2015.03.31 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/423-720/14-2/JG
z 31 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z 22 grudnia 2014 r. (data wpływu 31 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest jednym z wiodących producentów cukru w Polsce. Działalność produkcyjna, jaką prowadzi Spółka nierozerwalnie wiąże się z ryzykiem występowania wypadków, jakim mogą ulec pracownicy podczas wykonywania zleconych im zadań. Powyższe dotyczy w szczególności pracowników produkcyjnych, którzy z uwagi na charakter wykonywanej pracy są w większym, niż inne osoby zatrudnione przez Wnioskodawcę, stopniu narażeni na wystąpienie zdarzeń mogących powodować uszczerbek na zdrowiu bądź nawet utratę życia.

W zakresie zaistniałego stanu faktycznego, Wnioskodawca pragnie wskazać, iż wypadki przy pracy będące podstawą wypłat rent wyrównawczych miały miejsce podczas zatrudnienia poszkodowanych pracowników u poprzedników prawnych Wnioskodawcy.

W sytuacjach, w których doszło do znacznego uszczerbku na zdrowiu, poszkodowani pracownicy odchodzili na rentę, a poprzednicy prawni Wnioskodawcy rozwiązywali z tymi pracownikami stosunek zatrudnienia. Pracownicy ci, po otrzymaniu orzeczenia o przyznaniu renty z ZUS występowali na podstawie art. 444−445 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121; dalej „Kodeks cywilny”) z roszczeniem do pracodawcy o przyznanie tzw. renty wyrównawczej, której wysokość odpowiada różnicy pomiędzy wysokością świadczenia przyznanego przez ZUS a wysokością wynagrodzenia, jakiego mógłby oczekiwać pracownik, gdyby był w stanie wykonywać pracę.

W przeszłości wystąpiły również wypadki, w wyniku których pracownicy poprzednika prawnego Wnioskodawcy utracili życie. W takiej sytuacji z roszczeniem do pracodawcy, na podstawie art. 446 Kodeksu cywilnego, występowali następcy prawni poszkodowanych pracowników, względem których ciążył na zmarłym pracowniku ustawowy obowiązek alimentacyjny.

W chwili obecnej Spółka zobowiązana jest na mocy powszechnie obowiązującego prawa do wypłacania rent wyrównawczych na rzecz trzech podmiotów, mianowicie: dwóch byłych pracowników poprzedników prawnych Wnioskodawcy (renty wyrównawcze wypłacane są na podstawie ugody sądowej i wyroku sądu powszechnego) i małżonki byłego pracownika poprzednika prawnego Wnioskodawcy (renta wyrównawcza wypłacana jest na podstawie ugody sądowej). Ponadto, do 31 stycznia 2012 r. Spółka wypłacała rentę wyrównawczą na rzecz żony byłego pracownika poprzednika prawnego Wnioskodawcy (renta wyrównawcza wypłacana była na podstawie ugody sądowej).

Biorąc pod uwagę fakt, iż nie istnieje możliwość wyeliminowania w całości ryzyka wystąpienia wypadków przy pracy, Wnioskodawca nie może wykluczyć, iż w przyszłości będzie zobowiązany, na podstawie różnych tytułów (wyrok, ugoda sądowa lub ugoda pozasądowa, etc.) do wypłaty rent wyrównawczych na rzecz byłych pracowników Spółki bądź ich następców prawnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, iż opisane powyżej wydatki ponoszone na rzecz byłych pracowników poprzedników prawnych Spółki bądź ich następców prawnych stanowią, niezależnie od podstawy określenia renty wyrównawczej (wyrok, ugoda sądowa), koszty uzyskania przychodów Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych?
Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, iż opisane powyżej wydatki, które w przyszłości mogą być przez Spółkę ponoszone na rzecz pracowników Spółki bądź ich następców prawnych będą stanowiły, niezależnie od podstawy określenia renty wyrównawczej (wyrok, ugoda sądowa lub ugoda pozasądowa), koszty uzyskania przychodów Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych?

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Spółki, prawidłowe jest stanowisko Spółki, iż opisane powyżej wydatki ponoszone na rzecz byłych pracowników poprzedników prawnych Spółki bądź ich następców prawnych stanowią, niezależnie od podstawy określenia renty wyrównawczej (wyrok, ugoda sądowa), koszty uzyskania przychodów Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Analogicznie, w opinii Spółki, za koszty uzyskania przychodów będą mogły być uznane potencjalne wydatki, jakie Spółka będzie mogła w przyszłości ponosić na rzecz swoich pracowników, bądź ich następców prawnych tytułem renty wyrównawczej niezależnie od podstawy jej określenia (wyrok, ugoda sądowa lub ugoda pozasądowa).

Stanowiska Spółki oparte są na szeregu argumentów wynikających z przepisów prawa.

Na wstępie należy zauważyć, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Z brzmienia wyżej wskazanych przepisów wynika, iż aby określony wydatek można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Drugi z elementów stanowiących definicję kosztu uzyskania przychodów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można określić mianem przesłanki negatywnej, zgodnie z którą, aby ponoszony wydatek został uznany za koszt podatkowy, nie może znajdować się on w zamkniętym katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 w. ustawy.

Warto w tym miejscu przywołać pogląd, wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 19 września 2013 r. (sygn. I SA/Bd 444/13): WSA wyjaśnia, że wykładnia językowa przepisów zawartych w art. 15, a także art. 16 u.p.d.o.p. musi uwzględniać konstrukcję oraz wypływający z niej charakter podatku dochodowego od osób prawnych. Konstrukcja ta polega na opodatkowaniu dochodu jaki powstaje u podatnika, a niekiedy przychodu. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, każdy wydatek – poza wyraźnie wskazanymi w ustawie nie stanowiącymi kosztów – wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Oznacza to, że podatnik podatku dochodowego od osób prawnych może zaliczyć w ciężar kosztów wszelkie faktycznie poniesione wydatki, które mają lub mogły mieć bezpośredni wpływ na wielkość osiągniętego przychodu z wyłączeniem enumeratywnie wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p. Uwypuklenia wymaga w świetle tego co zapisał organ, że cel ten nie musi być ostatecznie osiągnięty. Spójnik „lub” oznacza alternatywę łączną, do prawdziwości której wystarcza prawdziwość (zaistnienie) przynajmniej jednego członu.

Oceniając spełnienie przesłanki związku poniesionego kosztu z powstaniem lub zwiększeniem przychodu bądź zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów, w pierwszej kolejności nieodzownym zdaje się odwołanie do przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 167; dalej: „Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy”), w zakresie, w jakim akt ten definiuje pojęcie „wypadku przy pracy”.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 tejże ustawy, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Odczytując powyższą definicję „wypadku przy pracy” nie sposób dojść do innych wniosków, aniżeli, że zdarzenia będące „wypadkami przy pracy” pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, której immanentnym celem jest osiąganie zysku.

Wobec powyższego, wnioskując a fortiori nie sposób uznać, iż wszelkie świadczenia wypłacane w związku z „wypadkiem przy pracy” nie pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Na podstawie art. 435 § 1 Kodeksu cywilnego, Wnioskodawca, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest odpowiedzialny za powstanie szkody na zasadzie ryzyka związanego z prowadzeniem przedsiębiorstwa wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody. Podkreślenia wymaga, iż prowadzenie działalności produkcyjnej nierozerwalnie wiąże się z ryzykiem dla jej pracowników. Zatrudniając pracowników Spółka stara się zapewnić im jak najbardziej bezpieczne i higieniczne warunki pracy, niestety nawet przy zachowaniu należytej staranności nie można wykluczyć wystąpienia nieszczęśliwych wypadków. Ryzyko wystąpienia takich wypadków jest immanentnie związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością. W konsekwencji, koszty ponoszone przez Spółkę w związku ze ziszczeniem się ryzyka należy uznać jako gospodarczo i racjonalnie związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Na zasadność powyższych twierdzeń wskazuje również orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo, WSA w Łodzi w wyroku z 11 stycznia 2011 r. (sygn. akt I SA/Łd 1313/10) wskazał, że: (…) przy odpowiedzialności pracodawcy opartym na zasadzie ryzyka, wypłata odszkodowania (renty wyrównawczej) nie wykracza poza szeroko pojęty zakres działalności gospodarczej. Mieści się w pojęciu kosztów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie wykracza także poza cel działalności jakim jest osiągnięcie przychodu, gdyż możliwość zaistnienia wypadku, za który odpowiedzialność jest oparta na zasadzie ryzyka jest nierozerwalnie związana z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Dlatego wypłata odszkodowania za wypadek przy pracy oparta na zasadzie ryzyka jest wydatkiem mieszczącym się w pojęciu tzw. kosztów pracowniczych, niezbędnych do osiągnięcia celu w postaci uzyskania przychodu.

W przypadku poniesienia uszczerbku na zdrowiu poszkodowany pracownik ma prawo domagać się od pracodawcy przyznania świadczeń uzupełniających, tj. rent wyrównawczych.

Uprawnienie, o którym mowa powyżej konstytuuje art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, który stanowi, iż: Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawieniu szkody odpowiedniej renty.

W przypadku zaś, gdy nastąpiła śmierć poszkodowanego pracownika, następcy prawnemu poszkodowanego pracownika, względem którego ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, przysługuje zgodnie z art. 446 § 2 Kodeksu cywilnego, prawo żądania od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Mając na uwadze wskazane powyżej regulacje Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, iż wypłacając rentę wyrównawczą poszkodowanym pracownikom poprzedników prawnych Wnioskodawcy bądź ich następcom prawnym, Spółka wypełnia nałożony nań mocą wyroku sądowego/ugody sądowej obowiązek skorelowany ściśle z uprawnieniem byłego pracownika poprzednika prawnego Wnioskodawcy/następcy prawnego takiego pracownika.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż wypłata rent wyrównawczych na rzecz byłych pracowników poprzedników prawnych Wnioskodawcy bądź ich następców prawnych wypełnia dyspozycję art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, albowiem z perspektywy Spółki, w kontekście spornych wydatków, istotny jest motyw związany z umacnianiem relacji (więzi) z obecnymi pracownikami pracującymi w warunkach ciągłego zagrożenia dla zdrowia i życia. Wydatki tego rodzaju stanowią bowiem nieodzowną konsekwencję zatrudniania pracowników i dotyczą całokształtu działalności Wnioskodawcy, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444−446 Kodeksu cywilnego).

Ponadto należyte wywiązywanie się z obowiązków, nałożonych przepisami Kodeksu cywilnego, buduje pozytywny wizerunek Spółki wśród klientów oraz otoczeniu gospodarczym. Dostrzegalne bowiem jest, że Spółka jest firmą wspierającą swoich pracowników, która nie unika spełnienia obowiązków wynikających z ponoszonego ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej. Pogląd taki podzielany jest przez organy podatkowe. Dla przykładu, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 25 maja 2011 r. nr ILPB3/423-411/10/11-S/JG stwierdził, że: (…) przedsiębiorca, który nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań (również tych wynikających wyroków sądowych), w szczególności tych w stosunku do pracowników (obecnych i byłych) może utracić część swoich kontrahentów, a także stracić prawdopodobną możliwość działania na niektórych rynkach. Możliwości takie, jakkolwiek trudne do uchwycenia, jeśli chodzi o wyliczenie konkretnych kwot pieniężnych, pozostają jednak w związku przyczynowym z ponoszonym wydatkiem.

Przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Co więcej, poprzez dokonywanie powyższych wypłat, Wnioskodawca ogranicza ryzyko odejść pracowników do innych „bezpieczniejszych” zakładów pracy, działając tym samym w celu zachowania źródła przychodów.

Co więcej, brak poniesienia wydatków na zapłatę rent wyrównawczych, narażałby ponadto Wnioskodawcę na dochodzenie ich przez uprawnione osoby na drodze sądowej, co w konsekwencji implikowałoby sytuację, w której Spółka ponosiłaby jeszcze większe koszty/straty z tego tytułu, np. przejawiające się w kosztach sądowych, zastępstwa procesowego, etc.

Na powyższe przesłanki potwierdzające związek ponoszonych wydatków tytułem wypłaty rent wyrównawczych z powstaniem lub zwiększeniem przychodu, a także zachowaniem jego źródła wskazuje również orzecznictwo sądów administracyjnych, np.:

WSA w Warszawie w wyroku z 25 stycznia 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 1292/12: W ocenie Sądu, konieczność poniesienia przedmiotowych wydatków jest więc konsekwencją zatrudnienia pracowników. Wydatki te (dotyczące rent wyrównawczych – dopisek Wnioskodawcy) związane są z całokształtem działalności gospodarczej Skarżącej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa. Tego rodzaju wydatki o charakterze odszkodowawczym oraz łączące się z nimi wydatki poniesione w postępowaniu sądowym, stanowią wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika (przedsiębiorcy), jako takiego, pośrednio przyczyniając się do uzyskania przychodu.
Sąd stwierdza zatem, że prawidłowe było stanowisko Skarżącej sprowadzające się do tego, że opisane we wniosku o wydanie interpretacji wydatki na rentę wyrównawczą, odszkodowanie na nierówne traktowanie w zatrudnieniu oraz koszty sądowe i koszty zastępstwa procesowego, stanowiły koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.;
WSA w Łodzi w wyroku z 11 stycznia 2011 sygn. akt I SA/Łd 1313/10: (...) przy odpowiedzialności pracodawcy opartym na zasadzie ryzyka, wypłata odszkodowania (renty wyrównawczej) nie wykracza poza szeroko pojęty zakres działalności gospodarczej. Mieści się w pojęciu kosztów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie wykracza także poza cel działalności jakim jest osiągnięcie przychodu, gdyż możliwość zaistnienia wypadku, za który odpowiedzialność jest oparta na zasadzie ryzyka jest nierozerwalnie związana z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Dlatego wypłata odszkodowania za wypadek przy pracy oparta na zasadzie ryzyka jest wydatkiem mieszczącym się w pojęciu tzw. kosztów pracowniczych, niezbędnych do osiągnięcia celu w postaci uzyskania przychodu. Dodatkowym argumentem przemawiającym za powyższą tezą jest okoliczność, że w art. 16 ust. 1 punkt 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity Dz. U. nr 54/2000, poz. 564 ze zmianami) ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodu jedynie jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra, które nie znajdują zastosowania w rozpoznawanej sprawie. Oznacza to, a contrario, że inne wypadki przy pracy nie są ustawowo wyłączone z kategorii kosztów uzyskania przychodu;
w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 13 lipca 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 539/10 czytamy: W realiach niniejszej sprawy należało zgodzić się z poglądem, iż poniesione na rzecz byłych pracowników/ich spadkobierców wydatki tytułem zwrotu kosztów leczenia, wypłaty rent wyrównawczych i zadośćuczynienia, będące konsekwencją wypadków przy pracy, pozostawały – pośrednio – w związku z prowadzoną przez spółkę działalnością a ich poniesienie miało racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie. Zdaniem Sądu, zaprezentowana w zaskarżonym akcie interpretacja art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. nie jest prawidłowa, z uwagi na zawężające rozumienie związku kosztów uzyskania z przychodem. Sąd stwierdza, iż opisane we wniosku o interpretację i ponoszone przez spółkę wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników („wydatki pracownicze”), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444−446 KC). Tego rodzaju wydatki, mające charakter odszkodowawczy, stanowią – według Sądu – niewątpliwie wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika (przedsiębiorcy), jako takiego, pośrednio przyczyniając się do uzyskania przychodu;
WSA w Olsztynie w wyroku z 31 marca 2010 r. sygn. akt I SA/Ol 696/10: Wskazać należy, iż nie każdy wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania (zabezpieczenia) źródła przychodów. Jednak wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu odszkodowania, zadośćuczynienia i renty wiążą się bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Przedmiotowe wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników („wydatki pracownicze”), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444−446 Kodeksu cywilnego). Przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów.

Związek pomiędzy ponoszonymi wydatkami na wypłatę rent wyrównawczych a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą oraz zasadność ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów potwierdzają również organy podatkowe, np.:

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 4 września 2014 r. nr IBPBI/2/423-716/14/JD;
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 7 czerwca 2013 r. nr IBPBI/2/423-322/13/MS, wskazując, że: w przedstawionym stanie faktycznym, wydatki poniesione przez pracodawcę z tytułu wypłaty renty wiążą się z prowadzoną przez podmiot działalnością gospodarczą. Wydatki tego rodzaju są bowiem konsekwencją zatrudniania pracowników, dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego). Przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na Niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy utracą zdolność do pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów;
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 23 maja 2013 r. nr IPPB3/423-797/11-5/13/S/GJ;
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 10 lutego 2011 r. nr ITPB3/423-176/10/11-S/PS, który to organ wskazał, iż: (…) wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu odszkodowania, zadośćuczynienia i renty wiążą się bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Przedmiotowe wydatki są konsekwencją zatrudnienia pracowników („wydatki pracownicze”), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444−446 Kodeksu cywilnego). Przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów.

Spółka pragnie podkreślić, iż wydatki ponoszone na rzecz byłych pracowników poprzedników prawnych Spółki/potencjalnie: pracowników Spółki bądź ich następców prawnych nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz są/będą kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Art. 16 ust. 1 ww. ustawy zawiera zamknięty katalog wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy.

Zauważyć należy jednak, iż przepis ten odnosi się wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.), w której określono rodzaje i zasady przyznawania jednorazowych świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Wobec powyższego renty wyrównawcze wypłacane przez Spółkę na podstawie art. 444−446 Kodeksu cywilnego poszkodowanym byłym pracownikom poprzedników prawnych Wnioskodawcy bądź ich następcom prawnym nie mieszczą się w ekstensji art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Powyższe stwierdzenie, w opinii Wnioskodawcy, pozostanie aktualne w odniesieniu do potencjalnych wypłat rent wyrównawczych, jakie będą mogły być wypłacane przez Spółkę w przyszłości.

Prawidłowość wyżej wskazanego stanowiska znajduje afirmację w orzecznictwie sądów administracyjnych. I tak, dla przykładu, w wyroku WSA w Gliwicach z 6 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Gl 412/12 czytamy: Zgodzić należy się także z poglądem, który został wywiedziony przez ten Sąd, a także Dyrektora Izby Skarbowej w P. w interpretacji indywidualnej z dnia (...) Nr (...), że prawidłowość stanowiska strony skarżącej (...) potwierdza to, iż – w art. 16 ust. 1 pkt 16 u.p.d.o.p. – ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra (...). Z powyższego wynika, iż – co do zasady – normodawca dostrzega związek między świadczeniami odszkodowawczymi na rzecz pracowników a uzyskaniem przychodów (zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów), lecz postanowił konkretną kategorię odszkodowań wyłączyć z kosztów podatkowych. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 16 u.p.d.o.p. dotyczy wyłącznie jednorazowych odszkodowań, o których mowa w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 ze zm.) i nie może odnosić się do innych odszkodowań (świadczeń), nawet jednorazowych, wypłacanych przez zakład pracy (pracodawcę) na podstawie innych przepisów, np. przepisów Kodeksu Cywilnego (patrz: Stefan Babiarz (...), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2010, Warszawa 2010, s. 597−599).

Na analogiczne rozumienie art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 27 stycznia 2011 r. nr ILPB3/423-1065/09/11-S-2/DS: (…) specyficznemu wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlegają jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra. Świadczy to o tym, iż ustawodawca, co do zasady, dostrzega związek między świadczeniami odszkodowawczymi na rzecz pracowników, a uzyskaniem przychodów bądź zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów, lecz postanowił konkretną kategorię odszkodowań wyłączyć z kosztów podatkowych. Przyjęcie innej interpretacji skutkowałoby uznaniem, iż przepis art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zbędny, a taka interpretacja jest niedopuszczalna, z uwagi na fakt, iż byłaby sprzeczna z naczelną dla demokratycznego państwa prawa zasadą domniemania racjonalności ustawodawcy.

Reasumując powyższe wywody, wedle Spółki, prawidłowe jest stanowisko zaprezentowane wyżej, iż opisane powyżej wydatki ponoszone na rzecz byłych pracowników poprzedników prawnych Spółki bądź ich następców prawnych stanowią, niezależnie od podstawy określenia renty wyrównawczej (wyrok, ugoda sądowa), koszty uzyskania przychodów Spółki w podatku dochodowym od osób prawnych. Analogicznie, w opinii Spółki, za koszty uzyskania przychodów będą mogły być uznane potencjalne wydatki, jakie Spółka będzie mogła w przyszłości ponosić na rzecz swoich pracowników, bądź ich następców prawnych tytułem renty wyrównawczej niezależnie od podstawy jej określenia (wyrok, ugoda sądowa lub ugoda pozasądowa).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy:

zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin