Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB3/4511-131/15-5/KJ
z 27 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2015 r. (data wpływu 31 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wygaśnięcia wierzytelności pożyczkowych wskutek konfuzji (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 sierpnia 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, głównie w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów tekstylnych. Dla prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, zaś przychody z tej działalności rozlicza według liniowej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19%. W zakres jednoosobowej działalności gospodarczej nie wchodzi obrót wierzytelnościami i udzielanie pożyczek (nie można jednak zupełnie wykluczyć, że Wnioskodawca taką działalność będzie w przyszłości prowadzić).

Poza prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą, Wnioskodawca jest również wspólnikiem spółki jawnej (dalej: Spółka), w której posiada 50% udział. Siedziba Spółki znajduje się w (…). Głównym przedmiotem działalności prowadzonej przez Spółkę, zgodnie z jej umową, jest udzielanie pożyczek. Otrzymywane przez Spółkę odsetki podlegają opodatkowaniu. Spółka w ramach swojego majątku posiada obecnie wierzytelności pożyczkowe (dalej łącznie jako: Wierzytelność) wobec spółki kapitałowej (dalej: Dłużnik), które nabyła w wyniku wniesienia aportem przez Wnioskodawcę oraz drugiego wspólnika (osobę fizyczną).

Spółka posiada oraz będzie w swoim majątku posiadać także wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez Spółkę (dalej jako: Wierzytelności pożyczkowe). W skład majątku Spółki wchodzą i będą wchodzić środki pieniężne, które pochodzić będą z uzyskanej przez Spółkę, w ramach prowadzonej działalności, spłaty lub częściowej spłaty Wierzytelności przez Dłużnika na rzecz Spółki lub ze zbycia Wierzytelności. Środki te będą pochodzić z przychodów Spółki zaliczanych do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Wnioskodawca chce się wycofać z działalności Spółki lub znacznie ograniczyć swoje zaangażowanie w jej działalność i rozważa różne możliwości działania w tym zakresie, tj. likwidację Spółki lub jej rozwiązanie bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, ewentualnie może dojść do częściowego wycofania ze Spółki wkładu Wnioskodawcy.

W wyniku likwidacji lub rozwiązania Spółki Wnioskodawca otrzymałby Wierzytelność lub Wierzytelności pożyczkowe lub środki pieniężne. W przypadku otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności pożyczkowych, stałby się On wówczas jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem w ramach jednego stosunku obligacyjnego. Na gruncie prawa cywilnego oznaczać to będzie wygaśnięcie Wierzytelności pożyczkowych wskutek konfuzji. Do częściowego wycofania wkładu Wnioskodawcy ze Spółki może dojść przed likwidacją lub rozwiązaniem Spółki. Częściowy zwrot wkładu nastąpiłby w postaci wypłaty na rzecz Wnioskodawcy środków pieniężnych lub przekazania Wierzytelności.

Środki pieniężne przed likwidacją (rozwiązaniem) Spółki lub wycofaniem wkładów ze Spółki podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.; dalej ustawa o PIT). Otrzymane w wyniku likwidacji (rozwiązania) Spółki lub wycofania wkładu ze Spółki Wierzytelności pożyczkowe zostaną przyjęte przez Wnioskodawcę do majątku osobistego, niezwiązanego z jednoosobową działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Jako wierzytelności pewne (niezagrożone) zostaną one przyjęte przez Wnioskodawcę dla celów podatkowych w wartości odpowiadającej wartości nominalnej wierzytelności powiększonej o należne odsetki, tj. w wartości odpowiadającej wartości rynkowej wierzytelności z dnia ich otrzymania przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę wskutek likwidacji lub rozwiązania Spółki środków pieniężnych pochodzących m.in. ze spłaty Wierzytelności na rzecz Spółki lub zbycia Wierzytelności przez Spółkę spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu na gruncie ustawy o PIT?
2. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę wskutek likwidacji lub rozwiązania Spółki Wierzytelności lub Wierzytelności pożyczkowych spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu na gruncie ustawy o PIT?
3. Czy wygaśnięcie Wierzytelności pożyczkowych wskutek konfuzji skutkować będzie powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych?
4. Czy spłata kwoty głównej Wierzytelności otrzymanej przez Wnioskodawcę w wyniku likwidacji lub rozwiązania Spółki, dokonana na rzecz Wnioskodawcy przez Dłużnika będzie stanowiła dla Wnioskodawcy przychód podatkowy?
5. Czy w przypadku częściowego wycofania wkładu, otrzymanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych lub Wierzytelności będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, do wysokości kwoty odpowiadającej wartości wkładu do Spółki przypadającej na Wnioskodawcę, a wynikającej z umowy Spółki?
6. Czy spłata kwoty głównej Wierzytelności otrzymanej przez Wnioskodawcę w wyniku częściowego wycofania wkładu ze Spółki, dokonana na rzecz Wnioskodawcy przez Dłużnika będzie stanowiła dla Wnioskodawcy przychód podatkowy?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 3, natomiast w pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wygaśnięcie Wierzytelności pożyczkowych wskutek konfuzji nie będzie skutkować powstaniem po stronie Wnioskodawcy przychodu w podatku dochodowym do osób fizycznych. W ocenie Wnioskodawcy, wygaśnięcie Wierzytelności pożyczkowych poprzez konfuzję w związku z likwidacją lub rozwiązaniem Spółki, nie spowoduje powstania po Jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W wyniku likwidacji lub rozwiązania Spółki Wnioskodawca otrzyma Wierzytelności pożyczkowe w stosunku do samego siebie. W rezultacie stanie się jednocześnie Wierzycielem i dłużnikiem z tytułu tej samej pożyczki (pożyczek).

W rezultacie, na moment otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności pożyczkowych, które będą wynikać z pożyczki (pożyczek) udzielonej (udzielonych) Mu przez Spółkę, automatyczne zastosowanie znajdzie cywilnoprawna instytucji konfuzji. Konfuzja będzie polegać na wygaśnięciu zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu zaciągniętej pożyczki oraz odsetek od tej pożyczki wobec Spółki, która uległa likwidacji lub rozwiązaniu, wskutek połączenia w rękach tej samej osoby prawa do żądania spłaty pożyczki (pożyczek) i odpowiadającego temu prawu obowiązku do spłaty pożyczki (pożyczek).

Wnioskodawca podkreśla, że konfuzja następuje z mocy prawa i nie wiąże się z podejmowaniem przez Niego żadnych dodatkowych czynności prawnych związanych z przedmiotową wierzytelnością.

Wnioskodawca wskazuje także, że w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do umorzenia lub przedawnienia zobowiązań w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT).

Należy przy tym zauważyć, że umorzenie lub przedawnienie zobowiązań wiąże się z faktem niezaspokojenia wierzyciela, który z różnych względów nie dochodził lub dochodził nieskutecznie swoich roszczeń w stosunku do dłużnika. Umorzenie zobowiązań wiąże się także, co do zasady, z dokonaniem odrębnej czynności prawnej, takiej jak przewidziane w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), zwolnienie z długu. Aby umorzenie zobowiązania było skuteczne, wierzyciel podejmuje dodatkowe czynności prawe, tj. składa stosowe oświadczenie woli o zwolnieniu dłużnika z długu, a dłużnik – o przyjęciu przedmiotowego zwolnienia.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku, nie dojdzie do żadnej formy umorzenia zobowiązania. Po pierwsze, na skutek otrzymania Wierzytelności pożyczkowych w procesie likwidacji lub rozwiązania Spółki, Wnioskodawca stanie się jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem z tytułu tej samej pożyczki (pożyczek).

W sytuacjach, gdy ta sama osoba staje się jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem z tytułu tego samego zobowiązania, przedmiotowe zobowiązanie – w postaci Wierzytelności pożyczkowych – wygasa w wyniku konfuzji.

W rezultacie, w przedstawionym zdarzeniu nie dojdzie również do przedawnienia zobowiązania Wnioskodawcy. Zobowiązanie wygaśnie wskutek konfuzji, czyli zdarzenia prawnego zupełnie odmiennego od umorzenia zobowiązania (niewiążącego się z jakimkolwiek oświadczeniem wierzyciela o niedochodzeniu swoich praw lub o zwolnieniu z długu).

Konfuzja nie skutkuje również powstaniem przychodu z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia na gruncie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT.

Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie „nieodpłatny”. Przepisy ustawy o podatku dochodowym określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń.

Świadczenie nieodpłatne związane jest ze zdarzeniami prawnymi i gospodarczymi o charakterze zobowiązaniowym, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem nie będzie więc przysporzenie „samemu sobie”. W sytuacji, gdy po obu stronach stosunku zobowiązaniowego stoją te same osoby, są one jednocześnie uprawnionymi i zobowiązanymi, dochodzi bowiem do konfuzji, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. Brak stosunku zobowiązaniowego wyklucza jakiekolwiek świadczenie, w tym świadczenie nieodpłatne.

W konsekwencji należy, według Wnioskodawcy uznać, że wygaśnięcie Wierzytelności pożyczkowych wskutek konfuzji nie będzie skutkować po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu na gruncie ustawy o PIT.

Wnioskodawca wskazuje, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. Taki pogląd przyjęto bowiem w:

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 września 2014 r., sygn. IPPB1/415-803/14-2/EC: „Tak więc, na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki, poprzez konfuzję następującą w wyniku likwidacji lub rozwiązania Spółki, na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (Wnioskodawcy) prawa (wierzytelności Spółki wobec Wnioskodawcy) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki), nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”;
  

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 15 września 2014 r., sygn. ITPB1/415-692/14/MW: „Podsumowując, konfuzja, tj. wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki, nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”;
  

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 sierpnia 2014 r., sygn. ITPB1/415-561b/l4/WM: „(...) wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki osobowej poprzez konfuzję następującą w wyniku rozwiązania spółki osobowej, na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (Wnioskodawcy) prawa (wierzytelności spółki osobowej wobec Wnioskodawcy) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki osobowej), nie spowoduje po jego stronie powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu (...)”;
  

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 lipca 2014 r., sygn. ITPB1/415-403/14/KW: „Podsumowując, przekazanie Wnioskodawcy przez spółkę jawną lub komandytową wierzytelności pożyczkowej wobec Wnioskodawcy w wyniku rozwiązania spółki, wskutek wynikającej z tego zdarzenia konfuzji zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki, nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”;
  

• interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. ILPB2/415-465/14-2/TR: „W wyniku konfuzji nie dojdzie jednocześnie do spłaty bądź umorzenia wierzytelności w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 Ustawy PIT – w związku z czym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód, o którym mowa w tym przepisie. W rezultacie otrzymanie przez Wnioskodawcę wierzytelności jako majątku likwidacyjnego Spółki, nie wywoła skutków prawnych w postaci przychodu podatkowego, gdyż na gruncie przepisów Ustawy PIT jest to czynność prawna neutralna podatkowo”.
  

Podsumowując, w omawianym zdarzeniu przyszłym, wygaśnięcie na skutek konfuzji zobowiązania Wnioskodawcy z tytułu otrzymanej pożyczki lub otrzymanych pożyczek, nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 – jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Należy nadmienić, że tutejszy Organ w niniejszej interpretacji indywidualnej prawa podatkowego zajmuje stanowisko tylko w kwestii, która była przedmiotem zapytania nr 3. Tutejszy Organ wskazuje, że nie odniósł się w tej interpretacji do innych przedstawionych przez Wnioskodawcę zagadnień niebędących przedmiotem tego zapytania.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli opis przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego nie będzie zgodny ze stanem rzeczywistym wydana interpretacja nie będzie chronić Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.