2015.11.18 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/4511-1-1125/15-4/AP
z 18 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2015 r. (data wpływu 13 sierpnia 2015 r.), uzupełnionym w dniu 12 listopada 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 5 listopada 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 5 listopada 2015 r., skutecznie doręczono w dniu 9 listopada 2015 r., natomiast w dniu 12 listopada 2015 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił wniosek (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 10 listopada 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka, Wnioskodawca) świadczy szeroko rozumiane usługi zarządcze na rzecz spółek z Grupy (także tych mających siedzibę za granicą). Spółka zatrudnia menadżerów oraz specjalistów, którzy odpowiadają za zarządzanie procesami (np. logistyki kontraktowej, transportu międzynarodowego, ryzyka, audytu wewnętrznego etc.) na szczeblu grupowym (międzynarodowym). Świadczenie przez Spółkę usług zarządczych dla podmiotów zagranicznych wiąże się z tym, iż jej pracownicy często wyjeżdżają w podróże służbowe poza granice Polski. Wyjazdy służbowe, oprócz tych związanych z wykonywaniem funkcji menedżerskich w Grupie, wymagane są także w sytuacji, gdy prowadzone są negocjacje biznesowe z kontrahentami lub potencjalnymi nowymi firmami współpracującymi czy też związane są z przejęciem (zakupem) innej firmy z branży transportowo-logistycznej. Każdy zagraniczny wyjazd służbowy wiąże się z powierzonymi pełnionymi przez poszczególnych pracowników obowiązkami służbowymi.

W związku z licznymi wyjazdami zagranicznymi pracowników, Wnioskodawca zawarł z towarzystwem ubezpieczeń polisę ubezpieczeniową - Grupowe Ubezpieczenie Podróży Zagranicznych. Polisą tą objęci są pracownicy Spółki w czasie, kiedy odbywają podróż służbową. Zakres ubezpieczenia obejmuje (w okresie zagranicznej podróży służbowej):

śmierć wskutek nieszczęśliwego wypadku,
inwalidztwo,
koszty leczenia powypadkowego,
koszty przekwalifikowania,
koszty pogrzebu,
koszty zakupu wózka inwalidzkiego,
koszty leczenia i nieprzewidywane koszty podróży,
koszty akcji ratowniczej,
assistance,
koszty leczenia stomatologicznego,
koszty obsługi prawnej,
mienie osobiste.

Odpowiedzialność towarzystwa ubezpieczeniowego jest ograniczona do wskazanych w polisie kwot, kwoty są różne w zależności od rodzaju ubezpieczanego ryzyka. Odszkodowanie (w razie zaistnienia okoliczności powodujących obowiązek jego wypłaty) wypłacane jest na rzecz poszkodowanego pracownika.

Ochroną ubezpieczeniową podczas podróży służbowej objęci są pracownicy Spółki, a zakres tej ochrony jest taki sam dla każdego pracownika bez względu na zajmowane stanowisko. Pracownik nie decyduje w żaden sposób o wysokości możliwego do uzyskania świadczenia z tytułu wykupionej polisy. Pracownicy objęci są ochroną ubezpieczeniową tylko i wyłącznie w trakcie podróży służbowej, do odbycia której uzyskali polecenie od swojego przełożonego. Pracownicy wyjeżdżający w podróż służbową otrzymują kartę ubezpieczeniową. Karta ta jest wystawiona na okaziciela (nie jest to karta imienna dla każdego pracownika) i jest zwracana przez pracownika od razu po powrocie z podróży służbowej.

Składkę ubezpieczeniową opłaca Spółka. Składka ta jest kwotą ryczałtową za 1 dzień zagranicznej podróży służbowej i pracownika (tzw. 1 osobodzień). Na wysokość składki nie ma wpływu rodzaj zajmowanego przez pracownika odbywającego podróż służbową stanowiska ani zakres powierzonych mu obowiązków. Składka jest stała w całym okresie obowiązywania umowy ubezpieczeniowej i wynosi 6,10 zł za 1 osobodzień. Spółka wpłaca składkę depozytową w kwocie 915 zł (za 150 osobodni).

Zawierając polisę ubezpieczeniową, Wnioskodawca zabezpiecza swoje ryzyko związane z obowiązkiem:

zwrotu pracownikowi udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą (§ 19 ust. 1 Rozporządzenia) oraz
kosztu transportu zwłok do kraju, w przypadku zgonu pracownika (§ 19 ust. 4 Rozporządzenia).

W uzupełnieniu wniosku potwierdzono, że składając wniosek z 11 sierpnia 2015 r. Spółka działała w charakterze płatnika podatku i wniosek ten dotyczył obowiązków Spółki z tym związanych.

Wskazano, że świadczenie w postaci zakupu przez Spółkę polisy ubezpieczeniowej z tytułu wyjazdu służbowego zagranicznego nie jest dla pracowników dobrowolne. W Spółce obowiązuje wewnętrzna procedura (ubezpieczenie NNW oraz ubezpieczenie kosztów leczenia w czasie odbywania zagranicznej podróży służbowej), zgodnie z którą pracownik ma obowiązek zgłosić (wyznaczonym osobom z Działu HR i swojemu przełożonemu) z odpowiednim wyprzedzeniem fakt wyjazdu służbowego zagranicznego. Po zgłoszeniu Spółka opłaca należną składkę ubezpieczeniową za pracownika, a sam pracownik otrzymuje (bezwarunkowo) od Spółki jako pracodawcy kartę potwierdzającą objęcie go ubezpieczeniem na czas wyjazdu zagranicznego.

Wskazane w wezwaniu świadczenie jest spełniane w interesie Wnioskodawcy - to Spółka jako pracodawca jest zobowiązana do pokrycia określonych kosztów podróży służbowych zagranicznych zdefiniowanych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 roku, poz. 167 ze zm., dalej: Rozporządzenie). Głównym celem zakupu polisy ubezpieczeniowej na czas odbywania przez pracowników podróży służbowej zagranicznej jest zabezpieczenie finansowe Spółki przed nieprzewidzianymi wydatkami, jakie mogą wiązać się z odbywaniem przez pracowników zagranicznej podróży służbowej.

Przepis § 19 ust. 1 Rozporządzenia obliguje Spółkę do zwrotu na rzecz pracownika udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą w przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej. W ocenie Wnioskodawcy, przepis ten obliguje go więc do pokrywania następujących wydatków objętych zakresem polisy ubezpieczeniowej:

inwalidztwo,
koszty leczenia powypadkowego,
koszty zakupu wózka inwalidzkiego,
koszty leczenia i nieprzewidziane koszty podróży,
koszty akcji ratowniczej,
assistance,
koszty leczenia stomatologicznego.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że zgodnie z § 19 ust. 3 Rozporządzenia, polisa ubezpieczeniowa nie obejmuje tych zdarzeń, które nie kreowałyby po stronie Spółki obowiązku zwrotu kosztów na rzecz pracownika, w tym kosztów zakupu leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, kosztów zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych oraz kosztów nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów.

Dodatkowo, zgodnie z § 19 ust. 4 Rozporządzenia, w razie zgonu pracownika za granicą, Spółka jest zobowiązana pokryć koszty transportu zwłok do kraju. W efekcie przepis ten obliguje Spółkę do pokrycia następujących kosztów objętych zakresem polisy ubezpieczeniowej:

śmierć wskutek nieszczęśliwego wypadku,
koszty pogrzebu.

Natomiast, na podstawie § 2 pkt 2 lit. d) Rozporządzenia, w związku z odpowiedzialnością Spółki wynikającą z art. 444 i art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks Cywilny (tekst jednolity Dz. U. z 2014 roku, poz. 121 ze zm.) pracodawca uznaje jako inne, uzasadnione i niezbędne wydatki, które przysługują pracownikowi w związku z odbywaniem zagranicznej podróży służbowej, następujące kategorie świadczeń objęte zakresem polisy ubezpieczeniowej:

koszty przekwalifikowania,
koszty obsługi prawnej oraz
mienie osobiste.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opłacenie przez Spółkę kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową na warunkach opisanych w niniejszym wniosku skutkuje powstaniem przychodu podatkowego dla pracowników, a tym samym, czy Spółka jako płatnik ma obowiązek pobierania i odprowadzania podatku dochodowego z tego tytułu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową nie generuje przychodu podatkowego po stronie zatrudnionych, a tym samym Spółka jako płatnik nie ma obowiązku pobierania i odprowadzania z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy.

Przepisy mające zastosowanie w sprawie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Dodatkowo w sprawie może mieć zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

podróży służbowej pracownika,
podróży osoby niebędącej pracownikiem

- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.

Rozporządzenie wskazuje natomiast, iż:

z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują: diety oraz zwrot kosztów: przejazdów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, noclegów, innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb (§ 2 Rozporządzenia);
pracownikowi, który w czasie podróży krajowej lub podróży zagranicznej poniósł inne niezbędne wydatki związane z tą podróżą, określone lub uznane przez pracodawcę, zwraca się je w udokumentowanej wysokości (§ 4 ust. 1 Rozporządzenia);
w przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą; w razie zgonu pracownika za granicą, pracodawca pokrywa koszty transportu zwłok do kraju (§ 19 ust. 1 i 4 Rozporządzenia).

Polisa ubezpieczeniowa a przychód po stronie pracowników.

Ustawodawca wskazuje, iż przychodem podatkowym z umowy o pracę są wszelkie wypłaty pieniężne, a także wszelkie nieodpłatne świadczenia uzyskiwane przez zatrudnionych na podstawie łączącego ich z pracodawcą stosunku pracy. W praktyce stosowania prawa podatkowego podkreśla się jednak, iż uzyskane świadczenie będzie stanowiło przychód dla zatrudnionego, jeżeli jest ono dla niego dodatkową, wymierną, finansową korzyścią o charakterze osobistym. Z tego wynika, iż nie każde świadczenie uzyskane od pracodawcy będzie stanowiło przychód. Jak wskazał bowiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 czerwca 2012 roku (sygn. akt III SA/Wa 2629/11) „zgodnie z przepisem art. 22 Kodeksu Pracy - pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika są pokrywane przez pracodawcę. (...) Zdaniem Sądu zapłata przez pracodawcę kosztu noclegu pracownika wykonującego swe obowiązki w miejscu określonym w umowie o pracę (poza siedzibą firmy oraz miejsca zamieszkania pracownika) stanowi racjonalny wydatek firmy związany z realizacją określonych celów gospodarczych. Wydatek ten ponoszony w interesie pracodawcy, stanowiący koszt działalności gospodarczej poniesiony w celu osiągnięcia przychodów firmy nie może być uznany za element przychodu pracownika. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do paradoksalnego wniosku, iż wartość związanych z obowiązkami pracownika wydatków pracodawcy w postaci m.in. materiałów biurowych, zużytego prądu, wydatków związanych z eksploatacją samochodu służbowego itp. powinna być proporcjonalnie przypisywana do przychodów pracowników z tytułu stosunku pracy - jako nieodpłatne świadczenie otrzymane przez pracowników”.

Powyższe rozumienie pojęcia przychodu potwierdził także Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 8 lipca 2014 roku (sygn. akt K 7/13) wskazując, iż za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść,
korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, wszystkie wymienione przesłanki określania przychodu z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń muszą być spełnione łącznie, aby pracownik uzyskał przychód podatkowy. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku natomiast, wskazane przez Trybunał Konstytucyjny warunki nie są spełnione łącznie - nie jest spełniony warunek nr 2), gdyż zakup polisy leży w interesie Spółki, a nie w interesie osobistym jej pracowników.

Zatem, w świetle przywołanego orzeczenia, zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników będących w podróży służbowej nie będzie stanowił dla nich przychodu podatkowego - nie jest bowiem dla nich korzyścią osobistą.

Pracownicy będący w zagranicznej podróży służbowej objęci są polisą ubezpieczeniową wykupioną przez pracodawcę tylko i wyłącznie w związku z wykonywanymi za granicą obowiązkami służbowymi. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, ochroną ubezpieczeniową podczas podróży służbowej objęci są pracownicy Spółki, a zakres tej ochrony jest taki sam dla każdego pracownika bez względu na zajmowane stanowisko. Pracownik nie decyduje w żaden sposób o wysokości możliwego do uzyskania świadczenia z tytułu wykupionej polisy. Pracownicy objęci są ochroną ubezpieczeniową tylko wyłącznie w trakcie podróży służbowej, do odbycia której uzyskali polecenie od swojego przełożonego. W tej sytuacji nie może być mowy o uzyskaniu przez pracowników korzyści osobistej - polisa ubezpieczeniowa dotyczy bowiem tylko wyjazdów służbowych, podczas których pracownik realizuje obowiązki powierzone mu przez przełożonego.

Zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową leży przede wszystkim w interesie Spółki, gdyż to ona na mocy przepisów Rozporządzenia w razie choroby czy wypadku pracownika za granicą zobowiązana będzie do pokrywania ewentualnych kosztów leczenia. Wykupując polisę ubezpieczeniową Wnioskodawca zabezpiecza finansowo swoją odpowiedzialność, stąd korzyść z zakupu polisy odnosi on sam, a nie jego pracownicy. Pracownicy mają bowiem zapewnioną ochronę w trakcie podróży służbowych z mocy samego prawa (na podstawie Rozporządzenia) - pracodawca zawsze bowiem zwróci im koszty leczenia za granicą. Z punktu widzenia pracownika bez znaczenia pozostaje to, czy będzie posiadał ochronę na podstawie wykupionej przez pracodawcę polisy, czy ochrona ta będzie na podstawie przepisów prawa, bo w razie wypadku czy choroby koszty leczenia w obu przypadkach zostaną mu zrekompensowane. Przedmiotowa rekompensata nie będzie w żadnym z dwóch wymienionych przypadków korzyścią osobistą pracownika, a będzie to wyłącznie zwrot (pokrycie) wydatków, jakie ten pracownik musiał ponieść na leczenie za granicą w związku z wykonywaniem obowiązków pracowniczych podczas podróży służbowej.

Powyższe stanowisko zaakceptował Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazując w interpretacji indywidualnej z dnia 6 sierpnia 2014 roku (sygn. IPPB2/415-465/14-4/MK), iż „skoro pokrycie przez pracodawcę ściśle określonych świadczeń zdrowotnych - związanych z podróżą służbową - jest jego obowiązkiem, to należy przyjąć, że poniesienie przez pracodawcę kosztów wykupienia polisy ubezpieczeniowej, powoduje zabezpieczenie się pracodawcy przed ewentualnymi, nieprzewidzianymi wydatkami związanymi ze zwrotem udokumentowanych kosztów leczenia za granicą oraz wydatków poniesionych na nabycie koniecznych leków. (...) pracodawca nie kieruje się chęcią zapewnienia korzyści swoim pracownikom, lecz zabezpiecza się na wypadek powstania przyjętego przez siebie z uzasadnionych przyczyn, obowiązku zwrotu należności, tym sposobem przysługujących z tytułu zagranicznej podróży służbowej delegowanym pracownikom. Powyższe oznacza, że zakup przez Wnioskodawcę polis ubezpieczeniowych, w związku z odbywaniem przez pracowników Wnioskodawcy zagranicznych podróży służbowych bez Spitsbergenu oraz zagranicznych podróży służbowych na Spitsbergen (Svalbard), nie stanowi przychodu dla pracownika odbywającego zagraniczną podróż służbową, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Podsumowując, uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej podczas zagranicznych podróży służbowych nie stanowi przychodu podatkowego dla pracownika, gdyż, jak zostało udowodnione, nie stanowi dla niego korzyści o charakterze osobistym, przeciwnie - ma na celu zabezpieczenie interesu pracodawcy (o czym mowa poniżej).

Polisa ubezpieczeniowa jako sposób na ograniczenie ryzyka po stronie Spółki.

Spółka wykupuje polisę ubezpieczeniową dla pracowników będących w podróży służbowej, nie dla prywatnej korzyści zatrudnionych, ale ze względu na to, żeby zabezpieczyć finansowo swój obowiązek (wynikający z § 19 ust. 1 i 4 Rozporządzenia) dotyczący ponoszenia kosztów zagranicznego leczenia pracowników podczas podróży służbowych. Ustawodawca obliguje bowiem pracodawców do ponoszenia udokumentowanych, niezbędnych kosztów leczenia pracowników będących w zagranicznej podróży służbowej oraz ewentualnie kosztów transportu zwłok do kraju. Spółka nie jest w stanie realnie oszacować wysokości takich kosztów, ani czasu, w którym musiałaby je ponieść. Z tego względu racjonalna jest decyzja Spółki o wykupieniu ubezpieczenia dla swoich pracowników na wypadek zdarzeń losowych mogących wystąpić podczas podróży służbowej jej pracowników. W taki bowiem sposób Wnioskodawca ogranicza swoją odpowiedzialność za zwrot kosztów leczenia i transportu zwłok do kraju do wysokości ochrony ubezpieczeniowej zawartej w polisie. Zakup polisy jest korzystny dla Spółki, gdyż chroni ją przed nieprzewidzianymi w jej budżecie wydatkami na leczenie pracownika za granicą (lub ewentualnie transport zwłok do kraju w razie śmierci pracownika).

Powyższe stanowisko znalazło akceptację w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 października 2013 roku (sygn. IPPB2/415-536/13-4/MK), w której wskazano, iż „opłatę za wykup indywidualnej polisy ubezpieczeniowej, należy uznać, jako odpowiednią realizację obowiązku narzuconego pracodawcy w postaci ewentualnego zwrotu należności przysługujących pracownikowi z tytułu niezbędnych kosztów leczenia za granicą. W związku z tym, brak jest podstaw, by przyjąć, że pracodawca kieruje się chęcią zapewnienia korzyści swoim pracownikom, którzy zostali oddelegowani do wykonania zadania stanowiącego przedmiot działalności pracodawcy. Oznacza to, iż wartość zapłaconych z tego tytułu składek ubezpieczeniowych przez Wnioskodawcę nie będzie stanowić przychodu dla pracownika odbywającego zagraniczną podróż służbową, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Zwolnienie z podatku dochodowego innych wydatków poniesionych podczas podróży służbowej.

Gdyby nawet przyjąć, że wykupienie polisy pracownikom odbywającym zagraniczną podróż służbową stanowi dla nich przychód ze stosunku pracy, to wówczas przychód ten byłby objęty zwolnieniem z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o PIT, z podatku zwalnia się diety, ale także inne należności na czas podróży służbowej pracownika. Natomiast zgodnie z § 2 i 4 Rozporządzenia z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Pracownikowi, który w czasie podróży krajowej lub podróży zagranicznej poniósł inne niezbędne wydatki związane z tą podróżą, określone lub uznane przez pracodawcę, zwraca się je w udokumentowanej wysokości.

Powołane regulacje wskazują, iż z podatku dochodowego zwolnione są wszelkie niezbędne i udokumentowane wydatki pracownika związane z odbywaniem przez niego podróży służbowej, uznane przez pracodawcę za uzasadnione ze względu na potrzeby tego pracodawcy działającego jako podmiot gospodarczy. Spółka uznaje wydatek na zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników podróżujących za granicę za zasadny i niezbędny do poniesienia. Wnioskodawca utożsamia bowiem zakup polisy ubezpieczeniowej z gwarancją bezpieczeństwa i pewności dla swoich pracowników będących za granicą.

Z powyższych względów, zakup polisy ubezpieczeniowej jako inny uzasadniony wydatek ponoszony w związku z odbywaniem przez pracowników zagranicznych podróży służbowych korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Powyższe stanowisko zaakceptował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidulanej z dnia 19 września 2013 roku (sygn. IBPBII/1/415-666/13/JP) wskazując, iż „pracodawca przyjął na siebie obowiązek zwrotu należności z tytułu podróży służbowej w zakresie wyznaczonym przez wykupione polisy. W powyżej przytoczonej normie rozporządzenia (§ 2 i 4 Rozporządzenia), zawarte są postanowienia, iż pracodawca może określić lub uznać „inne niezbędne udokumentowane wydatki odpowiednio do uzasadnionych potrzeb” lub „wiążące się bezpośrednio z odbywaniem podróży (...) zagranicznej”. Wypada w związku z tym zauważyć, iż pracodawca, poprzez ubezpieczyciela, zamierza zwrócić wydatki, które mogą wystąpić podczas podróży służbowej zagranicznej, na wypadek ziszczenia się okoliczności, od których ubezpiecza polisa. W konsekwencji, należy podtrzymać stwierdzenie, że pracodawca nie kieruje się chęcią zapewnienia korzyści swoim pracownikom, lecz zabezpiecza się na wypadek powstania przyjętego przez siebie z uzasadnionych przyczyn, obowiązku zwrotu należności, tym sposobem przysługujących z tytułu podróży służbowej delegowanym pracownikom. Oznacza to, iż wartość zapłaconych składek ubezpieczeniowych, również w tych przypadkach, nie stanowi przychodu dla pracownika odbywającego zagraniczną podróż służbową, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Podsumowanie.

W świetle powyższych argumentów zakup polisy ubezpieczeniowej dla pracowników Spółki odbywających zagraniczną podróż służbową nie stanowi dla nich przychodu podatkowego. Spółka jako płatnik nie ma zatem obowiązku pobierania z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy. Polisa ubezpieczeniowa wykupywana jest w celu zabezpieczenia się Wnioskodawcy przed ewentualnymi, nieprzewidzianymi wydatkami związanymi ze zwrotem udokumentowanych kosztów leczenia się pracowników za granicą. Nie stanowi zatem korzyści osobistej dla pracowników objętych ochroną ubezpieczeniową.

W związku z powyższym Spółka wnosi o uznanie jej stanowiska za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powoływanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na tle przytoczonych przepisów należy wskazać, że przychodami ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych, są wszystkie świadczenia, które konkretny pracownik otrzymuje ze środków pracodawcy z tytułu pozostawania w stosunku pracy lub pokrewnym. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość otrzymanych świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych poniesionych za pracownika.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym – generalnie – jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

W myśl art. 808 § 1 zdanie pierwsze powołanej ustawy Kodeks cywilny – ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Zgodnie z art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502, z późn. zm.), pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

podróży służbowej pracownika,
podróży osoby niebędącej pracownikiem

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej, są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167).

W myśl § 2 ust. 2 lit. d) ww. rozporządzenia, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Stosownie do § 19 ust. 1 cyt. rozporządzenia, w przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą.

W myśl § 19 ust. 3 powoływanego. rozporządzenia, nie podlegają zwrotowi koszty zakupu leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, koszty zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych oraz koszty nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów.

Natomiast § 19 ust. 4 ww. rozporządzenia stanowi, że w razie zgonu pracownika za granicą, pracodawca pokrywa koszty transportu zwłok do kraju.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca w związku z licznymi zagranicznymi podróżami służbowymi pracowników zawarł z towarzystwem ubezpieczeń polisę ubezpieczeniową - Grupowe Ubezpieczenie Podróży Zagranicznych. Polisą tą objęci są pracownicy Spółki w czasie, kiedy odbywają podróż służbową. Odszkodowanie (w razie zaistnienia okoliczności powodujących obowiązek jego wypłaty) wypłacane jest na rzecz poszkodowanego pracownika, przy czym pracownik nie decyduje w żaden sposób o wysokości możliwego do uzyskania świadczenia z tytułu wykupionej polisy. Jak wskazano, pracownicy wyjeżdżający w podróż służbową otrzymują kartę ubezpieczeniową. Karta ta jest wystawiona na okaziciela (nie jest to karta imienna dla każdego pracownika) i jest zwracana przez pracownika od razu po powrocie z podróży służbowej. Składkę ubezpieczeniową opłaca Spółka. Składka ta jest kwotą ryczałtową za 1 dzień zagranicznej podróży służbowej i pracownika (tzw. 1 osobodzień) i jest stała w całym okresie obowiązywania umowy ubezpieczeniowej i wynosi 6,10 zł za 1 osobodzień.

W związku z tym Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy opłacenie przez Spółkę kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową skutkuje powstaniem przychodu podatkowego dla pracowników, a tym samym, czy Spółka jako płatnik ma obowiązek pobierania i odprowadzania podatku dochodowego z tego tytułu.

Mając na uwadze powyższą kwestię, należy odnieść się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychody pracownika, o których mowa w art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być uznane świadczenia, które:

po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnie pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Zatem o powstaniu przychodu z tytułu otrzymania od pracodawcy nieodpłatnych świadczeń decyduje łączne spełnienie określonych wyżej przesłanek.

Pierwsza przesłanka wskazuje, że nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika, gdy zostało spełnione za zgodą pracownika, tj. gdy pracownik skorzystał z niego w pełni dobrowolnie. Zatem pracodawca spełnił określone świadczenie na rzecz pracownika, gdy dysponował uprzednią zgodą pracownika na jego przyjęcie.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca wskazał, że świadczenie w postaci zakupu przez Spółkę polisy ubezpieczeniowej z tytułu zagranicznego wyjazdu służbowego nie jest dla pracowników dobrowolne. Po zgłoszeniu przez pracownika faktu zagranicznego wyjazdu służbowego Spółka opłaca należną składkę ubezpieczeniową za pracownika, a sam pracownik otrzymuje (bezwarunkowo) od Spółki - jako pracodawcy - kartę potwierdzającą objęcie go ubezpieczeniem na czas wyjazdu zagranicznego. Zatem świadczenie w postaci zakupu przez Spółkę polisy ubezpieczeniowej dla pracowników nie zostało spełnione za zgodą pracowników, ponieważ nie korzystają z tego świadczenia w pełni dobrowolnie.

Druga przesłanka wskazuje, że przychód pracownika będzie obejmował nieodpłatne świadczenie, gdy świadczenie to zostanie spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przynosi pracownikowi korzyść w postaci powiększenia jego aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W zakresie tego kryterium należy wskazać, że chodzi o realny charakter przysporzenia jako warunku objęcia nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym.

W złożonym wniosku wskazano, że świadczenie jest spełniane w interesie Wnioskodawcy - to Spółka jako pracodawca jest zobowiązana do pokrycia określonych kosztów zagranicznych podróży służbowych zdefiniowanych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Głównym celem zakupu polisy ubezpieczeniowej na czas odbywania przez pracowników zagranicznej podróży służbowej jest zabezpieczenie finansowe Spółki przed nieprzewidzianymi wydatkami, jakie mogą wiązać się z odbywaniem przez pracowników zagranicznej podróży służbowej.

Spółka wskazała, że przepis § 19 ust. 1 Rozporządzenia obliguje Spółkę do zwrotu na rzecz pracownika udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą w przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej. Przepis ten obliguje więc Wnioskodawcę do pokrywania następujących wydatków objętych zakresem polisy ubezpieczeniowej:

inwalidztwo,
koszty leczenia powypadkowego,
koszty zakupu wózka inwalidzkiego,
koszty leczenia i nieprzewidziane koszty podróży,
koszty akcji ratowniczej,
assistance,
koszty leczenia stomatologicznego.

Wnioskodawca podkreślił, że polisa ubezpieczeniowa nie obejmuje zdarzeń wskazanych w § 19 ust. 3 cyt. Rozporządzenia.

śmierć wskutek nieszczęśliwego wypadku,
koszty pogrzebu.

koszty przekwalifikowania,
koszty obsługi prawnej oraz
mienie osobiste.

Zatem, jak wskazał sam Wnioskodawca – wykupienie przez niego polisy następuje w interesie pracodawcy – jest zabezpieczeniem finansowym Spółki przed nieprzewidzianymi wydatkami – i wynika z powołanych przez Wnioskodawcę przepisów.

Z trzeciej przesłanki wynika natomiast, że nieodpłatne świadczenie jest przychodem pracownika, gdy korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi, tj. nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca wskazał, że znana jest kwota składki ubezpieczenia – jest to kwota ryczałtowa za 1 dzień zagranicznej podróży służbowej i pracownika (tzw. 1 osobodzień). Zatem Wnioskodawca w momencie wysyłania pracownika w zagraniczną podróż służbową wie, który z pracowników wyjeżdża w tę podróż i na podstawie liczby dni spędzonych w podróży służbowej jest w stanie określić wartość świadczenia przypadającą na danego pracownika (Wnioskodawca wie ile osobodni przypada na danego pracownika).

Mając na uwadze ww. przesłanki uznania świadczenia w postaci wykupienia przez Spółkę polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową za przychód ze stosunku pracy, należy wskazać, że w niniejszej sprawie świadczenie to nie skutkuje powstaniem po stronie pracowników przychodu, o którym mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca wskazał bowiem, że świadczenie w postaci zakupu przez Spółkę polisy ubezpieczeniowej dla pracowników nie zostało spełnione za zgodą pracowników, tj. korzystają z tego świadczenia bezwarunkowo. Co więcej, świadczenie to zostało spełnione w interesie Wnioskodawcy i zabezpiecza go finansowo na wypadek powstania przyjętego przez siebie obowiązku zwrotu należności przysługujących z tytułu podróży służbowej delegowanemu pracownikowi.

Z powyższych rozważań wynika, że w niniejszej sprawie nie następuje łączne spełnienie przesłanek wskazanych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, niezbędnych do uznania świadczenia za przychód ze stosunku pracy. Dlatego też opłacenie przez Wnioskodawcę kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową nie skutkuje powstaniem po ich stronie przychodu ze stosunku pracy, a w konsekwencji na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika wynikające z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie bowiem z art. 31 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast w myśl art. art. 38 ust. 1 cyt. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przywołane regulacje prawne, należy wskazać, że opłacenie przez Spółkę kosztów polisy ubezpieczeniowej dla pracowników odbywających zagraniczną podróż służbową na warunkach opisanych w niniejszym wniosku nie skutkuje powstaniem po ich stronie przychodu podatkowego, a tym samym na Spółce nie ciąży obowiązek pobierania i odprowadzania podatku dochodowego z tego tytułu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism organów podatkowych tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin