Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP1/4512-383/15-3/ŻR
z 2 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 08 lipca 2015 r. (data wpływu drogą elektroniczną e-PUAP 08 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT czynności zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką komandytową z siedzibą na terytorium Polski (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”). Wnioskodawca jest podatnikiem VAT zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w Spółce istnieją wydzielone wewnętrzne jednostki funkcjonujące jako następujące działy (dalej jako: „Działy”):

1. Dział Projektowania, Produkcji i Handlu;
2. Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym (dalej także jako: „Dział”).
   
   

Dział Projektowania, Produkcji i Handlu prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na projektowaniu, produkcji i sprzedaży kompletnych linii transportujących i przenośników (tzw. systemów transportu wewnętrznego), produkcji i sprzedaży płyt z polietylenu wysokocząsteczkowego, produkcji i sprzedaży części do maszyn na obrabiarkach numerycznych CNC i konwencjonalnych, dostawie różnego rodzaju komponentów do budowy linii transportujących, a także dokonywaniu ich remontów.

Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na zarządzaniu nieruchomościami Spółki, na prowadzeniu działalności mającej na celu promocję znaku towarowego tj. działania w zakresie przygotowywania materiałów reklamowych, katalogów, ulotek, płyt CD, pozycjonowania strony www, prowadzenia kampanii internetowej adword, uczestnictwa w targach branżowych, prowadzenia marketingu bezpośredniego przedstawicieli handlowych z klientami.

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzysta z jednego systemu księgowo-rachunkowego. W celu zapewnienia odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych system księgowo-finansowy Spółki umożliwia jednak prowadzenie odrębnej sprawozdawczości finansowej dla każdego z Działów (m.in. sporządzenie bilansu i rachunku zysków i strat Działu). Dzięki temu działaniu każdemu Działowi można przypisać określone wskaźniki finansowe, w tym zwłaszcza przychody i koszty oraz należności i zobowiązania realizowane przez każdy z Działów. System księgowy pozwala również na prowadzenie odrębnych rozliczeń pomiędzy Działami wynikający z wykonywanych zadań. Dla każdego z Działów jest przygotowywany osobny bilans i rachunek zysków i strat. Dodatkowo Działy działają na podstawie odrębnych regulaminów organizacyjnych, które określają odrębność majątkową oraz finansową Działów oraz określają zadania (funkcje) pełnione przez Działy. Każdy z Działów posiada odrębne aktywa oraz odrębną kadrę pracowników, na czele z osobą kierującą działalnością (Kierownikiem).

Planowane jest, że Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym zostanie zbyty przez Spółkę na rzecz innego podmiotu powiązanego ze Spółką. Opisana restrukturyzacja jest uzasadniona potrzebą dywersyfikacji ryzyka związanego z prowadzonymi obecnie przez Spółkę dwoma rodzajami działalności gospodarczej oraz ma na celu zracjonalizowanie działalności gospodarczej Spółki poprzez formalnoprawne rozdzielenie odrębnych rodzajów działalności gospodarczej.

Do Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym przypisane są między innymi następujące składniki materialne i niematerialne (dalej jako: „Składniki Majątkowe”):

1. nieruchomości, w których zlokalizowane są urządzenia produkcyjne (dalej jako „Nieruchomości”) m.in:
   1. prawo własności nieruchomości położonej w miejscowości …, oznaczonej numerami działek …. i …, dla której w Sądzie Rejonowym w … Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta nr …..,
   2. prawo własności nieruchomości położonej w miejscowości …., oznaczonej numerem działki ….., dla której w Sądzie Rejonowym w …. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta nr …..,
   3. prawo własności nieruchomości położonej w miejscowości …., oznaczonej numerem działki …., dla której w Sądzie Rejonowym w …. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta nr ……,
   4. prawo użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości położonej w …. przy ulicy …., oznaczonej numerem działki …., dla której w Sądzie Rejonowym w …. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta nr …..,
2. prawo własności budynków i budowli znajdujących się na Nieruchomościach,
3. obiekty budowlane naziemne i podziemne o charakterze stałym (m.in. plac utwardzany, kanalizacja, ogrodzenie) znajdujące się na Nieruchomościach,
4. prawo do znaku towarowego opisanego w świadectwie ochronnym wydanym przez Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej,
5. prawo własności domen internetowych,
6. aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne służące realizacji zadań marketingowych, takie jak sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem, bazy danych, infrastruktura biurowa wykorzystywana przez pracowników Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym,
7. zapasy aktywów obrotowych, takich jak artykuły biurowe, drukowane materiały reklamowe,
8. znajdujące się w kasie i na rachunkach bankowych środki pieniężne związane z Działem Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym,
9. prawa wynikające z umów z dostawcami (dostawcy mediów; usług informatycznych itp.),
10. pracownicy związani z działalnością Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym,
11. zobowiązania wobec pracowników Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym;
12. zobowiązania wobec kontrahentów z tytułu umów związanych z funkcjonowaniem Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, w tym zobowiązania z tytułu umów o usługi reklamowe, badania rynku itp.,
13. zobowiązania związane z funkcjonowaniem Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym (umowy na dostawę mediów, usług informatycznych itp.),
14. inne zobowiązania.
    
    

W Spółce pozostałby Dział Projektowania, Produkcji i Handlu, zawierający zespół składników majątkowych i pracowników, co pozwoli na prowadzenie działalności związanej z projektowaniem, produkcją i sprzedażą w dotychczasowym zakresie. Wnioskodawca chciałby uzyskać potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska w zakresie skutków, które wystąpią po stronie Wnioskodawcy w związku z dokonaniem opisanych powyżej działań w podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy transakcja polegająca na zbyciu opisanych Składników Majątkowych Wnioskodawcy związanych z funkcjonowaniem Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, na rzecz innego podmiotu, będzie neutralna po stronie Spółki w zakresie podatku VAT, w związku z faktem, iż zespół Składników Majątkowych związanych z działalnością Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. transakcja ta nie spowoduje powstania po stronie Spółki obowiązku zapłaty podatku VAT jako czynności opodatkowanej lub zwolnionej z podatku VAT, lecz będzie stanowić czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja polegająca na zbyciu opisanych Składników Majątkowych Wnioskodawcy związanych z funkcjonowaniem Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, na rzecz innego podmiotu, będzie neutralna po stronie Spółki w zakresie podatku VAT, w związku z faktem, iż zespół Składników Majątkowych związanych z działalnością Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa, tj. transakcja ta nie spowoduje powstania po stronie Spółki obowiązku zapłaty podatku VAT jako czynności opodatkowanej lub zwolnionej z podatku VAT, lecz będzie stanowić czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 6 pkt 1 ustawy o VAT stanowi jednak, że przepisów ustawy o VAT nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT przez zorganizowana cześć przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z powyższej definicji wynika, iż aby można było uznać wymienione powyżej składniki za ZCP muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki: (1) występuje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, (2) zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, (3) składniki wchodzące w skład zespołu przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych, (4) zespół ten mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Wydzielony zespół składników majątkowych musi mieć charakter kompleksowy i móc zapewnić zaplecze majątkowe potrzebne do prowadzenia wyodrębnionej działalności w sposób samodzielny. Poniżej, Wnioskodawca zamieszcza argumentację potwierdzającą, iż w przypadku Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym spełnione są wszelkie przesłanki do uznania go za ZCP.

Ad. 1 Zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania.

Zdaniem Wnioskodawcy, Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym stanowi zbiór składników materialnych i niematerialnych służących określonemu rodzajowi działalności. Składniki majątkowe Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym będą pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należy je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół składników powiązanych funkcjonalnie, nie zaś zespół przypadkowych elementów, posiadanych przez jeden podmiot. Nie ulega wątpliwości, iż istnieje wyraźny, funkcjonalny związek pomiędzy składnikami majątkowymi którymi dysponuje Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym oraz pracownikami, a prowadzoną działalnością. Na tle zaprezentowanego zdarzenia przyszłego należy uznać, iż wyodrębniony Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym został wyposażony w składniki materialne, zapewniające bazę do prowadzenia wykonywanego przez niego rodzaju działalności. Posiadać będzie on bowiem zaplecze techniczne, wykwalifikowaną kadrę pracowniczą oraz Kierownika. Wskazać należy, iż Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym posiada odrębne składniki niematerialne, służące realizacji wyznaczonych mu celów gospodarczych. Wśród składników niematerialnych znajdują się bowiem, wskazane w opisie zdarzenia przyszłego niniejszego wniosku, prawa i obowiązki wynikające z umów z dostawcami usług, a także wierzytelności i zobowiązania, funkcjonalnie związane z działalnością tego Działu (w szczególności zobowiązania handlowe oraz zobowiązania wynikające z zatrudniania pracowników).

Ad. 2 Wyodrębnienie organizacyjne i finansowe.

Zdaniem Wnioskodawcy Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym spełnia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego. Ustawa o VAT nie wskazuje, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne. Jednakże zgodnie z dominującą praktyką organów podatkowych, o wyodrębnieniu organizacyjnym zorganizowanej części ze struktur przedsiębiorstwa powinny świadczyć odpowiednie zapisy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze (np. interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 listopada 2013 r. sygn. IBPP4/443-388/13/LG, interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 11 marca 2013 r. sygn. ITPP2/443-1487/12/PS). Dodatkowo „wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, oddział, wydział itp.” (interpretacja indywidualna z dnia 3 marca 2008 r. sygn. IPPB3-423-524/07-2/MB). Poglądy organów podatkowych potwierdzają zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż wyodrębniony Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym stanowi ZCP. Działy będą bowiem formalnie wyodrębnione w ramach struktury organizacyjnej Spółki, co wynikać będzie z ich regulaminów organizacyjnych, zakładowego planu kont oraz polityki rachunkowej Spółki. Do Działu są także przypisani odpowiedni pracownicy. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, iż Działy będą spełniać wszelkie wymogi związane z wyodrębnieniem organizacyjnym w ramach Spółki dla uznania ich za ZCP. Zdaniem Wnioskodawcy, Działy stanowią zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) wyodrębnione finansowo, o czym świadczyć będzie m.in. wyodrębnienie do osobnej ewidencji zdarzeń gospodarczych każdego z Działów. Możliwe jest również przypisanie do Działów określonych wskaźników finansowych, w tym zwłaszcza przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań realizowanych przez Działy. Takie przypisanie jest możliwe z uwagi na prowadzenie odrębnych kont dla Działów w ramach systemu księgowego Spółki. Należy zauważyć, iż zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 listopada 2013 r. (sygn. IBPBI/2/423-1003/13/BG): „Wyodrębnienie finansowe nie oznacza co prawda pełnej, całkowitej samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. Uznać zatem należy, iż przyjęty dla Działów sposób księgowania pozwala na spełnienie przesłanki wyodrębnienia finansowego Działów. Prowadzona przez Spółkę ewidencja księgowa pozwala na wyodrębnienie kosztów i przychodów w odniesieniu do Działów, w szczególności: kosztów amortyzacji majątku przypisanego do danego Działu, kosztów materiałów, kosztów wynagrodzeń, kosztów usług obcych związanych z działalnością Działów.

Ad. 3 Realizacja określonych zadań gospodarczych.

Składniki majątkowe wykorzystywane do prowadzenia działalności przez Działy są przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych. Mając na uwadze wskazane Składniki Majątkowe, które są przypisane do Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, nie ulega wątpliwości, iż pozwalają one na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej m.in. na zarządzaniu nieruchomościami Spółki oraz na prowadzeniu działalności marketingowej. Działy posiadają zatem odrębność organizacyjną (wyodrębnione aktywa oraz kadrę pracowników) pozwalającą im na samodzielną realizację powierzonych im zadań.

Ad. 4 Możliwość stanowienia samodzielnego przedsiębiorstwa.

Podkreślić należy, iż ustawodawca w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT posługuje się trybem przypuszczającym: „zespół składników (...) mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”. Takie brzmienie analizowanego przepisu wskazuje na konieczność przeprowadzenia hipotetycznej analizy, czy istniałaby możliwość samodzielnego działania (funkcjonowania) danego Działu jako przedsiębiorstwa. Zespół Składników Majątkowych, które posiada Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, ma taki stopień zorganizowania, iż mógłby stanowić niezależne, samodzielne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze. Po pierwsze, samodzielność Działu uwarunkowana jest prowadzeniem działalności, która jest niezależna od działalności prowadzonej przez Dział Projektowania, Produkcji i Handlu. Po drugie, Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym jest w stanie działać jako niezależne przedsiębiorstwa, prowadzące działalność gospodarczą. Przypisany do Działu zespół Składników Majątkowych będzie dawał możliwość samodzielnego działania na rynku jako odrębny podmiot prowadzący działalność w zakresie m.in. zarządzania Nieruchomościami oraz prowadzenia działalności marketingowej. Takie rozumienie kryterium zdolności do niezależnego funkcjonowania, jako odrębne przedsiębiorstwo, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach prawa podatkowego oraz wyrokach Sądów Administracyjnych, m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 12 maja 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-282/08-2/PS), zaś w postanowieniu z dnia 24 maja 2005 r. (sygn. I US.VII/423/709/5/05) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego wyraził pogląd, że „zorganizowana część mienia przedsiębiorstwa to taki zespół składników materialnych i niematerialnych, który może stanowić odrębnie zakład mogący realizować zadania gospodarcze. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Natomiast w postanowieniu z dnia 6 lutego 2006 r. (sygn. 1471/DPD 1/423-111/05/KK) Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie stwierdził, że analizując czy w konkretnym stanie faktycznym mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa „najbardziej miarodajnym kryterium jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe”.

Podobne stanowisko w tej kwestii prezentuje orzecznictwo. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 czerwca 1998 r. (sygn. akt SA/Gd 1097/96) wskazano, iż: „Aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowaną jego część, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa, np. zakładu, sklepu, czy punktu usługowego”. Również w wyroku z dnia 20 kwietnia 2000 r. (sygn. akt I SA/Wr 1/99) Naczelny Sąd Administracyjny wyraźnie podkreślił, iż „za zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa należy rozumieć taki zespół składników materialnych i niematerialnych, który może stanowić odrębne przedsiębiorstwo, a w szczególności zakład, sklep i punkt usługowy”.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy zespół składników materialnych i niematerialnych należących do funkcjonującego w ramach Spółki wyodrębnionego Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, spełnia – w dniu dokonania jego zbycia - przesłanki do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, zgodnie z przepisem art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Z uwagi na fakt, iż wydzielany ze Spółki Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym, będzie stanowił ZCP w chwili dokonania jego zbycia, zgodnie z przepisem art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, dokonanie zbycia Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym nie będzie skutkować po stronie Wnioskodawcy powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT, gdyż czynność ta będzie na podstawie przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłączoną od opodatkowania podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa wyżej, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 2 pkt 6 przez „towar” rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „przedsiębiorstwa”. Przedmiotową definicję zawiera art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014, poz. 121 z późn. zm), dalej zwany Kodeksem cywilnym, który stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Jak już wskazano powyżej, przepis art. 6 pkt 1 ustawy ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie treścią art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W świetle tej definicji zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby obejmowała ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem, wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Należy zatem wskazać, że nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

W przeciwnym razie nie można uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
   
   

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-497/01 odnoszącego się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.)

W myśl tej regulacji prawa unijnego, w przypadku przekazania odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

Zatem w ocenie tut. Organu, dla uznania, że zbywana jednostka organizacyjna stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w związku z czym nie znajdą do niej zastosowania przepisy ustawy, istotne znaczenie ma ocena, czy omawiana zbywana jednostka jest zdolna do prowadzenia niezależnej pod względem finansowym i organizacyjnym działalności gospodarczej. W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w Spółce istnieją wydzielone wewnętrzne jednostki funkcjonujące jako następujące działy: Dział Projektowania, Produkcji i Handlu oraz Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym. W celu zapewnienia odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych system księgowo-finansowy Spółki umożliwia prowadzenie odrębnej sprawozdawczości finansowej dla każdego z Działów (m.in. sporządzenie bilansu i rachunku zysków i strat Działu). Dzięki temu działaniu każdemu Działowi można przypisać określone wskaźniki finansowe, w tym zwłaszcza przychody i koszty oraz należności i zobowiązania realizowane przez każdy z Działów. System księgowy pozwala również na prowadzenie odrębnych rozliczeń pomiędzy Działami wynikający z wykonywanych zadań. Dla każdego z działów jest przygotowywany osobny bilans i rachunek zysków i strat. Dodatkowo Działy działają na podstawie odrębnych regulaminów organizacyjnych, które określają odrębność majątkową oraz finansową Działów oraz określają zadania (funkcje) pełnione przez Działy. Każdy z Działów posiada odrębne aktywa oraz odrębną kadrę pracowników, na czele z osobą kierującą działalnością (Kierownikiem). Do Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym przypisane są określone składniki materialne i niematerialne w tym zobowiązania związane z funkcjonowaniem Działu. Wnioskodawca zamierza Dział Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym zbyć na rzecz innego podmiotu w celu zracjonalizowania działalności gospodarczej Spółki poprzez formalnoprawne rozdzielenie odrębnych rodzajów działalności gospodarczej. W Spółce pozostałby Dział Projektowania, Produkcji i Handlu, zawierający zespół składników majątkowych i pracowników, co pozwoli na prowadzenie działalności związanej z projektowaniem, produkcją i sprzedażą w dotychczasowym zakresie.

Odnosząc wyżej przedstawiony opis sprawy do powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, iż zbycie na rzecz innego podmiotu jednostki organizacyjnej, wyodrębnionej w ramach struktury Wnioskodawcy, w postaci Działu Marketingu i Zarządzania Majątkiem Trwałym tj. części przedsiębiorstwa realizującego określone zadania gospodarcze będzie można uznać za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, gdyż będzie on odznaczał się odrębnością organizacyjną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zatem stwierdzić należy, że zbycie innemu podmiotowi wewnętrznemu w postaci części przedsiębiorstwa spełniającego wymogi zorganizowanej części przedsiębiorstwa określone w art. 2 pkt 27e ustawy, zgodnie z art. 6 ust. 1 nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stwierdzić należy, iż jeżeli warunki wynikające z przepisu art. 2 pkt 27e ustawy zostaną spełnione, planowana przez Wnioskodawcę czynność zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa stosowanie do art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, będzie wyłączona spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.