.

Jak wskazano w stanie faktycznym, w przypadku szkody całkowitej lub częściowej na oddanym w leasing środku trwałym, Wnioskodawca otrzymuje od ubezpieczyciela środki z tytułu odszkodowania. Otrzymywane przez Spółkę środki pieniężne z tytułu odszkodowania, w pierwszej kolejności zaliczane są przez Wnioskodawcę na podstawie zawartej umowy leasingowej i Ogólnych Warunków Leasingu na spłatę należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu.

W tym zakresie, w ocenie Spółki nie ulega wątpliwości, że odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia, w części w jakiej zostaje przeznaczone na pokrycie powyższych należności względem Korzystającego stanowi dla Spółki przychód podatkowy z tytułu świadczonej usługi leasingowej na podstawie art. 17b ustawy o CIT lub art. 17f ustawy o CIT, w wartości ustalonej zgodnie z przywołanymi wyżej przepisami.

Równocześnie, mając na uwadze pojawiające się stanowiska organów podatkowych w zakresie rozliczenia tego rodzaju przychodów (np. interpretacja indywidualna Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, sygn. 1471/DPD2/423/1/06/JB/4 z dnia 31 marca 2006 r.), Spółka powzięła wątpliwość, czy odszkodowanie w części, w jakiej stanowi ono podlegającą przekazaniu na rzecz Korzystającego nadwyżkę ponad pokryte z tego odszkodowania wyżej wymienione należności, stanowi dla Wnioskodawcy przychód podatkowy.

Jak to zostało wskazane powyżej, co do zasady, zgodnie z art. 12 ustawy o CIT przychód podatkowy stanowią otrzymane środki finansowe, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe oraz powiększają aktywa podatnika, a więc takie, którymi Spółka może rozporządzać jak właściciel. Zdaniem Wnioskodawcy otrzymanie środków pieniężnych z tytułu odszkodowania skutkowało przyrostem majątku Spółki, tj. wzrostem aktywów bez jednoczesnego zwiększenia zobowiązań. Spółka ma również prawo swobodnego dysponowania otrzymanymi środkami finansowymi.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż otrzymane odszkodowanie także w części, w jakiej stanowi ono podlegającą przekazaniu na rzecz Korzystającego nadwyżkę ponad pokryte z tego odszkodowania należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu, stanowi dla Wnioskodawcy przychód podatkowy.

Ad. 2.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Konstrukcja powyższego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Tak więc kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

W doktrynie wskazuje się, że aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić koszt uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

• wydatek został poniesiony przez podatnika,
  
• wydatek jest definitywny, a więc bezzwrotny,
  
• wydatek pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  
• wydatek poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
  
• wydatek został właściwie udokumentowany,
  
• wydatek nie mieści się w żadnej z kategorii wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
  
  

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka zobowiązana jest przekazać Korzystającemu, celem przywrócenia przedmiotu leasingu do stanu sprzed szkody, nadwyżkę odszkodowania ponad pokryte z niego należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu. Obowiązek zwrotu powyższych środków wynika z OWL i stanowi dla Spółki element wykonania umowy leasingu. Przekazana Korzystającemu przez Wnioskodawcę kwota nie podlega zwróceniu Spółce. W konsekwencji należy uznać, że spełnione zostały dwa pierwsze warunki, tj. wydatek został poniesiony i jest definitywny (bezzwrotny). Wydatek ten także, niewątpliwie związany jest z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, która polega na świadczeniu usług leasingu, w związku z którymi dochodzi do zdarzeń objętych ubezpieczeniem, wypłaty odszkodowań i wreszcie, do przekazania Korzystającym nadwyżki środków z ubezpieczenia.

Odnosząc się do warunku związku z przychodem, należy zauważyć, że art. 15 ustawy o CIT abstrahuje od skutku, do którego miałyby doprowadzić ponoszone wydatki. Posługując się przy tym słowem „przychody” w liczbie mnogiej, ustawodawca nie wiąże poniesienia wydatku z określonym przychodem (skonkretyzowanym ex ante czy też ex post strumieniem przychodów), lecz generalnie ze stanem osiągnięcia przychodów, czy też potencjalną możliwością ich osiągnięcia lub zabezpieczenia.

Tym samym, podatnik ponosząc wydatek, powinien mieć uzasadnione okolicznościami oczekiwanie, że poniesienie danego wydatku może doprowadzić do tego, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób. Istotą tego rodzaju kosztów jest ich poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Podejście takie znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych i organów podatkowych (np. interpretacja indywidualna Dyrektora izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 listopada 2013 r. sygn. ILPB3/423-848/10/13-S/GC, czy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Po 342/11).

Mając na uwadze, że przedmiot leasingu oddawany Korzystającemu na czas trwania umowy stanowi dla Spółki źródło przychodów, a wydatek w postaci przekazanej Korzystającemu nadwyżki środków finansowych pochodzących z uzyskanego przez Spółkę odszkodowania stanowi wykonanie elementu umowy, w ocenie Wnioskodawcy, wydatek ten jest celowy, tj. poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy w sytuacji gdy Spółka rozpoznaje przychód w wysokości otrzymanej nadwyżki ubezpieczenia, kwota nadwyżki ubezpieczenia spełnia przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i będzie stanowić dia niej koszt uzyskania przychodu związany z prowadzoną przez nią działalnością. Jak to, bowiem zostało wskazane powyżej, Spółka w analizowanym stanie faktycznym, wypełniła przesłanki niezbędne do zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Równocześnie, wydatek ten nie mieści się w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodu, zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Dodatkowo, mając na uwadze, że poniesiony przez Spółkę koszt można powiązać bezpośrednio z przychodem uzyskiwanym przez Spółkę z tytułu otrzymanego przez nią odszkodowania, w części w jakiej stanowi podlegającą przekazaniu na rzecz Korzystającego nadwyżkę ponad pokryte z tego odszkodowania należności leasingowe, w ocenie Spółki, koszt ten może zostać rozpoznany w dacie uzyskania przez Spółkę przychodu z tego tytułu.

W związku z powyższym, przekazane Korzystającemu środki finansowe z tytułu odszkodowania, pozostałe po pokryciu ewentualnych należności z tytułu zaległych lub należnych do końca umowy leasingu rat i innych opłat wynikających z umowy leasingu, stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów w dacie uzyskania przez nią przychodu z tytułu nadwyżki otrzymanego odszkodowania ponad pokryte z niego wskazane wyżej należności z tytułu umowy leasingu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę/zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w opisanym stanie faktycznym/w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.