Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-1280/14-2/TR
z 31 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2014 r. (data wpływu 31 grudnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest kobietą rozwiedzioną. Rozwód został orzeczony 11 lutego 2002 r. Ze związku z byłym mężem urodziła się 4 kwietnia 1999 r. córka, która ma obecnie 15 lat i uczy się w gimnazjum. Wykonywanie władzy rodzicielskiej sąd powierzył Zainteresowanej i zapewnił ojcu córki prawo do współdecydowania o jej najważniejszych sprawach życiowych i kontaktów osobistych.

Ojciec córki płaci zasądzone przez sąd alimenty w wysokości 1 300,00 zł (są to jedyne dochody córki) i spotyka się z córką raz na tydzień, raz na 2 tygodnie na 2-3 godziny (mieszka na stałe w innym mieście).

Wszystkie codzienne obowiązki rodziców wobec dziecka (opieka, edukacja, zapewnienie bytu i zdrowia, opiekę w czasie choroby, organizowanie czasu wolnego) zapewniające córce prawidłowy rozwój fizyczny, umysłowy i emocjonalny Wnioskodawczyni spełnia sama, samodzielnie.

Aktualnie, od 2011 r., Zainteresowana żyje w związku nieformalnym (konkubinacie). Partner Wnioskodawczyni, który mieszka z nimi od 2011 r., nie adoptował córki Zainteresowanej i nie sprawuje wobec niej władzy rodzicielskiej.

Wobec powyższego, Wnioskodawczyni uważa się za osobę samotnie wychowującą swoją córkę.

Do 2011 r. (rozliczenia podatkowego za rok 2010) Zainteresowana rozliczała swoje dochody właśnie jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Jak podała Wnioskodawczyni, pod wpływem publicznej dyskusji na temat osób uprawnionych do takiego sposobu rozliczania dochodu, po zasięgnięciu telefonicznych informacji w swoim urzędzie skarbowym i Krajowej Informacji Podatkowej, w obawie przed posądzeniem o nieuprawnione korzystanie z takiego sposobu rozliczania swoich dochodów, począwszy od 2012 r., w rozliczeniach za lata: 2011, 2012 i 2013 odstąpiła od tego sposobu rozliczenia swoich dochodów i rozliczała je indywidualnie.

W 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał indywidualną interpretację prawa podatkowego, uprawniającą wnioskodawczynię do rozliczania jej dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Opisana przez tamtą wnioskodawczynię sytuacja jest bardzo podobna do sytuacji Zainteresowanej.

Wnioskodawczyni chciałaby rozliczyć swoje dochody za 2014 rok w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle opisanego powyżej stanu faktycznego, Zainteresowana ma prawo do rozliczenia dochodów za 2014 r. w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym osób fizycznych, od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem lub osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim‚ jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun prawny w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

− podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym, że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Według oceny Zainteresowanej, spełnia warunki, będące podstawą do określenia osoby ‚jako osoby samotnie wychowującej dzieci – jest rozwódką, której sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką, nie wyszła ponownie za mąż, a partner, z którym obecnie jest związana nieformalnie (w konkubinacie) nie adoptował córki Zainteresowanej i nie sprawuje nad nią władzy rodzicielskiej, podobnie jak ojciec córki, któremu sąd zapewnił prawo o współdecydowaniu o najważniejszych sprawach życiowych dziecka i kontaktów osobistych, ale który ponownie się ożenił, ma nową rodzinę i dwoje dzieci w tym związku oraz mieszka w innym mieście.

Wszystkie obowiązki związane z edukacją, codzienną opieką, zapewnieniem bytu, opieką podczas choroby, organizowaniem wolnego czasu oraz rozwojem i wychowaniem dziecka (czyli kształtowaniem jego osobowości i sprawowaniem nad nim stałej pieczy) spoczywają faktycznie na Zainteresowanej.

Małoletnia córka – poza alimentami płaconymi przez ojca, które są zwolnione z podatku dochodowego – nie ma żadnych innych dochodów.

Także związek nieformalny z nowym partnerem (konkubinat) nie pozbawia Zainteresowanej prawa do preferencyjnego rozliczania swoich dochodów za 2014 r. w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Konkludując, jeżeli Wnioskodawczyni złoży wniosek o opodatkowanie dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci w terminie określonym do złożenia zeznania za rok podatkowy 2014 r. według oceny Zainteresowanej – zgodnie z obowiązującym prawem podatkowym – może rozliczyć preferencyjnie swoje dochody uzyskane w 2014 r., w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci i jeżeli stan faktyczny się nie zmieni – to będzie to prawo miała także w latach następnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na podstawie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

− podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 przywołanej ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Jednocześnie, stosownie do art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy stanowi, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1, tj. po dniu 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
• wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),
• nieuzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą),
• wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.
  
  

Cytowane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników przez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w stosownych przepisach.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama, zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Jednocześnie o samotnym wychowywaniu dziecka nie musi przesądzać orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców. W sytuacji, gdy żaden z rodziców nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, ani nie jest ona ograniczona, a oboje są stanu wolnego, zarówno jeden jak i drugi może samotnie wychowywać dziecko. Przy tym, prawo do omawianej preferencji przysługuje jedynie temu z rodziców, który faktycznie w roku podatkowym samotnie, tj. bez udziału drugiego rodzica, wychowywał dziecko, czyli sprawował nad nim stałą opiekę, np. zamieszkując z nim, łożąc na jego utrzymanie, wspierając go emocjonalnie i fizycznie. Prawo to przysługuje także wówczas, gdy samotne wychowywanie trwało chociażby jeden dzień danego roku podatkowego.

Zatem stwierdzić należy, że wolą ustawodawcy – przez użycie w przepisach ww. ustawy określenia „osoba samotnie wychowująca dziecko” – było przyznanie prawa do wspólnego rozliczenia dochodów z małoletnim dzieckiem temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni jest rozwódką wychowującą małoletnią córkę. Wykonywanie władzy rodzicielskiej sąd powierzył Zainteresowanej, a ojcu córki zapewnił prawo do współdecydowania o jej najważniejszych sprawach życiowych i kontaktów osobistych. Wszystkie codzienne obowiązki rodziców wobec dziecka (opieka, edukacja, zapewnienie bytu i zdrowia, opiekę w czasie choroby, organizowanie czasu wolnego) zapewniające córce prawidłowy rozwój fizyczny, umysłowy i emocjonalny Wnioskodawczyni spełnia samodzielnie. Ojciec córki płaci zasądzone przez sąd alimenty w wysokości 1 300,00 zł (są to jedyne dochody córki) i spotyka się z córką raz na tydzień, raz na 2 tygodnie na 2-3 godziny (mieszka na stałe w innym mieście). Do 2011 r. (rozliczenia podatkowego za rok 2010) Zainteresowana rozliczała swoje dochody właśnie jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Aktualnie, od 2011 r., Zainteresowana żyje w związku nieformalnym (konkubinacie). Partner Wnioskodawczyni, który mieszka z nimi od 2011 r., nie adoptował córki Zainteresowanej i nie sprawuje wobec niej władzy rodzicielskiej.

Biorąc powyższe po uwagę, należy stwierdzić, że w opisanych okolicznościach rozstrzyganej sprawy rodzicem faktycznie wychowujący córkę jest matka – Zainteresowana. Spełnione zostały przy tym przesłanki umożliwiające uznanie Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, ponieważ konkubent Zainteresowanej – podobnie jak ojciec córki – nie wykonują władzy rodzicielskiej i nie wychowują dziecka; dziecko jest wychowywane wyłącznie przez Zainteresowaną. Rację ma zatem Wnioskodawczyni w twierdzeniu, że w opisanych okolicznościach związek nieformalny z nowym partnerem (konkubinat) nie pozbawia Zainteresowanej prawa do preferencyjnego rozliczenia dochodów za 2014 r.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego Zainteresowanej przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia dochodów za rok 2014 w sposób przewidziany w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo informuje się również, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego, bądź zdarzenia przyszłego, przedstawionym przez Zainteresowanego i stanowiskiem Zainteresowanego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.