Interpretacja Ministra Finansów
DD6/033/418/MNX/12/RD-108120/14
z 25 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm. dalej: Ordynacja podatkowa) Minister Finansów zmienia z urzędu, jako nieprawidłową, interpretację indywidualną wydaną w dniu 6 maja 2010 r. znak: IPPB5/423-86/10-4/AS przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w ten sposób, iż stwierdza, że stanowisko Sp. z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2010 r., o wydanie interpretacji indywidualnej z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych, dotyczące możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków Spółki ponoszonych, na napoje bezalkoholowe i poczęstunek w związku ze spotkaniami z kontrahentami w siedzibie Spółki oraz na zakup posiłków w restauracji w związku ze spotkaniami z kontrahentami Spółki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2010 r. Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków Spółki ponoszonych na napoje bezalkoholowe i poczęstunek w związku ze spotkaniami z kontrahentami w siedzibie Spółki oraz na zakup posiłków w restauracji w związku ze spotkaniami z kontrahentami Spółki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, ze względu na określoną strukturę sieci sprzedaży produktów Spółki, tj. rozproszenie lokalizacyjne odbiorców, dokonuje sprzedaży za pośrednictwem własnych pracowników pełniących funkcję przedstawicieli handlowych. Struktura prowadzonej działalności powoduje także dużą ilość spotkań z dostawcami towarów i usług poza siedzibą Spółki.

Powyższe powoduje, że spotkania biznesowe przedstawicieli Spółki z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami (odbiorcami towarów, dostawcami towarów i usług), odbywają się na terenie całej Polski.

Przedstawiciel Spółki zaprasza danego kontrahenta na lunch/obiad do restauracji, podczas którego omawiane są kwestie dotyczące obecnej/potencjalnej współpracy, w tym w szczególności prezentowane są nowe produkty Spółki oraz prowadzone są szeroko rozumiane negocjacje biznesowe.

Spotkania z klientami organizowane są przede wszystkim w celu przedstawienia oferty Spółki, prezentacji nowych produktów, omówienia warunków i możliwości podjęcia przyszłej współpracy, renegocjacji warunków zawartych umów, negocjacji w zakresie warunków przyszłych umów, itd.

Spółka pragnie zaznaczyć przy tym, iż spożywane podczas spotkań posiłki nie mają charakteru wytwornych ani okazałych, lecz stanowią „zwykły” lunch/obiad, wybierany spośród dań zawartych w menu restauracji. Celem spotkań jest bowiem tylko i wyłącznie omówienie z kontrahentem spraw biznesowych, nie zaś wykreowanie określonego wizerunku czy też ukazanie zasobności Spółki.

Wydatki dotyczące posiłków spożywanych podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracjach, dokumentowane są poprzez faktury VAT wystawiane na Spółkę. Spotkania z kontrahentami mają również miejsce w siedzibie (oddziale) Spółki. Podczas takich spotkań kontrahentom podawane są napoje oraz poczęstunek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Czy wydatki ponoszone w związku ze spotkaniami z kontrahentami w siedzibie Spółki na napoje i poczęstunek, stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawych z dnia 15 lutego 1992 r. (dalej: ustawa o CIT)?
   
2. Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na zakup posiłków w restauracji w związku ze spotkaniem biznesowym z kontrahentem, stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno wydatki ponoszone na posiłki spożywane w trakcie spotkań biznesowych z kontrahentami w siedzibie Spółki (napoje, poczęstunek), jak i w restauracji, stanowią dla Spółki koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT.

1. Wydatki na reprezentację a koszty uzyskania przychodów.
   
   

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT stwierdza natomiast, iż: „Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentację w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakupy żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.”

W przytoczonym powyżej przepisie mowa jest o kosztach reprezentacji, jednakże ustawa o CIT, ani też żadna inna ustawa podatkowa, nie definiuje tego pojęcia.

W związku z powyższym należy odwołać się do jego definicji słownikowej, zgodnie z którą reprezentacja oznacza okazałość, wystawność, wytworność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną („Słownik języka polskiego” pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1992).

Dokonując przeniesienia powyższej definicji na grunt ustawy podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów w piśmie interpretacyjnym z dnia 30.10.2008 r., sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM, stwierdza, iż: „reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę”.

2. Wydatki dotyczące spotkań z kontrahentami w siedzibie Spółki
   
   

Wydatki tego typu, zdaniem Spółki nie mają charakteru reprezentacyjnego, gdyż zaproponowanie podczas spotkania kontrahentowi napojów (kawa, herbata, soki) lub poczęstunku (ciastka, kanapki, inne przekąski) nie stanowią elementu wystawności, a przede wszystkim mieszczą się w kanonach zwyczajów biznesowych.

Takie stanowisko potwierdza między innymi:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 4 grudnia 2009 r. Nr ILPB3/423-765/09-2/MC,
  
• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 30 października 2008 r. Nr IPPB3/423-1220/08-2/MW).
  
  

3. Wydatki na posiłki podczas spotkań biznesowych z kontrahentami, jako niestanowiące kosztów reprezentacji
   
   

Szukając odpowiedzi na drugie z postawionych we wniosku pytań, według Spółki w pierwszej kolejności rozstrzygnąć należy, czy wydatki ponoszone przez Spółkę na zakup usług gastronomicznych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28, zawsze stanowią koszty reprezentacji.

W opinii Spółki odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna.

Spółka stoi na stanowisku, iż dla rozstrzygnięcia kwestii możliwości zaliczenia danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, jako niestanowiących kosztów reprezentacji, decydujące znacznie ma charakter spotkań, których wydatki te dotyczą.

Także WSA w Warszawie, w wyroku z dnia 12 czerwca 2008 r., sygn. III SA/Wa 157/08, orzekł, iż: „wymienienie jako przykładowych wydatków na usługi gastronomiczne, zakupu żywności i napojów w tym alkoholowych, nie oznacza iż wydatki te nigdy nie będą kosztami. Stwierdzić należy, że nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny”.

W odniesieniu do powyższego Spółka pragnie podkreślić, iż organizowane przez nią spotkania z kontrahentami mają charakter „czysto” biznesowy. Prowadzone podczas spotkań rozmowy służą bowiem omówieniu kwestii związanych z bieżącą lub przyszłą współpracą Spółki z danym kontrahentem, natomiast spożywane w trakcie spotkania posiłki nie mają charakteru wystawnych i okazałych dań, lecz stanowią „zwykły” lunch/obiad, wybierany spośród dań zawartych w menu.

Według Spółki zaproszenie kontrahenta na „zwykły” lunch/obiad do restauracji, stanowi zwyczajową praktykę biznesową i należy do powszechnie obowiązujących kanonów kultury. Przedstawiciel Spółki, zapraszając kontrahenta do restauracji, płaci za spożywany posiłek, gdyż tego wymagają powszechnie obowiązujące konwenanse społeczne. Niezręcznym byłoby bowiem wymaganie od zaproszonego kontrahenta, aby sam uregulował swój rachunek.

Jednocześnie Spółka stoi na stanowisku, iż posiłek spożywany podczas spotkania biznesowego z kontrahentem nie może być uznany za okazałość, wystawność czy wytworność, o których mowa w definicji pojęcia reprezentacji. Organizując przedmiotowe spotkania Spółka nie działa bowiem w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, nie stanowią one także wystawnej imprezy, ani też okazałych dań, służących uwypukleniu zasobności Spółki. Spożywane posiłki stanowią „zwykłe”, „niewystawne” lunche/obiady, towarzyszące rozmowom biznesowym. Podczas przedmiotowych spotkań Spółka pozyskuje nowych klientów, prezentuje nowe produkty oraz prowadzi szeroko rozumiane rozmowy biznesowe, w związku z czym ponoszone w tym celu wydatki nie mają charakteru reprezentacyjnego, lecz stanowią koszty zwykłej działalności gospodarczej, a tym samym koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT.

Za stwierdzeniem, że lunch/obiad nie może być uznany za przejaw wystawności, chęci „pokazania się”, powoduje to, iż czysto teoretycznie Spółce nie w każdej sytuacji zależy na potocznym pokazaniu się. Ale ponoszenie kosztów (oczywiście nie w każdym przypadku) lunchu/obiadu jest wynikiem niczego więcej, jak kultury biznesowej.

Ponadto Spółka pragnie podkreślić, iż, jak wskazano w stanie faktycznym, organizowane przez nią spotkania biznesowe odbywają się poza siedzibą Spółki, na terenie całej Polski. Spotkania te mają na celu pozyskiwanie nowych klientów/dostawców lub też podtrzymanie współpracy z obecnymi kontrahentami - służą one zatem realizacji celów biznesowych Spółki. W konsekwencji, wymaganie od kontrahentów, aby przyjeżdżali oni każdorazowo na przedmiotowe spotkania do siedziby Spółki (tylko z powodów podatkowych), bez wątpienia spotkałoby się z negatywna reakcją z ich strony.

Dodatkowo, w opinii Spółki nieracjonalnym wydaje się być podejście organów podatkowych do kwestii możliwości zaliczenia wydatków na posiłki spożywane podczas spotkań biznesowych z kontrahentami do kosztów uzyskania przychodów.

Spółka nie rozumie mianowicie, dlaczego oferując kontrahentowi kawę, herbatę, czy posiłek w biurze, może ona zaliczyć wydatek poniesiony na ich nabycie do kosztów uzyskania przychodów, zaś płacąc za tę samą kawę, herbatę czy posiłek w restauracji, takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć nie może. Zdaniem Spółki miejsce odbywania rozmów biznesowych z kontrahentem nie przesądza o jego charakterze i w obu opisanych powyżej przypadkach charakter spotkania pozostaje niezmienny - służą one realizacji celów biznesowych Spółki (negocjowaniu warunków umów, prezentowaniu nowych produktów, omawianiu możliwości podjęcia współpracy, itd.).

Reasumując, w odniesieniu do przedstawionej powyżej argumentacji Spółka jest zdania, że ponoszone przez nią wydatki na zakup obiadów/lunchów, spożywanych podczas spotkań biznesowych z kontrahentami w restauracjach, nie stanowią wydatków o charakterze reprezentacyjnym, lecz są to koszty zwykłej działalności gospodarczej, w związku z czym stanowią one koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT.

4. Wydatki na posiłki z kontrahentami w orzecznictwie sądów administracyjnych i interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów
   
   

Spółka pragnie podkreślić, iż przedstawione w powyższych rozważaniach stanowisko znajduje potwierdzenie zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i w interpretacjach indywidualnych, wydawanych przez Dyrektorów Izb Skarbowych w imieniu Ministra Finansów.

Do przedmiotowej kwestii odniósł się przykładowo WSA w Łodzi, w wyroku z dnia 27 listopada 2008 r., sygn. I SA/Łd 1112/08, w odpowiedzi na zaskarżoną przez Wnioskodawczynię decyzję Dyrektora Izby Skarbowej. Zgodnie z przedstawionym w przedmiotowej sprawie stanem faktycznym, Wnioskodawczyni organizowała spotkania biznesowe, które służyć miały nawiązaniu współpracy z innymi podmiotami o zbliżonym profilu działalności, w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia polegającego na wdrożeniu systemów informatycznych. Z tego tytułu Wnioskodawczyni poniosła koszty usług gastronomiczno-hotelowych, które zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów. Dyrektor Izby Skarbowej uznał je jednak za koszty o charakterze reprezentacyjnym, w związku z czym nakazał korektę kosztów uzyskania przychodów wykazanych przez Wnioskodawczynię. W odpowiedzi na skargę wniesioną na powyższą decyzję, WSA w Łodzi stwierdził, iż: „decydujące znaczenie dla stwierdzenia tego, czy wydatki związane z tym spotkaniem mogły być kwalifikowane, jako koszty reprezentacji miał jego charakter. Informacje podane przez podatniczkę w toku postępowania wskazują iż zamierzeniem organizatora spotkania nie było promowanie działalności prowadzonej przez spółkę oraz usług świadczonych w jej ramach, a jedynie ustalenie zasad kooperacji służących przeprowadzeniu w przyszłości określonych działań gospodarczych (...) W związku z powyższym nie można uznać, iż wydatki poniesione w związku organizacją takiego spotkania biznesowego mieściły się w pojęciu kosztów reprezentacji”, co w niniejszej sprawie podkreślił Wnioskodawca.

Z kolei w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2009, sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM, przedstawiono stan faktyczny, w którym Wnioskodawca organizuje spotkania biznesowe z kontrahentami, w trakcie których omawiane są różnego rodzaju sprawy biznesowe. Przykładowo Spółka ustala warunki sprzedaży towarów, przedstawia aktualną ofertę handlową, negocjuje postanowienia umów zawieranych z kontrahentami. Spotkania takie odbywają się najczęściej w restauracji i towarzyszy im zwykły posiłek, wybierany spośród dań zawartych w menu. W odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego, mając na uwadze cytowany powyżej wyrok WSA w Łodzi, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż: „Decydujące znaczenie dla stwierdzenia tego czy, wydatki związane ze danym spotkaniem mogą być kwalifikowane jako koszty reprezentacji ma charakter spotkania. W związku z tym, niektóre z wydatków ponoszonych na zakup artykułów spożywczych, czy usług gastronomicznych nie powinny być rozpatrywane jako wydatki o charakterze reprezentacyjnym lecz jako „zwykle” koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W konsekwencji wydatki te powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. W dalszej części cytowanego pisma Dyrektor stwierdza, iż: „Rację trzeba przyznać Skarżącej, iż ponoszone przez nią wydatki nie wiążą się z okazałością wytwornością a zatem nie mają charakteru reprezentacyjnego. Zaproszenie kontrahenta na kawę, zwykły” lunch, czy obiad do restauracji nie jest działaniem charakterze nadzwyczajnym. Jest to powszechnie spotkana praktyka. Posiłek spożywany w restauracji nie jest „okazały” ani „wykwintny”, bo powodem organizacji spotkania w restauracji nie jest chęć zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością. Tym samym brak podstaw, aby uznać, iż ponoszone przez Spółkę wydatki związane z organizacją spotkań z kontrahentami spełniały przesłanki wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 28, wyłączające je z kosztów uzyskania przychodów”, co w niniejszej sprawie podkreślił Wnioskodawca.

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 23 października 2008 r., sygn. IPPB3/423-1062/08-2/MW, Dyrektor uznał, iż: „odnosząc się do kwestii wydatków ponoszonych przez Spółkę na poczęstunek w trakcie spotkań z kontrahentami, takich jak kawa, herbata, soki, woda mineralna, ciastka, obiad oraz wydatków na poczęstunek w trakcie spotkań biznesowych organizowanych w siedzibie Spółki, tj. kawa, herbata, woda mineralna, soki, ciastka, stanowiących zwyczajowy poczęstunek kontrahentów i należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury należy stwierdzić, że ww. wydatki mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem, że przedmiotowe wydatki nie będą posiadały charakteru okazałości”, co podkreślił w niniejszej sprawie Wnioskodawca.

W odniesieniu do przytoczonych powyżej pism: orzeczenia WSA w Łodzi oraz interpretacji indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Spółka pragnie zwrócić uwagę na opisaną poniżej kwestię.

W orzeczeniu z dnia 20 stycznia 2009 r., sygn. III SA/Wa 1916/08 WSA w Warszawie stwierdził, iż. „Wolą ustawodawcy minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości”. Tym samym orzecznictwo sądów stało się przesłanką do formułowania oceny poprawności funkcjonujących w obrocie prawnym interpretacji, także interpretacji indywidualnych, co szczególnie należy podkreślić w rozpoznanej sprawie.

Skoro więc organ wydający interpretacje indywidualne może zmienić wydaną już uprzednio interpretacje z racji stwierdzenia jej wadliwości w świetle orzecznictwa sądowego, to tym bardziej ma obowiązek dokonywać analizy tego orzecznictwa w postępowaniu zmierzającym do wydania takiej interpretacji, a zwłaszcza w przypadku, gdy na takowe orzecznictwo powołuje się osoba składająca wniosek o jej wydanie.

Nie można bowiem przyjąć takiej wykładni powyższych przepisów, że z jednej strony ustawodawca nie nakłada na organ wydający interpretacje indywidualne obowiązku analizowania orzecznictwa zapadłego w innych sprawach dotyczącego analogicznych sytuacji prawnopodatkowych, a z drugiej strony przyjmuje jednocześnie, że pominięcie takiego orzecznictwa może być przyczyną zmiany tak wydanej interpretacji.

Zdaniem Sądu od 1 lipca 2007 r. art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej wychodzi poza zasadę związania wyrokiem tylko w sprawie, w której zapadł i nadaje orzecznictwu sądów administracyjnych walor normatywny także w stosunku do innych interpretacji indywidualnych.

Orzecznictwo stało się istotnym miernikiem legalności wydawanych interpretacji indywidualnych.

Nieuzasadnione pominięcie orzeczeń, zwłaszcza tych, które podatnik lub płatnik powołał we wniosku o wydanie interpretacji, narusza wyrażoną w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej zasadę prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych.

Sąd stwierdził ponadto, iż powyższe może skutkować uchyleniem interpretacji indywidualnej w ramach kontroli sądowo-administracyjnej. Warunkiem poddania indywidualnej interpretacji ocenie WSA jest wezwanie Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa. Zdaniem Sądu podatnik, który występując o wydanie interpretacji powołał się na orzeczenia WSA lub NSA, a organ podatkowy nie odniósł się do nich, powinien w wezwaniu wskazać to uchybienie. Ten sam zarzut, w wypadku nieusunięcia naruszenia prawa, należy podnieść w skardze do WSA.

W odniesieniu do powyższego Spółka pragnie zwrócić uwagę na fakt, iż Minister Finansów w wydawanej interpretacji indywidualnej powinien uwzględniać stanowisko sądów administracyjnych, w tym wyroku WSA w Łodzi, który stanowi, iż w analogicznym stanie faktycznym wydatki poniesione na posiłki spożywane podczas spotkań biznesowych z kontrahentami nie stanowią kosztów reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, a tym samym mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

Ponadto WSA we Wrocławiu, w wyroku z dnia 4 listopada 2009 r., sygn. I SA/Wr 1250/09 uznał, iż Minister Finansów ma obowiązek wyczerpującego rozważenia w interpretacji kwestii prawnych występujących w sprawie. Organ posiadając obszerną argumentację strony popartą stanowiskiem organów podatkowych i orzecznictwem sądów administracyjnych w zbliżonych stanach faktycznych i prawnych, zobowiązany jest się odnieść w sposób szczegółowy do tej kwestii, w szczególności w sytuacji, gdy uznaje stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Ogólnikowe i lakoniczne stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu, że powołane stanowiska organów i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydane w indywidualnych sprawach nie są wiążące dla organu wydającego interpretację jest niedopuszczalne i narusza zasadę zaufania wyrażoną w art. 121 Ordynacji podatkowej. Ma to tym bardziej znaczenie, że przepis art. 14e Ordynacji podatkowej nakłada na Ministra Finansów obowiązek zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Dlatego też, zdaniem Spółki, w przypadku uznania przez Ministra Finansów, że wydatki na zakup posiłków w restauracjach spożywanych podczas spotkań biznesowych z kontrahentami, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o CIT, koniecznym będzie wyjaśnienie przez Ministra Finansów, dlaczego poczęstunek podczas spotkań w siedzibie podatnika uzasadnia zaliczenie ponoszonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, a w przypadku spotkań poza siedzibą (np. restauracja) podatnik takiego prawa już nie posiada, chociaż zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku nie dochodzi do eksponowania okazałości, wystawności, czy też wytworności.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), wydał w dniu 6 maja 2010 r. interpretację indywidualną (Nr IPPB5/423-86/10-4/AS), w której stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej wydatków Spółki ponoszonych na napoje bezalkoholowe i poczęstunek w związku ze spotkaniami z kontrahentami w siedzibie Spółki uznał za prawidłowe. Natomiast za nieprawidłowe uznał stanowisko w części dotyczącej wydatków ponoszonych na zakup posiłków w restauracji, w związku ze spotkaniami z kontrahentami Spółki.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów stanowiska wyrażonego w interpretacji indywidualnej z dnia 6 maja 2010 r. znak: IPPB5/423-86/10-4/AS wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, nie można uznać za prawidłowe, w części dotyczącej braku możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na zakup posiłków w restauracji w związku ze spotkaniami z kontrahentami Spółki.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U z 2014 r., poz. 851 z późn. zm. – „dalej: updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za koszty uzyskania przychodu, uważa się takie wydatki, których poniesienie przez podatnika jest spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia tego źródła i które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 updop.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem, a przychodem musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu lub na jego zachowanie oraz zabezpieczenie. Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Analiza orzecznictwa wskazuje na występowanie poważnych wątpliwości, co do wykładni normy wynikającej z wyżej wymienionych przepisów updop. Sądy administracyjne w swoich orzeczeniach wyrażały pogląd, że skoro ustawodawca nie zdefiniował w sposób jednoznaczny pojęcia reprezentacji, należy posiłkować się definicją słownikową, iż reprezentacja to „okazałość”, „wystawność”, „wytworność” (por. wyroki z dnia 25 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2200/10 i z dnia 27 września 2012 r., sygn. akt II FSK392/11).

W innych orzeczeniach sądy administracyjne uznawały, że termin „reprezentacja” oznacza „przedstawicielstwo”, a nie „wystawność”, „okazałość”, „wytworność” (por. wyrok z dnia 25 stycznia 2012 r., sygn. akt II FSK 1445/10 i z dnia 29 czerwca 2012 r., sygn. akt II FSK 2571/10 i II FSK 2572/10). Powołane rozbieżności w orzeczeniach sądów administracyjnych w zakresie kosztów reprezentacji wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów znalazły swoje podsumowanie w wydanym, w składzie siedmiu sędziów wyroku NSA z dnia 17 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 702/11.

W wyroku tym Sąd podkreślił potrzebę indywidualnej oceny stanu faktycznego konkretnej sprawy dotyczącej kwalifikowania kosztów (wydatków) jako kosztów reprezentacji, wskazując, że wymienienie w przepisach podatkowych jako przykładowych kosztów reprezentacji wydatków na usługi gastronomiczne, zakup żywności, napojów, w tym alkoholowych nie przesądza ich o wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów. Kwalifikacja każdego przypadku powinna być odrębna, pod kątem warunków i okoliczności uzasadniających ich poniesienie.

Dla kwalifikacji danych wydatków jako wydatków na reprezentację wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów nie jest istotne miejsce podawania poczęstunków, świadczenia usług gastronomicznych tzn. nie bierze się pod uwagę tego, czy poczęstunki odbywają się w siedzibie firmy czy też poza nią. Dla oceny takich wydatków nie są także istotne takie cechy jak wystawność, wytworność, okazałość poczęstunków. Nie ma bowiem możliwości skonstruowania miernika dla określenia poziomu wystawności, wytworności itp. jednakowego dla wszystkich podmiotów gospodarczych.

Sąd wskazał ponadto, że za wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop należy uznać te, których wyłącznym lub dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami takich spotkań.

Także w wyroku z dnia 16 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2442/13 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że „oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny”. Jednocześnie w wyroku tym Sąd orzekł, iż kosztami uzyskania przychodu będą wydatki na usługi gastronomiczne w restauracjach nabywane podczas spotkań biznesowych, których celem jest tylko i wyłącznie omówienie z kontrahentami spraw handlowych.

Ponadto Sąd zaznaczył, że na podatniku spoczywać będzie ciężar wykazania, że określone wydatki poniesione zostały w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów oraz, że nie były one ukierunkowane na kształtowanie wizerunku firmy, lecz stanowiły element aktywności gospodarczej.

Podobne stanowisko w zakresie wydatków ponoszonych na poczęstunki podawane podczas spotkań z kontrahentami wynika z interpretacji ogólnej z dnia 25 listopada 2013 r. znak: DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521, wydanej przez Ministra Finansów na podstawie art. 14a § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.

Biorąc powyższe pod uwagę - w świetle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, z którego wynika, że Spółka ponosi wydatki na napoje bezalkoholowe i poczęstunek w związku ze spotkaniami z kontrahentami w siedzibie Spółki, oraz na zakup posiłków w restauracji w związku ze spotkaniami z kontrahentami Spółki, których celem jest omówienie obecnej lub potencjalnej współpracy stwierdzić należy, że wydatki takie nie powinny być wyłączone z kosztów uzyskania przychodów i zaliczane do kosztów reprezentacji. W konsekwencji, stanowisko Spółki w tym zakresie przedstawione we wniosku z dnia 8 lutego 2010 r., należy uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.