Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-262/15/HS
z 10 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643) w związku z § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 8 czerwca 2015 r. (data otrzymania 10 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych po stronie udziałowca w związku z podziałem spółki przez wydzielenie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 czerwca 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych po stronie udziałowca w związku z podziałem spółki przez wydzielenie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka pod firmą X. spółka z o. o. z siedzibą w Y. (dalej: Spółka X.) zamierza dokonać podziału. Podział nastąpi w oparciu o treść art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks spółek handlowych, zgodnie z którym podział Spółki X. nastąpi poprzez przeniesienie części majątku tej spółki (spółka dzielona) na spółkę nowo zawiązaną (tzw. podział przez wydzielenie).

Wnioskodawca, będący obecnie udziałowcem Spółki X., planuje w najbliższej przyszłości zostać wspólnikiem spółki nowo zawiązanej (co nastąpi w procesie podziału Spółki X.).

Na chwilę złożenia wniosku kapitał zakładowy Spółki X. wynosi 1 500 000,00 złotych, a udziałowcami Spółki X. są wyłącznie osoby fizyczne, w tym Wnioskodawca.

Spółka X. nie będzie posiadała jakichkolwiek udziałów w spółce nowo zawiązanej i odwrotnie. Spółka nowo zawiązana będzie posiadała siedzibę na terytorium RP.

Spółka X. prowadzi swoją działalność gospodarczą w zakresie dwóch charakterystycznych zakresów (rodzajów) działalności a także na dwóch odrębnych obszarach (terenach) Polski.

Pierwszym zakresem prowadzonej działalność jest działalność polegająca na świadczeniu usług telekomunikacyjnych na rzecz klientów biznesowych. W tym zakresie Spółka X. świadczy co do zasady dwa rodzaje usług. Pierwszy i podstawowy rodzaj usług to usługi poddzierżawiania elementów sieci na rzecz klientów biznesowych celem umożliwienia tym klientom wykorzystania wydzierżawionej sieci dla własnych potrzeb (do własnej komunikacji), jak również do świadczenia na rzecz osób trzecich usług telekomunikacyjnych (przez tych klientów biznesowych). Drugi rodzaj usług dla klientów biznesowych to usługi związane z dostarczaniem internetu oraz telefonii jednakże z uwzględnieniem odmiennych parametrów (standardów) niż ma to miejsce w przypadku typowych usług tego rodzaju świadczonych na przykład dla gospodarstw domowych.

Powyższy rodzaj działalności Spółka X. prowadzi zarówno w oparciu o infrastrukturę dzierżawioną od innych podmiotów jak również częściowo w oparciu o własną infrastrukturę.

Wskazana powyżej działalność prowadzona przez Spółkę X. charakteryzuje się również tym, że jej prowadzenie w znakomitej części koncertuje się na jednym obszarze terytorialnym. Dalej Wnioskodawca wymienia te miejscowości (miasta) i wskazuje, że w nieznacznym zakresie działalność ta jest również prowadzona na terenie dwóch innych województw.

Działalność telekomunikacyjna prowadzona dla klienta biznesowego na wskazanym powyżej terenie obejmuje w szczególności:

• dzierżawę i poddzierżawę włókien światłowodowych, która umożliwia klientom biznesowym Spółki X. wydzierżawienie włókien światłowodowych i uruchomienie własnego systemu teletransmisyjnego w relacjach międzymiastowych jak i w obszarach miejskich na wydzierżawionym odcinku,
• transmisję danych (polegającą na udostępnieniu klientowi łącza pomiędzy dwoma wskazanymi punktami i zapewnieniu na nim transmisji o stałej przepustowości),
• dostęp do internetu (Spółka X. zapewnia wysokiej jakości dostęp o wysokim poziomie dostępności 99,9% do internetu co umożliwia innym operatorom świadczenie usług dla swoich klientów),
• usługi głosowe (tranzyt i terminowanie ruchu telefonicznego),
• kolokację,
• działalność marketingową, sprzedażową, posprzedażową, obsługę i utrzymanie klienta biznesowego i inną związaną ze świadczeniem tego rodzaju usług.
  
  

Działalność prowadzona na rzecz klienta biznesowego w głównej mierze opiera się na świadczeniu usług dla klientów biznesowych w oparciu o zawarte z tymi podmiotami odrębne umowy.

Z uwagi na zróżnicowany model działalności jaki prowadzi Spółka X. tj. zarówno opisana tu działalność wykonywana na rzecz klienta biznesowego, jak również opisana w dalszej części działalność operatora kablowego na rzecz gospodarstw domowych, Spółka X. wyodrębniła organizacyjnie, finansowo, majątkowo i funkcjonalnie opisaną działalność prowadzoną na rzecz klienta biznesowego poprzez zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym oddziału Spółki X.

Oddział ten jest wyodrębniony organizacyjnie, finansowo, majątkowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki X., a składa się na niego zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który jednocześnie mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania.

Odział został utworzony na mocy uchwał zarządu Spółki X., w których to zarząd ostatecznie:

• określił szczegółowy wykaz umów (umów handlowych i innych związanych z działalnością przypisaną do oddziału), z których prawa i obowiązki zostały przypisane do oddziału,
• zatwierdził regulamin organizacyjny oddziału określający podstawowe zasady organizacji i funkcjonowania oddziału oraz zakres jego działania. Regulamin organizacyjny oddziału określa w szczególności strukturę wewnętrzną, podział zadań i zakres odpowiedzialności osób na stanowiskach kierowniczych, podstawowe zadania komórek organizacyjnych wchodzących w skład oddziału,
• zatwierdził zakres czynności i obowiązków osoby kierującej oddziałem, która wykonuje wszelkie czynności w oparciu o regulamin organizacyjny oddziału,
• wskazał, że oddział będzie samodzielnym pracodawcą w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy. Wykaz pracowników przejętych do oddziału na podstawie art. 23(1) Kodeksu pracy stanowił stosowny załącznik do uchwały,
• wskazał, że oddział prowadzić będzie odrębne od jednostki macierzystej (Spółki X.) księgi rachunkowe (w wyniku czego dochodzi do ustalenia przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań oddziału w sposób umożliwiający ich jednoznaczne wyodrębnienie z ogółu przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań jednostki macierzystej – Spółki X.), jak również wskazał, że w oparciu o zmodyfikowany system finansowo-księgowy dla oddziału prowadzona będzie odrębna sprawozdawczość finansowa (tj. sporządzanie odrębnych rachunków zysków i strat oraz bilansów) oraz sprawozdawczość zarządcza (tj. generowanie raportów dotyczących działalności oddziału),
• wskazał nieruchomość która zostanie przeznaczona na potrzeby oddziału.
  
  

Powyższe zasady ustalone przez zarząd Spółki X. zostały w całości i konsekwentnie wprowadzone przez Spółkę X. Ponadto oddziałowi został nadany odrębny numer NIP, a także REGON, by mógł on w szczególności pełnić samodzielnie funkcję płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych i płatnika składek na ubezpieczenie społeczne.

Na oddział składa się w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące oddział (nazwa),
2. własność ruchomości w szczególności w postaci:
• telekomunikacyjnych linii kablowych,
  
• urządzeń do transmisji danych takich jak: switche, routery, oraz ich moduły,
  
• system teletransmisyjny DWDM,
  
• wyposażone węzły sieci,
3. oddział nie posiada przypisanych mu nieruchomości; na potrzeby funkcjonowania oddziału została wynajęta stosowna nieruchomość na terenie miasta K.,
4. do oddziału zostały przypisane określone umowy, których realizacja związana jest z funkcjonowaniem tego oddziału, a w szczególności umowy z klientami biznesowymi, umowy najmu, umowy z pracownikami, umowy dzierżawy włókien, umowy dzierżawy kanalizacji teletechnicznej, umowy świadczenia transmisji,
5. do oddziału od dnia jego wyodrębnienia zostały również przypisane zobowiązania pieniężne oraz należności, które powstały przed utworzeniem oddziału. Niemniej jednak od chwili powstania oddziału wszelkie zobowiązania i należności związane z funkcjonowaniem tego oddziału, z uwagi na prowadzenie dla oddziału odrębnych ksiąg rachunkowych, są księgowane po stronie tego oddziału,
6. wartości niematerialne i prawne (system CRM),
7. należności krótkoterminowe,
8. środki pieniężne ze sprzedanych usług.
   
   

Do przykładowych pasywów związanych z prowadzoną działalnością w ramach oddziału należą w szczególności:

1. zobowiązania krótkoterminowe do dostawców usług telekomunikacyjnych,
2. zobowiązania publiczno-prawne związane z działalnością,
3. zobowiązania wobec pracowników.
   
   

Do oddziału zostali także przejęci niektórzy pracownicy na podstawie art. 23 (1) Kodeksu pracy regulującego kwestie związane z przejściem zakładu pracy. Na czele zespołu pracowników oddziału stoi osoba kierująca tym oddziałem, której Spółka X. udzieliła stosownych pełnomocnictw do reprezentowania oddziału (ustanowiona prokura oddziałowa). Ponadto do oddziału został przyporządkowany jeden rachunek bankowy.

Obok wskazanego powyżej i wyodrębnianego organizacyjnie, finansowo, majątkowo i funkcjonalnie oddziału Spółki X. nadal funkcjonuje centrala Spółki X. Centrala Spółki X. prowadzi przede wszystkim działalność telekomunikacyjną w zakresie świadczenia usług na rzecz gospodarstw domowych, w nieznacznym zakresie także na rzecz klienta biznesowego, a także prowadzi działalność budowlaną (w zakresie projektowania i budowy sieci teletransmisyjnych, budowy sieci strukturalnych oraz okablowania niskiego napięcia).

Wiodącym rodzajem działalności prowadzonej w ramach centrali Spółki X. jest działalność polegająca na świadczeniu usług telekomunikacyjnych na rzecz gospodarstw domowych. W ramach tego rodzaju działalności Spółka X. świadczy usługi dostarczania telewizji, dostępu do sieci internet oraz usługi telefoniczne przede wszystkim na rzecz gospodarstw domowych (czyli działa jak typowy operator kablowy). Parametry i standardy tych usług są znacząco inne niż w przypadku usług świadczonych na rzecz klientów biznesowych, tu bowiem wiodącą usługą jest dostarczanie usług w postaci sygnału telewizyjnego (co nie ma miejsca w stosunku do klientów biznesowych), dostarczanie internetu i dostarczanie telefonii.

Wskazana powyżej działalność prowadzona przez centralę Spółki X. charakteryzuje się również tym, że jej prowadzenie w znakomitej części koncertuje się na jednym ściśle wyodrębnianym obszarze geograficznym. Obszar ten wyznacza położenie miejscowości – dalej Wnioskodawca wymienia nazwy tych miejscowości.

Działalność telekomunikacyjna prowadzona w zakresie świadczenia usług na rzecz gospodarstw domowych na wskazanym powyżej terenie w szczególności obejmuje:

• usługi w postaci dostarczania sygnału Telewizji,
• dostęp do internetu,
• telefonię stacjonarną,
• świadczenie usług dodanych – hosting, serwis komputerów, poczta e-mail, działalność marketingowa, sprzedażowa, posprzedażowa, obsługi i utrzymania abonenta.
  
  

Działalność telekomunikacyjna prowadzona w zakresie świadczenia usług na rzecz gospodarstw domowych w głównej mierze opiera się na świadczeniu usług dla klientów indywidualnych w oparciu o zawarte z tymi podmiotami umowy abonenckie.

Wskazana powyżej działalność jest w przeważającym stopniu prowadzona w oparciu o własną infrastrukturę jak również w mniejszym zakresie w oparciu o infrastrukturę dzierżawioną od innych podmiotów.

Działalność telekomunikacyjna prowadzona przez centralę Spółki X. stanowi organizacyjnie, finansowo, majątkowo i funkcjonalnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki X. zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który jednocześnie mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania.

Na tę zorganizowaną część przedsiębiorstwa składa się w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa),
2. własność ruchomości w szczególności w postaci:
• linii kablowych oraz przyłączy abonenckich,
  
• urządzeń GPON służących świadczeniu usług dla gospodarstw domowych,
  
• routerów i serwerów do świadczenia usług dodanych,
3. wynajęta nieruchomość na terenie miasta Z. wykorzystywana do prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług przez centralę Spółki X. ,
4. określone umowy, których realizacja związana jest z funkcjonowaniem na tym obszarze, a w szczególności umowy z abonentami, umowy serwisowe, umowy najmu, umowy z właścicielami budynków, umowy z pracownikami itp.,
5. zobowiązania (w sensie zobowiązań pieniężnych) oraz należności. Zobowiązania i należności związane z funkcjonowaniem działalności prowadzonej przez centralę Spółki X. są księgowane odrębnie tylko dla tej działalności,
6. wartości niematerialne i prawne (system do paszportyzacji sieci),
7. należności krótkoterminowe,
8. środki pieniężne ze sprzedanych usług.
   
   

Do przykładowych pasywów związanych z działalnością prowadzoną przez centralę Spółki X. należą w szczególności:

1. zobowiązania wobec dostawców usług, towarów i materiałów związanych z inwestycjami i utrzymaniem sieci,
2. zobowiązania leasingowe,
3. zobowiązania publiczno-prawne związane z działalnością,
4. kredyt inwestycyjny i obrotowy.
   
   

Należy także dodać, że z działalnością prowadzoną przez centralę Spółki X. związani są pracownicy (są to pracownicy, którzy nie zostali przejęci na podstawie art. 23(1) Kodeksu pracy do utworzonego oddziału). Pracownikami tymi kieruje wyznaczona osoba, w ramach określonej struktury organizacyjnej. Spółka X. na potrzeby tej działalności posiada rachunek bankowy, który jest odrębny od rachunku przewidzianego dla oddziału.

Celem Spółki X. jest dalszy niezależny rozwój działalności telekomunikacyjnej świadczonej zarówno dla klienta biznesowego jak i na rzecz gospodarstw domowych, przy jednoczesnym wyraźniejszym rozdzieleniu tych działalności, a to głównie za sprawą faktu, że jedna działalność ma charakter działalności w ramach której usługi są świadczone na rzecz klientów biznesowych (Spółka X. głównie działa jako „operator operatorów” a także jako dostawca telekomunikacyjny dla klientów biznesowych) w przeciwieństwie do działalności prowadzonej na rzecz gospodarstw domowych, gdzie odbiorcami usług są przede wszystkim gospodarstwa domowe (Spółka X. działa jako typowy „operator kablowy”). Dlatego też Spółka X. zamierza dokonać wskazanego na wstępie wniosku podziału spółki.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytania.

1. Czy wyodrębnienie działalności prowadzonej w ramach oddziału Spółki oraz działalności prowadzonej w ramach centrali Spółki stanowi, każde z osobna, zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy podział Spółki X. w ten sposób, że część przedsiębiorstwa Spółki X. prowadzona w postaci oddziału zostanie wydzielona do spółki nowo zawiązanej, a następnie Wnioskodawca otrzyma udziały w spółce nowo zawiązanej spowoduje powstanie u Wnioskodawcy przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym konieczność zapłaty podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1) Każdy z wyodrębnionych obszarów działalności gospodarczej Spółki X. (tj. działalność prowadzona w ramach oddziału jak i centrali) stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: ZCP) na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 5a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) – ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zgodnie z powyższym przepisem z ZCP mamy do czynienia, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
   
   

W związku z tym, że ustawodawca nie definiuje w jaki sposób spełnienie powyższych przesłanek powinno być weryfikowane, konieczne jest indywidualne rozpatrzenie każdego z przypadków.

ZCP nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz pewnym zorganizowanym zespołem tych składników. Podstawowym wymogiem jest zatem to, aby ZCP stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Warunkiem niezbędnym jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które to wydzielenie ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej, funkcjonalnej.

W opisywanym stanie bezsprzecznie mamy do czynienia z pełnym wyodrębnieniem organizacyjnym. Każda z działalności prowadzona jest:

1. przez odrębne zespoły pracowników,
2. na czele zespołów pracowników stoją osoby kierujące tymi pracownikami dla każdego rodzaju działalności,
3. każda z działalności opiera się co do zasady na odmiennych grupach składników majątkowych i związanych z nimi praw materialnych,
4. każda z działalności stanowi funkcjonalną całość w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
   
   

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nią zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową. Elementem wyodrębnienia finansowego jest również prowadzenie oddzielnych rachunków bankowych osobno dla oddziału i centrali.

W tym kontekście należy zaznaczyć, że system finansowo-księgowy Spółki X. umożliwia ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na ustalenie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań wynikających z każdej z działalności, dodatkowo również możliwe prowadzenie dla każdej z działalności odrębnej sprawozdawczości finansowej (tj. sporządzanie odrębnych rachunków zysków i strat oraz bilansów) oraz sprawozdawczości zarządczej (tj. generowanie raportów dotyczących danej działalności).

Powyższe okoliczności potwierdzają jednoznacznie, że każda z działalności spełnia warunek wyodrębnienia finansowego.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. ZPC musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

W świetle ustalonej praktyki ZPC musi być zatem przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych, a więc musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia określonych działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Każda z wyodrębnionych w Spółce działalności (zarówno w ramach oddziału jak i centrali) może stanowić odrębną całość. Każda z działalności mogłaby być bowiem samodzielnym przedmiotem działalności w Spółce.

Alokowane w ramach obu działalności składniki materialne i niematerialne, zobowiązania, jak również personel, są ze sobą funkcjonalnie powiązane, umożliwiając prowadzenie każdej z działalności odrębnie.

Podsumowując należy podkreślić, że ZCP nie jest dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze, dlatego też na podstawie przytoczonego stanu obydwie wskazane działalności winny stanowić odrębne ZCP.

Ad. 2) Zgodnie z treścią art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa – ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.

Tym samym wspomniany przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowanie do stanu, jaki opisał Wnioskodawca.

Jak już była mowa w opisanym zdarzeniu, po utworzeniu oddziału Spółka X. planuje podział spółki. Podział nastąpi w oparciu o treść art. 529 § 1 pkt 4 ustawy Kodeks spółek handlowych, zgodnie z którym podział nastąpi poprzez przeniesienie części majątku Spółki X. (spółka dzielona) na spółkę nowo zawiązaną.

Podział ten będzie polegał na tym, że zorganizowana część przedsiębiorstwa Spółki X. prowadzona w postaci oddziału zostanie wydzielona do spółki nowo zawiązanej, natomiast pozostała zorganizowana część przedsiębiorstwa pozostanie w Spółce X.

W takim przypadku nie zostanie spełniona dyspozycja z przytoczonego art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a to dlatego, że przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału i majątek pozostający w spółce będą stanowiły zorganizowane części przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym okolicznościami, zdaniem Wnioskodawcy, odnosząc się bezpośrednio do treści przytoczonego art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód (dochód) z tytułu ustalonej na dzień podziału nadwyżki nominalnej wartości udziałów przydzielonych w spółce nowo zawiązanej nad kosztami uzyskania przychodów określonymi jako wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.

Mając na uwadze powyższe uregulowania, zdaniem Wnioskodawcy, po jego stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do postanowień art. 528 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) – spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Sposoby dokonywania takiego podziału reguluje art. 529 § 1 Kodeksu. Jednym z nich jest podział przez wydzielenie, polegający na przeniesieniu części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu). W przypadku przeniesienia tej części majątku na istniejącą spółkę wydzielenie następuje w dniu wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej (dzień wydzielenia) o czym stanowi art. 530 § 2 Kodeksu.

Dla dokonania podziału konieczne jest uprzednie sporządzenie tzw. planu podziału. Jednym z koniecznych elementów tego dokumentu jest dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym (art. 534 § 1 pkt 7 Kodeksu spółek handlowych). Zgodnie z art. 531 § 5 Kodeksu – z dniem wydzielenia lub podziału wspólnicy spółki dzielonej stają się wspólnikami spółki przejmującej wskazanej w planie podziału.

Przy rozpatrywaniu skutków podatkowych podziału przez wydzielenie spółki kapitałowej (spółki z o.o.) po stronie udziałowców tej spółki będących osobami fizycznymi, odnieść się należy do przepisów art. 24 ust. 5 pkt 6 i 7 i ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także w przypadku połączenia lub podziału spółek – dopłaty w gotówce otrzymane przez udziałowców (akcjonariuszy) spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych.

Zatem dochodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych m.in. w przypadku podziału, również przez wydzielenie, są otrzymane przez udziałowców, akcjonariuszy spółek dzielonych, dopłaty w gotówce. Zgodnie z przepisem art. 529 § 3 k.s.h – wspólnicy spółki dzielonej mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółek przejmujących dopłaty w gotówce nie przekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki przejmującej, określonej według oświadczenia, o którym mowa w art. 534 § 2 pkt 4. Dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki. Dochód z tytułu dopłat będzie zatem podlegał u udziałowca (akcjonariusza) zryczałtowanemu opodatkowaniu.

Jeśli zatem zaistniałaby taka sytuacja, to po stronie Wnioskodawcy – jako wspólnika, który otrzyma dopłaty w gotówce – wystąpi dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Ustawodawca w tym przypadku nie uzależnia bowiem powstania dochodu od statusu majątku przejmowanego oraz pozostającego w spółce na skutek podziału. Z wniosku nie wynika jednak aby oprócz nowych udziałów spółki nowo zawiązanej Wnioskodawca miał otrzymać jakiekolwiek dopłaty.

Zgodnie natomiast z art. 24 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w przypadku połączenia lub podziału spółek, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 7 i ust. 8d, dochód (przychód) wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej, stanowiący nadwyżkę wartości nominalnej udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nad wydatkami na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, nie podlega opodatkowaniu w momencie połączenia lub podziału spółek; przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej wspólnik ustala koszt uzyskania przychodów na podstawie:

1. art. 22 ust. 1f – jeżeli udziały (akcje) w spółce przejmowanej lub dzielonej zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny,
2. art. 23 ust. 1 pkt 38 – jeżeli udziały (akcje) w spółce przejmowanej lub dzielonej zostały nabyte albo objęte za wkład pieniężny,
3. wysokości wydatków na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalonych zgodnie z pkt 1 lub pkt 2, w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego wspólnika wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem; pozostała część kwoty tych wydatków stanowi koszt uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółek podzielonych przez wydzielenie.
   
   

Z powyższych przepisów wynika, że połączenie lub podział m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością skutkuje dla udziałowca powstaniem dochodu obliczonego jako nadwyżka wartości nominalnej udziałów przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nad wydatkami na nabycie (objęcie) udziałów w spółce przejmowanej lub dzielonej. Co do zasady dochód ten nie podlega jednak opodatkowaniu w momencie połączenia lub podziału. Od tej zasady ustawodawca przewidział wyjątek w art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy.

W myśl art. 24 ust. 5 pkt 7 – dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa – ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.

Oznacza to, że opodatkowanie dochodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w momencie podziału spółek kapitałowych uzależnione jest od statusu majątku przejmowanego oraz pozostającego w spółce na skutek podziału. Jeśli miał miejsce podział spółek, a majątek przejmowany na skutek podziału a także majątek pozostający w spółce (w przypadku podziału przez wydzielenie) stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, to dochód (przychód) udziałowca (akcjonariusza) spółki przejmowanej lub dzielonej, stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością nominalną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą a wydatkami na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, nie podlega opodatkowaniu w momencie połączenia lub podziału spółek.

Na podstawie art. 5a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawartej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że aby zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

• istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
• składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
• zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
  
  

Innymi słowy zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz pewnym zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywały w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od fina nsów jego zorganizowanej części. Zorganizowana część przedsiębiorstwa jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. Nie musi to być postać oddziału samodzielnie rozliczającego się. Ważne natomiast jest aby przenoszone należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować organizacyjnie i finansowo do wyodrębnionego majątku (tak aby można było przejąć funkcje gospodarcze).

Odnośnie do wyodrębnienia funkcjonalnego – kryterium to sprowadza się do ustalenia czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Nie budzi bowiem wątpliwości to, że aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z treścią przedstawionego we wniosku zdarzenia każdy z wyodrębnionych obszarów działalności gospodarczej Spółki X. (tj. działalność prowadzona w ramach oddziału jak i centrali) wypełnia podstawowe warunki wymienione powyżej w interpretacji jako niezbędne dla stwierdzenia, że w danej sytuacji mamy do czynienia ze zorganizowanymi częściami przedsiębiorstwa. Zarówno oddział jak i centrala Spółki X. stanowią wyodrębnione organizacyjnie, finansowo, majątkowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki X. zespoły składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, które jednocześnie mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące określone zadania. Wnioskodawca wskazał, że spełnione zostaną wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie zarówno majątku pozostającego w Spółce dzielonej jak i majątku wydzielanego do spółki nowo zawiązanej (każdego z osobna) za zorganizowane części przedsiębiorstwa i obydwie wskazane działalności mogą stanowić odrębne zorganizowane części przedsiębiorstwa, które nie są dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.

Można zatem uznać – opierając się na opisie zdarzenia – że w wyniku podziału przez wydzielenie zarówno majątek przypisany do centrali jak i oddziału – przejmowany przez nowo zawiązaną spółkę na skutek podziału a także majątek pozostający w Spółce podlegającej podziałowi – stanowić będą każde z osobna zorganizowane części przedsiębiorstwa. Zatem dochód z tytułu podziału Spółki X. nie będzie u Wnioskodawcy jako jej udziałowca podlegał opodatkowaniu w momencie tego podziału.

Podsumowując, jeśli Wnioskodawcy, obok udziałów w Spółce nowo zawiązanej, nie zostanie wypłacona dopłata w gotówce – a z wniosku nie wynika, aby mogło to mieć miejsce – to w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca nie uzyska dochodu (przychodu) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, skoro w wyniku podziału Spółki X. przez wydzielenie zarówno majątek wydzielony (oddział) jak i majątek pozostający w Spółce podlegającej podziałowi (centrala Spółki X.), która nadal będzie prowadzić działalność gospodarczą, będą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5a pkt 4 ustawy, to po stronie Wnioskodawcy (udziałowca Spółki dzielonej będącego osobą fizyczną) nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego w momencie podziału Spółki – oba majątki stanowić będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Oznacza to, że w rozpatrywanej sprawie nie powstanie również w momencie podziału dochód (przychód), o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji czego nie powstanie obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.