Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4511-100/15/ASz
z 28 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 27 kwietnia 2015 r. (wpływ do Biura – 30 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dodatkowej odprawy wypłaconej na podstawie porozumienia − jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dodatkowej odprawy wypłaconej na podstawie porozumienia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Pracodawca Wnioskodawczyni dokonał zwolnień grupowych w 2014 r. Przyczyną zwolnień grupowych była kontynuacja wdrożenia planu restrukturyzacji organizacyjnej pracodawcy. Jest to przyczyna niedotycząca pracowników w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (dalej: „ustawa”).

W związku ze zwolnieniami grupowymi, pracodawca zawarł w dniu 11 września 2014 r. ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy lub co najmniej wszystkimi reprezentatywnymi organizacjami związkowymi w rozumieniu art. 241 (25a) Kodeksu pracy, które reprezentują zwalnianych pracowników, porozumienie dotyczące zwolnień grupowych (dalej: „porozumienie”).

Porozumienie zostało zawarte dla wszystkich pracowników objętych procedurą zwolnień grupowych, w ramach procedury zwolnień grupowych określonej w art. 3 ustawy. Na podstawie porozumienia pracodawca wypłacił zwalnianym pracownikom dodatkowe odprawy z tytułu zwolnień grupowych (dalej: „odprawy dodatkowe”). Liczba takich odpraw wypłaconych danemu pracownikowi była uzależniona od jego stażu pracy u pracodawcy. Oprócz odpraw wypłaconych na podstawie porozumienia pracodawca wypłacił zwalnianym pracownikom odprawy, o których mowa w art. 8 ustawy. Procedura zwolnień grupowych objęła również Wnioskodawczynię. Zarówno odprawa wypłacona Wnioskodawczyni na podstawie art. 8 ustawy jak i odprawy dodatkowe wypłacone w 2015 r. na podstawie zawartego porozumienia zostały uznane przez pracodawcę jako podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i tym samym potrącona została zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pracodawca miał prawo zakwalifikować odprawy dodatkowe wypłacone Wnioskodawczyni jako przychód podlegający opodatkowaniu wbrew treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i pobrać z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych?

Wnioskodawczyni wskazała, że odprawy dodatkowe wypłacone pracownikom na mocy Porozumienia stanowią przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawczyni ma prawo do złożenia zeznania rocznego za 2015 r., w którym wykazana zostanie nadpłata podatku dochodowego wynikająca z zawyżonych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych potrąconych przez byłego pracodawcę.

Wnioskodawczyni przytoczyła treść art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazała, że zgodnie z art. 9 § 1 Kodeksu pracy, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Porozumienie stanowiące podstawę wypłaty odpraw dodatkowych jest, w ocenie Wnioskodawczyni, dokumentem wskazanym w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Przemawia za tym fakt, że zawiera ono porozumienie zawarte przez pracodawcę z organizacjami związkowymi reprezentującymi zwalnianych pracowników, które zostało uzgodnione w ramach procedury zwolnień grupowych wynikających z restrukturyzacji pracodawcy zgodnie z przepisami ustawy. Porozumienie nie zawiera innych postanowień, które nie byłyby związane ze wspomnianymi zwolnieniami grupowymi. W związku z tym, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyrokach z dnia 10 października 2003 r. (sygn. akt I PK 409/02) oraz 4 października 2011 r. (sygn. akt I PK 46/11), przymiot źródła prawa pracy jest przyznawany tym porozumieniom i regulaminom, które odnoszą się do procesów zwolnień, przekształceń czy restrukturyzacji i nie zawierają innych ustaleń.

Ponadto, w ocenie Wnioskodawczyni, do odpraw dodatkowych nie znajdzie zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten bowiem ma zastosowanie wyłącznie do odpraw, które wypłacane są na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przepisy te to wspomniana już powyżej ustawa, podczas gdy źródłem uprawnienia pracowników Wnioskodawcy (powinno być pracodawcy) do otrzymania odpraw dodatkowych jest porozumienie. Porozumienie jest wprawdzie zawarte w związku ze zwolnieniami, których dokonał pracodawca z przyczyn niedotyczących pracowników, ale wysokość i zasady wypłaty odpraw dodatkowych są określone tylko i wyłącznie w porozumieniu, które nie stanowi przepisu o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawczyni, odprawy dodatkowe wypłacone Wnioskodawczyni na mocy porozumienia stanowią przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym Wnioskodawczyni ma prawo do złożenia zeznania rocznego za 2015 r., w którym wykazana zostanie nadpłata podatku dochodowego wynikająca z zawyżonych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych potrąconych przez byłego pracodawcę.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 11 ust. 1 powołanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r., poz. 1502, ze zm.) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pracodawca Wnioskodawczyni zawarł w dniu 11 września 2014 r. ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u pracodawcy lub co najmniej wszystkimi reprezentatywnymi organizacjami związkowymi w rozumieniu Kodeksu pracy, które reprezentują zwalnianych pracowników, porozumienie dotyczące zwolnień grupowych.

Porozumienie zostało zawarte dla wszystkich pracowników objętych procedurą zwolnień grupowych. Na podstawie porozumienia pracodawca wypłacił zwalnianym pracownikom dodatkowe odprawy z tytułu zwolnień grupowych. Liczba takich odpraw wypłaconych danemu pracownikowi była uzależniona od jego stażu pracy u pracodawcy. Oprócz odpraw wypłaconych na podstawie porozumienia pracodawca wypłacił zwalnianym pracownikom odprawy, o których mowa w art. 8 ustawy. Procedura zwolnień grupowych objęła również Wnioskodawczynię. Zarówno odprawa wypłacona Wnioskodawczyni na podstawie art. 8 ustawy jak i odprawy dodatkowe wypłacone w 2015 r. na podstawie zawartego porozumienia zostały uznane przez pracodawcę jako podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i tym samym potrącona została zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Przechodząc na grunt przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Natomiast odprawa pieniężna to w istocie świadczenie pracodawcy w razie zaistnienia zdarzeń, które zgodnie z odpowiednimi przepisami powodują niemożliwość, niecelowość lub zbędność kontynuacji stosunku pracy.

Ponadto, nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że ilekroć ustawodawca posługuje się w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określeniem „odprawa”, to za każdym razem dotyczy to wyłączenia od analizowanego zwolnienia przedmiotowego zawartego w lit. a), b) i c) ww. normy prawnej.

Przedmiotowym zwolnieniem nie są zatem objęte odprawy pieniężne, i to zarówno te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jak i odprawy pieniężne, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pracodawca wypłacił Wnioskodawczyni m.in. dodatkową odprawę pieniężną z tytułu zwolnień grupowych na podstawie zawartego pomiędzy pracodawcą i związkami zawodowymi porozumienia. W związku z powyższym nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że dodatkowa odprawa wypłacona na podstawie porozumienia jako dokumentu wskazanego w art. 9 § 1 Kodeksu pracy stanowi przychód zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przedstawioną analizę ww. przepisów prawa należy uznać, że wypłacona Wnioskodawczyni dodatkowa odprawa pieniężna na podstawie zawartego porozumienia nie będzie zwolniona od podatku dochodowego. Wejście w życie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1328 i 1478) nie zmieniło dotychczasowej zasady, zgodnie z którą przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie wyłącznie do odszkodowań i zadośćuczynień. Zatem wypłacona odprawa pieniężna stanowi dla Wnioskodawczyni przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni z tego tytułu nie powstanie zatem nadpłata w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż płatnik postąpił prawidłowo pobierając zaliczkę na podatek w związku z wypłatą odprawy.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.