Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-988/14-4/JSK
z 13 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2014 r. (data wpływu 23 października 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 listopada 2014 r. (data wpływu 27 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości zabudowanej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości zabudowanej. Dnia 27 listopada 2014 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego i własnego stanowiska w sprawie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Będąc Komornikiem przy Sądzie Rejonowym. Zainteresowany prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi.

W dniu 21 listopada 2013 r. egzekucja skierowana została do nieruchomości dłużnika znajdującej się w miejscowości K., gm. M. Nieruchomość składa się z działki ew. nr 151/21 o powierzchni 0,01686 ha, zabudowanej budynkiem mieszkalnym, jednorodzinnym, w zabudowie wolnostojącej o PU=126,88 m², bez podpiwniczenia, wykonanym w technologii tradycyjnej, murowanej w końcu pierwszej dekady XXI wieku (na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 17 lutego 2009 r.).

Inwestycja polegająca na budowie budynku mieszkalnego nie została formalnie zakończona, nie wykonano geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczych oraz nie zgłoszono zakończenia robót budowlanych w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Obszar, w którym położona jest nieruchomość, jest objęty zapisami aktualnego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Zgodnie z zapisami planu zagospodarowania przestrzennego terenu zabudowy mieszkaniowej i rzemieślniczej we wsi K. (uchwała z dnia 28 czerwca 2001 r.) nieruchomość jest położona na obszarze oznaczonym symbolem MN - tereny zabudowy mieszkaniowej.

Dłużnik oświadczył, że prowadzi działalność gospodarczą, jest płatnikiem podatku VAT oraz, że przy nabyciu działki w latach 2007-2009 oraz przy budowie budynku mieszkalnego nie korzystał z odliczeń podatku od towarów i usług w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości.

W piśmie z dnia 25 listopada 2014 r. – stanowiącym uzupełnienie wniosku – Zainteresowany wskazał, że:

1. dłużnik prowadzi działalność gospodarczą - handel okrężny;
2. dłużnik nabył nieruchomość w październiku 2008 r.;
3. dłużnik nabył sam grunt i we własnym zakresie wybudował budynek mieszkalny;
4. działka nr 151/21 od początku była niezabudowana;
5. nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie odpłatnych umów cywilnoprawnych;
6. nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym nie jest i nie była wykorzystana przez dłużnika do wykonywania działalności gospodarczej;
7. nieruchomość nie była i nie jest wykorzystywana przez dłużnika na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług;
8. budynek, którego budowa nie została formalnie zakończona, stanowi budynek mieszkalny jednorodzinny;
9. nie ma daty pierwszego zasiedlenia;
10. klasyfikacja budynku to sekcja 1, dział 11, grupa 111.
    
    

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy i w jakiej wysokości powinna zostać naliczona stawka podatku VAT przy ewentualnej sprzedaży ww. nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawcy (doprecyzowanym w piśmie z dnia 25 listopada 2014 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku), w oparciu o posiadaną dokumentację Zainteresowany stoi na stanowisku, że mimo, iż dłużnik jest czynnym podatnikiem podatku VAT nie podlega obowiązkowi zapłaty podatku od towarów i usług przy sprzedaży w drodze licytacji komorniczej nieruchomości, bowiem nie korzystał przy nabyciu i budowie z odliczeń podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r., Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), zgodnie z którym płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Natomiast przepis art. 30 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony. Natomiast wyłączenie odpowiedzialności płatnika, zgodnie z art. 30 § 5 Ordynacji podatkowej, występuje ze względu na to, że winę za niepobranie podatku lub pobranie go w kwocie niższej niż należna ponosi podatnik.

Na podstawie art. 106c ustawy, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

1. organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
2. komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
   
   

Z powyższych przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku jest zobowiązany dłużnik, tzn. w przypadku, gdy dłużnik – właściciel towarów – występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem VAT z tytułu dostawy tego towaru. W przypadku natomiast, gdy dana czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jest od niego zwolniona, komornik sądowy nie jest obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o VAT i do uwzględniania, w trakcie sprzedaży egzekucyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc więc pod uwagę powyższe przepisy, a przede wszystkim wynikający z nich status komornika sądowego jako płatnika podatku od towarów i usług obowiązanego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku, i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji towarów będących własnością dłużnika – stwierdzić należy, że komornik tylko wówczas jest płatnikiem podatku od towarów i usług, gdy do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży byłby zobowiązany dłużnik.

Ponadto opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli po stronie dłużnika spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomość spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl powołanych powyżej przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

• dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,
• czynność ta wykonana została przez podmiot, który dla tej właśnie czynności występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
  
  

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi. W dniu 21 listopada 2013 r. egzekucja skierowana została do nieruchomości dłużnika. Nieruchomość składa się z działki ew. nr 151/21 o powierzchni 0,01686 ha, zabudowanej budynkiem mieszkalnym, jednorodzinnym, w zabudowie wolnostojącej o PU=126,88 m², bez podpiwniczenia, wykonanym w technologii tradycyjnej, murowanej w końcu pierwszej dekady XXI wieku (na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 17 lutego 2009 r.).

Inwestycja polegająca na budowie budynku mieszkalnego nie została formalnie zakończona, nie wykonano geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczych oraz nie zgłoszono zakończenia robót budowlanych w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Obszar, w którym położona jest nieruchomość, jest objęty zapisami aktualnego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Zgodnie z zapisami planu zagospodarowania przestrzennego terenu zabudowy mieszkaniowej i rzemieślniczej (uchwała z dnia 28 czerwca 2001 r.) nieruchomość jest położona na obszarze oznaczonym symbolem MN - tereny zabudowy mieszkaniowej.

Dłużnik oświadczył, iż prowadzi działalność gospodarczą, jest płatnikiem podatku VAT oraz, że przy nabyciu działki w latach 2007-2009 oraz przy budowie budynku mieszkalnego nie korzystał z odliczeń podatku od towarów i usług w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości. Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą - handel okrężny, nabył nieruchomość w październiku 2008 r. Dłużnik nabył sam grunt i we własnym zakresie wybudował budynek mieszkalny. Działka nr 151/21 od początku była niezabudowana. Nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim na podstawie odpłatnych umów cywilnoprawnych. Nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym nie jest i nie była wykorzystana przez dłużnika do wykonywania działalności gospodarczej. Nieruchomość nie była i nie jest wykorzystywana przez dłużnika na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Budynek, którego budowa nie została formalnie zakończona, stanowi budynek mieszkalny jednorodzinny. Nie ma daty pierwszego zasiedlenia. Klasyfikacja budynku to sekcja 1, dział 11, grupa 111.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy i w jakiej wysokości powinna zostać naliczona stawka podatku VAT przy ewentualnej sprzedaży ww. nieruchomości.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, jest ustalenie, czy majątek został nabyty na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości, jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że dłużnik wyzbywa się majątku osobistego, czy też majątku wykorzystywanego w działalności gospodarczej.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika, aby działka nr 151/21 zabudowana budynkiem mieszkalnym sklasyfikowanym w sekcji 1, dziale 11, grupie 111, była wykorzystywana przez dłużnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Jak bowiem wskazał Wnioskodawca – dłużnik nabył sam grunt i we własnym zakresie wybudował budynek mieszkalny. Dłużnik nie udostępniał nieruchomości osobom trzecim na podstawie odpłatnych umów cywilnoprawnych. Ponadto nieruchomość ta nie była wykorzystywana w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej.

W przedstawionych okolicznościach sprawy dokonując dostawy ww. nieruchomości dłużnik będzie korzystał z przysługującego jemu prawa do rozporządzania własnym majątkiem prywatnym. Tym samym dłużnik, sprzedając tę nieruchomość, dokona zbycia majątku osobistego, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia dłużnika cech podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży ww. nieruchomości, a dostawę tej nieruchomości cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Sprzedaż towaru z majątku osobistego dłużnika nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta oznacza bowiem działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Podsumowując, sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości należącej do dłużnika obejmującej działkę gruntu zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W związku z planowaną dostawą nieruchomości dłużnik będzie korzystał z przysługującego jemu prawa do rozporządzania własnym majątkiem i nie wystąpi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie powinien przy ewentualnej sprzedaży tej nieruchomości naliczać podatku od towarów i usług.

Zauważa się również, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że wydając niniejszą interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.